Bài giảng lớp 7 môn Đại số - Tiết 51 - Tuần 23 - Bài 1: Khái niệm về biểu thức đại số

	TIẾT : 51	
TUẦN : 23	CHƯƠNG VI : BIỂU THỨC ĐẠI SỐ
	§1 KHÁI NIỆM VỀ BIỂU THỨC ĐẠI SỐ
A/ MỤC TIÊU : 
_ HIỂU ĐƯỢC KHÁI NIỆM VỀ BIỂU THỨC ĐẠI SỐ.
 B/ CHUẨN BỊ :
GV : PHẤN MÀU, BẢNG PHU,Ï THƯỚC THẲNG.
 HS : ÔN TẬP THẾ NÀO LÀ MỘT BIỂU THỨC .
C/ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
HOẠT ĐỘNG GV
HOẠT ĐỘNG HS
GHI BẢNG
HOẠT ĐỘNG 1: ( 10 PHÚT )
I/ NHẮC LẠI VỀ BIỂU THỨC :
GV: YÊU CẦU HS NHẮC LẠI THẾ NÀO LÀ MỘT BIỂU THỨC ? CHO VÍ DU.
GV: NHỮNG BIỂU THỨC TRÊN CÒN ĐƯỢC GỌI LÀ BIỂU THỨC SỐ Ï
GV: YÊU CẦU CHO HS THỰC HIỆN VÍ DỤ VÀ ? 1 TRANG 24.
HOẠT ĐỘNG 2 : ( 25 PHÚT )
II/ KHÁI NIỆM VỀ BIỂU THỨC ĐẠI SỐ : 
GV: NÊU BÀI TOÁN SGK VÀ GIẢI THÍCH : TRONG BÀI TOÁN TRÊN NGƯỜI TA ĐÃ DÙNG CHỮ A ĐỂ VIẾT THAY CHO MỘT SỐ NÀO ĐÓ ( HAY CÒN NÓI CHỮ A ĐẠI DIỆN CHO MỘT SỐ NÀO ĐÓ )
GV: YÊU CẦU HS THỰC HIỆN VIẾT BIỂU THỨC TÍNH CHU VI HÌNH CHỮ NHẬT TƯƠNG TỰ VÍ DỤ Ở MỤC I. 
GV: KHI A = 2 THÌ BIỂU THỨC TRÊN BIỂU THỊ CHO CHU VI HÌNH CHỮ NHẬT NÀO ?
GV: HỎI TƯƠNG TỰ VỚI A = 3,5 CM ?
GV: NHƯ VẬY, TA CÓ THỂ DÙNG BIỂU THỨC TRÊN ĐỂ BIỂU THỊ CHU VI CỦA CÁC HÌNH CHỮ NHẬT CÓ MỘT CẠNH BẰNG 5 CM, CẠNH CÒN LẠI LÀ A CM ( A LÀ MỘT SỐ NÀO ĐÓ ). 
GV: CHO HS THỰC HIỆN ?2 TƯƠNG TỰ NHƯ ?1
GỌI A CM LÀ CHIỀU RỘNG HÌNH CHỮ NHẬT ( A > 0 ) THÌ CHIỀU DÀI HCN LÀ GÌ ? VẬY BIỂU THỨC BIỂU THỊ DIỆN TÍCH HCN LÀ GÌ ? 
GV: GIỚI THIỆU THẾ NÀO LÀ BIỂU THỨC ĐẠI SỐ NHƯ SGK TRANG 25.
GV: CÓ THỂ YÊU CẦU HS TỰ CHO VÍ DỤ VỀ BIỂU THỨC ĐẠI SỐ.
GV: NÊU MỘT SỐ CHÚ Ý VỀ CÁCH VIẾT BIỂU THỨC ĐẠI SỐ NHƯ SGK. SAU ĐÓ CHO HS THỰC HIỆN ?3 SGK, YÊU CẦU HS LÊN BẢNG THỰC HIỆN.
GV: TRONG CÁC BIỂU THỨC ĐẠI SỐ, CÁC CHỮ ĐẠI DIỆN CHO NHỮNG SỐ TÙY Ý NÀO ĐÓ NGƯỜI TA GỌI NHỮNG CHỮ NHƯ VẬY LÀ BIẾN SỐ ( GỌI TẮT LÀ BIẾN ).
GV: CHO HS ĐỌC PHẦN CHÚ Ý SGK, SAU VIÊN GIẢI THÍCH.
HS:
CÁC ĐƯỢC NỐI VỚI NHAU BỞI CÁC PHÉP ( CỘNG, TRỪ, NHÂN, CHIA, NÂNG LÊN LŨY THỪA) LÀM THÀNH MỘT BIỂU THỨC.
VÍ DỤ: 5 + 3 – 2 ; 12 : 6 . 2 ; 
 4. 32 – 6 . 5 LÀ CÁC BIỂU THỨC 
HS: 
?1 BIỂU THỨC BIỂU THỊ DIỆN TÍCH HÌNH CHỮ NHẬT CÓ CHIỀU RỘNG BẰNG 3 (CM) , CHIỀU DÀI BẰNG DÀI HƠN CHIỀU RÔNG 2 (CM) LÀ : 
3. ( 3+ 2 ) (CM2).
HS: BIỂU THỨC BIỂU THỊ CHU VI HÌNH CHỮ NHẬT CÓ HAI CẠNH LIÊN TIẾP LÀ 5 (CM) VÀ A (CM) LÀ : 2. ( 5 + A ) 
HS: KHI A = 2 THÌ BIỂU THỨC TRÊN BIỂU THỊ CHO CHU VI HÌNH CHỮ NHẬT CÓ HAI CẠNH BẰNG 5 CM VÀ 2 CM.
HS: KHI A = 3,5 CM THÌ BIỂU THỨC TRÊN BIỂU THỊ CHO CHU VI HÌNH CHỮ NHẬT CÓ HAI CẠNH BẰNG 5 CM VÀ 3,5 CM.
HS: LÀ A + 2 : 
HS: 
BIỂU THỨC BIỂU THỊ DIỆN TÍCH HCN NÓI TRÊN LÀ 2. ( A + 2) CM2
HS: CÁC BIỂU THỨC : 4X ; 2.(5 + A ) ; 3.(X + Y); ; 
HS: 
A/ 30 X
B/ 5X + 35Y
HS: ĐỌC PHẦN CHÚ Ý SGK TRANG 25
I/ NHẮC LẠI VỀ BIỂU THỨC :
CÁC ĐƯỢC NỐI VỚI NHAU BỞI CÁC PHÉP ( CỘNG, TRỪ, NHÂN, CHIA, NÂNG LÊN LŨY THỪA) LÀM THÀNH MỘT BIỂU THỨC.
VÍ DỤ: 5 + 3 – 2 ; 12 : 6 . 2 ; 
 4. 32 – 6 . 5 LÀ CÁC BIỂU THỨC
 BIỂU THỨC SỐ BIỂU THỊ CHU VI HÌNH CHỮ NHẬT CÓ CHIỀU RỘNG BẰNG 5 (CM) , CHIỀU DÀI BẰNG ( 8CM) LÀ : 
2. ( 5+ 8 ) (CM)
II/ KHÁI NIỆM VỀ BIỂU THỨC ĐẠI SỐ :
 TRONG TOÁN HỌC, VẬT LÝ TA THƯỜNG GẶP NHỮNG BIỂU THỨC MÀ TRONG ĐÓ NGOÀI CÁC SỐ, CÁC PHÉP TOÁN CỘNG, TRỪ, NHÂN, CHIA, LŨY THỪA, CÒN CÓ CÁC CHỮ ( ĐẠI DIỆN CHO SỐ ). NGƯỚI TA GỌI NHỮNG BIỂU THỨC NHƯ VẬY LÀ BIỂU THỨC ĐẠI SỐ.
VÍ DỤ: 
CÁC BIỂU THỨC : 4X ; 2.(5 + A ) ; 3.(X + Y); ; LÀ CÁC BIỂU THỨC ĐẠI SỐ. 
 TRONG CÁC BIỂU THỨC ĐẠI SỐ, CÁC CHỮ ĐẠI DIỆN CHO NHỮNG SỐ TÙY Ý NÀO ĐÓ NGƯỜI TA GỌI NHỮNG CHỮ NHƯ VẬY LÀ BIẾN SỐ ( GỌI TẮT LÀ BIẾN ).
HOẠT ĐỘNG 4 : CỦNG CỐ ( 8 PHÚT )
GV: CHO HS THỰUC HIỆN GIẢI MỘT SỐ BÀI TẬP :
BT 1 TRANG 26 ( SGK ) :
GV: GỌI HS LÊN BABNGR THỰC HIỆN VIẾT CÁC BIỂU THỨC ĐẠI SỐ THEO YÊU CẦU ĐỀ BÀI.
BT 2 TRANG 26 ( SGK ) :
GV: YÊU CẦU HS NHẮC LẠI CÔNG THỨC TÍNH DIỆN TÍCH HÌNH THANG ? SAU ĐÓ CHO HS LÊN BẢNG THỰC HIỆN VIẾT BIỂU THỨC ĐẠI SỐ BIỂU THỊ DIỆN TÍCH HÌNH THANG. 
BT 3 TRANG26 ( SGK ) :
GV: TREO BẢNG PHỤ CÓ VẼ SẴN BÀI TẬP VÀ CHO HS LÊN BẢNG THỰC HIỆN NỐI HAY GHI BẰNG KÝ HIỆU. 
HS:
A/ TỔNG CỦA X VÀ Y LÀ : X + Y
B/ TÍCH CỦA X VÀ Y LÀ : XY
C/ TÍCH CỦA TỔNG X VÀ Y VỚI HIỆU CỦA X VÀ Y LÀ :
( X + Y ) . ( X + Y )
HS: DIỆN TÍCH HÌNH THANG LÀ : ĐÁY LỚN CỘNG ĐÁY BÉ, TẤT CẢ NHÂN CAO RỒI CHIA 2.
HS: 1E; 2B; 3A; 4C; 5D 
HOẠT ĐỘNG 4 : DẶN DÒ – RÚT KINH NGHIỆM ( 2 PHÚT )
* DẶN DÒ : 
_ NẮM VỮNG THẾ NÀO LÀ MỘT BIỂU THỨC ĐẠI SỐ.
_ BÀI TẬP NHÀ 4, 5 TRANG 27 SGK. ĐỌC CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT.
_ CHUẨN BỊ TIẾT SAU : ĐỌC TRƯỚC BÀI : GIÁ TRỊ CỦA MỘT BIỂU THỨC ĐẠI SỐ.
*RÚT KINH NGHIỆM ... 
 	TIẾT : 52	
TUẦN : 24	§2 GIÁ TRỊ CỦA MỘT BIỂU THỨC ĐẠI SỐ. 	
A/ MỤC TIÊU : 
HỌC SINH BIẾT CÁCH TÍNH GIÁ TRỊ CỦA MỘT BIỂU THỨC ĐẠI SỐ, BIẾT CÁCH TRÌNH BÀY LỜI GIẢI CỦA BÀI TOÁN NÀY.
B/ CHUẨN BỊ :
GV : PHẤN MÀU, BẢNG PHỤ
 HS : ÔN TẬP THỰC HIỆN PHÉP TÍNH CỘNG, TRỪ, NHÂN, CHIA SỐ HỮU TỈ. 
HOẠT ĐỘNG GV
HOẠT ĐỘNG HS
GHI BẢNG
HOẠT ĐỘNG 1 : KTBC ( 8 PHÚT )
GV: CHO 3 VÍ DỤ VỀ BIỂU THỨC ĐẠI SỐ.
CHỮA BÀI TẬP 4 TRANG 27 SGK
CHỮA BT 5 TRANG 27 SGK . 
GV: CHÚ Ý HS MỘT QUÝ LÀ 3 THÁNG 
HOẠT ĐỘNG 2 : ( 11 PHÚT ) 
I/ GIÁ TRỊ CỦA MỘT BIỂU THỨC ĐẠI SỐ GV: CHO HS ĐỌC VÍ DỤ 1 DƯỚI SỰ HƯỚNG DẪN CỦA GV, SAU ĐÓ CHO HS TỰ THỰC HIỆN VÍ DỤ 2 TƯƠNG TỰ VÍ DỤ 1.
GV: VẬY MUỐN TÍNH GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC ĐẠI SỐ KHI BIẾT GIÁ TRỊ CỦA CÁC BIẾN TRONG BIỂU THỨC ĐÃ CHO TA LÀM THẾ NÀO ?
HOẠT ĐỘNG 3 : ( 15 PHÚT ) 
II/ ÁP DỤNG : 
GV: CHO HS LÊN BẢNG THỰC HIỆN ?1 TUƠNG TỰ NHƯ CÁC VÍ DỤ, CHÚ Ý CHO HS CÁCH TRÌNH BÀY.
GV: ĐƯA BẢNG PHỤ CÓ VẼ SẴN ?2 VÀ YÊU CẦU HS CHỌN KẾT QUẢ ĐÚNG.
HS:
3X + 2; X + Y; 3X – 2Y.
HS: BIỂU THỨC ĐẠI SỐ BIỂU THỊ NHIỆT ĐỘ LÚC MẶT TRỜI LẶN CỦA NGÀY LÀ : T + X - Y ĐỘ.
