Giáo án Vật lí 7 tiết 20: Hai loại điện tích

Tuần : 21
Tiết : 20
Tiết 20. HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
Ngày soạn:3/1/2010
Ngày dạy :5/1/2010
MỤC TIÊU:
Kiến thức:
HS biết điện tích dương và điện tích âm 
Biết khi nào các điện tích đẩy nhau và khi nào thì hút nhau
Biết khi nào vật nhiễm điện dương và khi nào nhiễm điện âm 
Biết cấu tạo của một nguyên tử gồm những gì
Kĩ năng:
Biết làm thí nghiệm kiểm tra khi nào hai vật hút nhau,khi nào hai vật đẩy nhau
Biết vận dụng kiến thức vào giải thích các hiện tượng trong thực tế quan sát và phân tích hiện tượng xảy ra
Thái độ:
Nghiêm túc, tự lực trong học tập 
Ham tìm hiểu các hiện tượng trong tự nhiên
CHUẨN BỊ:
HS: mảnh nilông, bút chì, vải khô, kẹp nhựa
GV: thí nghiệm hình 18.2, 18.3 cho mỗi nhóm 
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
HOẠT ĐỘNG HỌC CỦA HS
TRỢ GIÚP CỦA GV
HOẠT ĐỘNG 1: ỔN ĐỊNH LỚP_ KIỂM TRA BÀI CŨ
HS trả lời câu hỏi
HS khác chữa bài tập 
Các em khác chú ý theo dõi nhận xét 
Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
HS1: vật nhiễm điện có những tính chất nào? Có cách nào làm cho vật nhiễm điện 
HS2: chữa bài 17.1,17.2 trong sbt
GV nhận xét và cho điểm 
HOạT ĐỘNG 2: TỔ CHỨC TÌNH HUỐNG HỌC TẬP
HS trả lời câu hỏi
HS chú ý 
Vật nhiễm điện còn gọi là vậ gì? có những loại điện tích nào? Điện tích do đâu mà có và được kí hiệu như thế nào? Để trả lời câu hỏi này ta nghiên cứu bài học hôm nay 
HOẠT ĐỘNG 3: TÌM HIỂU HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
HS đọc thí nghiệm 1
HS trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
Các nhóm làm thí nghiệm và quan sát hiện tượng xảy ra 
HS trả lời câu hỏi 
HS trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
Nhóm làm thí nghiệm 
HS trả lời câu hỏi 
HS trả lời câu hỏi 
Cá nhân rút ra nhận xét 
HS chú ý 
HS đọc thí nghiệm 2
HS trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
Nhóm làm thí nghiệm và quan sát hiện tượng 
HS trả lời câu hỏi 
Cá nhân tự rút ra nhận xét
HS ghi vở 
HS chú ý 
HS trả lời câu hỏi 
Cá nhân hoàn thành kết luận 
HS ghi vở 
HS chú ý 
HS đọc C1
Cá nhân suy nghĩ trả lời 
HS chú ý 
Có những loại điện tích nào, cho HS đọc thí nghiệm 1
Cho biết có những thí nghiệm nào? Mục đích và cách tiến hành thí nghiệm như thế nào? 
GV chốt lại cách làm thí nghiệm, chú ý hai mảnh nilông, hai thanh thước nhựa phải giống nhau về chất liệu và được cọ xát với độ mạnh và số lần như nhau
Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm như hình 18.1, 18.2 như sgk, quan sát hiện tượng và trả lời các câu hỏi :
Khi chưa cọ xát hai mảnh nilông, có hiện tượng gì xảy ra đối với hai mảnh nilông không?
Khi cọ xát hai mảnh nilông bằng len thì có hiện tượng gì xảy ra đối với hai mảnh nilông không? Hai mảnh nilông đẩy nhau như thế nào? Chứng tỏ hai mảnh nilông mang điện tích gì?
GV chốt lại câu trả lời của các nhóm. Như vậy đó là thí nghiệm đối với hai mảnh nilông
Nếu thay thí nghiệm trên bằng cách dùng hai thanh thước nhựa màu sẫm giống nhau thì có xảy ra hiện tượng như trên không?
Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm và quan sát có hiện tượng gì xảy ra
Sau khi các nhóm quan sát xong, yêu cầu các nhóm trả lời:
Có hiện tượng gì xảy ra đối với hai thanh thước nhựa được cọ xát như nhau đặt gần nhau không?
Hiện tượng đó chứng hai thanh thước nhựa đã nhiễm điện gì?
Qua thí nghiệm 1, yêu cầu HS rút ra nhận xét bằng cách điền các từ vào chỗ trống
GV nhận xét và nhấn mạnh nội dung cho HS nắm
Đối với hai vật khác nhau có xảy ra hiện tượng như trên không,cho HS đọc thí nghiệm 2
Cho biết thí nghiệm gồm những dụng cụ nào? Mục đích và cách tiến hành thí nghiệm như thế nào?
