I
- Hiểu được hoàn cảnh éo le và tình cảm, tâm trạng của các nhân vật trong truyện.
- Nhận ra được cách kể chuyện của tác giả trong VB.
II. Kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức:
- Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng và nổi đau khổ của những đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị
- Đặc sắc nghệ thuật của văn bản
Tuaàn : 2 Ngaøy soaïn : Tieát : 5,,6 Ngaøy daïy : CUOÄC CHIA TAY CUÛA NHÖÕNG CON BÚP BEÂ I . Muïc tieâu: - Hiểu được hoàn cảnh éo le và tình cảm, tâm trạng của các nhân vật trong truyện. - Nhận ra được cách kể chuyện của tác giả trong VB. II. Kiến thức chuẩn: 1/ Kiến thức: Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng và nổi đau khổ của những đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị Đặc sắc nghệ thuật của văn bản 2/ Kĩ năng : Đọc- hiểu VB truyện, đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của các nhân vật Kể và tóm tắt truyện III. Hướng dẫn thực hiện: Hoaït ñoäng của GV Hoaït ñoäng của HS Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (?) Em haõy choïn ñoïc moät ñoaïn trong thö cuûa boá Enricoâ theå hieän vai troø lôùn lao cuûa ngöôøi meï ñ/v ngöôøi con . (?) Vaên baûn “ Meï toâi ” gôïi cho em nhöõng suy nghó gì veà meï ? * Giôùi thieäu baøi: Treû em caàn ñöôïc soáng ñaày ñuû veà vaät chaát , hoaøn thieän veà ñôøi soáng tinh thaàn . Treû coù theå thieáu thoán veà vaät chaát nhöng tinh thaàn thì khoâng theå. Neáu chaúng may rôi vaøo hoaøn caûnh baát haïnh caùc em cuõng bieát ñau ñôùn, xoùt xa nhaát laø khi chia tay vôùi nhöõng ngöôøi thaân yeâu ñeå böôùc qua 1 cuoäc soáng khaùc. Ñeå hieåu roõ nhöõng eùo le ngang traùi cuûa cuoäc ñôøi taùc ñoäng ñeán treû nhö theá naøo chuùng ta cuøng tìm hieåu vaên baûn -Lôùp tröôûng baùo caùo. -Hai HS leân traû baøi. -Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp HÑ1: Khôûi ñoäng: (?) Em haõy toùm taét coát truyeän ? * GV ñoïc maãu ñoaïn :+ Hai anh em chia ñoà chôi : “ Ñoà chôi öùa ra”. * Höôùng daãn HS ñoïc tieáp nhöõng ñoaïn hay. (?) Trong truyeän, coù nhöõng töø khoù naøo ? (?)Em hieåu gì veà xuaát xöù cuûa truyeän ngaén naøy ? (?) Truyeän vieát veà ai ? Veà vieäc gì ? Ai laø nhaân vaät chính ? (?)Caâu chuyeän ñöôïc keå theo ngoâi thöù maáy ? Vieäc löïa choïn ngoâi keå naøy coù taùc duïng gì ? (?) Taïi sao teân truyeän laïi laø : “ Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ” ? Teân truyeän coù lieân quan ñeán yù nghóa cuûa truyeän khoâng ? * Caâu hoûi gôïi môû : (?) Nhöõng con buùp beâ gôïi cho em suy nghó gì ? Chuùng ñaõ maéc loãi gì ? Chuùng coù chia tay thaät khoâng ? (?) Vì sao chuùng phaûi chia tay ? (?) Nhö vaäy teân truyeän coù lieân quan gì ñeán ND ( yù nghóa ) chuû ñeà cuûa truyeän ? (?) Haõy tìm nhöõng chi tieát ñeå thaáy 2 anh em Thaønh – Thuyû raát möïc -HS toùm taét. -Nghe . -Ñoïc tieáp ñoaïn :Thuyû ñeán tröôøng chia tay coâ-baïn : “Gaàn tröaCaûnh vaät”. -Ñoaïn : hai anh em chia tay : “Cuoäc chia tayheát”. - Ñoïc thaàm chuù thích. - HS ñoïc chuù thích (1) - Caù nhaân : Cuoäc chia tay ñaày caûm ñoäng cuûa 2 anh em Thaønh vaø Thuyû. * Thaûo luaän nhoùm vaø traû lôøi: Ngoâi 1: Toâi :Thaønh Theå hieän ñöôïc suy nghó ,tình caûm vaø taâm traïng saâu saéc + taêng tính chaân thaät , söùc thuyeát phuïc cao hôn . * Thaûo luaän nhoùm. -Söï ngoä nghónh , trong saùng ngaây thô voâ toäi nhö 2 anh em Thaønh –Thuyû. Theá maø ñaønh chia tay. -Vì cha meï chuùng ly hoân . -Teân truyeän theå hieän ñöôïc yù ñoà, tö töôûng cuûa ngöôøi vieát muoán theå hieän ( Ngôïi ca tình caûm nhaân haäu trong saùng , vò tha cuûa hai ñöùa treû . Mieâu taû noãi ñau xoùt, tuûi hôøn cuûa nhöõng em beù baát haïnh ) . -* Caù nhaân phaùt hieän, nhaän xeùt : + Thuyû mang HÑ2 : Ñoïc hieåu vaên baûn I/ Tìm hieåu chung: 1/Thể loại : - Tình trạng ly hôn là một thực tế đau lòng mà nạn nhân đáng thương là những đứa trẻ. - Cuộc chia tayBúp Bê là một VB nhật dụng viết theo kiểu VB tự Sự. 2/ Đọc: 3)Tìm hieåu chuù thích: SGK. 4/ Kể tóm tắt HĐ 3/ Tìm hieåu vaên baûn : A/Nội dung : 1) Cuoäc chia tay cuûa Thaønh vaø Thuyû. gaàn guõi, thöông yeâu , chia seû vaø quan taâm tôùi nhau ? (?) Em coù nhaän xeùt gì veà 2 anh em Thaønh-Thuyû trong truyeän ? (?) Chính vì tình caûm saâu naëng nhö vaäy neân gaëp caûnh ngoä chia tay chuùng ñaõ bieåu loä caûm xuùc ra sao ? (?) Lôøi noùi vaø haønh ñoäng cuûa Thuyû khi thaáy anh chia 2 con buùp beâ Em Nhoû vaø Veä Só coù gì maâu thuaån ? (?) Theo em,coù caùch naøo giaûi quyeát maâu thuaån ñoù khoâng ? (?) Keát thuùc truyeän Thuyû ñaõ löïa choïn caùch giaûi quyeát ntn ? chi tieát naøy gôïi trong em nhöõng suy nghó, tình caûm gì ? (?) Chi tieát naøo trong cuoäc chia tay cuûa Thuyû vôùi lôùp hoïc khieán coâ giaùo baøng hoaøng ? (?) Vì sao coâ baøng hoaøng ? kim ra taän saân vaän ñoäng vaù aùo cho anh . + Chieàu naøo Thaønh cuõng ñoùn em, daïy em hoïc, nhöôøng heát ñoà chôi cho em + Thuyû nhöôøng anh con Veä Só ñeå gaùt ñeâm cho anh nguû * Caù nhaân : Tình caûm chaân thaønh saâu naëng . - Ñau ñôùn, xoùt xa . * Thaûo luaän-Traû lôøi : Maët giaän giöõ >< laïi raát thöông anh, khoâng muoán nhaän heát 2 con neân boái roái sau khi ñaõ “ tru treùo leân giaän giöõ”. * Gia ñình ñoaøn tuï. * Thaûo luaän nhoùm: Thuyû ñeå Em Nhoû ôû laïi caïnh Veä Só ñeå chuùng khoâng xa nhau Thöông caûm Thuyû giaøu loøng vò tha, vöøa thöông anh thöông caû buùp beâ. Thaø mình chieäu chia lìa chieäu thieät thoøi chöù khoâng ñeå buùp beâ chia tay,cho anh coù Veä Só gaùc ñeâm. Cuoäc chia tay cuûa 2 em laø voâ lí, khoâng neân coù. -Thuyû khoâng ñöôïc ñi hoïc nöõa, phaûi ra chôï baùn hoa quaû. - Baát ngôø vì hoïc troø mình khoâng chæ baát haïnh dogia ñình tan taùt maø coøn khoâng ñöôïc ñi hoïc . Thaät caûm ñoäng vì tình caûm trong saùng cao ñeïp, taám loøng nhaân haäu, vò tha cuûa hai em. 2 ) Cuoäc chia tay cuûa Thuyû vôùi lôùp hoïc : (?) Trong ñoaïn naøy chi ,tieát naøo laøm em caûm ñoäng nhaát ? Vì sao ? (?) Haõy giaûi thích vì sao khi daét tay Thuyû ra khoûi coång tröôøng Thaønh laïi coù taâm traïng kinh ngaïc khi thaáy moïi ngöôøi vaãn ñi laïi bình thöôøng vaø naéng vaãn vaøng öôm truøm leân caûnh vaät ? (?) Haõy nhaän xeùt veà caùch keå chuyeän cuûa taùc giaû ? Caùch keå naøy coù taùc duïng gì trong vieäc laøm noåi roõ tö töôûng cuûa truyeän ? (?) Qua caâu chuyeän naøy, taùc giaû muoán nhaén gôûi ñeán moïi ngöôøi ñieàu gì ? * Caù nhaân : + Coâ giaùo Taâm taëng vôõ vaø buùt. + Coâ giaùo taùi maët vaø nöôùc maét giaøn giuïa khi bieát Thuyû khoâng ñöôïc ñ hoïc . * Thaûo luaän nhoùm: _ Thaønh ñang ngaïc nhieân vì trong taâm hoàn mình ñang noåi doâng noåi baõo, theá maø moïi vaät laïi raát bình thöôøng ( caûnh vaät ñeïp, cuoäc ñôøi bình yeân ) Taêng theâm noãi buoàn saâu thaúm, traïng thaùi thaát voïng , bô vô . Keå baèng con maét ,suy nghó cuûa ngöôøi trong cuoäc -Lôøi keå chaân thaønh, giaûn dò phuø hôïp taâm traïng nhaân vaät Coù söùc truyeàn caûm. * Thaûo luaän traû lôøi: * Ñoïc to ghi nhôù SGK T28 Thaät caûm ñoäng tröôùc tình yeâu thöông, söï quan taâm cuûa coâ giaùo vôùi baát haïnh cuûa Thuyû: Gia ñình ñoã vôõ , khoâng ñöôïc ñi hoïc . B/ Nghệ thuật -Xây dựng tình huống tâm lí. - Lựa chọn ngôi thứ nhất để kể Nhân vật “ tôi” trong truyện kể lại câu chuyện của mình nên đã day dứt, nhớ thương được thể hiện một cách chân thật. - Khắc họa hình tượng nhân vật trẻ nhò ( Thành & Thủy), qua đó gợi suy nghĩ về sự lựa chọn, ứng xử của những người lam cha, mẹ. -Lời kể tự nhiên theo trình tự sự việc. C/ Ý nghĩa văn bản (Ghi nhôù SGK/ Tr 28 ) Câu chuyện của những đứa con nhưng lại gợi cho những người làm cha, mẹ phải suy nghĩ.Trẻ em cần được sống trong mái ấm gia đình . Mỗi người cần phải biết giữ gìn gia đình hạnh phúc. * Ñoïc truyeän ñoïc theâm : “Traùch nhieäm cuûa boá meï” -Hoïc baøi ghi, hoïc thuoäc loøng ghi nhôù. - Đặt nhân vật Thuỷ vào ngôi thứ nhất để kể tóm tắt câu chuyện. - Tìm cá chi tiết của truyện thể hiện tình cảm gắn bó của hai anh em Thành và Thủy. -Xem tröôùc baøi : Boá cuïc vaø maïch laïc trong vaên baûn.( soaïn caùc caâu hoûi coù trong baøi) . Ñoïc * Nghe vaø ghi nhôù. HÑ 4 :Cuûng coá, Daën doø a. củng cố b. hướng dẫn tự học: Tuaàn : 2 Ngaøy soaïn : Tieát : 7 Ngaøy daïy : BOÁ CUÏC TRONG VAÊN BAÛN I . Muïc tieâu : - Hiểu tầm quan trọng & yêu cầu của bố cục trong VB ; trên cơ sở đó có ý thức xây dựng bố cục khi tạo lập VB. - Bước đầu xây dựng được những bố cục rành mạch, hợp lí cho các bài làm. II. Kiến thức chuẩn: 1/ Kiến Thức: Tác dụng của việc xây dựng bố cục. 2/ Kĩ năng : - Nhận biết, phân tích bố cục trong VB. - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc- hiểu VB, xây dựng bố cục chop một VB nói, viết cụ thể III. Hướng dẫn thực hiện Hoaït ñoäng của GV Hoaït ñoäng của HS Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (?) Em hieåu theá naøo laø lieân keát trong vaên baûn ? (?) Muoán cho vaên baûn coù tính lieân keát thì chuùng ta phaûi söû duïng nhöõng phöông tieän lieân keát naøo ? Cho ví duï minh hoaï. * Giôùi thieäu baøi: * Töø nhöõng ví duï trong boùng ñaù,trong chieán ñaáuÑaët vaán ñeà. Trong vieäc taïo laäp vaên baûn, coù caàn ñöôïc boá trí,saép ñaët nhö caùc vò töôùng hay caùc huaán luyeän vieân khoâng ? ..Vaøo baøi (SGV T29 ) . Ghi töïa baøi leân baûng . -Lôùp tröôûng baùo caùo. -Hai HS leân traû baøi. -Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp HÑ1: Khôûi ñoäng: (?) Em phaûi vieát 1 laù ñôn xin pheùp nghæ hoïc . Haõy cho bieát trong laù ñôn aáy , em phaûi ghi nhöõng noäi dung gì ? * Caù nhaân : Noäi dung : Hoï teân , ñòa chæ , lí do göûi ñôn , yeâu caàu nguyeän voïng , lôøi höùa HÑ 2 Hình thaønh kieán thöùc : Tìm hiểu chung 1) Boá cuïc cuûa vaên baûn : (?) Nhöõng noäi dung treân ñöôïc saép xeáp theo traät töï nhö theá naøo ? (?) Em coù theå tuyø thích ghi noäi dung naøo tröôùc cuõng ñöôïc khoâng ? Ví duï coù theå vieát lí do vieát ñôn xin nghæ tröôùc roài môùi khai teân em laø gì (?) Töø ñoù , em thaáy boá cuïc cuûa vaên baûn caàn ñaït nhöõng yeâu caàu gì ñeå ngöôøi ñoïc coù theå hieåu ñöôïc vaên baûn ? (?) Vì sao khi xaây döïng vaên baûn phaûi quan taâm ñeán boá cuïc ? * Cho HS aùp duïng laøm baøi taäp 1/ Tr 30 . * Treo baûng phuï : Ví duï : truyeän : “ Deâ ñen , deâ traéng” ( Saùch hoïc toát NV7 – T19 ) Boá cuïc caàn thieát cho taát caû moïi ngöôøi . (?) Vaên baûn trong VD coù maáy ñoaïn vaên ? (?) Caùc caâu trong moãi ñoaïn coù taäp trung quanh moät yù chung thoáng nhaát khoâng ? YÙ cuûa ñoaïn naøy vaø ñoaïn kia coù ñöôïc phaân bieät vôùi nhau khoâng ? (?) Theo em , ñeå deã daøng tieáp nhaän ta neân saép xeáp laïi ntn cho roõ raøng , raønh maïch ? (?) Raønh maïch coù phaûi laø yeâu caàu duy nhaát ñoái vôùi 1 boá cuïc khoâng ? -GV cho HS ñoïc vd2. (?) Vaên baûn goàm maáy ñoaïn vaên ? (?) Noäi dung cuûa moãi ñoaïn coù töông ñoái thoáng nhaát khoâng ? * Caù nhaân : Traät töï : Tröôùc – sau 1 caùch hôïp lí, chaët cheõ , roõ raø . - Caù nhaân traû lôøi . -Boá cuïc : Raønh maïch , roõ töø phaàn , töøng khoaûn cho d ... xoän , khoù tieáp nhaän . - Saép xeáp laïi boá cuïc VD (Vaên baûn saùch NV6 ) - Ñoïc to ( - ) ñaàu cuûa phaàn 2 ghi nhôù vaø töï ghi . - Ñoïc VD 2 (2) . - 2 ñoaïn . -ND töông ñoái thoáng nhaát: + Ñoaïn 1 : Anh hay khoe , muoán khoe maø khoe chöa ñöôïc . + Ñoaïn 2 : Anh ñaõ khoe ñöôïc - Vaên baûn khoâng theå ñöôïc vieát moät caùch tuyø tieän maø phaûi coù boá cuïc roõ raø . Boá cuïc laø söï boá trí , saép xeáp caùc phaàn , caùc ñoaïn theo moät trình töï , moät heä thoáng raønh maïch vaø hôïp lí . 2) Nhöõng yeâu caàu veà boá cuïc trong vaên baûn . - Noäi dung caùc phaàn caùc ñoaïn trong vaên baûn phaûi thoáng nhaát chaët cheõ vôùi nhau ; ñoàng thôøi , giöõa chuùng laïi coù söï phaân bieät raïch roøi . (?) Vaäy, keå theo caùch naøy coù quaù thieáu raønh maïch khoâng ? (?) Caùch keå nhö treân baát hôïp lí choå naøo ? - Gôïi yù : (?) Caùch hoûi aáy coù neâu baät yù pheâ phaùn khoâng , coù laøm ta buoàn cöôøi nhö trong nguyeân baûn khoâng ? Taïi sao ? (?) So vôùi nguyeân baûn thì caùc caâu caùc yù ôû ñaây coù gì thay ñoåi ? (?) Söï thay ñoåi ñoù daãn ñeán keát quaû nhö theá naøo ? (?) Töø ñaây em ruùt ra ñöôïc gì töø boá cuïc cuûa vaên baûn ? (?) Haõy neâu nhieäm vuï 3 phaàn : MB , TB , KB trong vaên baûn mieâu taû vaø vaên baûn töï söï ? (?) Coù caàn phaân bieät roõ raøng nhieäm vuï cuûa moãi phaàn khoâng ? Vì sao ? (?) Coù baïn cho raèng : MB chæ laø toùm taét , ruùt goïn phaàn TB , coøn KB chæ laø söï laëp laïi cuûa MB laàn nöõa . Ñuùng khoâng ? Vì sao ? (?) Coù baïn cho raèng : Noäi dung chính cuûa vieäc mieâu taû, töï söï doàn caû vaøo TB -Khoâng loän xoän , yù coù phaân bieát töông ñoái roõ raøng . - Caù nhaân nhaän xeùt . - Ñoaïn 2 coù söï thay ñoåi traät töï caùc söï vieäc . -Traû lôøi : Laøm maát ñi yeáu toá baát ngôø , tieáng cöôøi khoâng baät ra maïnh vaø khoâng taäp trung pheâ phaùn nhaân vaät chính nöõa . -Ñoïc phaàn coøn laïi cuaû yù 2 ghi nhôù vaø töï ghi baøi - Caù nhaân : + Vaên baûn mieâu taû : . MB : Giôùi thieäu ñoái töôïng . . TB : Mieâu taû ñoái töôïng . . KB : Caûm nghó veà ñoái töôïng + Vaên baûn töï söï : . MB : Giôùi thieäu söï vieäc . . TB : Dieãn bieán cuûa söï vieäc . . KB : Caûm nghó veà söï vieäc * Caàn phaân bieät roõ raøng vì : Moãi phaàn coù moät noäi dung rieâng bieät . * Khoâng ñuùng vì : + MB: Giôùi thieäu ñoái töôïng , suï vieäc . + KB : Boäc loä caûm xuùc veà ñoái töôïng söï vieäc . * Caù nhaân : + MB : Ngoaøi vieäc giôùi thieäu coøn nhaèm gaây höùng - Trình töï xeáp ñaët caùc phaàn , caùc ñoaïn phaûi giuùp cho ngöôøi vieát (ngöôøi noùi) deã daøng ñaït ñöôïc muïc ñích giao tieáp ñaõ ñaët ra . 3)Caùc phaàn cuûa boá cuïc: neân MB vaø KB khoâng caàn thieát laém . Em coù ñoàng yù khoâng ? + KB : Khoâng chæ laø neâu caûm nghó , höùa heïn maø coøn laøm cho vaên baûn ñeå laïi aán töôïng toát trong loøng ngöôøi ñoïc . * Ñoïc yù 3 ghi nhôù vaø ghi vaøo taäp . * Ñoïc toaøn boä ghi nhôù . - Vaên baûn thöôøng ñöôïc xaây döïng theo moät boá cuïc goàm coù 3 phaàn : MB , TB , KB (?) Haõy ghi laïi boá cuïc cuûa truyeän : “ cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ ” . Boá cuïc aáy , theo em , ñaõ raønh maïch vaø hôïp lí chöa ? Coù theå keå laïi theo moät boá cuïc khaùc ñöôïc khoâng ? - Neâu BT SGK T30 -Ñoïc baøi taäp , thaûo luaän nhoùm , cöû ñaïi dieän trình baøy . - Nhoùm khaùc nhaän xeùt , söûa chöõa . - Thaûo luaän nhoùm , trình baøy - Nhaän xeùt , boå sung . HÑ 3 Luyeän taäp . 4) Luyeän taäp : Baøi taäp 2 : Boá cuïc : -Meï baét hai con phaûi chia ñoà chôi . - Thaønh – Thuyû raát thöông nhau . - Chuyeän veà hai con buùp beâ . - Thaønh ñöa em ñeán lôùp chaøo coâ vaø baïn . - Hai anh em chia tay . - Thuyû ñeå laïi 2 con buùp beâ cho Thaønh . * Raønh maïch , hôïp lí. Nhöng vaãn coù theå coù boá cuïc khaùc . Baøi taäp 3 : Boá cuïc cuûa vaên baûn baùo caùo chöa thaät raønh maïch , hôïp lí : - Caùc yù : 1,2,3(TB) chæ keå vieäc hoïc toát chöù chöa neâu kinh nghieäm hoïc toát - YÙ 4 : Khoâng noùi veà hoïc taäp maø laïi noùi veà thaønh tích . Boå sung : Nhôø ruùt ra kinh nghieäm maø baûn thaân tieáng boä ntn . Cuoái cuøng noùi leân nguyeän voïng muoán ñöôïc nghe caùc yù kieán trao ñoåi , ñoùng goùp . - Hoïc thuoäc baøi ghi . - Xác định bố cục của một Vb tự chọn, nêu nhận xét về bố cục của VB đó. - Soaïn baøi : “Maïch laïc trong vaên baûn” (traû lôøi caùc caâu hoûi,SGK) . - Nghe vaø ghi nhaän veà soaïn . HÑ4 : Củng cô ,Daën doø a. củng cố b. hướng dẫn tự học Tuaàn : 2 Ngaøy soaïn: Tieát : 8 Ngaøy daïy : MAÏCH LAÏC TRONG VAÊN BAÛN I . Muïc tieâu: - Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong VB và sự cần thiết phải làm cho VB có mạch lạc - Vận dụng kiến thức về mạch lạc trong VB vào đọc- hiểu VB và thực tiển tạo lập VB viết , nói II. Kiến thức chuẩn 1/ Kiến thức: - Mạch lạc trong VB và sự cần thiết của mạch lạc trong VB. - Điều kiện cần thiết để một Vb có tính mạch lạc 2/ kĩ năng: Rèn kĩ năng nói , viết mạch lạc . III. Hướng dẫn thực hiện: Hoaït ñoäng của GV Hoaït ñoäng của HS Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (?) Qua tieát hoïc tröôùc , em ruùt ra baøi hoïc gì veà boá cuïc trong vaên baûn ? (?)Moät boá cuïc ntn ñöôïc coi laø raønh maïch vaø hôïp lí ? Cho ví duï . * Giôùi thieäu baøi: Ta thaáy duø laø kieåu vaên baûn naøo noù cuõng ñoøi hoûi phaûi coù moät boá cuïc chaët cheõ , raønh maïch vaø hôïp lí . Ngoaøi boá cuïc ra , vaên baûn cuõng caàn coù söï maïch laïc ñeå ngöôøi ñoïc , ngöôøi nghe thaáy deã hieåu vaø höùng thuù . Tieát hoïc hoâm nay thaày seõ höôùng daãn caùc em tìm hieåu maïch laïc trong vaên baûn. -Lôùp tröôûng baùo caùo. -Hai HS leân traû baøi. -Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp HÑ1: Khôûi ñoäng: (?) Khaùi nieäm maïch laïc trong vaên baûn coù ñöôïc duøng theo nghóa ñen khoâng ? (?) Tuy nhieân, noäi dung cuûa khaùi nieäm maïch laïc coù xa rôøi vôùi nghóa ñen khoâng ? Ñoïc muïc 1a . * Khoâng . * Gioáng nhö maïch maùu laøm cho caùc phaàn cuûa vaên baûn thoáng nhaát laïi goïi laø maïch laïc . HÑ 2 Hình thaønh kieán thöùc . *Tìm hiểu chung: 1) Khaùi nieäm maïch laïc trong vaên baûn: (?) Döïa vaøo hieåu bieát treân, em haõy xaùc ñinh maïch laïc trong vaên baûn coù nhöõng tính chaát gì trong soá caùc tính chaát ñöôïc keå ? (?) Coù ngöôøi cho raèng : Trong vaên baûn , maïch laïc laø söï noái tieáp cuûa caùc caâu , caùc yù theo moät trình töï hôïp lí . Em coù taùn thaønh yù kieán ñoù khoâng ? Vì sao ? (?) Vaên baûn : “Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ” Coù nhieàu söï vieäc khaùc nhau nhöng coù vì theá maø thieáu maïch laïc khoâng ? (?) Haõy cho bieát toaøn boä söï vieäc xoay quanh yù chính naøo? (?) Thuyû vaø Thaønh coù vai troø gì trong truyeän ? (?) Theo em , ñoù coù phaûi laø chuû ñeà lieân keát caùc söï vieäc neâu treân thaønh moät theå thoáng nhaát khoâng ? Ñoù coù phaûi laø maïch laïc trong vaên baûn khoâng ? (?) Haõy cho bieát caùc ñoaïn truyeän ñöôïc vieát theo moái lieân heä naøo trong caùc lieân heä ñöôïc neâu ? (?) Caùc lieân heä aáy coù töï nhieân , hôïp lí khoâng ? * Maïch laïc trong vaên baûn coù taát caû 3 tính chaát 1a : -Troâi chaûy thaønh doøng, thaønh maïch . - Tuaàn töï ñi qua khaép caùc phaàn, caùc ñoaïn trong vaên baûn . - Thoâng suoát , lieân tuïc , khoâng ñöùt ñoaïn . * Ñònh nghóa 1b laø hoaøn toaøn chính xaùc . - Ñoïc muïc 2a , thaûo luaän toå . - Caùc yù maïch laïc . - YÙ chính (chuû ñeà) : “Söï chia tay” vaø “nhöõng con buùp beâ” - Nhaân vaät chính : Thaønh – Thuyû . - Ñoïc muïc 2b , thaûo luaän : Caùc söï vieäc treân ñaõ lieân keát quanh moät chuû ñeà thoáng nhaát . Ñoù laø söï maïch laïc trong vaên baûn . - Ñoïc muïc 2c , thaûo luaän : Caùc ñoaïn truyeän ñöôïc noái tieáp trong 4 moái lieân heä : Thôøi gian , khoâng gian , taâm lí (nhôù laïi) , yù nghóa (töông ñoàng , töông phaûn) _ Töï nhieân , hôïp lí . * Ñoïc muc 2 ghi nhôù vaø töï ghi baøi, -Ñoïc toaøn boä ghi nhôù. -Laøm cho caùc phaàn trong vaên baûn thoáng nhaát laïi . - Maïch laïc trong vaên baûn laø söï noái tieáp cuûa caùc caâu , caùc yù theo moät trình töï hôïp lí . 