1/ Kiến thức:
Sơ giảng về tác giả Phạm Duy Tốn.
Hiện thực về tình cảnh khốn khổ của người dân trước thiên tai và sự vô trach nghiệm của bọn quan lại dưới chế độ cũ.
Nghệ thuật xây dựng tìng huống nghịch lý.
2/ Kỹ năng
Đọc – hiểu tryuện ngắn hiện đại dầu thế kỷ xx.kể tóm tắt truyện.
Phân tích nhân vật, tình huống truyện qua cảnh đối lập và tương phản, tăng cấp.
Tuaàn: 28 Ngaøy soaïn: 07/ 03/ 2011 Ngaøy daïy: 14/ 03/ 2011 Tieát : 105- 106 Sống chết mặc bây I.Muïc tieâu: Phạm Duy Tốn 1/ Kiến thức: Sơ giảng về tác giả Phạm Duy Tốn. Hiện thực về tình cảnh khốn khổ của người dân trước thiên tai và sự vô trach nghiệm của bọn quan lại dưới chế độ cũ. Nghệ thuật xây dựng tìng huống nghịch lý. 2/ Kỹ năng Đọc – hiểu tryuện ngắn hiện đại dầu thế kỷ xx.kể tóm tắt truyện. Phân tích nhân vật, tình huống truyện qua cảnh đối lập và tương phản, tăng cấp. 3/ Thái độ Leân aùn gay gaét teân quan phuû “loøng lang daï thuù” vaø baøy toû nieàm caûm thöông “nghìn saàu muoân thaûm” cuûa ngöôøi daân khi ñeâ vôõ. II. Phöông tieän: - Hs: Baøi soaïn, Baûng nhoùm, saùch tham khaûo, duïng cuï hoïc taäp. - GV: - Taøi lieäu hoå trôï: SGK, SGV, giaùo aùn, baûng phuï, tö lieäu ngöõ vaên 7, tranh aûnh. - Phöông phaùp: Ñaët vaán ñeà, phaân tích, giaûi thích, bình luaän, thaûo luaän. III. Tieán trình daïy hoïc: 1/ OÅn ñònh lôùp:( 1’) Ñieåm danh, baùo caùo vaø oån ñònh caùc neà neáp thoâng thöôøng. 2/ KTBC: ( 5’) -Em haõy neâu teân taùc phaåm vaø taùc giaû ôû caùc baøi nghò luaän ñaõ hoïc, cho bieát phöông phaùp laäp luaän cuûa chuùng? => Ñaùp aùn:- Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta. Hoà Chí Minh. Chöùng minh. - Söï giaøu ñeïp cuûa tieáng. Vieät Ñaëng Thai Mai. Chöùng minh (keát hôïp giaûi thích). - Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà. Phaïm Vaên Ñoàng. Chöùng minh (keát hôïp giaûi thích vaø bình luaän) - Yù nghóa vaên chöông. Hoaøi Thanh. Giaûi thích (keát hôp bình luaän). 3/ Daïy baøi môùi: . Giôùi thieäu baøi môùi (1’) Vaøo ñaàu theá kæ XX, coù moät caâu chuyeän keå laøm moïi ngöôøi ai cuõng baát bình vaø thöông xoùt. Ñoù laø moät vieân quan phuû ñang laøm nhieäm vuï cai quaûn, chæ ñaïo nhaân daân ñaép ñeâ choáng baõo luït ôû moät vuøng soâng Baéc Boä. Nhöng oâng aáy thaät voâ traùch nhieäm, ñeå maëc ngöôøi daân choáng troïi vôùi möa gioù, baõo buøn, coøn oâng thì chænh cheä ngoài trong ñình ñaùnh baøi, boû maëc con daân. Ñeå hieåu roõ hôn veà tính caùch cuûa teân quan phuï maãu naøy, chuùng ta seõ tìm hieåu truyeän ngaén hoâm nay. * Hoaït ñoäng 1: tìm hieåu chung vaên baûn ( 33’) Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Kieán thöùc caàn ñaït - Höôùng daãn hs ñoïc chuù thích . H : Trình baøy ngaén goïn tieåu söû taùc giaû ? H : Ñoïc vaên baûn neâu boá cuïc ? - Ñoïc chuù thích . - Caù nhaân traû lôøi . I. Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích : 1. Taùc giaû : Phaïm Duy Toán (1883 – 1924), laøng Phöôïng Vuõ , Thöôøng Tín , Haø Taây . Sôû tröôøng vieát truyeän ngaén hieän ñaïi . 2. Boá cuïc : - Nguy cô vôõ ñeâ vaø söï choáng ñôõ vaø söï choáng ñôõ cuûa ngöôøi daân . - Caûnh quan vaø nha laïi ñaùnh toå toâm khi ñi hoä ñeâ. - Caûnh ñeâ vôõ daân rôi vaøo tình traïng thaûm saàu . *Củng cố: cho nêu ý cơ bản về tg. ( 3’) *chuẩn bị cho tết sau: xem các câu hỏi còn lại. ( 2’) Tiết 2. Sống chết mặc bây Phạm Duy Tốn I-Muïc tieâu: (Nhö tieát 1) II-Phöông tieän: HS: Soaïn baøi theo daën doø. GV: Phöông phaùp: Nhoùm, vaán ñaùp Phöông tieän: SGK, giaùo aùn , tranh, baûng phuï Yeâu caàu ñoái vôùi HS: hoïc baøi, soaïn baøi theo yeâu caàu. III-Tieán trình daïy hoïc: 1.OÅn ñònh: (1’) Kieåm tra sæ soá HS 2.Baøi cuõ: ( 3’) Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS tiếp theo. 3.Tieán haønh baøi môùi: (1’) Gv nêu trửc tiếp vào vấn đề. * Hoaït ñoäng 2: Ñoïc hieåu vaên baûn ( 35’) Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Kieán thöùc caàn ñaït H : Haõy chæ ra 2 maët töông phaûn cô baûn trong truyeän “Soáng cheát maëc bay”? H : Phaân tích chi tieát caûnh daân phu hoä ñeâ trong tình traïng nguy kòch vaø caùc chi tieát quan cuøng nha laïi chôi baøi trong ñình vôùi khoâng khí tónh mòch trang nghieâm ? H : Hai maët töông phaûn hình aûnh teân quan phuï maãu ñi hoä ñeâ ñöôïc taùc giaû khaéc hoïa nhö theá naøo ? H : Neâu duïng yù cuûa taùc giaû khi döïng caûnh töông phaûn naøy ? H : Chöùng minh söï taêng caáp trong vieäc mieâu taû möùc ñoä cuûa trôøi möa , cuûa nöôùc soâng daâng cao , nguy cô vôõ ñeâ , caûnh hoä ñeâ vaát vaû , caêng thaúng cuûa ngöôøi daân goïi nhau song hoä ñeâ nhö theá naøo ? H : Söï taêng caáp trong vieäc mieâu taû möùc ñoä ñam meâ baøi baïc cuûa teân quan phuû nhö theá naøo ? - TL : Ngoaøi ñeâ daân vaát vaû - Phaùt bieåu yù kieán caù nhaân. ñeâ vôõ , Quan trong ñình ñaùnh baøi ung dung , thanh thaûn . Daân phu : Gaàn 1 giôø ñeâm möa taàm taû , khuùc soâng daân cao , moïi ngöôøi - Phaùt bieåu yù kieán caù nhaân. ñeâ vôõ , keû thì thuoång , ngöôøi thì cuoác . . . döôùi buøn laày , coøn quan trong ñình ñeøn thaép saùng , lính traùng nha laïi haàu haï ñaùnh baïc , quan ung dung trong ñình ñaày tieân nghi . - TL : Quaùt lôùn vaø chæ ñoåi tö theá ngoài , roài hoái thuùc boác baøi , thaéng lôùn vaùn baøi , thaùi ñoä vui cöôøi khoâng quan taâm ñeán vieäc ñeâ vôõ . - TL : Phaûn aùnh teân quan loøng lang daï thuù vaø cuoäc soáng khoán khoå cuûa nhaân daân . - TL : Caûnh ngöôøi daân hoä ñeâ möa moãi luùc caøng nhieàu , doàn daäp , aâm thanh naùo ñoäng moãi luùc aàm ó . . . söùc ngöôøi ñuoái , nguy cô ñeâ vôõ . - TL : Quan chôi baøi thaéng 2 laàn khoâng tröïc tieáp chöùng kieán caûnh hoä ñeâ , thô ô , quaùt naït boïn tay chaân à baûn chaát phi nhaân tính . Trong ñình Ngoaøi ñeâ - Quan phuï maãu trong ñình , ñeøn thaép saùng , aên uoáng tieän nghi sung söôùng . - Thaùi ñoä noùng giaän , ñoå loãi cho daân , vui cöôøi vì thaéng vaùn baøi . - Quan uø to vaùn baøi thanh thaûn khoâng quan taâm ñeán nhaân daân “loøng lan daï thuù” - Luùc ñeâ saép vôõ , nhaân daân vaát vaû . - Luùc vôõ ñeâ : Choáng choïi vôùi khoù khaên à meät moûi . - Sau khi ñeâ vôõ daân laâm vaøo caûnh “nghìn saàu muoân thaûm” 4.Cuûng coá toång keát: ( 3’) GV goïi HS neâu laïi caùch laøm baøi vaên bieåu caûm veà moät taùc phaåm vaên hoïc. Caùc yeáu toá taïo neân vaên baûn bieåu caûm Nhöõng ñaëc tröng cuûa vaên bieåu caûm. 5.Höôùng daãn hoïc baøi ôû nhaø( 2’) Daën HS veà xem baøi Chuaån bò baøi cho tieát sau. Cách làm bài văn lập luận giải thích IV-Ruùt kinh nghieäm: Tuaàn: 28 Ngaøy soaïn: 07/ 03/ 2011 Ngaøy daïy: 16/ 03/ 2011 Tieát : 107 Cách làm bài văn lập luận giải thích 1/ Kiến thức: Naém ñöôïc caùch thöùc cuï theå trong vieäc laøm moät baøi vaên laäp luaän giaûi thích. Bieát ñöôïc nhöõng ñieàu caàn löu yù vaø nhöõng loãi caàn traùnh trong luùc laøm baøi. 2/ Kỹ năng Tìm hiểu đề lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài giải thích. 3/ Thái độ Chuù yù vaøo phaàn tìm yù vaø laäp daøn baøi. II. Phöông tieän: - Hs: Baøi soaïn, Baûng nhoùm, saùch tham khaûo, duïng cuï hoïc taäp. GV:+Daën doø tieát tröôùc: veà nhaø hoïc thuoäc loøng noäi baøi phaân tích, hoïc thuoäc loøng noäi dung ghi nhôù SGK (trang 71). +Soaïn baøi: Caùch laøm baøi vaên laäp luaän giaûi thích. +SGK, SGV, giaùo aùn, ñoà duøng daïy hoïc, baûng phuï vaø tö lieäu ngöõ vaên 7. +Phaân tích, giaûi thích, ñoái chieáu. III. Tieán trình daïy hoïc: 1/ OÅn ñònh lôùp:( 1’) Ñieåm danh, baùo caùo vaø oån ñònh caùc neà neáp thoâng thöôøng. 2/ KTBC: ( 5’) Em haõy cho bieát theá naøo laø vaên nghò luaän giaûi thích? -Em haõy trình baøy phöông phaùp giaûi thích ñaõ tìm hieåu ôû tieát 104 èÑaùp aùn: theo ghi nhôù SGK (trang 71). 