Bài giảng môn học Hình học lớp 7 - Tiết 1, 2 - Hai góc đối đỉnh

CHƯƠNG I
ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC 
ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
TIẾT 1 & 2
HAI GÓC ĐỐI ĐỈNH
I / Mục tiêu
Giải thích được thế nào là hai góc đối đỉnh 
Nêu được tính chất : Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau 
Vẽ được góc đối đỉnh với một góc cho trước 
Nhận biết các góc đối đỉnh trong một hình 
Bước đầu tập suy luận
II/ Phương tiện dạy học 
 Sgk , thước thẳng ,thước đo góc ,bảng phụ , giấy rời 
III / Quá trình hoạt động trên lớp
1/ ổn định lớp
 · Hướng dẫn phương pháp học bộ môn hình học ở lớp cũng như ở trường 
 · Phân công nhóm học tập 
2 / Bài mới 
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1 : Tiếp cận khái niệm góc đối đỉnh 
x
y'
x'
y
O
 Ở một cặp góc đối đỉnh , mỗi cạnh của góc này có quan hệ như thế nào với một cạnh góc kia 
Ở cặp góc không đối đỉnh thì như thế nào ?
Tia Ox là tia đối của tia nào ? Tia Oy là tia đối của tia nào ?
Mỗi cạnh của góc xOy liên quan như thế nào với một cạnh của góc x'Oy'
Vậy thế nào là hai góc đối đỉnh ? 
Viết sẵn bài tập 1 và 2 trên bảng phụ yêu cầu 2 HS lên làm 
1/Thế nào là hai góc đối đỉnh 
Quan sát hình vẽ hai góc đối đỉnh , hai góc không đối đỉnh và trả lời các câu hỏi sau 
Tia Ox là tia đối của tia Ox'
Tia Oy là tia đối của tia Oy'
Mỗi cạnh của góc xOy là tia đối của một cạnh góc x'Oy'
Hai góc đối đỉnh là hai góc mà mỗi cạnh của góc này là tia đối của một cạnh góc kia 
Làm bài tập trang 1 và 2
Hoạt động 2 : Thể hiện khái niệm góc đối đỉnh 
 Cho một góc aOb 
Vẽ góc đối đỉnh với góc với góc aOb
Vẽ hai đường thẳng cắt nhau rồi đặt tên cho hai cặp góc đối đỉnh được tạo thành
Làm bài tập 3 trang 82
Hoạt động 3 : Phát hiện tính chất của hai góc đối đỉnh 
a / Dùng thước đo góc kiểm tra xem hai góc có đối đỉnh có bằng nhau không ?
b / Phát biểu tính chất quan sát được về số đo của hai góc đối đỉnh
2/ Tính chất của hai góc đối đỉnh 
 Ước lượng bằng mắt về số đo của hai góc đối đỉnh 
Làm phần 1 trang 81 
Làm bài tập 4 trang 82
Hoạt động 4 : Tập suy luận:
Gv hướng dẫn học sinh suy luận như sgk 
Kết luận về tính chất hai góc đối đỉnh 
2 / Tính chất của hai góc đối đỉnh
Ước lượng bằng về số đo của hai góc đối đỉnh
Làm phần ?1 trang 81
Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau 
Hoạt động 5 ; làm các bài tập ở phần luyện tập
Làm các bài tập 5 , 6 trang 82 . Yeu cầu học sinh vẽ hình chính xác 
Làm bài tập 7 trang 83 
z
 Có các cặp góc bằng nhau như sau : xÔy = x'Ôy' ; yÔz = yÔz' ; zÔx' = z'Oâx 
x'
x
y'
Y 
z'
 xÔz = x'Oâz' ; yÔx' = yÔx ; zÔy' = z'Oây
 xÔx' = yÔy' = zÔz'
 3 / Hướng dẫn học ở nhà
 Về nhà làm bài 8 ,9 ,10 trang 83 
 Hướng dẫn bài 10 : Phải gấp tờ giấy sao 
 cho tia màu đỏ trùng với tia màu xanh 
 Xem trước bài " Hai đường thẳng vuông góc" 
 Chuẩn bị ê ke 
TIẾT 3 & 4
HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC 
I / Mục tiêu 
Giãi thích được thế nào là hai đường thẳng vuông góc với nhau 
Công nhận tính chất : Có duy nhất một đường thẳng b đi qua A và b a
Hiểu thế nào là đường trung trực của một đoạn thẳng .
Biết vẽ đường thẳng đi qua một điểm cho trước và vuông góc với đường thẳng cho trước 
Biết vẽ đường trung trực của một đoạn thẳng 
Sử dụng thành thạo êke và thước thẳng 
II / Phương tiện dạy học 
 Sgk , thước thẳng , êke , bảng phụ .