2) Caùc ñieàu kieän ñeå vaên baûn coù tính maïch laïc . - Caùc phaàn, caùc ñoaïn caùc caâutrong vaên baûn ñeàu noùi veá ñeà taøi,bieåu hieän 1 chuø ñeà chung xuyeân suoát. - Caùc phaàn, caùc ñoaïn, caùc caâu tronh vaên baûn ñöôïc noái tieáp theo 1 trình töï roõ raøng,hôïp lí, tröôùc sau hoâ öùng nhau nhaèm laøm cho chuû ñeà lieàn maïch vaø gôïi ñöôïc nhieàu höùng thuù cho ngöôøi ñoïc (ngöôøinghe) (?)Tìm hieåu tính maïch laïc cuûa vaên baûn “ Meï toâi”. (?) Chuû ñeà chung xuyeân suoát cuûa vaên baûn laø gì ? (?) Trình töï tieáp noái cuûa caùc phaàn, caùc ñoaïn, caùc caâu trong vaên baûn coù giuùp cho söï theå hieän cuûa chuû ñeà ñöôïc lieân tuïc thoâng suoát vaø haáp daãn khoâng ? * Thaûo luaän,trình baøy. * Toå khaùc nhaän xeùt . -Ñoïc muïc 1b (2), Thaûo luaän. HÑ 3 : Luyeän taäp 3) Luyeän taäp : BT 1a : - YÙ chính: Ca ngôïi loøng yeâu thöông vaø söï hi sinh cuûa meï ñ/v con. + Boá ñau loøng vì con thieáu leã ñoä vôùi meï. + Boá noùi veà meï: Lo laéng, saün saøng hi sinh ; Ngaøy buoàn nhaát : Maát meï; Lôùn khoân seõ bô vô, hoái haän. + Boá khuyeân con xin loãi meï 1 caùch chaân thaønh . Theå hieän yù chính 1 caùch lieân tuïc Maïch laïc . BT1b (2) Chuû ñeà : Saéc vaøng truø phuù, ñaàm aám cuûa laøng queâ vaøo muøa ñoâng , giöõa ngaøy muøa. _ Caùc yù trong baøi hôïp lí, hôïp nhaän thöùc ngöôøi ñoïc : + caâu ñaàu :Giôùi thieäu bao quaùt veà saéc vaøng trong khoâng gian vaø thôøi gian. + Sau ñoù :Taùc giaû neâu nhöõng bieàu hieän cuûa saéc vaøng trong thôøi gian,khoâng gian ñoù. + 2 caâu cuoái: Nhaän xeùt, caûm xuùc veà maøu vaøng. 3 phaàn nhaát quaùn roõ raøng laøm cho maëch vaên thoâng suoát, boá cuïc trôû neân maïch laïc. (?) Trong truyeän : “ Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ” , taùc giaû ñaõ khoâng thuaät laïi tæ mæ nguyeân nhaân daãn ñeán söï chia tay cuûa hai ngöôøi lôùn . Theo em nhö vaäy coù laøm cho vaên baûn thieáu maïch laïc khoâng ? * Ñoïc BT2 /Tr 34 * Thaûo luaän, traû lôøi. BT2 : Vieäc thuaät tæ mæ nguyeän nhaân chia tay cuûa hai ngöôøi lôùn laøm yù chuû ñaïo bò phaân taùn khoâng giöõ ñöôïc söï thoáng nhaát ® Laøm maát söï maïch laïc . (?) Theá naøo laø maïch laïc trong vaên baûn ? (?) Cho ví duï minh hoaï tính maïch laïc trong vaên baûn . -Hoïc thuoäc loøng ghi nhôù SGK . -Laøm tieáp BT1(b1). - Tìm hiểu tính mạch lạc trong một VB đã học. Soaïn baøi vaø söu taàm caùc baøi ca dao coù noäi dung veà tình caûm gia ñình . - Caù nhaân traû lôøi . - Nghe vaø ghi nhôù veà hoïc soaïn baøi HÑ 4 Cuûng coá – Daën doø a. củng cố b. hướng dẫn tự học
Tài liệu đính kèm: