Bài giảng môn học Lịch sử lớp 7 - Bài 21 - Tiết 44: Ôn tập chương IV

Ngày soạn: 26/1/10
Ngày giảng: 7a: 30/1/10
 7b: 28/1/0
Bài 21- Tiết 44
ôn tập chương IV
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức: Chế độ giáo dục thời Lê Sơ rất được coi trọng.
Những thành tựu tiêu biểu về văn học, khoa học kĩ thuật thời Lê Sơ, học sinh thấy được sự phát triển toàn diện của đất nước ta ở thế kỉ XV đầu thế kỉ XVI. So sánh điểm khác nhau giữa thời Lê Sơ và thời Lý Trần.
2. Kỹ năng: Lòng tự hào, tự tôn dân tộc về môt thời thịnh trị của phong kiến Đại Việt thế kỉ XV đầu thế kỉ XVI.
3. Thái độ: Lòng tự hào, tự tôn dân tộc về môt thời thịnh trị của phong kiến Đại Việt thế kỉ XV đầu thế kỉ XVI.
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên: 
Lược đồ lãnh thổ Đại Việt thời Trần và thời Lê Sơ.
Bảng phụ, sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thời Lý, Trần, Lê Sơ.
Tranh ảnh về các nhân vật lịch sử tiêu biểu, công trình kiến trúc nghệ thuật.
2. Học sinh: soạn bài. 
III. Phương pháp: Đàm thoại, phân tích. Nêu vấn đề.
IV. Tiến trình tổ chức dạy - học :
Kiểm tra: Em hãy nêu những cống hiến của Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông đối với lịch sử dân tộc.
Khởi động:
Mục tiêu: Qua các thành tựu tiêu biểu của thời Lê học sinh có hứng thú cho bài học mới.
Đồ dùng:
Cách tiến hành:
Giai đoạn lịch sử Việt Nam từ thế kỉ XV- đầu XVI, đã có những chuyển biến tích cực trong đời sống kinh tế, văn hoá, giáo dục...Là giai đoạn lịch sử hào hùng chống giặc Minh xâm lược và xây dựng đất nước thời Lê Sơ.
Để khắc sâu những kiến thức lịch sử giai đoạn này.
Hôm nay... ôn tập chương IV.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung chính
Hoạt động 1.Tìm hiểu về mặt chính trị
Mục tiêu: Hiểu được tình hình chính trị thời Lê Sơ
Thời gian: 21’
Đồ dùng: Bảng phụ.
Cách tiến hành.
Bước 1.
Gv:Dùng sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lê Sơ và Lý Trần để học sinh quan sát.
? Em hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa hai tổ chức bộ máy nhà nước đó.
H:Trao đổi nhóm.
H: Tăng cường lực lượng thanh tra, giám sát xuống tận cơ sở xã.
? Cách đào tạo, tuyển dụng quan lại được tiến hành như thế nào?
H: Lấy học tập, thi cử làm phương thức tuyển dụng
G:Sơ kết chuyển ý.
Hoạt động 2.Tìm hiểu tình hình pháp luật
Mục tiêu: Hiểu được thời Lê xây dựng luật pháp nhằm bảo vệ nhà nước và nhân dân.
Thời gian: 22’
Đồ dùng: Bảng phụ.
Cách tiến hành.
Bước 2.
? Pháp luật thành văn ở nước ta có từ khi nào?
H: Thời Lý Luật Hình thư (1042).
? ý nghĩa của pháp luật?
H: Đảm bảo trật tự an ninh, kỉ cương trong XH
? Pháp luật thời Lê sơ có gì giống và khác so với luật thời Lý - Trần?
H:
- Giống: Bảo vệ vua, kinh thành giai cấp thống trị bảo vệ trật tự xã hội, bảo vệ sản xuất nông nghiệp, bảo vệ sức kéo.
- Khác: thời Lê Sơ tiến bộ hơn đã bảo vệ phụ nữ, quyền bình đẳng nam nữ.
? Em có suy nghĩ gì về luật pháp phong kiến?
H: Ngày càng xây dựng hoàn chỉnh bảo vệ kỉ cương phép nước.
Gv: Nay “sống làm việc theo hiến pháp và pháp luật”.
G:Sơ kết, chuyển ý.
Hoạt động 3.Tìm hiểu tình hình kinh tế.
Mục tiêu: Hiểu được sự phát triển kinh tế thời Lê.
Thời gian: 22’
Đồ dùng: Bảng phụ.
Cách tiến hành.
Bước 2.