3/ Daïy baøi môùi: . Giôùi thieäu baøi môùi (1’) Muoán laøm baøi vaên nghò luaän giaûi thích ta caàn phaûi chuù yù ñeán nhöõng bieåu hieän cuûa vaán ñeà, nhöng chæ coù bieåu hieän cuûa vaán ñeà khoâng thì chöa ñuû maø phaûi bieát caùch laäp daøn baøi vaø caùch laøm baøi vaên nghò luaän giaûi thích. Ñoù cuõng chính laø noäi dung baøi hoïc hoâm nay. * HÑ1: Tìm hieåu ñeà vaø tìm yù – laäp daøn yù ( 33’) Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Kieán thöùc caàn ñaït Cho HS ñoïc ñeà baøi trong SGK Ñeà baøi neâu trong SGK ñaët ra yeâu caàu gì ? Ngöôøi laøm baøi coù caàn giaûi thích taïi sao “ Ñi moät ngaøy ñaøng “ coù theå “hoïc moät saøng khoân “ khoâng ? Vì sao ? Laøm theá naøo ñeå tìm hieåu ñöôïc yù nghóa chính xaùc vaø ñaày ñuû cuûa caâu tuïc ngöõ ñoù ? Töø doù ,em coù theå ruùt ra keát luaän gì veà vieäc tìm hieâuû ñeà vaø tìm yù cho baì vaên laäp luaän giaûi thích ? Sau khi tìm hieåu ñeà vaø tìm yù, chuùng ta seõ tìm hieåu laäp daøn yù. Cho hoïc sinh ñoïc laäp daøn yù SGK trang 84 : + Baøi vaên laäp luaän giaûi thích coù neân goàm ba phaàn chính gioáng nhö baøi laäp luaän chöùng minh khoâng ? Vì sao ? Phaàn môû baøi trong baøi vaên laäp luaän giaûi thích caàn phaûi ñaït yeâu caàu gì ? Phaàn thaân baøi trong baøi vaên laäp luaän giaûi thích phaûi laøm nhieäm vuï gì ? ñeå laøm cho yù nghóa cuûa caâu “Ñi moät ngaøy ñaøng hoïc moät saøng khoân” trôû neân deã hieåu ñoái vôùi ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe thì neân saép xeáp nhöõng yù ñaõ tìm ñöôïc theo thöù töï naøo ? Phaàn keát baøi trong baøi vaên laäp luaän giaûi thích phaûi laøm nhieäm vuï gì ? Töø ñoù em coù theå ruùt ra keát luaän gì veà vieäc laäp daøn baøi cho moät baøi vaên laäp luaän giaûi thích ? Cho hoïc sinh ñoïc “Vieát baøi” Caùc ñoaïn môû baøi naøy coù ñaùp öùng yeâu caàu cuûa ñeà baøi laäp luaän giaûi thích khoâng ? Coù phaûi ñoái vôùi moãi baøi vaên chæ coù moät caùch môû baøi duy nhaát hay khoâng Laøm theá naøo ñeå ñoaïn ñaàu tieân cuûa thaân baøi lieân keát ñöôïc vôùi môû baøi ? Ngoaøi caùch noùi nhö “Thaät vaäy “ coù caùch naøo khaùc khoâng Keát baøi aáy ñaõ cho thaáy vaán ñeà ñaõ ñöôïc giaûi thích xong chöa? Coù phaûi ñoái vôùi moãi ñeà vaên chæ coù moät caùch keát baøi duy nhaát hay khoâng ? Vì sao ? Giaùo vieân choát laïi Muoán laøm baøi vaên laäp luaän giaûi thích thì phaûi thöïc hieän caùc böôùc naøo ? Daøn baøi cuûa baøi vaên laäp luaän giaûi thích caàn coù nhöõng yeâu caàu naøo ? Cho HS ñoïc luyeän taäp vaø xaùc ñònh yeâu caàu ñeà baøi Yeâu caàu : giaûi thích noäi dung caâu tuïc ngöõ “Ñi moät ngaøy ñaøng coù theå hoïc moät saøng khoân “ vì ñieàu ñoù giuùp ta môû mang taàm hieåu bieát Chuùng ta phaûi tham khaûo töï ñieån, hieåu ñöôïc nghóa ñen, nghóa boùng , lieân heä ca dao tuïc ngöõ ñeå laøm roõ yù HS toùm goïn laïi caùc yù treân Cho HS so saùnh Mang ñònh höôùng, gôïi nhu caàu ñöôïc hieåu Trieån khai phaàn giaûi thích : + Nghóa ñen + Nghóa boùng + Nghóa saâu è phaûi saép xeáp yù theo trình töï töø heïp ñeán roäng YÙ nghóa cuûa caâu tuïc ngöõ Hoïc sinh toùm caùc yù treân Khoâng. Coù nhieàu caùch môû baøi : tröïc tieáp, giaùn tieáp Ngoaøi caùch noùi treân, coøn coù nhieàu caùch noùi khaùc Töông töï nhö phaàn môû baøi Töông töï nhö phaàn môû baøi HS ñoïc ghi nhôù vaø neâu nhöõng yù chính Vieát nhöõng caùch keát baøi khaùc vôùi ñeà baøi treân I./ Tìm hieåu baøi : Ñeà baøi : Nhaân daân ta coù caâu tuïc ngöõ : “Ñi moät ngaøy ñaøng hoïc moät saøng khoân. Haõy giaûi thích noäi dung caâu tuïc ngöõ ñoù Tìm hieåu ñeà vaø tìm yù: Ñeà yeâu caàu giaûi thích moät caâu tuïc ngöõ Laøm saùng toû nghóa ñen nghóa boùng vaø yù nghóa saâu xa cuûa caâu tuïc ngöõ Lieân heä vôùi caùc caâu ca dao tuïc ngöõ töông töï ñeå tìm yù cho baøi vaên Laäp daøn baøi : Môû baøi : giôùi thieäu caâu tuïc ngöõ vôùi yù nghóa saâu xa laø ñuùc keát kinh nghieäm vaø theå hieän khaùt voïng ñi nhieàu nôi ñeå môû roäng hieåu bieát. Thaân baøi : Tìm hieåu nghóa ñen cuûa caâu tuïc ngöõ Tìm hieåu nghóa boùng cuûa caâu tuïc ngöõ Nghóa saâu cuûa caâu tuïc ngöõ Keát baøi : Caâu tuïc ngöõ ngaøy xöa vaãn coøn yù nghóa ñoái vôùi hoâm nay c. Vieát baøi : 4.Cuûng coá toång keát: ( 3’) Muoán laøm baøi vaên laäp luaän giaûi thích thì phaûi thöïc hieän caùc böôùc naøo ? Daøn baøi cuûa baøi vaên laäp luaän giaûi thích caàn coù nhöõng yeâu caàu naøo ? 5.Höôùng daãn hoïc baøi ôû nhaø( 2’) Daën HS veà xem baøi Chuaån bò : Luyeän taäp laäp luaän giaûi thích GV höôùng daãn HS chuaån bò ôû nhaø : hình thöùc vaø noäi dung cuûa phaàn thöïc haønh treân lôùp IV-Ruùt kinh nghieäm: Tuaàn: 28 Ngaøy soaïn: 07/ 03/ 2011 Ngaøy daïy: 14/ 03/ 2011 Tieát : 107 8 Luyện tập lập luận giải thích. Viết bài tập làm văn số 5 ở nhà. 1/ Kiến thức: Cách làm bài lập luận giảng thích vấn đề 2/ Kỹ năng Tìm hiểu đề lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài giải thích. 3/ Thái độ Trình baøy moät laäp luaän töø caùc daãn chöùng chaân thaät. II. Phöông tieän: - Hs: Baøi soaïn, Baûng nhoùm, saùch tham khaûo, duïng cuï hoïc taäp. GV -hoïc thuoäc loøng noäi dung baøi hoïc, noäi dung saùch giaùo khoa vaødung ghi nhôù -Soaïn baøi tieáp theo: Luyeän taäp laäp luaän giaûi thích + SGK, SGV, giaùo aùn, tö lieäu ngöõ vaên 7, baûng phuï. +Phöông phaùp:Neâu vaán ñeà, giaûi quyeát vaán ñeà, thaûo luaän, thöïc haønh III. Tieán trình daïy hoïc: 1/ OÅn ñònh lôùp:( 1’) Ñieåm danh, baùo caùo vaø oån ñònh caùc neà neáp thoâng thöôøng. 2/ KTBC: ( 5’) Muoán laøm baøi vaên laäp giaûi thích phaûi thöïc hieän theo nhöõng böôùc naøo? -Em haõy neâu roõ caùch laøm baøi vaên laäp giaûi thích (caùch vieát baøi). 3/ Daïy baøi môùi: . Giôùi thieäu baøi môùi (1’) ÔÛ tieát tröôùc chuùng ta ñaõ laøm raát kó caùc böôùc laøm moät baøi vaên laäp luaän giaûi thích. Tieát hoïc hoâm nay caùc em seõ thöïc haønh laøm baøi taäp. * HÑ1: Luyeän taäp laäp daøn yù – vieát ñoaïn vaên ( 33’) Hoaït ñoäng cuûa Thaày Hoaït ñoäng cuûa troø Kieán thöùc caàn ñaït Chuaån bò ôû nhaø : GV ñaõ höôùng daãn hoïc sinh chuaån bò ôû tieát tröôùc döïa treân phaàn gôïi yù cuûa SGK : Ñeà baøi yeâu caàu ñieàu gì ? Ñeå laøm baøi vaên naøy, caùc em tìm nhöõng yù naøo ? Laäp daøn yù, vieát vaên. Thöïc haønh treân lôùp : Cho HS nhaéc laïi yeâu caàu khi trình baøy mieäng ôû tröôùc lôùp HS chia toå nhoùm ñeå taäp noùi vôùi nhau 10 phuùt Sau ñoù GV chæ ñònh HS leân trình baøy phaàn chuaån bò cuûa mình (khuyeán khích caùc em HS yeáu hoaëc trung bình luyeän noùi) Cho HS nhaän xeùt ruùt kinh nghieäm theo töøng phaàn GV sô keát veà lôøi vaên gioïng noùi, tö theá trình baøy vaø cho ñieåm HS GV neâu roõ öu ñieåm vaø haïn cheá maø caùc em coøn thieáu soùt Höôùng daãn HS laøm baøi vieát baøi taäp laøm vaên soá 6 – Vaên laäp luaän giaûi thích Thöïc haønh treân lôùp : Cho HS nhaéc laïi yeâu caàu khi trình baøy mieäng ôû tröôùc lôùp HS chia toå nhoùm ñeå taäp noùi vôùi nhau 10 phuùt Hoïc sinh thaûo luaän laøm baøi theo nhoùm Trình baøy tröôùc lôùp Nhaän xeùt boå sung Ñeà baøi : Moät nhaø vaên noùi : “Saùch laø ngoïn ñeøn baát dieät cuûa trí tueä con ngöôøi”. Haõy giaûi thích noäi dung caâu noùi ñoù Daøn yù : * Môû baøi : Giôùi thieäu vaán ñeà “Saùch laø ngoïn ñeøn baát dieär cuûa trí tueä con ngöôøi”. * Thaân baøi : Luaän ñieåm : Saùch laø ngoïn ñeøn con ngöôøi Luaän cöù : Lyù leõ 1 : + Saùch laø ngoïn ñeøn + Saùch laø ngoïn ñeøn baát dieät + YÙ nghóa cuûa caû caâu noùi. Lyù leõ 2 : + Giaûi thích cô sôû chaân lyù cuûa caâu noùi + Daãn chöùng nhöõng caâu noùi hay khaùc veà saùch Lyù leõ 3 : + Giaûi thích söï vaän duïng chaân lyù ñöôïc neâu trong caâu noùi * Keát baøi : Em raát thích nhöõng cuoán saùch toát Choïn saùch toát ñeå ñoïc. 4/ Cuûng coá: (5’) ( 3’) Nhaéc laïi caùc böôùc laøm baøi vaên giaûi thích? caùch vieát baøi vaên giaûi thích? A Theo ghi nhôù SGK (Trang 86). 5/ Daën doø: ( 2’) Veà nhaø vieát hoaøn chænh baøi vieát theo ñeà baøi treân, ñeå chuaån bò cho baøi vieát soá 5. -Soaïn baøi: Nhöõng troø loá hay Va – ren vaø Phan Boäi Chaâu. IV-Ruùt kinh nghieäm: Viết bài tập làm văn số 5 ở nhà. Đề bài: “ Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người trong một nước phải thương nhau cùng.” Hãy tìm hiểu người xưa muốn nói gì qua câu ca dao ấy.
Tài liệu đính kèm: