Bài giảng lớp 7 môn Hình học - Tuần 2 - Tiết 3 - Bài 3: Hai đường thẳng vuông góc

TUẦN : 2	TIẾT : 3	
	§3 HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC	
A/ MỤC TIÊU : 
_ HỌC SINH HIỂU ĐƯỢC THẾ NÀO LÀ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC. 
_ BIẾT VẼ ĐƯỜNG THẲNG ĐI QUA MỘT ĐIỂM CHO TRƯỚC VÀ VUÔNG GÓC VỚI MỘT ĐƯỜNG THẲNG CHO TRƯỚC
_ CÔNG NHẬN T/C CÓ MỘT VÀ CHỈ MỘT ĐƯỜNG THẲNG B ĐI QUA A VÀ B ^ A.
_ HIỂU ĐƯỢC THẾ NÀO LÀ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA MỘT ĐOẠN THẲNG.
_ BIẾT VẼ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG.
B/ CHUẨN BỊ :
GV : BẢNG PHỤ, PHẤN MÀU, THƯỚC THẲNG, ÊKE, GIẤY RỜI 
 HS : THƯỚC THẲNG, ÊKE, GIẤY RỜI. ÔN TẬP HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH, HAI GÓC KỀ BÙ 
C/ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
HOẠT ĐỘNG GV
HOẠT ĐỘNG HS
GHI BẢNG
HOẠT ĐỘNG 1 : KTBC ( 5 PHÚT )
GỌI HS TRẢ LỜI :
_ THẾ NÀO LÀ HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH ?
_ NÊU TÍNH CHẤT HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH?
_ VẼ ÐXAY = 900. VẼ ÐX’A’Y’ ĐỐI ĐỈNH VỚI ÐXAY
GV CHO HS CẢ LỚP NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ BÀI CỦA BẠN.
GV : ÐXAY VÀ ÐX’A’Y’ LÀ HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH NÊN XX’, YY’ LÀ HAI ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU TẠI A, TẠO THÀNH 1 GÓC VUÔNG TA NÓI 2 ĐƯỜNG THẲNG XX’VÀ YY’ VUÔNG GÓC NHAU. 
GV GIỚI THIỆU BÀI MỚI 
HOẠT ĐỘNG 2 : ( 12 PHÚT )
I/ THẾ NÀO LÀ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC : 
GV : CHO HS LÀM ?1 
GV : CÁC NẾP GẤP LÀ HÌNH ẢNH CỦA HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC VÀ BỐN GÓC ĐỀU LÀ GÓC VUÔNG.
LÀM ?2 GV VẼ HAI ĐƯỜNG THẲNG XX’VÀ YY’ CẮT NHAU TẠO O VÀ ÐXOY = 900 YÊU CẦU HS NHÌN HÌNH VẼ TÓM TẮT ĐỀ BÀI GV GHI LÊN BẢNG
GV : GỢI Ý CHO HS GIẢI THÍCH VÌ SAO CÁC GÓC CÒN LẠI BẰNG 900
GV : VẬY THẾ NÀO LÀ HAI ĐƯỞNG THẲNG VUÔNG GÓC ? 
GV GIỚI THIỆU KÍ HIỆU HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC. NÊU CÁC CÁCH DIỄN ĐẠT NHƯ SGK TRANG 84
HOẠT ĐỘNG 2 : ( 10 PHÚT )
II/VẼ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC:
 MUỐN VẼ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC TA LÀM NHƯ THẾ NÀO ? 
 NGOÀI CÁCH VẼ TRÊN TA CÓ THỂ VẼ BẰNG CÁCH NÀO KHÁC NỮA KHÔNG ? CHO HS LÊN BẢNG LÀM ?3. 
 GV CHO HS HOẠT ĐỘNG NHÓM ?4 YÊU CẦU HS NÊU VỊ TRÍ CÓ THỂ XẢY RA GIỮA ĐIỂM O VÀ ĐƯỜNG THẲNG A RỒI VẼ HÌNH THEO CÁC TRƯỜNG HỢP ĐÓ. 
 GV QUAN SÁT CÁC NHÓM THỰC HIỆN, SAU ĐÓ GỌI ĐẠI DIỆN NHÓM LÊN BẢNG TRÌNH BÀY CÁCH VẼ.
 GV QUA CÁC CÁCH VẼ TRÊN CÓ BAO NHIÊU ĐƯỜNG THẲNG ĐI QUA O VÀ VUÔNG GÓC VỚI A? 
 TA THỪA NHẬN TÍNH CHẤT SAU : 
 ( NÊU TÍNH CHẤT SGKB TRANG 85 )
HOẠT ĐỘNG 3 : ( 10 PHÚT )
III/ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG :
 GV: CHO ĐOẠN THẲNG AB, YÊU CẦU HS XÁC ĐỊNH TRUNG ĐIỂM CỦA ĐOẠN THẲNG AB. SAU ĐÓ QUA I VẼ ĐƯỜNG THẲNG D VUÔNG GÓC VỚI AB. 
 GV : GIỚI THIỆU ĐƯỜNG THẲNG D GỌI LÀ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG AB.
 GV : VẬY ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG LÀ GÌ ? 
GV : GIỚI THIỆU ĐIỂM ĐỐI XỨNG NHƯ SGK TRANG 86 
HS LÊN BẢNG TRẢ LỜI ĐỊNH NGHĨA VÀ TÍNH CHẤT HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH.
VẼ HÌNH 
HS THỰC HIỆN GẤP GIẤY SAU ĐÓ DÙNG BÚT KẺ THEO NẾP GẤP VÀ QUAN SÁT CÁC GÓC TẠO THÀNH NẾP GẤP ĐÓ 
 XX' Ç YY’={O}
CHO ÐXOY = 900 
TÌM GIẢI THÍCH
HS: ÐXOY = 900 ( ĐỀ BÀI CHO )
ÐXOY’= 1800 - ÐXOY ( THEO TÍNH CHẤT KỀ BÙ )
ÐXOY’= 1800 - 900 = 900
THEO TÍNH CHẤT ĐỐI ĐỈNH TA CÓ :
 ÐXOY’=ÐX’OY =900
 ÐXOY =ÐX’OY’=900
HS : TRẢ LỜI NHƯ ĐỊNH NGHĨA SGK TRANG 84. 
HS : ĐỌC VÀ GHI Đ/N, VẼ HÌNH VÀO VỞ 
HS: TA CÓ THỂ VẼ MỘT GÓC XOY BẰNG 900 NHƯ ?2
MỘT HS LÊN BẢNG VẼ PHÁC 2 ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC, CÁC HS KHÁC VẼ TẠI CHỖ.
A ^ B
HS: CÓ THỂ ĐIỂM O NẰM TRÊN ĐƯỜNG THẲNG A HOẶC NẰM NGOÀI ĐƯỜNG THẲNG A. 
HS THỰC HIỆN DỰA THEO HÌNH 5, HÌNH 6 SGK TRANG 86
HS: CÓ MỘT ĐƯỜNG THẲNG QUA O VÀ VUÔNG GÓC VỚI ĐƯỜNG THẲNG A.
HS : THỰC HIỆN VẼ HÌNH, MỘT HS LÊN BẢNG VẼ TRUNG ĐIỂM I VÀ ĐƯỜNG THẲNG D ^ AB
HS : TRẢ LỜI NHƯ ĐỊNH NGHĨA SGK TRANG 85
HS: ĐỌC VÀ GHI Đ/N VÀ VẼ HÌNH VÀO VỞ
I/ THẾ NÀO LÀ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC :
ĐỊNH NGHĨA : SGK TRANG 84
 ĐƯỜNG THẲNG XX’ VUÔNG GÓC VỚI ĐƯỜNG THẲNG YY’ KÝ HIỆU LÀ :
XX' ^ YY’
II/VẼ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC:
SGK TRANG 85
TÍNH CHẤT : SGK TRANG 85
III/ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG :
ĐỊNH NGHĨA : SGK TRANG 85
HOẠT ĐỘNG 4 : CỦNG CỐ ( 6 PHÚT )
GV: GỌI HS ĐỨNG TẠI CHỖ TRẢ LỜI BT 11A, 11C, 12 TRANG 86 
HÌNH VẼ BÀI TẬP 12 B
CHỮA BT 14 TRANG 86 SGK 
HS LÊN BẢNG THỰC HIỆN
HS :
11A : LÀ HAI ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU TẠO RA BỐN ( HOẶC MỘT ) GÓC VUÔNG.
11C : CÓ MỘT VÀ CHỈ MỘT..
12 A/ ĐÚNG
 B/ SAI VÌ GÓC O1 ¹ 900 
 HS : VẼ ĐIỂM I SAO CHO I LÀ TRUNG ĐIỂM CỦA CD 
( IC = ID = 1,5 CM)
 QUA I ĐƯỜNG THẲNG D VUÔNG GÓC VỚI CD
HOẠT ĐỘNG 5 : DẶN DÒ ( 2 PHÚT )
* DẶN DÒ : 
_ HỌC THUỘC ĐỊNH NGHĨA HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC, Đ/N ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG.
_ TẬP VẼ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC, ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG.
_ BÀI TẬP NHÀ : 15, 16, 17 TRANG 86, 87 SGK
_ CHUẨN BỊ TIẾT SAU : MANG ÊKE, GIẤY RỜI, THƯỚC ĐO GÓC.
	TIẾT : 4	
TUẦN : 2	LUYỆN TẬP	
A/ MỤC TIÊU : 
_ HỌC SINH HIỂU ĐƯỢC THẾ NÀO LÀ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC. 
_ BIẾT VẼ ĐƯỜNG THẲNG ĐI QUA MỘT ĐIỂM CHO TRƯỚC VÀ VUÔNG GÓC VỚI MỘT ĐƯỜNG THẲNG CHO TRƯỚC
_ BIẾT VẼ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG.
_ BƯỚC ĐẦU TẬP SUY LUẬN
B/ CHUẨN BỊ :
GV : BẢNG PHỤ, PHẤN MÀU, THƯỚC THẲNG, ÊKE, GIẤY RỜI 
 HS : THƯỚC THẲNG, ÊKE, GIẤY RỜI. ÔN TẬP HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH, HAI GÓC KỀ BÙ, HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC, Đ/N ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG.
C/ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
HOẠT ĐỘNG GV
HOẠT ĐỘNG HS
HOẠT ĐỘNG 1 : KTBC (10 PHÚT )
1/ NÊU ĐỊNH NGHĨA HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC.
GV CHO SẴN MỘT ĐIỂM O NẰM NGOÀI ĐƯỜNG THẲNG A
YÊU CẦU HS VẼ ĐƯỜNG THẲNG D ĐI QUA O VÀ D ^ A VÀ GHI KÍ HIỆU 
2/ THẾ NÀO LÀ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG
 CHO ĐOẠN THẲNG AB = 4 CM HÃY VẼ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG AB
( CHÚ Ý SỮA SAI CÁC THAO TÁC VẼ CỦA HS )
HOẠT ĐỘNG 2 : LUYỆN TẬP ( 28 PHÚT )
BT 15 TRANG 86 SGK
GV CHO HS THỰC HIỆN GẤP GIẤY NHƯ HÌNH VẼ
BT 16 TRANG 86 SGK
GV GỌI 1 HS LÊN BẢNG THỰC HIÊN VẼ HÌNH THEO HƯỚNG DẪN CỦA SGK . CHÚ Ý SỮA SAI (NẾU CÓ) 
BT 17 TRANG 87 SGK 
GV TREO BẢNG PHỤ GỌI HS DÙNG ÊKE HAY THƯỚC ĐO GÓC KIỂM TRA.
BT 18 TRANG 87 SGK
 GV GỌI 1 HS LÊN BẢNG THỰC HIỆN VẼ, CÁC HỌC SINH KHÁC THỰC HIỆN TẠI CHỖ ĐỒNG THỜI GV KIỂM TRA ĐỂ PHÁT HIỆN SỮA SAI KỊP THỜI. 
BT 19 TRANG 87 SGK 
GV CÓ THỂ CHO HOẠT ĐỘNG NHÓM ĐỂ CÓ THỂ PHÁT HIỆN RA CÁC TRÌNH TỰ VẼ KHÁC NHAU
BT 20 TRANG 87
GV : VỊ TRÍ 3 ĐIỂM A, B, C CÓ THỂ XẢY RA NHƯ THẾ NÀO ?
GV CHO HAI HS LÊN BẢNG THỰC HIỆN CẢ HAI TRƯỜNG HỢP, CÁC HS KHÁC THỰC HIỆN TẠI CHỖ. 
 TRƯỜNG HỢP A, B, C KHÔNG THẲNG HÀNG 
SAU KHI HS THỰC HIỆN XONG GV SỮA SAI VÀ GỌI HS NHẬN XÉT VỀ VỊ TRÍ CỦA HAI ĐƯỜNG THẲNG D1 VÀ D2
HS: NÊU Đ/N HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC VÀ THỰC HIỆN VẼ HÌNH THEO YÊU CẦU.
 D ^ A 
HS : NÊU Đ/N ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG VÀ THỰC HIỆN VẼ HÌNH
HS: THỰC HIỆN GẤP GIẤY NHƯ CÁC HÌNH 8A, 8B, 8C
NHẬN XÉT: NẾP GẤP ZT VUÔNG GÓC VỚI ĐƯỜNG THẲNG XY TẠI O.
HS: LÊN BẢNG VẼ HÌNH THEO HƯỚNG DẪN
 ( HÌNH 9 SGK)
HS: LÊN BẢNG KIỂM TRA : CẢ BA TRƯỜNG HỢP ĐỀU VUÔNG 
 HS : THỰC HIỆN VẼ 
THEO CÁC BƯỚC 
HS :TRÌNH TỰ 1 :
 _ VẼ HAI ĐƯỜNG THẲNG D1 VÀ D2 CẮT NHAU TẠI O SAO CHO GÓC D1OD2 = 600.
_ LẤY A TÙY Ý TRONG GÓC D1OD2.
_ TỪ A VẼ AB ^ D1 ( B Ỵ D1).
_ TỪ B VẼ BC ^ D2 ( C Ỵ D2 )
TRÌNH TỰ 2 :
_ VẼ HAI ĐƯỜNG THẲNG D1 VÀ D2 CẮT NHAU TẠI O SAO CHO GÓC D1OD2 = 600.
_ TRÊN O D1 LẤY ĐIỂM C TÙY Ý 
_ VẼ ĐƯỜNG THẲNG QUA C VÀ VUÔNG GÓC VỚI D2 CẮT D1 TẠI B.
_ TỪ B KẺ BA VUÔNG GÓC VỚI D1, A NẰM TRONG GÓC D1OD2
HS: VỊ TRÍ 3 ĐIỂM A, B, C CÓ THỂ :
_ BA ĐIỂM A, B, C THẲNG HÀNG.
_ BA ĐIỂM A, B, C KHÔNG THẲNG HÀNG. 
HS1 : TRƯỜNG HỢP A, B, C THẲNG HÀNG
_ VẼ AB = 2 CM ,VẼ TIẾP BC = 3CM ( A, B, C CÙNG NẰM TRÊN MỘT ĐƯỜNG THẲNG )
_ VẼ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC D1 CỦA AB 
_ VẼ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC D2 CỦA AB
HS1 : TRƯỜNG HỢP A, B, C KHÔNG THẲNG HÀNG
_ VẼ AB = 2 CM ,VẼ TIẾP BC = 3CM ( A, B, C KHÔNG CÙNG NẰM TRÊN MỘT ĐƯỜNG THẲNG )
_ VẼ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC D1 CỦA AB 
_ VẼ ĐƯỜNG TRUNG TRỰC D2 CỦA AB
HS: 
TRƯỜNG HỢP A, B, C THẲNG HÀNG THÌ D1 VÀ D2 KHÔNG CÓ ĐIỂM CHUNG.
TRƯỜNG HỢP A, B, C KHÔNG THẲNG HÀNG THÌ D1 VÀ D2 CẮT NHAU TẠI MỘT ĐIỂM.
HOẠT ĐỘNG 3 : CỦNG CỐ ( 5 PHÚT )
 NHẮC LẠI CÁC Đ/N VỀ HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC VÀ Đ/N ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG
HOẠT ĐỘNG 4 : DẶN DÒ – RÚT KINH NGHIỆM ( 2 PHÚT )
* DẶN DÒ : 
_ HỌC THUỘC ĐỊNH NGHĨA HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC, Đ/N ĐƯỜNG TRUNG TRỰC CỦA ĐOẠN THẲNG.
_ CHUẨN BỊ TIẾT SAU : THƯỚC THẲNG, THƯỚC ĐO GÓC. XEM TRƯỚC BÀI “ CÁC GÓC TẠO BỞI MỘT ĐƯỜNG THẲNG CẮT HAI ĐƯỜNG THẲNG “