Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Bài 2 - Tuần 2 - Tiết 2: Văn bản: Thánh Gióng

Ngaøy soaïn: 
Ngaøy daïy:
Tuaàn: 02 – Tieát:05
THAÙNH GIOÙNG
 BAØI 2:
 Vaên baûn: 
 I- MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : 
 Nắm được những nội dung chính và đặc điểm nổi bật về nghệ thuật của Thánh Gióng.
II-TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1.Kiến thức :
 Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết về đề tài giữ nước.
Những sự kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh giữ nước của ông cha ta được kể trong một tác phẩm truyền thuyết.
2.Kĩ năng :
Đọc – hiểu văn bản truyền thuyết theo đặc trưng thể loại .
Thực hiện thao tác phân tích một vai chi tiết nghệ thuật kì ảo trong văn bản.
Nắm bắt tác phẩm thông qua hệ thống các sự việc được kể theo trình tự thời gian.
III-CHUẨN BỊ :
Giáo viên :SGK, SGV, G-ÁN
Học sinh : Đọc bài trước, vở học, bài soạn
IV-CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1.Ổn định lớp : ( 1 phút )
2.Kiểm tra bài cũ : ( 3 phút )
 + Neâu yù nghóa cuûa truyeàn thuyeát Con Rồng cháu tiên?
 + Em nghó theá naøo veà nhaân vaät Lang Lieâu?
3.Giới thiệu bài mới : Nhaø thô Toá Höõu coù vieát:
 “ OÂâi söùc treû xöa trai Phuø Ñoång
 Vöôn vai lôùn boãng daäy ngaøn caân
 Cöôõi löng ngöïa saét bay phun löûa
 Nhoå buïi tre laøng ñaùnh giaëc AÂn
Caùc em coù bieát nhaø thô vieát veà ai khoâng ? Truyeàn thuyeát Thaùnh Gioùng laø moät trong nhöõng truyeàn thuyeát hay, laø baøi ca chieán thaéng ngoaïi xaâm haøo huøng cuûa daân toäc ta. Chuùng ta haõy cuøng tìm hieåu nheù. ( 1 phút)
TL
NOÄI DUNG
HÑGV
HÑHS
BỔ SUNG
5’
5’
8’
5’
8’
7’
2’
I. Giôùi thieäu vaên baûn :
a. Theå loaïi : truyeàn thuyeát thôøi caùc vua Huøng
b . Boá cuïc: 3 ñoaïn
II. Tìm hieåu vaên baûn :
1 .Tuoåi thô kyø laï cuûa Gioùng:
- Ngöôøi meï giaãm veát chaân laï maø coù thai, 12 thaùng sau môùi sinh .
- Caäu beù suoát 3 naêm khoâng noùi khoâng cöôøi, ñaët ñaâu naèm ñaáy.
- Caâu noùi ñaàu tieân laø ñoøi ñi ñaùnh giaëc cöùu nöôùc.
=> Ca ngôïi yù thöùc ñaùnh giaëc cöùu nöôùc
2. Gioùng chuaån bò vaø ra traän:
- Gioùng lôùn nhö thoåi: ñeå ñaùp öùng nhieäm vuï cöùu nöôùc, cho thaáy söï tröôûng thaønh cuaû daân toäc ta tröôùc naïn ngoaïi xaâm.
- Moïi ngöôøi gom goùp thoùc gaïo nuoâi Gioùng : cho thaáy daân ta raát yeâu nöôùc,Gioùng mang söùc maïnh cuûa toaøn daân ra traän.
- Gioùng ñaùnh giaëc raát oai huøng, khoâng chæ baèng vuõ khí vua ban maø coøn baèng vuõ khí töï taïo.
4. Gioùng chieán thaéng:
- Sau khi thaéng giaëc, Gioùng veà trôøi cho thaáy tinh thaàn ñaùnh giaëc vì daân vì nöôùc
5. Toång keát :
- Gioùng töôïng tröng cho yù thöùc vaø söùc maïnh baûo veä toå quoác
- Truyeän theå hieän öôùc mô veà ngöôøi anh huøng choáng giaëc ngoaïi xaâm
3. Luyeän taäp củng cố : 
4. Daën doø:
* GV ñoïc , goïi 2 HS ñoïc tieáp
* H/d hs keå vaø tìm hieåu chuù thích?
