Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Bài 22 - Tiết 96: Cách làm bài văn lập luận chứng minh

Ngµy so¹n: 26/2/11
Ngµy gi¶ng: 7a: 28/2/11
 7c: 3/3/11
Ng÷ v¨n - Bµi 22
TiÕt 96
CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
I.Môc tiªu: 
1.KiÕn thøc: Ôn tập kến thức về tạo lập văn bản , về đặc điểm bài văn nghị luận chứng minh bước đầu nắm được cách thức cụ thể trong quá trình làm bài văn chứng minh , những điều cần ghi nhớ và những lỗi cần tráng khi làm bài 
2.KÜ n¨ng: Có kỹ năng tìm hiểu phân tích chứng ming , tìm ý, lập giàn ý và viết các phần , đoạn trong bài văn chứng minh 
3.Th¸i ®é: cã th¸i ®é ®óng ®¾n víi thÓ lo¹i v¨n lập luận chứng minh.
II. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài.
1. Suy nghĩ
2. Ra quyết định
3. Giao tiếp
III.ChuÈn bÞ:
1.Gi¸o viªn: B¶ng phô, sgk, sgv, ChuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng, 
Giáo viên: đề
2.Häc sinh: chuÈn bÞ bµi ë nhµ
IV.Ph­¬ng ph¸p: §µm tho¹i, Quy n¹p
V.C¸c b­íc lªn líp:
1.æn ®Þnh: (1’)
 7a:
 7c:
2.KiÓm tra: (2’)
? Trình bày hiểu biết của em về phép lập luận chứng minh ?
- Trong văn nghị luận, chứng minh là một phép lập luận dùng những lí lẽ, bằng chứng chân thực đã được thừa nhận để chứng tỏ luận điểm là đáng tin cậy. Các lí lẽ bằng chứng dùng trong phép lập luận chứng minh phải được lựa chọn thẩm tra, phân tích thì mới có sức thuyết phục
3.TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng.
Khởi động (1’)
Để làm một bài nghị luận chứng minh tốt, ta phải nắm được các bước cơ bản. Giờ này, chúng ta cùng tìm hiểu các bước làm bài nghị luận chứng minh
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung chÝnh
Hoạt động 1: Tìm hiểu Các bước làm bài nghị luận, chứng minh
Mục tiêu: Hs hiểu được Các bước làm bài nghị luận, chứng minh
Học sinh đọc đề bài sgk 48 – 2 em
? Luận điểm mà đề yêu cầu chứng minh là gì?
?Luận điểm ấy thể hiện ở những ở những câu nào?
- Có chí thì nên
? Em hiểu câu tục ngữ như thế nào?
H: Khẳng định vai trò của “ chí” trong cuộc sống
Chí:hoài bão, lí tưởng tốt đẹp, ý chí, nghị lực, sự kiên trì.Ai có điều kiện đó sẽ thành công
? Với luận điểm như thế, bài viết cần có những luận cứ nào? Có thể sắp xếp chúng theo trình tự bố cục ra sao?
? Để giải quyết vấn đề này ta có thể có những cách lập luận nào?
H: Hai cách
Lí lẽ và đưa dẫn chứng xác thực
-Về lí lẽ ta thấy bất kì việc gì dù xem ra có thể đơn giản nhưng không có chí, không chuyên tâm, kiên trì thì không làm được
-Xét thực tế:Xưa nay có bao tấm gương nêu cao ý chí mà thành công:Nguyễn Ngọc Kí, Nguyễn Đình Chiểu, Cô Pa-đu-la
GV: Khi tìm đã tìm ý và lập dàn ý rồi cần dựa vào dàn ý để viết bài, theo từng phần cụ thể
Giáo viên yêu cầu tổ 1 viết mở bài, tổ 2: thân bài; tổ 3: Kết bài
Học sinh dựa vào phần tìm ý trên để viết thân bài, yêu cầu viết
Yêu cầu học sinh đọc kĩ hướng dẫn về kết bài ( sgk 50) để tham khảo -> viết bài. Chú ý lời văn kết bài phải hô ứng với lời văn mở bài
Học sinh các tổ đọc bài
Nhận xét
Gv sửa chữa, bổ sung
? Muốn làm bài lập luận chứng minh cần thực hiện mấy bước. là những bước nào?
Học sinh đọc ghi nhớ
Gv chốt
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh luyện tập.
Mục tiêu: Hs biết áp dụng những kiến thức đã học để giải quyết các yêu cầu của bài tập.
Học sinh đọc bài tập sgk.Nêu yêu cầu
Thảo luận nhóm bàn.Báo cáo
?Tìm luận điểm của đề?
?Luận điểm đó thể hiện ở câu nào?
? Để làm sáng tỏ luận điểm trên ta có thể lập luận như thế nào?
?Dàn bài của bài nghị luận gồm mấy phần? Dàn bài của đề này có giống như vậy không?
?Thân bài đưa ra lí lẽ như thế nào?
? Để làm sáng tỏ luận điểm cần đưa ra dẫn chứng gì?
?Kết bài cần làm gì?
Học sinh viết phần mở bài -> đọc chữa tại lớp
Các phần còn lại, học sinh về nhà làm
So sánh câu tục ngữ và đoạn thơ với câu tục ngữ ở mục I
20’
18’
I.Các bước làm bài nghị luận, chứng minh
1.Tìm hiểu đề
-Luận điểm: ý chí quyết tâm học tập, rèn luyện
- Thể hiện ở câu tục ngữ và lời dẫn vào đề
2.Tìm ý và lập bố cục
a.Mở bài
-Dẫn vào luận điểm
- Nêu vấn đề: Hoài bão trong cuộc sống
b. Thân bài: Giải quyết vấn đề
-Xét về lí:
+ Chí là điều kiện rất cấn thiết để con người vượt qua trở ngại
+ Không có chí thì không làm được gì
-Xét thực tế
+ Những người có chí đều thành công (dẫn chứng)
+ Chí giúp người ta vượt qua những khó khăn tưởng chừng không thẻ vượt qua được ( dẫn chứng)
c.Kết bài
Mọi người nên tu chí bắt đầu từ việc nhỏ để khi ra đời làm được những việc lớn
3.Viết bài
a.Mở bài
Hoạt bão, ý chí, nghị lực là điều không thể thiếu đối với ai muốn thành đạt.Câu tục ngữ “ Có chí thì nên” đã nêu bật tầm quan trọng đó
b.Thân bài:
- Viết đoạn phân tích lí lẽ
- Viết đoạn nêu các dẫn chứng tiêu biểu về những người nổi tiếng “ có chí thì nên”
c.Kết bài
4. Đọc và sửa chữa
II.Ghi nhớ ( sgk 50)
III.Luyện tập 
( làm đề số 1)
* Làm bài theo 4 bước
a.Tìm hiểu đề, ,tìm ý
- Luận điểm: kiên trì, bền bỉ làm một việc gì đó có ngày sẽ thành công
- Tìm ý:
+ Trong thực tế khi ta bỏ công sức vào làm một việc gì đó thì dù khó khăn đến mấy ta cũng sẽ có ngày thành công
+ Thực tế đã chứng minh điều đó
b.Lập dàn ý
-Mở bài: Dẫn dắt và nêu vấn đề. Tầm quan trọng của lòng kiên trì và hăng say lao động
- Thân bài:
+ Chẳng có gì làm nên nếu thiếu kiên trì, tình yêu lao động, cần cù
+ Có sự kiên trì bền bỉ sẽ làm đưwcj tất cả :Nguyễn Ngọc Kí, Nguyễn Đình Chiểu , các vận động viên khuyết tật
-Kết bài: Khẳng định giá trị câu tục ngữ và bài học rút ra cho bản thân
c.Viết bài
Dựa vào dàn bài viết từng phần
d. Đọc và sửa chữa
-Về ý nghĩa:Câu tục ngữ và đoạn thơ giống với câu tục ngữ ở mục I
4. Củng cố Hướng dẫn học bài: (5’)
? Nêu các bước làm một bài lập luận chứng minh
- Học ghi nhớ
-Làm bài tập còn lại
- Đọc bài tham khảo
- Soạn: Luyện tập lập luận, đọc kĩ bài tập, trả lời câu hỏi