Thiết kế bài dạy Vật lý 7 tiết 24: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện

Ngày soạn:26/02/06.
Tuần : 25.
Tiết : 24. TÁC DỤNG NHIỆT VÀ TÁC DỤNG PHÁT SÁNG CỦA DÒNG ĐIỆN
A.Mục tiêu:
 1)Kiến thức:
Nêu được dòng điện đi qua vật dẫn thông thường đều làm cho vật dẫn nóng lên, kể tên các dụng cụ tác dụng nhiệt của dòng điện.
Kể tên và mô tả tác dụng phát sáng của dòng đối với 3 loại bóng đèn : Bóng đèn pin, bóng đèn của bút thử điện, bóng đèn điốt phát quang.
 2)Kĩ năng:
Mắc mạch điện đơn giản.
 3)Thái độ:
Trung thực, hợp tác trong hoạt động nhóm.
B.Chuẩn bị:
Cả lớp :
1 ăcquy 12 v .
5 dây nối có vỏ bọc cách điện, 1 công tắc, 1 dây sắt.
3 – 5 mảnh giấy nhỏ.
Một số cầu chì như ở mạng điện gia đình.
Mỗi nhóm:
1 bộ nguồn gồm 4 pin.
1 bộ môđun lắp ráp (đèn pin , đèn LED).
1 bút thử điện.
C.Tổ chức hoạt động dạy và học:
 1)Ổn định lớp:
-Kiểm diện HS (1p)
 2)Kiểm tra:(5p)
vẽ sơ đồ mạch điện của đèn pin, và dùng mũi tên kí hiệu chiều dòng điện chạy trong mạch khi công tắc đóng.
Nêu qui ước về chiều dòng điện.
 3)Bài mới:
Thời
lượng
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của Trò
Nội dung chính
3p
15p
10p
7p
I.Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập.
-GV khi có dòng điện chạy trong mạch, ta có nhìn thấy electrôn chuyển động không ?
- Vậy căn cứ vào đâu để biết có dòng điện chạy trong mạch?
GV Để biết có dòng điện chạy trong mạch ta phải căn cứ vào tác dụng của dòng điện.
II.Hoạt động 2: Tìm hiểu tác dụng nhiệt của dòng điện.
? Nêu tên một số dụng cụ được đốt nóng khi có dòng điện chạy qua?
GV Có nhiều dụng cụ khi có dòng điện chạy qua thì nóng lên, nhưng có dụng cụ bị nóng nhiều , có dụng cụ bị nóng ít. 
GV – Yêu cầu HS lắp mạch điện như H.22.1 (sgk) và tìm hiểu các nội dung sau:
? Khi đèn sáng bóng đèn có nóng lên không. Bằng cách nào để xác nhận điều đó ?
? Bộ phận nào của đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng khi có dòng điện chạy qua ?
? Giải thích vì sao dây tóc bóng đèn được làm bằng vonfram?
GV – Dòng điện chạy qua dây dẫn bằng đồng có làm dây dẫn bằng đồng nóng lên không ?
GV – Bố trí TN H.22.2 SGK và biểu diễn cho HS xem.
 -Yêu cầu HS rút ra kết luận chung về tác dụng nhiệt của dòng điện.
? Cầu chì có tác dụng gì khi sử dụng điện.
III.Hoạt động 3: Tìm hiểu tác dụng phát sáng của dòng điện
? Khi nào dây tóc bóng đèn phát sáng ?
GV – Cho HS quan sát bóng đèn của bút thử điện và nêu nhận xét 2 đầu dây của bóng đèn. Có gì khác so với H.22.3- SGK
GV biểu diễn TN cắm đầu bút thử điện vào ổ điện.
? Khi dòng điện chạy qua bóng đèn bút thử điện thì chỗ nào phát sáng, bóng đèn có nóng lên không ?
GV- Tương tự yêu cầu HS tìm hiểu đèn LED:
- Quan sát và cho biết đèn sáng ở chỗ nào và khi sáng đèn có nóng lên không ?
-Làm theo chỉ dẫn câu C7, đảo ngược các đầu dây của đèn nối với hai cực của đèn xem đèn có sáng lên không. Rút ra kết luận.
IV.Hoạt động 4: Vận dụng củng cố
- Yêu cầu HS TL câu C8, C9.
- Các dụng cụ sau : quạt điện , nồi cơm điện, máy thu hình, máy thu thanh, ấm điện.
? Khi dụng cụ điện hoạt động thì tác dụng nhiệt của dòng điện là có ích ,có hại
-HS : không nhìn thấy dòng điện và các electrôn chuyển động trong mạch.
-HS : căn cứ vào đèn sáng , quạt điện chạy
-HS : ghi vở bài mới.
HS : Bóng đèn điện, bếp điện, lò sưởi điện, máy thu vô tuyến, nồi cơm điện..
HS: Hoạt động theo nhóm- Lắp mạch điện.
+ Bóng đèn nóng lên(sờ tay vào bóng thấy nóng)
+ Dây tóc bóng đèn bị đốt nóng mạnh và phát sáng.
+ Vì vonfram có t0 nóng chảy cao.
HS : Dự doán có thể cũng nóng lên nhưng ít.
HS : Quan sát TN GV và hoàn thành câu kết luận.
HS : Có thể là bảo vệ mạch điện 
HS : Khi nhiệt độ của dây tóc bóng đèn lên cao.
HS : Quan sát TL – Hai đầu dây của bóng đèn không chạm nhau và khác bóng đèn SGK
HS : quan sát TN của GV
+ Chất khí ở giữa hai đầu dây phát sáng. Không thấy đèn nóng- Sờ tay.
HS : -làm TN theo nhóm và thảo luận nhóm TL
+ Đèn sáng ở đầu trên hai bản kim loại. Khi đèn sáng, không bị nóng.
+ Hoàn chỉnh câu kết luận: Đèn LED chỉ cho dòng điện đi theo một chiều.
HS : Làm việc cá nhân.
+ C8 : chọn E.
+ C9 : Đèn sáng A (+), B (-), và ngược lại.
HS : Suy nghĩ và TL
I. Tác dụng nhiệt:
Dòng điện đi qua mọi vật dẫn thông thường đều làm cho vật dẫn nóng lên. Nếu vật dẫn nóng lên tới nhiệt độ cao thì phát sáng.
II. Tác dụng phát sáng của dòng điện :
Dòng điện có thể làm sáng bóng đèn bút thử điện và đèn điốt phát quang mặc dù các đèn này chưa nóng tới nhiệt độ cao.
 4)Hướng dẫn học ở nhà: (4p)
Học phần ghi nhớ.
Làm bài tập từ 22.1 đến 22.3 (SBT ).
D.Rút kinh nghiệm,bổ sung: