Mục tiêu cần đạt:
Về kiến thức:
- Củng cố kiến thức về văn giải thích.
Về kĩ năng:
- Nắm được những ưu khuyết điểm qua bài làm.
- Củng cố những kĩ năng làm văn nghị luận giải thích
II/ Chuẩn bị:
GV: Chấm và chữa bài
HS: Xem lại kiểu bài nghị luận giải thích vấn đề
KẾ HOẠCH TUẦN 32 Tiết 121 Trả bài viết số 6 Tiết 122 Ôn tập làm văn Tiết 123 Dấu gạch ngang Tiết 124 Ôn tập phần Tiếng Việt Tiết 121 Ngày soạn: 30/3/2011 TRẢ BÀI VIẾT VĂN GIẢI THÍCH I/ Mục tiêu cần đạt: Về kiến thức: - Củng cố kiến thức về văn giải thích. Về kĩ năng: Nắm được những ưu khuyết điểm qua bài làm. Củng cố những kĩ năng làm văn nghị luận giải thích II/ Chuẩn bị: GV: Chấm và chữa bài HS: Xem lại kiểu bài nghị luận giải thích vấn đề III/ Tiến trình tiết dạy: Ổn định: Tiến trình trả bài: Đề bài: Giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ: “Thất bại lè mẹ thành công” Nhận xét chung: * Ưu: - Một số bài đã nắm được cách làm văn giải thích. - Biết vận dụng lý lẽ để làm sáng tỏ vấn đề. * Khuyết: - Nhiều bài chữ viết quá xấu,viết tắt, viết số. - Sai nhiều lỗi chính tả, tẩy xóa nhiều. - Chưa biết vận dụng dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề cần giải thích. - Diễn đạt còn lủng củng, vụng về. Nhận xét cụ thể: * Chính tả: dấp ngã ( vấp ngã ), cháng nảng ( chán nản ), vương lên ( vươn lên ), khuất phụt ( khuất phục ), giang nang ( gian nan ), trắt trở ( trắc trở ) * Diễn đạt: - trong cuộc sống con người có thành công mà không có một sự thất bại nào đem lại niềm vinh quang tục ngữ “ Thất bại là mẹ thành công” - Con người có thất bại vì thành công nếu không có sự thất bại thì sẽ là một thành công không có ai tin được và thành công đó không có ý nghĩa nào. - Thất bại là chúng ta phải có sự kiên cường vượt qua mỗi khó khăn gian khổ nữa chúng ta phải biết quí trọng nó và đừng nên thất bại nữa. - Thất bại không phải là chuyện dễ dàng khi chúng ta gặp phải sẽ làm chúng ta nản chí và tránh xa những điều tốt đẹp. Trả bài ghi điểm: Đọc bài mẫu: Quỳnh Anh, Phan Thị Hường Bài kém: Hồ Văn Đạt, Hoa Em,.. Hướng dẫn học bài chuẩn bị bài: - Soạn bài: Ôn tập làm văn Rút kinh nghiệm sau tiết 121 Tổ chuyên môn nhận xét Chuyên môn trường nhận xét Tiết 122 Ngày soạn: 30/3/2011 «n tËp v¨n häc I/ Mơc tiªu bµi häc: KiÕn thøc - N¾m ®ỵc nhan ®Ị c¸c t¸c phÈm trong hƯ thèng v¨n b¶n, néi dung c¬ b¶n cđa tõng cơm bµi, nh÷ng giíi thuyÕt vỊ v¨n ch¬ng, vỊ ®Ỉc trng thĨ lo¹i cđa c¸c v¨n b¶n, vỊ sù giµu ®Đp cđa tiÕng ViƯt thuéc ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n líp 7. Kü n¨ng : - HƯ thèng ho¸ c¸c néi dung ®· häc II/ ChuÈn bÞ: GV: HS: III/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: ỉn ®Þnh líp: KiĨm tra bµi cị: - KiĨm tra bµi so¹n cđa c¸c em Bµi míi: C©u 1: (Häc sinh tù hƯ thèng, ghi vµo vë.) C©u 2: Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh kỴ b¶ng «n tËp. Kh¸i niƯm §Þnh nghÜa - B¶n chÊt 1. Ca dao - d©n ca - Th¬ ca d©n gian; nh÷ng bµi th¬ - bµi h¸t tr÷ t×nh d©n gian do quÇn chĩng nh©n d©n s¸ng t¸c - biĨu diƠn vµ truyỊn miƯng tõ ®êi nµy qua ®êi kh¸c. - Ca dao lµ phÇn lêi ®· tíc bá ®i tiÕng ®Ưm, l¸t, ... 2. Tơc ng÷ - Nh÷ng c©u nãi d©n gian ng¾n gän, ỉn ®Þnh, cã nhÞp ®iƯu, h×nh ¶nh, thĨ hiƯn nh÷ng kinh nghiƯm cđa nh©n d©n vỊ mäi mỈt, ®ỵc vËn dơng vµo ®êi sèng, suy nghÜ vµ lêi ¨n, tiÕng nãi hµng ngµy. 3. Th¬ tr÷ t×nh Mét thĨ lo¹i v¨n häc ph¶n ¸nh cuéc sèng b»ng c¶m xĩc trùc tiÕp cđa ngêi s¸ng t¸c. V¨n b¶n th¬ tr÷ t×nh thêng cã vÇn ®iƯu, nhÞp ®iƯu, ng«n ng÷ c« ®äng, mang tÝnh c¸ch ®iƯu cao. 4. Th¬ tr÷ t×nh trung ®¹i ViƯt Nam - §êng luËt (thÊt ng«n, ngị ng«n, b¸t cĩ, tø tuyƯt,..., lơc b¸t, song thÊt lơc b¸t, ng©m khĩc, 4 tiÕng, ... - Nh÷ng thĨ th¬ thuÇn tuý ViƯt Nam: lơc b¸t, 4 tiÕng (häc tËp tõ ca dao, d©n ca). - Nh÷ng thĨ th¬ häc tËp cđa Trung Quèc: §êng luËt, hµnh, ... 5. Th¬ thÊt ng«n tø tuyƯt §êng luËt - 7 tiÕng/c©u, 4 c©u/bµi, 28 tiÕng/ bµi; - KÕt cÊu: c©u 1 - khai, c©u 2 - thõa, c©u 3 - chuyĨn, c©u 4 - hỵp; - NhÞp 4/3 hoỈc 2/2/3; - VÇn: ch©n (7), liỊn (1-2), c¸ch (2-4), b»ng. 6. Th¬ ngị ng«n tø tuyƯt §êng luËt T¬ng tù nh th¬ thÊt ng«n tø tuyƯt §êng luËt chØ kh¸c: - 5 tiÕng/c©u, 4 c©u/bµi, 20 tiÕng/bµi; - NhÞp 3/2 hoỈc 2/3; - Cã thĨ gieo vÇn tr¾c. 7. Th¬ thÊt ng«n b¸t cĩ - 7 tiÕng/c©u, 8 c©u /bµi, 56 tiÕng/bµi; - VÇn: b»ng, tr¾c, ch©n (7), liỊn (1-2), c¸ch (2-4-6-8); - KÕt cÊu: 4 liªn. C©u 1-2: ®Ị, c©u 3-4: thùc, c©u 5-6: luËn, c©u 7-8: kÕt. - LuËt b»ng tr¾c: nhÊt (1); tam (3); ngị (5); bÊt luËn (tù do); nhÞ (2), tø (4) lơc (6) ph©n minh. - Hai c©u (3-4 vµ 5-6) ph¶i ®èi nhau tõng vÕ, tõng tõ, tõng ©m thanh mét. 8. Th¬ lơc b¸t - ThĨ th¬ d©n téc cỉ truyỊn b¾t nguån tõ ca dao, d©n ca; - KÕt cÊu theo tõng cỈp: C©u trªn 6 tiÕng (lơc), c©u díi 8 tiÕng (b¸t); - VÇn b»ng, lng (6-6); ch©n (6-8); liỊn; - NhÞp 2/2/2/2; 3/3/4/4; 2/4/2; 2/4; - LuËt b»ng tr¾c: 2B - 2T - 6B - 8B. 9. Th¬ song thÊt lơc b¸t - KÕt hỵp cã s¸ng t¹o gi÷a thĨ th¬ thÊt ng«n ®êng luËt vµ th¬ lơc b¸t; - Mét khỉ 4 c©u; - VÇn 2 c©u song thÊt; - NhÞp ë 2 c©u 7 tiÕng. 10. TruyƯn ng¾n hiƯn ®¹i. - Cã thĨ ng¾n, rÊt ng¾n, dµi, h¬i dµi; - C¸ch kĨ chuyƯn linh ho¹t, kh«ng gß bã, kh«ng hoµn toµn tu©n theo tr×nh tù thêi gian, thay ®ỉi ng«i kĨ, nhÞp v¨n nhanh, kÕt thĩc ®ét ngét. 11.PhÐp t¬ng ph¶n nghƯ thuËt - Lµ sù ®èi lËp c¸c h×nh ¶nh, chi tiÕt, nh©n vËt, ... tr¸i ngỵc nhau, ®Ĩ t« ®Ëm, nhÊn m¹nh mét ®èi tỵng hoỈc c¶ hai. 12. T¨ng cÊp trong nghƯ thuËt Thêng ®i cïng víi t¬ng ph¶n. cã sù t¨ng tiÕn vỊ tÝnh chÊt cđa hiƯn tỵng sù kiªn.. C©u 3: Nh÷ng t×nh c¶m, th¸i ®é thĨ hiƯn trong c¸c bµi ca dao - d©n ca ®· häc: (häc sinh ®øng t¹i chç tr×nh bµy). - Nhí th¬ng, kÝnh yªu, than th©n tr¸ch phËn, buån b·, hèi tiÕc, tù hµo, biÕt ¬n, ... (Cho häc sinh ®äc mét sè bµi ca dao yªu thÝch.) C©u 4: Nh÷ng kinh nghiƯm cđa nh©n d©n ®ỵc thĨ hiƯn trong tơc ng÷: 1. Kinh nghiƯm vỊ thiªn nhiªn thêi tiÕt. - Thêi gian th¸ng n¨m vµ th¸ng mêi; dù ®o¸n n¾ng, ma, b·o, gi«ng, lơt, ... 2. Kinh nghiƯm vỊ lao ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiƯp - §Êt ®ai quý hiÕm, vÞ trÝ c¸c nghỊ: lµm ruéng, nu«i c¸, lµm vên, kinh nghiƯm cÊy lĩa, lµm ®Êt, trång trät, ch¨n nu«i, ... 3. Kinh nghiƯm vỊ con ngêi x· héi - Xem tíng ngêi, häc tËp thÇy b¹n, t×nh th¬ng ngêi, lßng biÕt ¬n, ®oµn kÕt lµ søc m¹nh, ... C©u 5: (Häc sinh tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ ë nhµ - G/v nhËn xÐt, sưa,) a) Nh÷ng gi¸ trÞ lín vỊ t tëng, t×nh c¶m thĨ hiƯn trong c¸c bµi th¬, ®o¹n th¬ tr÷ t×nh cđa ViƯt Nam vµ Trung Quèc (th¬ §êng) ®· häc. - Lßng yªu níc vµ tù hµo d©n téc; - ý chÝ bÊt khuÊt, kiªn quyÕt ®¸nh b¹i mäi qu©n x©m lỵc; - Th©n d©n - yªu d©n, mong d©n ®ỵc khái khỉ, no Êm, nhí quª, mong vỊ quª, ngì ngµng khi trë vỊ, nhí mĐ, nhí th¬ng bµ, ... - Ca ngỵi c¶nh ®Đp thiªn nhiªn: §ªm tr¨ng xu©n, c¶nh khuya, th¸c hïng vÜ, ®Ìo v¾ng, ... - Ca ngỵi t×nh b¹n ch©n thµnh, t×nh vỵ chång thủ chung chê ®ỵi, vêi vỵi nhí th¬ng, ... (Häc sinh cho VD vỊ mçi khÝa c¹nh.) C©u 6 - Gi¸ trÞ chđ yÕu vỊ t tëng, nghƯ thuËt cđa t¸c phÈm v¨n xu«i ®· häc. TT Nhan ®Ị v¨n b¶n - T/g Gi¸ trÞ t tëng Gi¸ trÞ nghƯ thuËt 1 Cỉng trêng më ra (LÝ lan) - Lßng mĐ th¬ng con v« bê, íc mong con häc giái nªn ngêi trong ®ªm tríc ngµy khai gi¶ng lÇn ®Çu tiªn cđa ®êi con. - T©m tr¹ng ngêi mĐ ®ỵc thĨ hiƯn ch©n thùc nhĐ nhµng mµ c¶m ®éng ch©n thµnh, l¾ng s©u. 2 MĐ t«i (Ðt-m«n-®«-®ê Ami-xi) - T×nh yªu th¬ng, kÝnh träng cha mĐ lµ t×nh c¶m thËt lµ thiªng liªng. ThËt ®¸ng xÊu hỉ vµ nhơc nh· cho kỴ nµo chµ ®¹p lªn t×nh th¬ng yªu ®ã. - Th cđa bè gưi cho con; nh÷ng lêi phª b×nh nghiªm kh¾c nhng thÊm thÝa vµ ®Ých ®¸ng ®· khiÕn cho con hoµn toµn t©m phơc khÈu phơc, ¨n n¨n hèi hËn v× lÇm lçi cđa m×nh víi mĐ. 3 Cuéc chia tay cđa nh÷ng con bĩp bª (Kh¸nh Hoµi) - T×nh c¶m gia ®×nh lµ v« cïng quý gi¸ vµ quan träng; - Ngêi lín, c¸c bËc cha mĐ h·y v× con c¸i mµ cè g¾ng cã thĨ tr¸nh nh÷ng cuéc chia ly - li dÞ. - Qua cuéc chia tay cđa nh÷ng con bĩp bª - cuéc chia tay cđa nh÷ng ®øa trỴ ng©y th¬ téi nghiƯp mµ ®Ỉt vÊn ®Ị g×n gi÷ gia ®×nh mét c¸ch nghiªm tĩc vµ s©u s¾c. 4 Sèng chÕt mỈc bay (Ph¹m Duy Tèn) Lªn ¸n tªn quan phđ v« tr¸ch nhiƯm g©y lªn téi ¸c khi lµm nhiƯm vơ hé ®ª; c¶m th«ng víi nh÷ng thèng khỉ cđa nh©n d©n v× vì ®ª. - NghƯ thuËt t¬ng ph¶n vµ t¨ng cÊp; - Bíc khëi ®Çu cho thĨ lo¹i truyƯn ng¾n hiƯn ®¹i. 5 Nh÷ng trß lè hay lµ Va ren vµ Phan Béi Ch©u - §¶ kÝch toµn quyỊn Va ren ®Çy ©m mu thđ ®o¹n, thÊt b¹i, ®¸ng cêi tríc Phan Béi Ch©u; ca ngỵi ngêi anh hïng tríc kỴ thï s¶o tr¸. - TruyƯn ng¾n hiƯn ®¹i viÕt b»ng tiÕng Ph¸p; - KĨ chuyƯn theo hµnh tr×nh chuyÕn ®i cđa Va ren; - Cuéc gỈp gì ®Çy kÞch tÝnh trong tï gi÷a Va ren vµ Phan Béi Ch©u. 6 Mét thø quµ cđa ... Cèm - Ca ngỵi vµ miªu t¶ vỴ ®Đp vµ gi¸ trÞ cđa mét thø quµ quª ®Ỉc s¶n mµ quen thuéc ViƯt Nam. - C¶m gi¸c tinh tÕ, tr÷ t×nh ®Ëm ®µ, tr©n träng n©ng niu, ... - Bĩt kÝ - tuú bĩt, hay vỊ v¨n ho¸ Èm thùc. 7 Sµi Gßn t«i yªu (Minh H¬ng) - T×nh c¶m s©u ®Ëm cđa t¸c gi¶ ®èi víi Sµi Gßn qua sù g¾n bã l©u bỊn, am hiĨu têng tËn vµ c¶m nhËn tinh tÕ vỊ thµnh phè nµy. - Bĩt kÝ, kĨ, t¶, giíi thiƯu vµ biĨu c¶m kÕt hỵp kh¸ khÐo lÐo, nhÞp nhµng; - Lêi v¨n gi¶n dÞ, dïng ®ĩng møc c¸c tõ ng÷ ®Þa ph¬ing. 8 Mïa xu©n cđa t«i (Vị B»ng) - VỴ ®Đp ®éc ®¸o cđa mïa xu©n miỊn B¾c vµ Hµ Néi qua nçi sÇu xa xø cđa mét ngêi Hµ Néi - Håi øc tr÷ t×nh, lêi v¨n giµu h×nh ¶nh, giµu c¶m xĩc, giµu chÊt th¬, nhĐ ªm vµ c¶m ®éng ngät ngµo. 9 Ca HuÕ trªn s«ng H¬ng (Hµ¸nh Minh) Giíi thiƯu ca HuÕ - mét sinh ho¹t vµ thĩ vui v¨n ho¸ rÊt tao nh· ë ®Êt cè ®«. - V¨n b¶n giíi thiƯu- thuyÕt minh: m¹ch l¹c gi¶n dÞ mµ nªu râ nh÷ng ®Ỉc ®iĨm chđ yÕu cđa vÊn ®Ị. C©u 7: (Häc sinh tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ ë nhµ - G/v nhËn xÐt, sưa.) TiÕng ViƯt giµu vµ ®Đp bëi: - HƯ thèng nguyªn ©m, phơ ©m kh¸ phong phĩ; - Giµu thanh ®iƯu; - Cĩ ph¸p c©u TV rÊt tù nhiªn, c©n ®èi, nhÞp nhµng; - Tõ vùng dåi dµo c¶ vỊ 3 mỈt th¬, nh¹c, ho¹: gỵi ©m thanh , h×nh d¸ng, mµu s¾c. C©u 8: (Häc sinh tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ ë nhµ - G/v nhËn xÐt, sưa.) - Nguån gèc cèt yÕu cđa v¨n ch¬ng lµ lßng th¬ng ngêi vµ th¬ng mu«n vËt, mu«n loµi. - V¨n ch¬ng s¸ng t¹o ra sù sèng, s¸ng t¹o ra nh÷ng thÕ giíi kh¸c, nh÷ng ngêi, nh÷ng sù vËt kh¸c, ... - V¨n ch¬ng g©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã, luyƯn nh÷ng t×nh c¶m ta s½n cã. Cđng cè - Híng dÉn vỊ nhµ : - ¤n tËp tiÕp, lµm c¸c c©u: 9, 10. - ¤n tËp kiÕn thøc kü h¬n. Rút kinh nghiệm sau tiết 122 Tổ chuyên môn nhận xét Chuyên môn trường nhận xét Tiết 123 Ngày soạn: 30/3/2011 Tiếng Việt: dÊu g¹ch ngang I/ Mơc tiªu bµi häc: KiÕn thøc - N¾m ®ỵc c«ng dơng cđa dÊu g¹ch ngang; Kü n¨ng : - BiÕt dïng dÊu g¹ch ngang, ph©n biƯt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi. - Sư dơng dÊu g¹ch ngang trong t¹o lËp v¨n b¶n II/ ChuÈn bÞ: GV: MÉu dÊu c©u trong ®o¹n v¨n HS: Häc bµi, tr¶ lêi c©u hái sgk III/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: ỉn ®Þnh líp: KiĨm tra bµi cị: - Nªu c«ng dơng cđa dÊu chÊm lưng ? ... dÊu chÊm phÈy ? - Lµm BT 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®at Ho¹t ®éng 1 - G/v ghi VD lªn b¶ng phơ, h/s ®äc VD. - Trong c©u a dÊu g¹ch ngang ®ỵc dïng ®Ĩ lµm g× ? - Trong c©u b dÊu g¹ch ngang ®ỵc dïng gièng c©u a kh«ng ? - C©u c, d dÊu g¹ch ngang dïng ®Ĩ lµm g× ? - DÊu g¹ch ngang cã nh÷ng c«ng dơng nµo ? (Häc sinh ®äc ghi nhí.) Bµi tËp nhanh X¸c ®Þnh t¸c dơng cđa dÊu g¹ch ngang Tõ n¬i ®©y, tiÕng th¬ cđa Xu©n DiƯu - thi sÜ t×nh yªu - sÏ hoµ nhËp víi tiÕng th¬ giµu chÊt tr÷ t×nh cđa d©n ca xø NghƯ, ©m vang m·i trong t©m hån bao ®«i løa giao duyªn. (T¸ch phÇn gi¶i thÝch.) Ho¹t ®éng 2 - Trong VD d ë mơc I, dÊu g¹ch nèi gi÷a c¸c tiÕng trong tõ Va ren ®ỵc dïng lµm g× ? - C¸ch viÕt dÊu g¹ch nèi cã g× kh¸c víi dÊu g¹ch ngang ? - VËy ph©n biƯt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi n/t/n ? (Häc sinh ®äc ghi nhí.) Bµi tËp nhanh §Ỉt dÊu g¹ch ngang, dÊu g¹ch nèi vµo c¸c vÞ trÝ thÝch hỵp. 1. Sµi Gßn hßn ngäc ViƠn §«ng ®ang tõng ngµy, tõng giê thay da ®ỉi thÞt. 2. Nghe Ra ®i « vÉn lµ mét thãi quen thĩ vÞ cđa nh÷ng ngêi lín tuỉi. I. C«ng dơng cđa dÊu g¹ch ngang: 1. VÝ dơ: 2. NhËn xÐt: a- DÊu g¹ch ngang ®ỵc dïng ®Ĩ ®¸nh dÊu bé phËn gi¶i thÝch. b- DÊu g¹ch ngang ®ỵc dïng ®Ĩ ®¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cđa nh©n vËt; c- DÊu g¹ch ngang ®ỵc dïng ®Ĩ lÞªt kª; d- DÊu g¹ch ngang dïng ®Ĩ nèi c¸c bé phËn trong liªn danh. 3. KÕt luËn: *. Ghi nhí: SGK. II/ Ph©n biƯt dÊu g¹ch ngang víi dÊu g¹ch nèi: 1. VÝ dơ: 2. NhËn xÐt: DÊu g¹ch nèi c¸c tiÕng trong tªn riªng níc ngoµi. - DÊu g¹ch nèi ng¾n h¬n dÊu g¹ch ngang. 3. KÕt luËn: *. Ghi nhí: SGK. Ho¹t ®éng 3 III/ LuyƯn tËp: Bµi tËp 1: (Häc sinh ho¹t ®éng nhãm : mçi nhãm lµm 1 ý- ®¹i diƯn nhãm treo b¶ng nhãm vµ tr×nh bµy néi dung cđa nhãm m×nh). a- Dïng ®Ĩ ®¸nh dÊu bé phËn chĩ thÝch, gi¶i thÝch. b- Dïng ®Ĩ ®¸nh dÊu bé phËn chĩ thÝch, gi¶i thÝch. c- Dïng ®Ĩ ®¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cđa nh©n vËt vµ bé phËn chĩ thÝch, gi¶i thÝch. d- Dïng ®Ĩ nèi c¸c bé phËn trong mét liªn danh (Tµu Hµ Néi -Vinh). e- Dïng ®Ĩ nèi c¸c bé phËn trong mét liªn danh (Thõa Thiªn -HuÕ). Bµi tËp 2: (Häc sinh lªn b¶ng lµm). Dïng ®Ĩ nèi c¸c tiÕng trong tªn riªng níc ngoµi. Cđng cè - híng dÉn vỊ nhµ : - §äc l¹i hai ghi nhí SGK T130 - Häc thuéc bµi. - Lµm bµi tËp 3. Rút kinh nghiệm sau tiết 123 Tổ chuyên môn nhận xét Chuyên môn trường nhận xét Tiết 124 Ngày soạn: 30/3/2011 Tiếng Việt: «n tËp tiÕng viƯt I/ Mơc tiªu bµi häc: KiÕn thøc - HƯ thèng hãa kiÕn thøc vỊ c¸c kiĨu c©u ®¬n vµ c¸c dÊu c©u ®· häc. Kü n¨ng : - LËp s¬ ®å hƯ thèng hãa kiÕn thøc vỊ c¸c kiĨu c©u ®¬n vµ c¸c dÊu c©u ®· häc. Th¸i ®é : TËp trung, nghiªm tĩc II/ ChuÈn bÞ: MÉu dÊu c©u trong ®o¹n v¨n III/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: ỉn ®Þnh líp: KiĨm tra bµi cị: Nªu c¸c c«ng dơng cđa dÊu g¹ch ngang vµ dÊu g¹ch nèi? Bµi míi: I/ C¸c kiĨu c©u ®¬n ®· häc: - (G/v híng dÉn häc sinh kỴ b¶ng «n tËp.) - §Ỉt c¸c c©u hái vỊ kh¸i niƯm vµ vÝ dơ vỊ c¸c kiĨu c©u ®· häc. TT C¸c kiĨu c©u ®¬n Ph©n lo¹i Kh¸i niƯm VÝ dơ 1 Ph©n lo¹i theo mơc ®Ých nãi C©u nghi vÊn Dïng ®Ĩ hái - CËu häc bµi cha ? C©u trÇn thuËt Dïng ®Ĩ nªu mét nhËn ®Þnh cã thĨ ®¸nh gi¸ theo tiªu chuÈn ®ĩng hay sai. - Anh Êy lµ ngêi b¹n tèt. C©u cÇu khiÕn Dïng ®Ĩ ®Ị nghÞ yªu cÇu ... ngêi nghe thùc hiƯn hµnh ®éng ®ỵc nãi ®Õn trong c©u. - Cho t«i mỵn c¸i bĩt ch× ! - Chĩc mõng b¹n nh©n ngµy sinh nhËt ! C©u c¶m th¸n Dïng ®Ĩ béc lé c¶m xĩc mét c¸ch trùc tiÕp - Trêi «i ! Nã ®au ®ín qu¸ ! - A ! MĐ ®· vỊ. 2 Ph©n lo¹i theo cÊu t¹o C©u b×nh thêng C©u cÊu t¹o theo m« h×nh CN + VN Anh Êy / ®i häc ®Ịu. CN VN C©u ®Ỉc biƯt C©u kh«ng cÊu t¹o theo m« h×nh CN + VN Ma ! Giã ! SÊm, chíp ... chĩng t«i vÉn ®i. II. C¸c dÊu c©u ®· häc: - (G/v híng dÉn häc sinh kỴ b¶ng «n tËp.) - §Ỉt c©u hái «n l¹i phÇn c«ng dơng cđa c¸c dÊu c©u vµ cho vÝ dơ. TT C¸c dÊu c©u C«ng dơng VÝ dơ 1 DÊu chÊm §ỵc ®Ỉt ë cuèi c©u trÇn thuËt lµm dÊu hiƯu kÕt thĩc c©u. Trong mét ®o¹n v¨n khi viÕt hÕt mét c©u trÇn thuËt ta ph¶i ®Ỉt dÊu chÊm. Hoa lµ mét häc sinh ngoan. B¹n Êy lu«n ®oµn kÕt víi b¹n bÌ. 2 DÊu phÈy DÊu ®ỵc dïng trong c©u ®¸nh dÊu ranh giíi mét sè bé phËn c©u ®Ĩ diƠn ®¹t ®ĩng néi dung, mơc ®Ých cđa ngêi nãi: - Thµnh phÇn phơ cđa c©u víi nßng cèt c©u; - Mét tõ ng÷ víi bé phËn chĩ thÝch cđa nã; - Ranh giíi gi÷a c¸c tõ ng÷ cã cïng chøc vơ nh nhau trong c©u. T©y B¾c, mét hßn ngäc ngµy mai cđa Tỉ Quèc, ®ang chê ®ỵi chĩng ta, thĩc giơc chĩng ta. 3 DÊu chÊm phÈy - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c vÕ cđa mét c©u ghÐp cã cÊu t¹o phøc t¹p; - §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong mét phÐp liƯt kª phøc t¹p. Cèm kh«ng ph¶i thøc quµ cđa ngêi véi; ¨n cèm ph¶i ¨n tõng chĩt Ýt, thong th¶ vµ ngÉm nghÜ. 4 DÊu chÊm lưng - Tá ý cßn nhiỊu sù vËt, hiƯn tỵng t¬ng tù cha liƯt kª hÕt; - ThĨ hiƯn chç lêi nãi bá dë hay ngËp ngõng, ng¾t qu·ng; - Lµm gi·n nhÞp ®iƯu c©u v¨n, chuÈn bÞ cho sù xuÊt hiƯn cđa mét tõ ng÷ biĨu thÞ néi dung bÊt ngê hay hµi híc, ch©m biÕm. - BÈm ... quan lín ... ®ª vì mÊt råi. 5 DÊu g¹ch ngang - §Ỉt gi÷a c©u ®Ĩ ®¸nh dÊu bé phËn chĩ thÝch, gi¶i thÝch trong c©u; - §Ỉt ë ®Çu dßng ®Ĩ ®¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cđa n/v hoỈc ®Ĩ liƯt kª; - Nèi c¸c tõ n»m trong mét liªn danh. §Đp qu¸ ®i, mïa xu©n ¬i - mïa xu©n cđa Hµ Néi th©n yªu. Ho¹t ®éng 2 III/ LuyƯn tËp: Bµi tËp 1: T¹i sao nãi c©u sau ®©y lµ c©u ®Ỉc biƯt: "Mét ®Ìo ... mét ®Ìo ... l¹i mét ®Ìo" (Hå Xu©n H¬ng). (Kh«ng theo m« h×nh CN + VN vÉn nªu trän vĐn mét sù viƯc) Bµi tËp 2: Phơc håi dÊu g¹ch ngang trong c¸c c©u sau ®©y vµ nªu râ t¸c dơng: - T×nh h÷u nghÞ ViƯt Lµo Kh¬-me anh em ®êi ®êi bỊn v÷ng. - Ban An líp trëng líp t«i tuy nhá ngêi nhng nhanh nhĐn. (ViƯt – Lµo – Kh¬-me; B¹n An – líp trëng líp t«i) Cđng cè: - KĨ tªn c¸c kiĨu c©u ®¬n chia theo mơc ®Ých nãi vµ chia theo cÊu t¹o? - Em ®· häc c¸c lo¹i dÊu c©u nµo? C«ng dơng cđa mçi lo¹i dÊu c©u ®ã? Híng dÉn vỊ nhµ: - ¤n tËp kü néi dung trªn. - Hoµn chØnh bµi tËp vµo vë. - ChuÈn bÞ bµi V¨n b¶n b¸o c¸o (su tÇm mét sè mÉu b¸o c¸o) Rút kinh nghiệm sau tiết 124 Tổ chuyên môn nhận xét Chuyên môn trường nhận xét
Tài liệu đính kèm: