Bài giảng môn học Lịch sử lớp 7 - Bài 18 - Tiết 33: Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV

Ngày soạn: 6/12/10
Ngày giảng: 7c: 8/12/10
 Chương IV
đại việt thời lê sơ 
(thế kỉ XV đầu thế kỉ XVI)
Bài 18 Tiết 33
Cuộc kháng chiến của nhà hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân minh đầu thế kỉ XV
I.Mục tiêu: 
1.Kiến thức: Hiểu rõ âm mưu và những hành động bành trướng của nhà Minh đối với các nước xung quanh trước hết là Đại Việt.
Hiểu được diễn biến, kết quả, ý nghĩa của các cuộc khởi nghĩa của qúy tộc Trần. Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa của Trần Ngôi, Trần Duy Kháng.
2.Kĩ năng: Lược thuật các sự kiện lịch sử. Đánh giá công lao nhân vật lịch sử, ý nghĩa sự kiện lịch sử.
3.Thái độ: Giáo dục truyền thống yêu nước, ý chí anh hùng bất khuất của nhân dân ta.
Vai trò to lớn của quần chúng trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh, học tập những tấm gương anh hùng.
II.Đồ dùng:
1.Giáo viên: Lược đồ các cuộc khởi nghĩa đầu thế kỉ XV.
2.Học sinh: Học bài cũ, đọc và tìm hiểu bài mới theo câu hỏi sgk
III.Phương pháp: Nêu vấn đề, đàm thoại, phân tích.
IV: Các bước lên lớp:
1.ổn định: 7c: 
2.Kiểm tra: Kiểm tra sự chuẩn bị của hs.
3.Tiến trình tổ chức các hoạt động.
Giới thiệu bài.
Khi nhà Trần suy yếu, dòng họ Hồ thâu tóm quyền lực vào tay mình 1397 Hồ Quý Ly đã đưa ra một loạt các chính sách nhằm cải cách đất nước năm 1400 hồ Quý Ly truất ngôi nhà Trần lập ra nhà Hồ. Tuy nhiên nhà hồ không được sự ủng hộ của nhân dân vì vậy triều Hồ đã nhanh chóng sụp đổ, vậy Hồ Quý Ly đã đưa ra chính sách gì? Vì sao không được nhân dân ủng hộ?
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung chính
Hoạt động 1. Tìm hiểu Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà hồ.
Mục tiêu: Hiểu được cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ.
Thời gian: 12’
H:Đọc sgk.
? Vì sao quân Minh lại xâm lược nước ta?
H: Quân minh mượn cớ nhà Hồ cướp ngôi vua Trần -> xâm lược ta.
? Vậy nguyên nhân chính là gì?
H: Chúng muốn cướp nước ta.
G:Dùng lược đồ mô tả cuộc kháng chiến.
Hs theo dõi.
Gv chốt.
? Vì sao cuộc kháng chiến nhà Hồ bị thất bại nhanh chóng?
G:Kết luận.
H: Vì không được nhân dân ủng hộ không phát huy được sức mạnh dân tộc.
“Tôi không sợ đánh, mà chỉ sợ lòng dân không theo” câu nói của Hồ Nguyên Trừng.
“Lật thuyền mới biết sức dân mạnh như nước”.
“Khoan thư sức dân làm kế sâu rễ, bền gôc”.
Hoạt động 2. tìm hiểu chính sách cai trị của nhà Minh.
Mục tiêu: Hiểu được chính xáh cai trị của nhà Minh đối với nhân dân ta.
Thời gian: 13’
H:Đọc sgk.
Gv: Sau khi lật đổ nhà Hồ quân Minh đã xây dựng bộ máy cai trị trên đât nước ta.
? Em hãy nêu những chính sách chính trị của quân Minh?
H: Chính trị: Xoá bỏ quốc hiệu nước ta đổi thành quận sát nhập vào Trung Quốc.
? Về kinh tế chúng đề ra chính sách gì?
H: + Đặt hàng trăm thứ thuế.
