Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 11 - Tiết 41: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Tiếp theo)

Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 11 - Tiết 41: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Tiếp theo)

Kiến thức

- Sơ giản về tác giả Đỗ Phủ

- Gía trị hiện thực: phản ánh chân thực cuộc sống của con người

- Gía trị nhân đạo: thể hiện hoài bão cao cả và sâu sắc của Đỗ Phủ nhà thơ của những người nghèo khổ, bất hạnh.

- Vai trò và ý nghĩa cảu yếu tố miêu tả và tự sự trong thơ trữ tình; đặc điểm bút pháp hiện thực của nhà thơ Đỗ Phủ trong bài thơ

2/ Kĩ năng:

 

doc 14 trang Người đăng linhlam94 Lượt xem 879Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 11 - Tiết 41: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Tiếp theo)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tuần 11 Ngày soạn:
Tiết 41 Ngày dạy:
BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ
(Mao ốc vị thu phong sở phá ca)
 Đỗ Phủ
I/ MỨC ĐỘ CẦN DẠT
 1/ Kiến thức
Sơ giản về tác giả Đỗ Phủ
Gía trị hiện thực: phản ánh chân thực cuộc sống của con người
Gía trị nhân đạo: thể hiện hoài bão cao cả và sâu sắc của Đỗ Phủ nhà thơ của những người nghèo khổ, bất hạnh.
Vai trò và ý nghĩa cảu yếu tố miêu tả và tự sự trong thơ trữ tình; đặc điểm bút pháp hiện thực của nhà thơ Đỗ Phủ trong bài thơ
2/ Kĩ năng:
Đọc hiểu văn bản thơ nước ngoài qua bản dịch tho Tiếng Việt
Rèn kĩ năng dọc hiểu, phân tích bài thơ qua bản dịch Tiếng Việt.
3/ Thái độ:
Trân trọng những giá trị của thơ Đường
Biết yêu thương con người, giúp đỡ và đồng cảm với những thân phận nghèo khổ, bất hạnh
II/ CHUẨN BỊ
GV: SGK, SGV, giáo án, bảng phụ, tài liệu chuẩn KTBM.
 HS: SGK, tập soạn, tập ghi..
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HĐ DẠY & HỌC
NỘi DUNG HOẠT ĐỘNG
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
v Hoạt động 1:
 w Ổn định lớp
 w Kiểm tra bài cũ
w Giới thiệu bài mới
- Đọc thuộc bài thơ “Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê” của Hạ Tri Chương? 
- Nêu ý nghĩa bài thơ và những nét nổi bật về nghệ thuật của bài thơ?
*Nếu như Lí Bạch . lãng mạn, tự do, hào phóng thì Đỗ Phủ lại chính là một nhà thơ hiện thực lớn nhất trong lịch sử thơ ca cổ điển Trung Quốc. Thơ ông được mệnh danh là thi sử (sử bằng thơ). Cuộc đời long đong, khốn khổ, chết vì nghèo, bệnh, Đỗ Phủ đã để lại cho đời gần 1500 bài thơ trầm uất, đau buồn, nuốt tiếng khóc nhưng lại sáng ngời lên tinh thần nhân ái bao la. “Bài ca nhà tranh bị gió thu phá”là một bài thơ như thế.
Hs lắng nghe, thực hiện
- HS lắng nghe để tiếp thu bài mới
vHoạt động 2:
TÌM HIỂU CHUNG VỀ BÀI THƠ
I/ Tìm hiểu chung
 1/ Tác giả:
- Đỗ Phủ (712- 770) nhà thơ nổi tiếng đời Đường của Trung Quốc.
Tự là Tử Mĩ, Hiệu Thiếu Lăng, tỉnh Hà Nam.
2/ Tác phẩm:
- Bài thơ được sáng tác dựa trên sự việc có thật trong cuộc sống đầy khó khăn của gia đình Đỗ Phủ ở Thành Đô ( Tứ Xuyên)
- Bài thơ là tác phẩm nổi tiếng của Đỗ Phủ viết theo bút pháp hiện thực thể hiện tinh thần nhân đạo cao cả.
 3/ Bố cục bài thơ: 4 phần
-Phần 1 : từ đầu đến vào mương sa : tả cảnh gió thu cuốn các mấy lớp tranh của tác giả.
_ Phần 2 : “ trẻ con thôn Nam .lòng ấm ức” : kể việc trẻ con cắp tranh đi tuốt vào lũy tre.
_ Phần 3 : “ giây lát .sao cho trót” : tả nỗi khổ của gia đình Đỗ Phủ trong đêm mưa.
_ Phần 4 : “Ước nhà rộng..chết rét cũng được” : biểu hiện ước mơ cao cả của nhà thơ.
? Bài thơ gồm phần?
? Hãy chỉ ra ranh giới giữa các phần. Sự việc, cảnh vật được kể và tả theo 1 trình tự chặt chẽ ntn?
? Thống kê số câu mỗi phần ?
Bài thơ gồm 4 phần
vHoạt động 3:
ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
II/ PHÂN TÍCH
 1/ Khồ 1: 5 câu đầu
-Miêu tả, kể
-Từ ngữ : Thét, cuộn, bay, rải, treo, tót , quay lộng sức gió dữ dội
Ngôi nhà tan nát bay mất mái tranh.
[ Sự bất lực, khiếp sợ, tiếc nuối, đau khổ trước tai hoạ bất ngờ và sự vô tình của thiên nhiên 
2/ Khổ 2:5 câu tiếp theo
- Tự sự kết hợp biểu cảm
- Trẻ con ăn cắp tranh: khinh sức già, cướp giật trước mặt đi tuốt g trơ tráo, ngang nhiên.
- “Môi khô, miệng cháy, lòng ấm ức” g bất lực
[Nỗi đau về nhân tình thế thái( cuộc sống khổ cực đã làm thay đổi tính cáhc trẻ thơ - sự suy đồi đạo đức).
3/ Khổ 3: 8 câu tiếp theo
- Miêu tả kết hợp với biểu cảm.
- Gió lặng, mây tối mực, đêm đen đặc, mền lạnh, con quậy, nhà dột, mưa chẳng dứt, ít ngủ nghê, ướt át,
gNỗi khổ dồn dập tập kích nhà thơ
gTả thực, cụ thể tái hiện chân thực nhất nỗi bất hạnh
-”Từ trải cơn loạn ít ngủ nghê
 Đêm dài ướt át sao cho trót?”
[Nỗi khổ được nhân lên gấp bội.
 4/ Khổ 4: 5 câu thơ cuối
- Biểu cảm trực tiếp
- Mơ ước một ngôi nhà “ rộng muôn ngàn gian” , “ vững chắc”, “ để che khắp thiên hạ”
g Tấm lòng cao cả, nhân ái của 1 kẻ sĩ chân chính, thương dân, lo cho đời
- Lời than: ước mơ mang tinh thần vị tha đến mức xả thân vì người khác.g Ước mơ mãnh liệt và tràn đầy niềm tin.
[ Tấm lòng nhân ái bao la, lo cho dân, thương người [ Gía trị nhân đạo
? Trong khổ thơ này nhà thơ sử dụng phương thức biểu đạt nào?
? Tác giả tả, kể chuyện gì?
? Tìm những từ tả cơn gió thu mạnh làm tan nát nhà?
? Qua cách kể, tả đó em hình dung căn nhà của Đổ Phủ sau trận gió mạnh ntn?
? Tuy ko nói ra, nhưng qua lời kể và tả em tưởng tượng được thái độ của nhà thơ ntn?
? Trong khổ thơ này nhà thơ sử dụng phương thức biểu đạt nào?
? Đã khổ vì nhà bị tốc mái, nhà thơ khổ thêm vì điều gì?
? Lũ trẻ có những thái độ và hành động gì?
? Nhà thơ có làm gì được trước cảnh tượng ấy ko? Câu thơ nào bộc lộ trực tiếp thái độ của tác giả?
 ? Kể chuyện nhà mình nhưng Đổ Phủ đã phơi bày hiện thực gì của xã hội?
? Phương thức biểu đạt chủ yếu của khổ thơ này là gì?
? Ở khổ thơ này 1 tai hoạ nữa lại ập đến với gia đình Đỗ Phủ đó là tai hoạ gì?
? Qua hàng loạt các từ ngữ ấy, em thấy nỗi khổ có ngưng nghĩ chậm đến với nhà thơ ko?
? Em có nhận xét gì qua cách tả về nổi khổ của nhà thơ?
? Câu thơ nào thể hiện sự xót xa của nhà thơ về thời loạn lạc?
? Tác giả sử dụng phương thức biểu đạt nào?
? Mơ ước của Đổ Phủ ở đây là gì, có viễn vông ko?
? Em có nhận xét gì về mơ ước của Đỗ Phủ?
? Lời than của nhà thơ ở 2 câu cuối chứng tỏ điều gì?
? Bài thơ giúp em hiểu thêm điều gì về tâm hồn Đỗ Phủ?
-HS trả lời- hs khác nhận xét, bổ sung.
- Kể chuyện nhà ông bị trận cuồng phong mùa thu làm tan nát
- HS tìm từ miêu tả
Hs trả lời
- Hs tìm nhận xét thái dộ của nhà thơ.
- HS tìm phương thức biểu đạt.
- Trẻ con trong thôn ăn cắp tranh
Không
HS tìm câu thơ bộc lộ thái độ của nhà thơ.
- HS tìm pương thức biểu đạt
-Nhà dột, con quậy, không ngủ được.Trời mưa lạnh thâu đêm
- Không
- HS nhận xét
- ”Từ trải cơn loạn ít ngủ nghê
Đêm dài ướt át sao cho trót?”
- HS tìm phương thức biểu đạt
- Một ngôi nhà rộng. Không
-HS nhận xét
Hs khác có ý kiến khác.
-Thương dân, nhân ái, cao cả
- Quên nỗi đau riêng mình để nghĩ tới hạnh phúc của thiên hạ.
HS suy nghĩ trả lời
vHoạt động 4:
TỔNG KẾT
 III/ TỔNG KẾT
1/ Nội dung:
Bài thơ thể hiện một cách sinh động nỗi khổ của bản thân vì căn nhà tranh bị gió thu phá nát. Nhưng nhà thơ biết vượt lên trên bất hạnh cá nhân để bộc lộ một khát vọng cao cả là ước có được 1 ngôi nhà rộng muôn ngàn gian để che chở cho tất cả mọi người trong thiên hạ
2/ Nghệ thuật:
- Viết theo bút pháp hiện thực, tái hiện lại những chi tiết, các sự việc nối tiếp, từ đó khắc hoạ bức tranh về cảnh ngộ những người nghèo khổ.
- Sử dụng kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm.
3/ Ý nghĩa văn bản:
Lòng nhân ái vẫn tồn tại ngay cả khi con người sống trong hoàn cảnh nghèo khổ cùng cực.
? Nêu những nét thành công về nội dung và nghệ thuât của bài thơ?
? Từ những gì đã phân tích em hãy rút ra ý nghĩa của văn bản?
- Hs nêu nội dung và nghệ thuật của bài thơ
HS nêu ý nghĩa của văn bản
HS khác nhận xét, bổ sung
vHoạt động 3:
 w Củng cố:
w Dặn dò:
* GV: 13 TK ®· tr«i qua "bµi ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸, cña §ç Phñ vÉn ®Ó l¹i cho chóng ta nh×n rung ®éng vµ ¸m ¶nh. ¸m ¶nh vÒ nh÷ng ®au khæ vµ cay ®¾ng cña nhµ th¬ lèi l¹c ®êi §­êng ph¶i nÕm tr¶i. Rung ®éng vÒ mét ­íc m¬ tuyÖt ®Ñp nh­ng ch¼ng bao giê cã ®­îc mét trong x· héi lo¹n l¹c, bÊt c«ng vµ thèi n¸t. 
? Ng­êi ®êi th­êng ca ngîi, §ç Phñ lµ"thi th¸nh" bëi «ng lµm th¬ siªu viÖt kh¸c th­êng nh­ tinh thÇn th¸nh hay «ng cã tÊm lßng cña 1 vÞ th¸nh nh©n? 
- Về nhà học thuộc lòng bài thơ
- Xem phần luyện tập ở cuối bài
- Soạn bài “ Cảnh khuya”, Rằm tháng giêng”
HS lắng nghe, cảm nhận
HS trả lời cá nhân
- Hs lắng nghe, tuân thủ, thực hiện
ï Rút kinh nghiệm
Tuần 11 Ngày soạn:
Tiết 42 Ngày dạy:
 KIỂM TRA VĂN
I/MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức:
Hệ thống hoá các kiến thức đã được học ở phân môn Văn: Văn bản nhật dụng, ca dao- dân ca, Thơ Đường luật Trung Quốc, các nhà thơ và tác phẩm thơ Việt Nam.
2/ Kĩ năng:
Biết, nhớ và thực hành bằng một đề văn cụ thể qua việc viết và vấn đáp bằng các câu hỏi tự luận và trắc nghiệm.
3/ Thái độ:
Tuân thủ và làm đúng những yêu cầu và dặn dò của giáo viên
II/ CHUẨN BỊ
GV: SGK, SGV, giáo án, đề kiểm tra.
HS : hoc bài để có kiến thức kiểm tra, viết..
II/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HĐ DẠY & HỌC
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
v Hoạt động 1:
 w Ổn định lớp
 w Kiểm tra bài cũ
 w Giới thiệu bài mới
Kết hợp bài mới
v Hoạt động 2:
QUY ĐỊNH- HƯỚNG DẪN
Gv gợi ý hướng dẫn quy dịnh 1 số điều trước khi phát đề
HS lăng nghe, tuân thủ
v Hoạt động 3:
TỔ CHỨC THỰC HIỆN
GV phát đề
GV theo dõi, đôn đốc quá trình làm bài của HS.
GV nhắc nhở thời gian làm bài
 - Gv thu bài, nhận xét quá trình làm bài
HS nhận đề, 
HS trât tự làm bài
HS xem lại bài để nộp
Hs nộp bài
vHoạt động 3:
 w Củng cố:
w Dặn dò:
? Qua 1 tiết kiểm tra chúng ta đã hệ thống hoá được các kiến thức đã học ở phần Văn từ đầu năm đến nay. Bạn nào có thể nhắc lại cho cả lớp biết mình đã học những gì?
- Về xem lại bài để biết tiết kiểm tra hôm nay bài làm của mình còn thiếu sót điều gì không?
HS trả lời
HS khác nhận xét, bổ sung
HS lắng nghe, tuân thủ thực hiện
ï Rút kinh nghiệm
 Tuần 11 Ngày soạn:
 Tiết 43 Ngày dạy:
TỪ ĐỒNG ÂM
I/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức:
Khái niệm từ đồng âm.
Việc sử dụng từ đồng âm.
2/ Kĩ năng
Nhận biết từ đồng âm trong văn bản; Phân biệt từ dồng âm với từ nhiều nghĩa.
Đặt câu phân biệt từ đồng âm
Nhận biết hiện tượng chơi chữ bằng từ đồng âm.
3/ Thái độ
Có ý thức lựa chọn từ đồng âm khi nói và viết.
Có thái độ cẩn trọng: tránh gây nhằm lẫn hoặc khó hiểu do hiện tượng đồng âm.
II/ CHUẨN BỊ
GV: SGK, SGV, giáo án, bảng phụ, tài liệu chuẩn KTBM.
 HS: SGK, tập soạn, tập ghi..
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HĐ DẠY & HỌC
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG
HOẠT ĐỘNG CẢU THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
v Hoạt động 1:
 w Ổn định lớp
 w Kiểm tra bài cũ
 w Giới thiệu bài mới
? Thế nào là từ trái nghĩa? Cho ví dụ?
* Ở bậc Tiểu học, chúng ta đã được tìm hiểu thế nào là từ đồng âm. Để tìm hiểu rõ hơn từ đồng âm là gì và tác dụng của việc sử dụng từ đồng âm ra sao . Tiết học hôm nay cô trò chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu.
HS trả lời
HS khác nhận xét, bổ sung
v Hoạt động 2:
HÌNH THÀNH KIẾN 
THỨC MỚI
I/ Thế nào là từ đồng âm?
-Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm thanh nhưng nghĩa khác xa nhau ,không liên quan gì với nhau.
II/ Sử dụng từ đồng âm
Trong giao tiếp phải chú ý đầy đủ đến ngữ cảnh để tránh hiểu sai nghĩa của từ hoặc dùng từ với nghĩa nước đôi do hiện tượng đồng âm
GV gọi HS đọc mục 1 SGK trang 135 
? Giải thích nghĩa của mỗi từ “lồng” trong những câu sau?
Con ngựa đang đứng bỗng lồng lên
? Từ lồng ở đây từ loại là gì?
-Mua được con chim bạn tôi nhốt ngay nó vào lồng.
? Từ lồng ở đây từ loại là gì?
GV cho hs đọc yêu cầu 2
 ? Qua phân tích em thấy nghĩa của từ lồng trong hai ví dụ có gì giống và khác nhau.
* GV : Như vậy âm thanh giống nhau mà nghĩa khác xa nhau không liên quan gì đến nhau đó là từ đồng âm.
? Từ những gì đã phân tích, em hiểu từ đồng âm là gì?
-Gv nhận xét và cho HS đọc ghi nhớ
*Chuyển: Trong giao tiếp chúng ta phải sử dụng từ đồng âm như thế nào? Ta sang II
GV cho hs đọc yêu cầu mục 1.II
? Nhờ đâu mà em phân biệt được nghĩa của các từ lồng trong hai câu trên?
GV yêu cầu HS đọc và trả lời câu hỏi 2.II SGK trang 135.
 ? Nếu tách khỏi ngữ cảnh có thể hiểu câu “Đem cá về kho” thành mấy nghĩa?
? Em hãy thêm vào câu này một vài từ để câu trở thành đơn nghĩa? 
GV yêu cầu HS đọc và trả lời câu hỏi 3.II SGK trang 135.
? Để tránh những hiểu lầm do hiện tượng đồng âm gây ra, cần phải chú ý điều gì khi giao tiếp?
* Từ những gì đã phân tích GV cho HS rút ra kết luận về việc sử dụng từ đồng âm và cho hs đọc ghi nhớ
HS đọc
-> Miêu tả trạng thái của con ngựa -> nhảy dựng lên (phản ứng mạnh của loài ngựa)
->Động từ 
- Chỉ đồ vật đan bằng tre nứa->Danh từ
- HS đọc
-Giống nhau: Âm thanh đọc giống nhau
-Khác nhau: nghĩa khác xa nhau, không liên quan gì đến nhau
HS rút ra từ đồng âm là gì
HS khác nhận xét, bổ sung.
HS đọc ghi nhớ
-Hs đọc yêu cầu mục 1.II
Dựa vào ngữ cảnh.
-Hs đọc yêu cầu mục 2.II
-Từ kho có hai nghĩa.
a.1 Kho : cách chế biến thức ăn.
a.2 Kho : nơi chứa cá 
à “Đem cá về mà kho hoặc Đem cá về để nhập kho.
-> Từ kho được dùng với nghĩa nước đôi.
- Hs đọc yêu cầu mục 3.II
- Chú ý ngữ cảnh 
-HS rút ra kết luận 
- Hs đọc ghi nhớ
vHoạt động 3:
 w Củng cố:
w Dặn dò:
Bài tập nhanh
Ruồi đậu mâm xôi đậu
Kiến bò đĩa thịt bò.
? Em hãy chỉ ra hiện tượng từ đồng âm trong ví dụ này?
 ? Em phát hiện có điều gì đặc biệt trong ví dụ này?
-VÍ DỤ
 ? Từ chân trong hai câu sau có phải là từ đồng âm không? Vì sao?
a- Nam bị ngã nên đau chân.
b-Cái bàn này chân bị gẫy rồi.
 -> Từ chân 1và 2 chúng có nghĩa khác nhau nhưng đều có chung một nét nghĩal àm cơ sở là “ Bộ phận, phần dưới cùng”-> Từ nhiều nghĩa.
? Em hãy phân biệt từ đồng âm và từ nhiều nghĩa? 
VD: Chân tường- chân núi-> bộ phận dưới cùng.
 - Chạy tiếp sức- đồng hồ chạy -> hoạt động dời chỗ.
? Từ đó chúng ta phải lưu ý điều gì?
- Học bài cũ
- Về xem và soạn bài “ Thành ngữ”. Sưu tầm 10 đến 20 câu thành ngữ.
-Đậu 1: Hoạt động của con ruồi-> động từ.
-Đậu 2:Một loại đậu( đỗ) -> danh từ.
-Bò 1: Hoạt động của con kiến-> động từ.
-Bò 2: Thịt của con bào-> Danh từ
gGiống nhau về âm thanh khác nhau về nghĩa
gchỉ bộ phận cuối cùng của cơ thể, dùng để đi đứng chạy nhảy.
gBộ phận cuối cùng của mặt bàn, có tác dụng đỡ cho các vật khác.
-Giống nhau về mặt âm thanh.
-Khác nhau:
+ Từ đồng âm: Nghĩa hoàn toàn khác nhau không liên quan đến nhau.
+Từ nhiều nghĩa: có một nét nghĩa chung giống nhau làm cơ sở.
 * Lưu ý:
+ Từ đồng âm: Nghĩa hoàn toàn khác nhau không liên quan đến nhau.
+Từ nhiều nghĩa: có một nét nghĩa chung giống nhau làm cơ sở.
ïRút kinh nghiệm
Tuần 11 Ngày soạn:
Tiết 44 Ngày dạy:
CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ, MIÊU TẢ
TRONG VĂN BIỂU CẢM
I/MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1/ Kiến thức
Vai trò của các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm.
Sự kết hợp các yếu tố biểu cảm, tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm.
2/ Kĩ năng
Nhận ra tác dụng của các yếu tố tự sự và miêu tả trong một văn bản biểu cảm.
Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự trong làm văn biểu cảm.
3/ Thái độ
Hiểu được vai trò của các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm.
Biết vận dụng các kiến thức đã học về văn biểu cảm vào đọc- hiểu và tạo lập văn bản biểu cảm
II/ CHUẨN BỊ
GV: SGK, SGV, giáo án, bảng phụ, tài liệu chuẩn KTBM.
 HS: SGK, tập soạn, tập ghi..
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HĐ DẠY & HỌC
NỘI DUNG HOẠT ĐÔNG
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
v Hoạt động 1:
 w Ổn định lớp
 w Kiểm tra bài cũ
 w Giới thiệu bài mới
- Kiểm tra bài soạn của HS
*Yếu tố tự sự có tác dụng gợi tả rất lớn, còn yếu tố miêu tả có tác dụng khêu gợi sức cảm thụ và tư tưởng. Trong văn biểu cảm yếu tố tự sự và miêu tả giữ vai trò quan trọng. Quan trọng như thế nào tiết học này chúng ta sẽ được tìm hiểu,
.
- Hs lắng nghe cảm thụ bài mới
v Hoạt động 2:
TÌM HIỂU CÁC YẾU TỐ TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢ TRONG VĂN BIỂU CẢM
I/TỰ SỰ VÀ MIÊU TẢ TRONG VĂN BẢN BIỂU CẢM
-Muốn phát biểu suy nghĩ cảm xúc hãy dùng phương thức tự sự và miêu tả để gợi ra đối tượng biểu cảm và gửi gấm cảm xúc.
-Tự sự và miêu tả nhằm khêu gợi cảm xúc,do cảm xúc chi phối chứ không nhằm mục đích kể chuyện miêu tả đầy đủ sự việc phong cảnh.
GV gọi HS đọc SGK trang 137 và trả lời câu hỏi.
? Chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài Bài ca nhà tranh bị gió thu phá và nêu ý nghĩa của chúng đối với bài thơ?
? Tự sự và miêu tả có vai trò gì?
 GV cho HS đọc văn bản mục 2 SGK trang 137 – 138.
GV nhận xét giọng đọc và giải thích 1 số chú thích khó
Thúng câu : thuyền câu hình tròn đan bằng tre.
Sắn thuyền: thứ cây có nhựa và xơ,dùng xát vào thuyền nan để cho nước không thắm vào.
? Chỉ ra yếu tố tự sự và miêu tả trong đoạn văn trên?Cảm nghĩ của tác giả?
? Tình cảm đã chi phối miêu tả và biểu cảm như thế nào?
 Từ những gì đã phân tích GV cho HS rút ra kết luận như ở phần ghi nhớ và cho HS đọc ghi nhớ
- HS đọc yêu cầu 1.I trang 137
_ Đoạn 1 : tự sự ( 2 câu đầu ) miêu tả ( 3 câu sau ) có vai trò tạo bối cảnh chung.
_ Đoạn 2 : tự sự kết hợp biểu cảm uất ức và già yếu
_ Đoạn 3 : tự sự miêu tả và biểu cảm ( 2 câu cuối ) cam phận.
_ Đoạn 4 : thuần túy biểu cảm tình cảm cao thượng vị tha
Gợi ra được đối tượng biểu cảm và tình cảm cần biểu hiện
HS đọc
- Miêu tả bàn chân bố.
- Kể chuyện bố ngâm chân vào nước muối
àThương bố ( cuối bài)
- Miêu tả và tự sự trong hồi tưởngà khêu gợi cảm xúc nơi người đọc
HS rút ra kết luận như ở phần ghi nhớ và cho HS đọc ghi nhơ
v Hoạt động 3
GỢI Ý HỌC SINH GIẢI BÀI TẬP
III/LUYỆN TẬP
1/ Kể lại nội dung bài “ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá” của Đỗ Phủ
- GV gọi HS đọc yêu cầu BT 1
- GV gọi HS kể lại bằng bài văn xuôi biểu cảm nội dung bài thơ.
- GV nhận xét, sửa chữa,biểu dương những tổ làm tốt
GV gọi HS đọc yêu cầu BT 2
GV cho HS thảo luận
Yêu cầu HS diễn đạt văn bản “ kẹo mầm” của Băng Sơn.
- GV nhận xét, sửa chữa,biểu dương những tổ làm tốt
 + Miêu tả : cảnh chải tóc của người mẹ ngày xưa,hình ảnh người mẹ.
+ Tự sự : chuyện đổi tóc rối lấy kẹo mầm ngày trước.
 + Biểu cảm : lòng nhớ mẹ khôn nguôi.
- HS đọc yêu cầu BT 1
- 4 tổ thảo luận cách kể (10 phút)
- Đại diện tổ trình bày
- Nhóm khác nhận xét, bổ sung
- HS đọc yêu cầu BT 2
- 4 tổ thảo luận cách viết (10 phút)
HS đai diện lên đọc văn bản
HS nhóm khác nhận xét
vHoạt động 3:
 w Củng cố:
 w Dặn dò:
? Tự sự và miêu tả có vai trò gì trong văn bản biểu cảm?
- Về xem và viết lại bài tập 2
- Học bài cũ
- Xem trước bài “ Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học”
HS dựa vào bài đã học , nhớ lại trình bày
- HS lắng nghe, thực hiẹn đúng, đầy đủ
ïRút kinh nghiệm

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao an ngu van 7 tuan 11.doc