+ Truyeän thuoäc theå loaïi naøo? Thôøi ñaïi naøo?
* GV neâu yù chính, hs tìm ñoaïn vaên theå hieän yù aáy.
+ Nhaân vaät chính laø ai ?
+Gioùng ra ñôøi coù gì kyø laï?
+ Caâu noùi ñaàu tieân cuûa Gioùng laø gì ? Trong hoaøn caûnh naøo? YÙ nghóa ?
Gioùng bình dò nhö ngöôøi daân lao ñoäng, ngaøy thöôøng laëng leõ laøm aên khi ñaát nöôùc nguy bieán thì xung phong ñi ñaàu.
-Sau khi gaëp söù giaû Gioùng theá naøo? Chi tieát naøy coù yù nghóa gì ?
- Ba meï Gioùng laøm theá naøo ñeå nuoâi Gioùng? Chi tieát naøy coù yù nghóa gì ?
Gioùng ñöôïc nuoâi döôõng töø nhöõng thöù bình thöôøng giaûn dò cuûa nhaân daân. Gioùng khoâng phaûi laø caù nhaân ñaùnh giaëc.
+ Gioùng ñaùnh giaëc theá naøo ? Daãn chöùng?
-Vì sao sau khi thaéng giaëc Gioùng bay veà trôøi ? thaûo luaän
+ Neâu yù nghóa hình töôïng Thaùnh Gioùng ?
+ Chi tieát naøo gaén vôùi hieän thöïc lòch söû 
* Cho hs ñoïc GN.
 1/ Hình aûnh naøo cuûa Gioùng laø hình aûnh ñeïp trong taâm trí em? 
 2/ Vì sao hoäi thi theå thao trong tröôøng phoå thoâng mang teân hoäi khoûe 
Phuø Ñoång? 
- Taäp keå chuyeän.
 - Soaïn baøi môùi: Sôn Tinh, Thuyû Tinh.
*2 hs ñoïc.
- Truyeàn thuyeát thôøi caùc vua Huøng
- Ñ1: töø ñaàu” naèm ñaáy “
Tuoåi thô kyø laï cuûa Gioùng
- Ñ2: t theo “leân trôøi” Gioùng chuaån bò vaø ra traän
-Ñ3: phaàn coøn laïi:
Chieán thaéng cuûa Gioùng
- Gioùng
- 3 tuoåi khoâng bieát noùi, bieát cöôøi, ñaët ñaâu naèm ñaáy.
- Ñoøi ñi ñaùnh giaëc cöùu nöôùc.
- Lôùn nhanh
- Baø con gom goùp thoùc gaïo ñeå nuoâi Gioùng. Theå hieän tinh thaàn ñoaøn keát choáng giaëc cuûa nhaân daân ta.
*Nghe.
*Ñoïc SGK.
* Thaûo luaän nhoùm.
* HS trình baøy theo hieåu bieát cuûa mình.
* Ñoïc noäi dung phaàn ghi nhôù
 - HS choïn ñöôïc nhöõng hình aûnh coù yù nghóa veà noäi dung , hay veà ngheä thuaät
 - Goïi teân ngaén goïn hình aûnh ñoù vaø trình baøy lyù do thích
- Hoäi thi veà söùc khoûe daønh cho tuoåi thieáu nieân, löùa tuoåi cuûa Gioùng
 - Muïc ñích laø khoûe ñeå hoïc toát, lao ñoäng toát goùp phaàn baûo veä vaø xaây döïng ñaát nöôùc.
- lắng nghe.
Ngaøy soaïn: 
Ngaøy daïy:
Tuaàn: 02 – Tieát:06
TÖØ MÖÔÏN
 I- MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : 
 Hiểu được thế nào là từ mượn.
Biết cách sử dụng từ mượn trong nói và viết phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
II-TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1.Kiến thức :
Khái niệm từ mượn.
Nguồn gốc của từ mượn trong tiếng Việt.
Nguyên tắc mượn từ trong tiếng Việt.
Vai trò của từ mượn trong hoạt động giao tiếp và tạo lập văn bản.
2.Kĩ năng :
Nhận biết được các từ mượn trong văn bản.
Xác định đúng nguồn gốc của các từ mượn.
Viết đúng những từ mượn.
Sử dụng từ điển để hiểu nghĩa từ mượn.
Sử dụng từ mượn trong nói và viết.
III-CHUẨN BỊ :
Giáo viên :SGK, SGV, G-ÁN
Học sinh : Đọc bài trước, vở học, bài soạn
IV-CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1.Ổn định lớp : ( 1 phút )
2.Kiểm tra bài cũ : ( 3 phút )
 + Theá naøo laø töø ñôn ? theá naøo laø töø phöùc ? Cho ví duï 2 töø ñôn, 2 töø phöùc.
 + Theá naøo laø töø gheùp ? theá naøo laø töø laùy ? Cho ví duï 2 töø gheùp , 2 töø laùy.
3.Giới thiệu bài mới : ( 1 phút )
 TL
15’
10’
NOÄI DUNG
I.Töø thuaàn Vieät vaø töø möôïn: 
 a. Töø thuaàn Vieät : laø nhöõng töø do nhaân daân ta töï saùng taïo ra
 b. Töø möôïn : laø töø ta vay möôïn cuûa tieáng nöôùc ngoaøi ñeå bieåu thò nhöõng söï vaät, hieän töôïng, ñaëc ñieåm.maø tieáng Vieät chöa coù töø thích hôïp ñeå bieåu thò
 - Boä phaän töø möôïn quan troïng nhaát trong tieáng Vieät laø töø möôïn tieáng Haùn
 - Beân caïnh ñoù, tieáng Vieät
coøn möôïn töø cuûa moät soá ngoân ngöõ khaùc nhö tieáng Phaùp, Anh, Nga 
 -Caùc töø möôïn ñaõ ñöôc Vieät hoùa thì vieát nhö töø thuaàn Vieät. Ñoái vôùi töø möôïn chöa ñöôïc Vieät hoaù hoaøn toaøn, nhaát laø nhöõng töø goàm treân 2 tieáng, ta duøng gaïch noái ñeå noái caùc tieáng vôùi nhau.
II. Nguyeân taéc möôïn töø:
 - Möôïn töø laø moät caùch laøm giaøu tieáng Vieät. Tuy vaäy, ñeå baûo veä söï trong saùng cuûa ngoân ngöõ daân toäc, ta khoâng neân möôïn töø nöôùc ngoaøi moät caùch tuyø tieän. 
HÑGV
HÑ1: Khaùi nieäm:
*Cho HS ñoïc ví duï vaø giaûi thích töø tröôïng, traùng só tr 24
?+ Theo em ñaây laø tieáng cuûa nöôùc naøo ?
+ Nhöõng töø coøn laïi trong caâu vì sao khoâng caàn giaûi thích ?
GV : Töø ngöõ ta duøng coù töø cuûa ta saùng taïo ra,coù töø ta möôïn cuûa nöôùc khaùc
- Theá naøo laø töø thuaàn Vieät? Theá naøo laø töø möôïn?
- Ta möôïn tieáng cuûa nöôùc naøo nhieàu nhaát ?
GV : möôïn töø cuûa Trung Quoác ñoïc theo aâm tieáng Vieät goïi laø töø Haùn Vieät
* Cho hs laøm baøi taäp 3 tr 24:
+ Töø naøo möôïn tieáng Haùn?
+ Töø naøo möôïn ngoân ngöõ khaùc?
*Cho hs laøm Baøi taäp 4 trg 24:
+ Neâu nhaän xeùt veà caùch vieát töø möôïn noùi treân?
* Goïi HS ñoïc yù kieán cuûa chuû tòch HCM , trg 25
+ Em hieåu yù kieán treân nhö theá naøo?
HÑHS
Döïa vaøo chuù thích tr 22
-Trung Quoác
-Do nhaân daân ta saùng taïo ra, deã hieåu.
-Laø töø cuûa ngöôøi Vieät Nam.
-Cuûa Trung Quoác nhieàu nhaát
- Möôïn tieáng Haùn :söù giaû, 
giang sôn, gan, buoàm,ñieän
- Möôïn töø AÁn-AÂu: ra-ñi-oâ; in-tô-neùt.
-Ngoân ngöõ AÁn-Aâu ñöôïc Vieät hoaù: ti vi, xaø phoøng, ga..
- Töø möôïn ñöôïc Vieät hoaù vieát nhö TV, töø möôïn chöa Vieät hoaù coù daáu gaïch ngang noái caùc tieáng.
-Ñoïc noäi dung yù kieán cuûa Baùc trong vieäc söû duïng töø möôïn.
BỔ SUNG
3. Luyeän taäp: ( 14’)
 1/ a. Möôïn tieáng Haùn: voâ cuøng, ngaïc nhieân, töï nhieân, sính leã
 b. Möôïn tieáng Haùn: gia nhaân
 c. Möôïn tieáng Anh : Poáp , Mai- côn Giaéc- xôn , in-tô-net
 2/ Xaùc ñònh nghóa :
Khaùn giaû: ngöôøi xem ( khaùn : xem ; giaû: ngöôøi )
Thính giaû: ngöôøi nghe
Ñoäâc giaû : ngöôøi ñoïc
 b. Yeáu ñieåm : choå quan troïng ( yeáu : quan troïng ; ñieåm : choã )
 Yeáu löôïc : phaàn toùm taét quan troïng ( yeáu : quan troïng ; löôïc : toùm taét )
 Yeáu nhaân : ngöôøi quan troïng
 3/ a. Teân caùc ñôn vò ño löôøng : meùt , kí-loâ- meùt,
Teân caùc boä phaän xe ñaïp : ghi-ñoâng , peâ-ñan
Teân moät soá ñoà vaät : ra-ñi-oâ ; vi-oâ-loâng
 4/ a. Caùc töø möôïn : phoân, fan, noác-ao
 b. Coù theå duøng ñeå giao tieáp vôùi baïn beø hoaëc ñeå vieát tin ñaêng baùo
 c. Khoâng neân duøng trong caùc tröôøng hôïp coù nghi thöùc giao tieáp quan troïng nhö ngoaïi giao, hoäi nghò, hoaëc trong vaên baûn coù tính chaát nghieâm tuùc.
 4.Daën doø : (1’)
 Chuaån bò baøi Tìm hieåu chung veà vaên töï söï.
 Ngaøy soaïn: 
Ngaøy daïy:
Tuaàn: 02 – Tieát:7-8
TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN TÖÏ SÖÏ
 I- MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : 
Có hiểu biết bước đầu về văn bản tự sự.
Vận dụng kiến thức đã học để đọc – hiểu và tạo lập văn bản.
II-TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:	
1.Kiến thức :
Đặc điểm của văn bản tự sự.
2.Kĩ năng :
Nhận biết được văn bản tự sự.
Sử dụng được một số thuật ngữ : tự sự, kể chuyện, sự việc, người kể.
III-CHUẨN BỊ :
Giáo viên :SGK, SGV, G-ÁN
Học sinh : Đọc bài trước, vở học, bài soạn
IV-CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1.Ổn định lớp : ( 1 phút )
2.Kiểm tra bài cũ : ( 3 phút )
 + Theá naøo laø vaên baûn?
 + Keå teân 6 kieåu vaên baûn thöôøng gaëp.
3.Giới thiệu bài mới : ( 1 phút )
TL
15’
10’
NOÄI DUNG
1. Ñaëc ñieåm chung cuûa phöông thöùc töï söï:
 Töï söï ( keå chuyeän) laø phöông thöùc trình baøy moät chuoãi caùc söï vieäc, söï vieäc naøy daãn ñeán söï vieäc kia, cuoái cuøng daãn ñeán moät keát thuùc, theå hieän moät yù nghóa.
2. YÙù nghóa cuûa phöông thöùc töï söï:
 - Töï söï giuùp ngöôøi keå giaûi thích söï vieäc, tìm hieåu con ngöôøi, neâu vaán ñeà vaø baøy toû thaùi ñoä khen cheâ.
HÑGV
 Cho hs laøm BT SGK:
 + Haøng ngaøy caùc em coù hay keå chuyeän vaø nghe keå chuyeän khoâng ? Ñoù laø nhöõng chuyeän gì ?
+ Khi nghe keå chuyeän em bieát ñöôïc ñieàu gì ?
+Khi caàn keå chuyeän em laøm theá naøo 
- Vaäy theá naøo laø töï söï ? 
+ Truyeän Thaùnh Gioùng cho ta bieát nhöõng ñieàu gì ? ( 2 hs leân baûng ghi, soá coøn laïi ghi ra giaáy)
 GV : Qua caùc chi tieát aáy ta hieåu ñöôïc quaù trình ra ñôøi , tröôûng thaønh, laäp chieán coâng, thaønh vò anh huøng giöõ nöôùc ñaàu tieân cuûa daân toäc ta.
Cho hs ñoïc GN.
HÑHS
 -Coù ; keå chuyeän ôû lôùp, gia ñình; nghe keå chuyeän xöa , chuyeän cuoäc soáng chung quanh
- Bieát roõ söï vaät, söï vieäc xung quanh veà con ngöôøi, töø ñoù coù thaùi ñoä khen cheâ.
- Trình baøy lieân tuïc caùc söï vieäc theo trình töï cho ñeán keát thuùc.
* Hs töï traû lôøi.
- Gioùng ra ñôøi
- Gioùng ñoøi ñi ñaùnh giaëc
- Gioùng lôùn nhanh
- Vöôn vai lôùn daäy, ra traän
- Ñaùnh tan giaëc vaø veà trôøi
- Vua laäp ñeàn thôø.
- Nhöõng daáu tích coøn laïi.
* Ñoïc ghi nhôù
BỔ SUNG
3. Luyeän taäp : (14’)
 1/- Phöông thöùc töï söï : keå theo trình töï thôøi gian, söï vieäc noái tieáp nhau, keát thuùc baát ngôø 
( thay ñoåi yù nghó ) , theo ngoâi keå thöù 3
 -YÙ nghóa caâu chuyeän :
 + Ca ngôïi trí thoâng minh
 + Theå hieän tö töôûng yeâu cuoäc soáng, duø cuoäc soáng vaát vaû nhöng cuõng coøn hôn cheát .
 2/ - Xaùc ñònh phöông thöùc bieåu ñaït :
 - Baøi thô thuoäc phöông thöùc töï söï. Vì baøi moät caâu chuyeän coù nhaân vaät, coù chi
 tieát, dieãn bieán, noäi dung nhaèm cheá gieãu thoùi tham aên cuûa meøo khieán meøo phaûi sa baãy cuûa mình.
 - Keå laïi chuyeän theo maïch thô : beù Maây ruû Meøo con baãy luõ chuoät baèng caù nöôùng treo trong caïm saét. Caû beù vaø Meøo ñeàu nghó laø chuoät seõ maéc baãy. Beù coøn mô thaáy chuoät xin tha maïng . Saùng hoâm sau beù laïi thaáy meøo bò maéc baãy
 3/ - Caû hai vaên baûn ñeàu coù noäi dung töï söï vôùi nghóa keå ngöôøi keå vieäc.
 -Töï söï ôû ñaây coù vai troø giôùi thieäu, töôøng thuaät, keå chuyeän thôøi söï hay lòch söû . 
4.Daën doø : (1’)
 - Laøm baøi taäp 4 , 5 trag 30.
 - Chuaån bò baøi Sôn Tinh, Thuyû Tinh.