A/ 3A + M ; B/ 3A – N 
HS:
+ THAY X = - 1 VÀO BIỂU THỨC 
3X2 – 5X + 1 TA CÓ :
3.(-1)2 – 5. ( -1 ) + 1 = 9
 VẬY GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 5X + 1 TẠI X = -1 LÀ 9
+ THAY X = - 1 VÀO BIỂU THỨC 
3X2 – 5X + 1 TA CÓ :
3.( )2 – 5. + 1 = 3. – 5. + 1= - 
VẬY GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 5X + 1 TẠI X = LÀ - 
HS: 
ĐỂ TÍNH GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC ĐẠI SỐ TẠI NHỮNG GIÁ TRỊ CHO TRƯỚC CỦA CÁC BIẾN , TA THAY CÁC GIÁ TRỊ CHO TRƯỚC ĐÓ VÀO BIỂU THỨC RỒI THỰC HIỆN CÁC PHÉP TÍNH.
HS:
THAY X = 1 VÀO BIỂU THỨC 3X2 – 9 TA CÓ : 3. 12 – 9. 1 = 3 – 9 = - 6
VẬY GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 9 TẠI X = 1 LÀ 6
THAY X = VÀO BIỂU THỨC 3X2 – 9 TA CÓ : 3. 
VẬY GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 9 TẠI X = LÀ 
HS:
GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC X2Y TẠI X = 4 VÀ Y = 3 LÀ (-4)2. 3 = 48
I/ GIÁ TRỊ CỦA MỘT BIỂU THỨC ĐẠI SỐ :
VÍ DỤ :
TÍNH GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 5X + 1 TẠI X = - 1 VÀ TẠI X = 
GIẢI :
 + THAY X = - 1 VÀO BIỂU THỨC 
3X2 – 5X + 1 TA CÓ :
3.(-1) 2 – 5. ( -1 ) + 1 = 9
VẬY GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 5X + 1 TẠI X = -1 LÀ 9
 + THAY X = - 1 VÀO BIỂU THỨC 
3X2 – 5X + 1 TA CÓ :
3.( )2 – 5. + 1 = 3. – 5. + 1= - 
VẬY GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 5X + 1 TẠI X = LÀ - 
ĐỂ TÍNH GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC ĐẠI SỐ TẠI NHỮNG GIÁ TRỊ CHO TRƯỚC CỦA CÁC BIẾN , TA THAY CÁC GIÁ TRỊ CHO TRƯỚC ĐÓ VÀO BIỂU THỨC RỒI THỰC HIỆN CÁC PHÉP TÍNH.
II/ ÁP DỤNG : 
THAY X = 1 VÀO BIỂU THỨC 3X2 – 9 TA CÓ : 3. 12 – 9. 1 = 3 – 9 = - 6
VẬY GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 9 TẠI X = 1 LÀ 6
THAY X = VÀO BIỂU THỨC 3X2 – 9 TA CÓ : 3. 
VẬY GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC 3X2 – 9 TẠI X = LÀ 
HOẠT ĐỘNG 4 :
CỦNG CỐ ( 10 PHÚT )
GV: VIẾT SẴN BẢNG PHỤ BÀI TẬP 6 RỒI CHO HS THỰC HIỆN TÍNH GIÁ TRỊ CỦA TỪNG BIỂU THỨC TẠI X = 3, Y = 4, Z = 5 RỒI ĐIỀM VÀO Ô CÓ KẾT QUẢ TƯƠNG ỨNG.
HS:
N : X2 = 32 = 9
T : Y2 = 42 = 16
Ă : 
L : X2 – Y2 = 32 – 42 = - 7
M :
Ê : 2Z2 + 1 = 2.52 + 1 = 51
H : X2 + Y2 = 32 + 42 = 25
V : Z2 – 1 = 52 – 1 = 24
I : 2.( Y + Z) = 2.(4 + 5) = 18
-7
51
24
8,5
9
16
25
18
51
5
L
Ê
V
Ă
N
T
H
I
Ê
M
HOẠT ĐỘNG 4 : DẶN DÒ – RÚT KINH NGHIỆM ( 2 PHÚT )
* DẶN DÒ : 
_ XEM LẠI CÁCH TÍNH GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC TẠI NHỮNG GIÁ TRỊ CHO TRƯỚC.
_ BT NHÀ 8, 9 TRANG 29 SGK. ĐỌC CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT.
_ CHUẨN BỊ TIẾT SAU : XEM TRƯỚC BÀI “ ĐƠN THỨC” TRANG 390 SGK
* RÚT KINH NGHIỆM :