GV chốt lại và hướng dẫn HS làm thí nghiệm, chú ý hai thanh được cọ xát vào hai vật khác nhau với số lần và độ mạnh như nhau
Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm như hình 18.3, quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra giửa hai thanh thước không
Sau khi các nhóm làm thí nghiệm xong yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
Sau khi cọ xát, đưa thanh thủy tinh lại gần thanh nhựa có hiện tượng gì xảy ra giữa hai thanh? Hiện tượng đó chứng tỏ hai thanh mang điện tích gì? tại sao?
GV thống nhất kết quả thí nghiệm của các nhóm 
Như vậy từ thí nghiệm trên yêu cầu HS rút ra nhận xét 
GV chốt lại câu trả lời của HS và cho HS ghi vở
GV thông báo người ta đã làm nhiều thí nghiệm khác nhau chứng tỏ rằng các vật mang điện tích thì có thể đẩu hoặc hút nhau
Tóm lại từ hai thí nghiệm trên cho biết:
Có mấy loại điện tích? Khi nào các điện tìch hút nhau? Khi nào các điện tích đẩy nhau?
Yêu cầu HS hoàn thành kết luận
GV thống nhất kết luận và cho HS ghi vở
GV giới thiệu qui ước điện tích dương và điện tích âm cho HS nắm, thông báo cho HS biết thanh thủy tinh mang điện tích dương, thanh thước nhựa mang điện tích âm
Cho HS đọc C1
Yêu cầu cá nhân suy nghĩ trả lời
Gv thông báo trong các nhà máy thường xuất hiện bụi gây hại cho công nhân, người ta làm các tấm kim loại tích điện trong nhà máy khiến bụi bị nhiễm điện và bị hút vào tấm kim loại, giữ môi trường trong sạch, bảo vệ sức khỏe công nhân 
Tại sao sau khi cọ xát lại có vật nhiễm điện dương, vật nhiễm điện âm. Để hiểu được nguyên nhân vì sao ta sang mục II
HOẠT ĐỘNG 4: TÌM HIỂU VỀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ
HS chú ý 
HS quan sát mô hình 
HS chú ý 
HS trả lời câu hỏi 
HS trả lời câu hỏi 
HS ghi vở 
Các điện tích dương và điện tích âm có được do đâu? Ta sẽ tìm hiểu sơ lược về cấu tạo của nguyên tử
GV cho HS quan sát mô hình cấu tạo sơ lược của nguyên tử
GV thông báo mọi vật quanh ta đều cấu tạo từ nguyên tử, nguyên tử là một hạt rất nhỏ và trong hạt này gồm rất nhiều hạt nhỏ hơn nữa.
Quan sát hình 18.4 cho biết nguyên tử gồm mấy thành phần chính?
Hạt nhân mang điện tích nào? Bên ngoài hạt nhân có gì? các electron có đặc điểm gì? tại sao nói nguyên tử trung hòa về điện? Tại sao electron có thể dịch chuyển từ nguyên tử này sang nguyên tử khác?
GV chốt lại câu trả lời của HS, GV thống nhất lại cấu tạo của nguyên tử và cho HS ghi vở 
HOẠT ĐỘNG 5: VẬN DỤNG
HS đọc C2
Cá nhân suy nghĩ trả lời 
HS đọc C3
HS trả lời câu hỏi 
HS đọc C4
Cá nhân tự trả lời 
Cho HS đọc C2
Yêu cầu cá nhân suy nghĩ trả lời 
GV cho HS trả lời và nhận xét câu trả lời của HS
Cho HS đọc C3
Yêu cầu HS nhắc lại vật hút vật khác khi nào? Cho HS trả lời C3
GV nhận xét câu trả lời của HS
Cho HS đọc C4
Yêu cầu HS quan sát hình 18.5 và chỉ ra vật nào nhiễm điện dương, vật nào nhiễm điện âm?
GV nhận xét và giải thích rõ cho HS câu c4
HOẠT ĐỘNG 6: CỦNG CỐ_DẶN DÒ
HS trả lời câu hỏi 
HS ghi phần dặn dò của GV 
Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
Khi nào vật nhiễm điện dương, vkhi nào vật nhiễm điện âm? 
Nguyên tử cấu tạo gồm những thành phần nào? Các vật đẩy nhau và hút nhau khi nào?
Có mấy loại điện tích? Qui ước như thế nào?
Dặn HS học bài_ đọc có thể em chưa biết
Làm bài tập 18.1 đến 18.3 trong sbt
Chuẩn bị bài mới 
Phần ghi bảng
Tiết 20: HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH:
Thí nghiệm 1:
NX: hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích cùng loại và khi được đặt gần nhau thì chúng đẩy nhau 
Thí nghiệm 2:
NX:thanh nhựa sẫm màu và thanh thủy tinh khi được cọ xát thì chúng hút nhau do chúng mang điện tích khác loại
Kết luận: (sgk)
 SƠ LƯỢC VỀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ: (SGK)
VẬN DỤNG:
C2. Mỗi vật đều mang điện tích dương và điện tích âm. Điện tích dương tồn tại ở hạt nhân, điện tích âm tồn tại ở electron xung quanh hạt nhân
C3. Vì các vật không nhiễm điện. Các điện tích dương và âm trung hòa lẫn nhau
C4. Mảnh vải nhiễm điện dương do mất electron, thước nhựa nhiễm điện âm do nhận thêm electron
GHI NHỚ: (SGK)