III / Quá trình hoạt động trên lớp 
 1 / Oån định lớp 
 2 / Kiểm tra bài cũ
Sữa các bài tập sau :
Bài 8 trang 83
x'
x
y'
y
O
700
700
x
x'
y'
y
O
700
700
a/ Học sinh vẽ hai góc có cùng số đo là 700 , có chung đỉnh rồi trả lời câu hỏi ( 2 góc trên không phải là 2 góc đối đỉnh )
Bài 9 trang 83 
Dùng êke vẽ góc vuông xAy . Vẽ tia Ax' là tia đối của tia Ax , Vẽ tia Ay' là tia đối của tia Ay . Ta có :xÂy = x'Ây = x'Ây' = xÂy'= 900
Bài 10 trang 83 
Phải gấp tờ giấy sao cho tia màu đỏ trùng với tia màu xanh
3 / Bài mới :
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Hoạt động 1 : Tiếp cận khái niệm hai đường thẳng vuông góc 
O 1 
2
3
4
 1
x
x'
y
y'
HS lấy giấy gấp theo yêu cầu của phần ?1 , sau khi gấp hình ảnh của nếp gấp là gì ?
(nếp gấp là hình ảnh của hai đường thẳng vuông góc )
 Thế nào là hai đường thẳng vuông góc ? 
Ta nói đường thẳng xx' vuông góc với đường thẳng yy' hoặc đường thẳng yy' vuông góc với đường thẳng xx' 
 Hai đường thẳng cắt nhau thì chưa chắc đã vuông góc , nhưng hai đường thẳng vuông góc thì nhất thiết phải cắt nhau 
Gv đưa bảng phụ đề bài 11 ,12 cho Hs điền 
1 / Hai đường thẳng vuông góc 
Làm phần ?1 
Làm phần ?2 Quan sát hai đường thẳng vuông góc 
 Ô1 = 900
 O2 =1800 - O1 
 ( 2 góc kề bù)
 O3 = O1 (đối đỉnh )
 O2 = O4 (đối đỉnh )
Hai đường thẳng xx' và yy' cắt nhau . Nếu trong các góc tạo thành có một góc vuông thì hai đường thẳng đó được gọi là hai đường thẳng vuông góc và được ký hiệu là xx' yy'
Làm bài tập 11 , 12 trang 86 
Hoạt động 2 : vẽ hình 
GV vẽ sẵn trên bảng phụ giúp HS dễ nhìn 
Yêu cầu học sinh lên bảng vẽ hình như đã được minh họa trong SGK (h5-h6 trang 85)
Chức năng của êke :
Vẽ góc vuông ( Chức năng chính )
Vẽ góc nhọn của êke (góc 300 , 600,450)
Vẽ đường thẳng 
Vẽ đoạn thẳng biết độ dài 
2 / Vẽ hai đường thẳng vuông góc 
Làm phần ?3 trang 84 
HS thừa nhận tính chất sau :
Có một và chỉ một đường thẳng a' đi qua điểm O cho trước và vuông góc với dường thẳng a cho trước 
Hoạt động 3 : Luyện tập sữ dụng ngôn ngữ
1 / Làm quen với nhóm từ : hai đường thẳng vuông góc , hai đường thẳng vuông góc với nhau , đường thẳng này vuông góc với đường thẳng kia 
2 / Làm quen với các mệnh đề toán học 
3 / Làm quen với các ký hiệu toán học 
Có một và chỉ một 
Hai đường thẳng vuông góc với nhau là hai đường thẳng cắt nhau và tạo thành một góc vuông 
xx' yy'
Hoạt động 4 : Đường trung trực của một đoạn thẳng 
I
B
A
y
x
Quan sát hình 7 trang 89 
I là trung điểm của đoạn thẳng AB
Đường thẳng xy vuông góc với đường thẳng AB tại I ( vuông góc với đoạn thẳng AB tại I )
Ta nói đường thẳng xy là đường trung trực của đoạn thẳng AB
Vậy đường trung trực của một đoạn thẳng là gì ?
3 / Đường trung trực của một đoạn thẳng 
Hai điểm A , B đối xứng với nhau qua đường thẳng xy
Đường thẳng đi qua trung điểm của đoạn thẳng và vuông góc với đoạn thẳng được gọi là đường trung trực của đoạn thẳng ấy 
Làm bài tập 13 , 14 trang 86
Hoạt động 5 : Làm các bài tập ở phần Luyện tập 
Bài 15 SGK trang 86 
Nếp gấp zt vuông góc với đường thẳng xy tại O
Có 4 góc vuông là xOz , zOy , yOt , tOx
Bài 16 Luyện tập cho học sinh vẽ hình bằng êke 
Bài 17 Ở hình a, a và a' không vuông góc với nhau 
3 / Hướng dẩn học ở nhà 
Học theo sgk và vở ghi . Làm bài tập 18 ,19 và 20 trang 87