Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 28 - Tiết 110: Dùng cụm chủ-vị để mở rộng câu

Ngày dạy :	
Tuần 28	
TiÕt 110
A. Mục tiêu cần đạt 	 Giúp học sinh: 
- Nắm được cụm chủ - vị với tư cách là một kết cấu ngôn ngữ.
- Cách dùng cụm chủ - vị làm thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ, bổ ngữ, định ngữ.
B. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
à GV: SGK, STK, gi¸o ¸n.
à HS: ChuÈn bÞ bµi tr­íc ë nhµ.
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
* Kiểm tra bài cũ: - Nêu cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động? Cho ví dụ?
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1 : Tìm hiểu thế nào là dùng cụm Chủ-Vị để mở rộng câu:
* Gv ghi ví dụ lên bảng.
- Tìm các cụm danh từ có trong ví dụ trên?
- Phân tích cấu tạo của cụm danh từ vừa tìm được.
- Tìm cụm chủ-vị làm định ngữ cho cụm danh từ ?
Vd : Chị Ba / đến // khiến tôi / rất vui và vững tâm.
à Cụm c – v làm CN và cụm 
c – v làm bổ ngữ
* Qua phân tích các câu trên, các em thấy người ta có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường được gọi là cụm chủ-vị làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu. Vậy thế nào là dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu ?
Hoạt động 2 : Các trường hợp dùng cụm chủ-vị để mở rộng câu :
* Gọi Hs đọc các Vd trong sgk/68
- Tìm cụm chủ-vị làm thành phần câu (nòng cốt câu).
- Xem chủ ngữ, vị ngữ có chứa cụm chủ-vị nào hay không? Nếu có hãy phân tích xem cụm chủ-vị đó giữ chức năng gì trong câu?
*Gọi học sinh đọc ghi nhớ- sgk/69
Hoạt động 3 : Luyện tập.
* Giáo viên chép 4 ví dụ lên bảng. Học sinh tìm cụm chủ- vị làm thành
Hđ 4: Củng cố 
1. Thế nào là dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu?
2. Có mấy hình thức dùng cụm chủ-vị để mở rộng câu?
Hđ 5: Dặn dò 
Học bài, chuẩn bị luyện tập.
VD : Văn chương // gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
Ä Cụm danh từ :
- Những tình cảm ta không có
 - Những tình cảm ta sẵn có.
Định ngữ trước
Trung tâm
Định ngữ sau
Những 
Tình cảm
Ta không có
Những
Tình cảm
Ta sẵn có
Ta / không có ; Ta / sẵn có
 C	 V C	V
 à Cụm chủ - vị làm định ngữ.
à Hs đọc ghi nhớ – sgk/68.
Vd a: Chị Ba / đến // khiến tôi rất vui và vững tâm (Cụm chủ-vị làm chủ ngữ)
Vd b: Khi bắt đầu kháng chiến , nhân dân ta // tinh thần / rất hăng hái.(Cụm chủ - vị làm vị ngữ)
Vd c: Chúng ta // có thể nói rằng trời / sinh ra lá sen để bao bọc cốm nằm ủ trong lá sen. (Cụm chủ - vị làm bổ ngữ)
Vd d : Nói đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày CMT8 / thành công (Cụm chủ - vị làm định ngữ ).
I. Thế nào là dùng cụm chủ-vị để mở rộng câu :
 1. Vd : Sgk/ 68 và vd a) – mục II. (sgk/68)
 2 .Ghi nhớ : Sgk/ 68.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ-vị để mở rộng câu.
Vd : Sgk/68.
Ghi nhớ: 
Sgk/69.
III. Luyện tập:
 Cụm chủ – làm thành phần câu :