 + Bắt phụ nữ, trẻ em đưa về Trung Quốc làm nô tì
? Chúng thi hành những chính sách văn hoá như thế nào?
H: 
+ Thi hành chính sách đồng hoá, ngu dân.
+ Xoá bỏ phong tục, tập quán.
+ Đốt sách quý...
H:Đọc chữ nhỏ sgk.
? Em có những nhận xét gì về các chính sách cai trị của quân Minh đối với nước ta?
H: T hâm độc, tàn bạo...
Gv: Nguyễn Trãi từng kể tội ác của giặc Minh
“Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn
Vùi con đỏ dưới hầm tai vạ
Dối trời lừa trên dủ muôn vàn kế.
...Độc ác thay Trúc Lam Sơn không ghi hêt tội
Dơ bẩn thay nước Đông Hải không rửa sạch mùi...
? Những chính sách của nhà Minh nhằm mục đích gì? 
H: Đồng hóa nhân dân ta
Hoạt động 3. Tìm hiểu cuộc đấu tranh của quý tộc Trần.
Mục tiêu: Hiểu được các cuộc đấu tranh của tầng lớp quý tộc nhà trần nhằm chống lại quân xâm lược nhà Minh
Thời gian: 15’
G:Ngay sau khi cha con Hồ Quý Ly bị bắt cuộc kháng chiến chống Minh của nhân dân ta diễn ra khắp nơi tiêu biểu là các cuộc khởi nghĩa của các quý tộc Trần.
G:Dùng lược đồ gt.
Trần Ngỗi là con cháu của vua Trần được lập làm minh chủ.
? Vì sao cuộc khởi nghĩa bị thất bại?
H: Mâu thuẫn, chia rẽ nội bộ
Hs trường thuật cuộc kháng chiến của trần quý kháng
Gv nhận xét kết luận.
? Cuộc khởi nghĩa của các quý tộc Trần có ý nghĩa gì?
Duy trì ngọn lửa kháng chiến, nuôi dưỡng tinh thần yêu nước của nhân dân ta
? Em hãy trình bày lại diễn biến của các cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần
Hs trả lời.
Gv nhận xét kết luận.
1.Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà hồ.
-Quân minh mượn cớ nhà Hồ cướp ngôi vua Trần -> xâm lược ta.
-11/1406, 20 vạn Minh- Trương Phụ xâm lược nước ta.
-Chúng đánh: Lạng Sơn, Đa Bang, Đông Đô, Tây Đô.
-6/1407 Cha con Hồ Quý Ly bị bắt.
2.Chính sách cai trị của nhà Minh.
- Chính trị: 
Xoá bỏ quốc hiệu nước ta đổi thành quận sát nhập vào Trung Quốc.
-Kinh tế:
+ Đặt hàng trăm thứ thuế.
+ Bắt phụ nữ, trẻ em đưa về Trung Quốc làm nô tì
-Văn hoá:
+ Thi hành chính sách đồng hoá, ngu dân.
+ Xoá bỏ phong tục, tập quán.
+ Đốt sách quý...
3.Cuộc đấu tranh của quý tộc Trần.
a.Khởi nghĩa Trần Ngỗi.
-10/1407 Trần Ngỗi làm minh chủ .
-12/1408 Trần Ngỗi đánh tan 4 vạn quân ở Bô Cô.
-Nội bộ mâu thuẫn-> 1409 nghĩa quân bị đánh tan Trần Ngỗi bị bắt.
b.Khởi nghĩa Trần Quý Khoáng.
-1409 Trần Quý Khoáng lên ngôi, khởi nghĩa phát triển nhanh chóng, lan rộng từ Thanh Hoá-> Thuận Hoá.
-1413 Khởi nghĩa bị dập tắt.
4.Củng cố.
? Nguyên nhân xâm lược của nhà Minh.
? Hãy nêu những chính sách cai trị của nhà Minh.
5.Hướng dẫn học bài.
Làm đáp án trả lời các câu hỏi trong SGK
Chuẩn bị bài: Làm bài tập lịc sử