Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 115: Tập làm văn: Tìm hiểu chung về văn bản hành chính

Ngày soạn: 17/ 3/2011
Ngày giảng: 22, 26/ 3/2011
Tiết 115
 Tập làm văn
tìm hiểu chung về văn bản hành chính
A. Mục tiêu: Giúp HS: 
1. Kiến thức: 
- Nắm được đặc điểm của văn bản hàng chính: hoàn cảnh mục đích, nội dung yêu cầu và các loại văn bản hành chính thường gặp trong cuộc sống
2. Kĩ năng:
- Nhận biết được các loại văn bản hành chính thường gặp trong đời sống
- Viết được văn bản hành chính đúng quy cách
- Suy nghĩ sáng tạo đưa ra ý kiến cá nhân mình về đặc điểm, tầm quan trọng của văn bản đề nghị báo cáo.
- Giao tiếp, ứng xử với người khác hiệu quả bằng văn bản đề nghị và báo cáo( phù hợưp với mục đích, hoàn cảnh và đối tượng giao tiếp)
3. Tư tưởng:
- Có ý thức trau dồi việc sử dụng, tạo lập văn bản hành chính trong cuộc sống.
B. Chuẩn bị: 
1. Thầy: TLHDTH chuẩn KTKN, SGK, các loại văn bản hành chính mẫu
2. Trò: Chuẩn bị bài, sưu tầm các loại văn bản hành chính
C. Phương pháp:
- P.P: Quy nạp, vấn đáp, TL, tích hợp
- KT: Động não
D. Tiến trình giờ dạy
I. ổn định tổ chức (1’)
II. Kiểm tra bài cũ: (2’): Kể tên các kiểu văn bản đã học?
- Văn bản tự sự
- Văn bản miêu tả
- Văn bản biểu cảm
- Văn bản nghị luận
III. Bài mới
* Giới thiệu bài: Hôm nay chúng ta tìm hiểu thêm kiểu văn bản tiếp theo: Văn bản hành chính
Hoạt động 1
P.P: Quy nạp, vấn đáp, phân tích tình huống
KT: Động nãô
* GV cho HS quan sát 3 văn bản
* HS đọc thầm 3 văn bản
?) Khi nào người ta viết các văn bản thông báo, đề nghị và báo cáo?
- Khi cần truyền đạt một vấn đề gì đó (thường quan trọng) xuống cấp thấp hơn hoặc muốn cho nhiều người biết -> dòng văn bản thông báo
- Khi cần đề đạt một nguyện vọng chính đáng nào của cá nhân hay thủ trưởng với cơ quan hoặc cá nhân người có thẩm quyền -> văn bản đề nghị (kiến nghị)
- Khi cần phải thông báo một vấn đề gì đó lên cấp cao -> văn bản báo cáo
?) Có thể thay đổi các văn bản hành chính trong các trường hợp trên không?
+ Cấp trên không "báo cáo" với cấp dưới
+ Cấp dưới không "thông báo" với cấp trên
+ Cấp trên, cấp cao không đề nghị cấp dưới
?) Mỗi văn bản nhằm mục đích gì?
- Thông báo: phổ biến một nội dung
- Đề nghị: đề xuất một nguyện vọng, một ý kiến
- Báo cáo: tổng kết, nêu những gì đã làm lên cấp trên
?) Các văn bản trên có gì giống và khác nhau?
- Giống: hình thức trình bày (theo mẫu)
- Khác: mục đích và nội dung trình bày
?) Hình thức các văn bản này có gì khác với các văn bản truyện, thơ em đã học?
- Thơ văn: dùng hưu cấu, tưởng tượng; ngôn ngữ nghệ thuật
- Văn bản hành chính: không hư cấu, tưởng tượng, ngôn ngữ hành chính
?) Em còn thấy văn bản nào tương tự như 3 văn bản trên không?
- Biên bản, sơ yếu lí lịch, giấy khai sinh, hợp đồng, giấy chứng nhận
?) Văn bản trên là văn bản hành chính( hoặc văn bản hành chính - công vụ). Vậy thế nào là văn bản hành chính? Có đặc điểm gì về nội dung, mục đích, hình thức?
- 2 HS trả lời ->GV chốt - HS đọc ghi nhớ
A. Lí thuyết: Thế nào là văn bản hành chính (20’)
1. Khảo sát và phân tích ngữ liệu
- Văn bản 1: văn bản thông báo
- Văn bản 2: văn bản đề nghị
- Văn bản 3: văn bản báo cáo
* Mục đích, nội dung:
-Truyền đạt những nội dung và yêu cầu nào đó từ cấp trên xuống
- Hoặc bày tỏ những ý kiến nguyện vọng của cá nhân hay tập thể tới các cơ quan cấp trên
- Yêu cầu: Trình bày theo mẫu:
+ Quốc hiệu và tiêu ngữ
+ Địa điểm ngày tháng làm văn bản
+ Họ tên, chức vụ của người gửi hay tên cơ quan nhận văn bản
+ Họ tên chức vụ của người gửi, hay cơ quan, tập thể gửu văn bản
+ Nội dung thông báo, đề nghị, báo cáo
+ Chữ kí, họ và tên người gửu văn bản
=> là văn bản hành chính - công vụ
2. Ghi nhớ: SGK (110)
Hoạt động 2: 
P.P: Vấn đáp, thực hành, TL
KT: Động não
? Bài 1:Tình huống nào phải viết văn bản hành chính? Tên văn bản ứng với mỗi trường hợp đó? 
1. Có một sự kiện quan trọng sắp xảy ra, cần phải cho mọi người biết sự kiện ấy.
2. Thầy Hiệu trưởng hoặc thầy, cô giáo chủ nhiệm cần biết tình hình của lớp em trong tháng qua.
3. Có một sự việc làm em hết sứac xúc động, muốn ghi lại những cảm xúc đó.
4. Hôm qua đi học về chẳng may gặp mưa, hôm nay em bị sốt không thể đến lớp được.
5. Có một địa danh rất nổi tiến ở gần trường, cả lớp đều muốn thầy, cô giáo chủ nhiệm tổ chức đi tham quan.
6. Bị ốm không đi tham quan được, bạn em rất muốn biết về buổi tham quan ấy.
- HS trao đổi nhóm
- Các nhóm cử đại diện trình bày, nhận xét
- GV chốt
? Bài 2: Tập viết 1 văn bản hành chính (tuỳ chọn):
- GV gợi ý tên văn bản, mục đích, nội dung
- HS viết ra phiếu học tập
- GV chấm chữa: 3- 4 bài
B. Luyện tập (19’)
1. BT 1 (T110)
1: VB Thông báo
2: VB Báo cáo
3: Không dùng văn bản hành chính
4. VB Đơn từ
5. VB Đề nghị
6. không dùng văn bản hành chính
2. BT 2 
Tập viết 1 văn bản hành chính (tuỳ chọn):
 Đơn xin ra nhập Đội thiếu niên 
 Tiền phong Hồ Chí Minh 
IV. Củng cố : (2’)
- Thế nào là văn bản hành chính?
- Cách trình bày văn bản hành chính?
V. Hướng dẫn về nhà (1’)
- Học bài; sưu tầm các văn bản hành chính, hoàn thành bài tập 2
- Chuẩn bị: Quan Âm Thị Kính
E. Rút kinh nghiệm
...............
...............