? Chính sách kinh tế thời Lê Sơ với Lý Trần có gì giống và khác nhau?
- Giống: Đều quan tâm phát triển kinh tế nông - công, thương nghiệp.
- Khác: thời Lý- Trần ruộng công- ưu thế thời Lê Sơ ruộng tư chiếm ưu thế.
? Về nông nghiệp?
GV: Kinh tế thời Lê Sơ phát triển mạnh mẽ hơn.
Bước 3
? Thủ công nghiệp?
H: Phát triển ngành nghề truyền thống
Bước 4
? Thương nghiệp? 
H: Chợ phát triển
Hoạt động 4.Tìm hiểu tình hình xã hội
Mục tiêu: Hiểu được các giai cấp và sự phân chia các giai cấp trong xã hội.
Thời gian: 22’
Đồ dùng: Bảng phụ.
Cách tiến hành.
Bước 4.
? Xã hội phong kiến có mấy giai cấp đó là các giai cấp nào?
H:Thảo luận.
Báo cáo kết quả
Gv nhận xét kết luận
Bước 5
? Em hãy so sánh sự giống và khác nhau trong xã hội Lê Sơ và Lý Trần.
- Giống: 2 giai cấp
- Khác:
+Thời Lý- Trần: Vương hầu quý tộc đông nông nô, nô tì nhiều.
+Lê Sơ nô tì giảm, giai cấp địa chủ tư hữu ruộng đất đông lên.
GV: y/c HS nhận xét về 2 sơ đồ các giai cấp , tầng lớp trong XH thời Lý - Trần và thời Lê sơ
? Xã hội nào phát triển cao hơn?
- Thời Lê sơ quan hệ SX PK được xác lập vững chắc hơn
Hoạt động 5.Tìm hiểu tình hình văn hóa giáo dục khoa học nghệ thuật
Mục tiêu: Hiểu được tình hình văn hóa giáo dục nghệ thuật thời Lê Sơ.
Thời gian: 22’
Đồ dùng: Bảng phụ.
Cách tiến hành.
Bước 6.
? Giáo dục thời Lê Sơ đạt những thành tựu nào đáng lưu ý.
? Văn học thời Lê Sơ có nội dung gì?
- Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông và nhóm Tao Đàn.
Bước 7
? NX về những thành tựu KH, NT thời Lê sơ?
H:Làm bài tập ở lớp và ở nhà.
 1.Về Mặt chính trị.
-Xây dựng bộ máy nhà nước trung ương tập quyền chuyên chế hơn thời Lý- Trần.
+Bộ máy nhà nước đã kiện toàn đạt đến mức hoàn chỉnh, tăng tính tập quyền đơn vị hành chính chặt chẽ, quy củ.
2.Pháp luật.
-Luật Hồng Đức- tương đối hoàn chỉnh.
-Ngày càng xây dựng hoàn chỉnh bảo vệ kỉ cương phép nước.
3.Kinh tế.
a) Nông nghiệp:
-Mở rộng diện tích đất trồng
-XD đê điều
-Sự phân hoá chiếm hữu ruộng đất ngày càng sâu sắc
b) Thủ công nghiệp:
Phát triển ngành nghề truyền thống
c)Thương nghiệp:
Chợ phát triển
4.Xã hội: 
-Xã hội 2 giai cấp: Thống Trị và bị trị
-Phân chia giai cấp ngày càng sâu sắc
5.Văn hoá, giáo dục, khoa học, nghệ thuật.
-Quan tâm phát triển GD
-Văn học yêu nước
-Nhiều công trình KH, NT có giá trị
Bài tập: lập bảng thống kê các tác phẩm.
Tác phẩm
Thời Lý
Thời Trần
Thời Lê Sơ
Văn học
Bài thơ thần Lý Thường Kiệt
-Hịch tướng sĩ-TQT.
-Tụng giá hoàng kinh sư
-Bạch Đằng giang phú
-Quân trung từ mệnh tập.
-Bình Ngô đại cáo.
-Phú núi Chí Linh
=>Nguyễn Trãi.
-Hồng Đức quốc âm thi tập
Sử học
-Đại Việt sử kí-Lê Văn Hưu.
-Đại Việt sử kí toàn thư-Ngô Sĩ Liên...
 * Tổng kết-Hướng dẫn học bài
 (?) Chính sách kinh tế thời Lê Sơ với Lý Trần có gì giống và khác nhau?
	- Làm đáp án trả lời các câu hỏi trong SGK
	- CBB: Làm bài tập lịch sử chương IV