Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 31 - Tiết 117- 118: Quan âm Thị Kính (Tiếp)

Tuaàn: 31
Ngaøy soaïn: 28/ 03/ 2011 
Ngaøy daïy: 04/ 0 4/ 2011 
Tieát :117- 118 
 Quan âm thị Kính
I.Muïc tieâu :
 1/ Kiến thức:
 - Sơ giản về chèo cổ.
- Giá trị nội dung và những đặc điểm nghệ thuật tiêu tiểu cho vỡ chèo quan âm thị kính.
- Nội dung, ý nghĩa và một vài đặc điểm nghệ thuật của đoạn trích nỗi oan hại chồng.
 2/ Kỹ năng 
Đọc diễn cảm kịch bản chèo theo lối phân vai.
Phân tích mâu thuẩn, nhân vật và ngôn ngữ thể hiện trong một đoạn trích chèo.
 3/ Thái độ
 Thoâng caûm vôùi nhöõng noãi baát haïnh, soá phaän beá taéc cuûa ngöôøi phuï nöõ phong 
 kieán; caêm gheùt quan nieäm phong kieán coå huõ, taøn baïo.
 II. Phöông tieän:
 - Hs: Baøi soaïn, Baûng nhoùm, saùch tham khaûo, duïng cuï hoïc taäp.
 * GV - Daën doø tieát tröôùc:
 * GV - Daën doø tieát tröôùc:
 +Caùc em veà nhaø hoïc thuoäc loøng noäi dung ghi nhôù SGK.
 +Xem laïi caùch duøng cuïm chuû – vò ñeå môû roäng caâu.
 - Taøi lieäu hoå trôï: SGK, SGV, giaùo aùn, baûng phuï, tö lieäu ngöõ vaên 7. 
 - Phöông phaùp: ñaët vaán ñeà, giaûi quyeát vaán ñeà, giaûi thích, chöùng minh, thöïc haønh (quy naïp)
III. Tieán trình daïy hoïc:
 1/ OÅn ñònh lôùp:(1’) Ñieåm danh, baùo caùo vaø oån ñònh caùc neà neáp thoâng thöôøng.
 2/ KTBC: ( 5’) 
 Haõy thoáng keâ ten caùc laøn ñieäu daân ca Hueá vaø teân nhöõng nhaïc cuï aâm nhaïc ñöôïc nhaéc tôùi trong baøi vaên “Ca Hueá treân soâng Höông”, ñeå thaáy söï ña daïng phong phuù cuûa hình thöùc ca Hueá treân soâng Höông?
=> Trong baøi nhaéc ñeán gaàn 30 laøn ñieäu
-Caùc ñieäu hoø ñoái ñaùp: cheøo caïn, baøi thai, hoø ñöa linh, hoø giaõ gaïo, ru em, giaõ voâi, giaõ ñieäp, baøi choøi,
-Caùc ñieäu lí: lí con saùo, lí hoaøi xuaân, lí hoaøi nam.
-Caùc ñieäu hoøa taáu: löu thuûy, kim tieàn, xuaân phong, long hoå, laøn ñieäu baéc, ñieäu nam.
-Caùc laøn ñieäu Nam: nam ai, nam bình, quaû phuï, nam xuaân, töông tö khuùc, haønh vaên.
-Caùc loaïi nhaïc cuï: ñaøn tranh, ñaøn nguyeät, tì baø, nhò, ñaøn tam, ñaøn baàu, saùo, caäp sanh ñeå goõ nhieäp.
-Nhaïc coâng duøng nhöõng ngoùn ñaøn trau chuoát nhö ngoùn nhaán, moå, voã, vaû, ngoùn baám, day, chôùp, buùng, phi, ngoùn raõi,
3/ Daïy baøi môùi: (1’)
 Giôùi thieäu baøi môùi: Giôùi thieäu vò trí cuûa vôû cheøo “Quan AÂm Thò Kính”, ñoù laø vôû cheøo tieâu bieåu cuûa mieàn Baéc, cuõng nhö ôû Nam boä coù caùc vôû caûi löông: Toâ Aùnh Nguyeät, Chuyeän tình Lan vaø Ñieäp tieát hoïc hoâm nay chuùng ta seõ tìm hieåu noäi dung vôû cheøo “Quan AÂm Thò Kính”.
* Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu chung vaên baûn (13’)
Hoaït ñoäng cuûa Thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Kieán thöùc caàn ñaït
GV höôùng daãn HS tìm hieåu veà vaên baûn.
- Tìm hieåu veà tích truyeän cheøo treân .
- HS ñoïc phaàn chuù thích chuù thích tìm hieåu veà theå loaïi.
- HS trình baøy.
- HS khaùc nhaän xeùt, boå sung.
- HS ñoïc SGK trình baøy.
- HS khaùc nhaän xeùt , boå sung.
- Cheøo : loaïi kòch haùt, muùa daân gian, keå chuyeän ñieån tích baèng hình thöùc saân khaáu, 
- Tích truyeän cheøo ñöôïc khai thaùc baèng truyeän ôû tích vaø truyeän noâm(Quan aâm thò kính)
* Hoaït ñoäng 2: Ñoïc – hieåu vaên baûn: ( 20’)
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Kieán thöùc caàn ñaït
- Yeâu caàu Hs ñoïc vaên baûn.
- Tìm hieåu töø khoù.
+ Ñoïc kó vaø toùm taét vôû cheøo thaønh 3 phaàn? 
+ HS ñoïc kó ñoaïn trích “Noãi oan haïi choàng”?
- Tìm hieåu khaùi nieäm Cheøo.
Gv nhaän xeùt , choát laïi yù chính .
+ Ñoaïn trích noãi oan haïi choàng coù maáy nhaân vaät? Nhaân vaät naøo laø chchính theå hieän xung ñoät kòch? Nhaân vaät naøo ñoù thuoäc caùc loaïi vai naøo? Vaø ñaïi dieän cho ai?
- GV nhaän xeùt choát laïi yù chính.
+ khung caûnh ôû phaàn ñaàu trích ñoaïn laø khung caûnh gì? Qua lôøi noùi vaø cöû chæ cuûa Thò Kính em coù nhaän xeùt gì veà nhaân vaät naøy?
+ haõy lieät keâ vaø neâu nhaän xeùt cuûa em veà haønh ñoäng vaø ngoân ngöõ cuûa Suøng Baù ñoái vôùi Thò Kính?
+ Trong kích ñoaïn maáy laàn Thò Kính keâu oan? Keâu oan vôùi ai? Khi naøo lôøi keâu oan môùi nhaän ñöôïc söï thoâng caûm?Em naähn xeùt gì veà söï caûm thoâng ñoù?
+ Tröôùc khi ñuoåi TK ra khoûi nhaø Suøng Baø vaø Suøng OÂng coøn laøm ñieâuì gì taøn aùc?Xung ñoät ñoaïn trích naøy theå hieän cao nhaát ôû choå naøo?
+ Qua cöû chæ treân haõy phaân tích taâm traïng TK tröôùc khi rôøi khoûi nhaø Suøng Baø?
- HS ñoïc vaên baûn.
- Döïa vaøo SGK.
- HS ñoïc baøi toùm taét.
- HS ñoïc ñoaïn trích vaø tìm hieåu khaùi nieäm “cheøo” 
- HS nhaän xeùt boå sung 
- HS döïa vaøo ñoaïn trích traû lôøi.
- HS khaùc nhaän xeùt boå sung.
Chuyeån sang tieát 2
- HS ñoïc ñoaïn trích, tìm hieåu theo yeân caàu baøi.
- HS khaùc haän xeùt boå sung.
- HS thaûo luaän nhoùm.
+ Lieät keâ tìm haønh ñoäng ngoân ngöõ Suøng Baø vôùi Thò Kính.
- HS suy nghó traû lôøi.
- HS khaùc nhaän xeùt.
- Lôùp thaûo luaän nhoùm.
- Nhoùm khaùc nhaän xeùt boå sung.
- HS phaân tích taâm traïng nhaân vaät Thò Kính.
1. Ñoïc.
2. Chuù thích.
3. Phaân tích .
3.1/ Cheøo Quan AÂm  coù 3 phaàn
+ AÙn gieát choàng.
+ AÙn hoang thai.
+ Oan tình ñöôïc giaûi Thò Kinh leân toaø sen.
- Cheøo laø loaïi kòch  
- Cheøo laø thuoäc loaïi saân khaáu ñeå khuyeán giaùo ñaïo ñöùc  
- Saân khaáu cheøo coù tính öôùc leä 
- Nhaân vaät: 5 nhaân vaät: Thieän só, Thò Kính, Suøng oâng, Suøng baø, maüng oâng.
- taát caû ñeàu tham gia xung ñoät kòch nhöng coù hai nhaân vaät chính theå hieän xung ñoät: Suøng baø Thò Kính.
- Suøng baø : loaïi nhaân vaät muï aùc.
+ Thò kính : loaïi nhaân vaät nöõ chính trong cheøo.
+ Suøng baø ñaïi dieän cho taàng lôùp ñaïi chuû PK.
+ Thò kính ñaïi dieän cho ngöôøi phuï nöõ lao ñoäng bình thöôøng.
- Khung caûnh phaàn ñaàu ñoaïn trích laø khung caûnh gia ñình aám cuùng.
- Trong khung caûnh ñoù noåi baät leân hình aûnh ngöôøi vôï thöông choàng. Cöû chæ ñoái vôùi choàng raát aân caàn . Thaáy raâu moïc ngöôïc döôùi caàm choàng raát baên khoaên lo laéng  
- haønh ñoäng Suøng Baø: duùi ñaàu TK xuoáng, ngöõa maët TK leân, lhoâng cho TK phaân buùa, ñaåy TK ngaõ khuïy xuoáng.
=> haønh ñoäng taøn nhaãn thoâ baïo
- Ngoân ngöõ Suùng baø: toaøn nhöõng lôøi ñay nghieán, maéng nhieác, xó vaû .
- TK keâu oan 5 laàn: trong ñoù 4 laàn keâu vôùi choàng (voâ ích ).
+ laàn cuoái keâu vôùi cho (maüng oâng ) TK môùi nhaän ñöôïc söï caûm thoâng( vì cha ngheøo heøn khoâng giuùp ñöôïc gì)
- Löøa maõng oâng sang aên cöû chaùu ngoaïi, baét maõng oâng sang ñem con gaùi veà( taïo ra cô hoäi cho hai cha con chòu nhuïc nhaõ).
+ Maõng oâng ngô ngaùc khoâng roõ chuyeän, Suøng oâng duùi ngaõ maõng oâng xuoáng roài boû vaøo nhaø.
+ Xung ñoät kòch nhaát ôû choå Maõng oâng bò Suøng oâng duùi ngaõ TK chaïy laïSGK, cha con oâm nhau khoùc 
- Xa nhaø choàng khoâng nôõ xa choàngà taâm traïng löu luyeán ñau khoå khi xa choàng.
+ vieäc TK quyeát taâm “ traû hình nam töû böôùc ñi tu” coù yù nghóa nhö moät con ñöôøng giaûi thoaùt.
4.Cuûng coá toång keát: ( 3’)
GV cuûng coá laïi baøi.
Goïi HS ñoïc laïi ghi nhôù SGK. 
5.Höôùng daãn hoïc baøi ôû nhaø ( 2’)
Chuaån bò baøi cho tieát sau.
IV.Ruùt kinh nghieäm:
 Tuaàn: 3 1
Ngaøy soaïn: 28/ 03/ 2011 
Ngaøy daïy: 04/ 0 4/ 2011 
Tieát : 119 
 Dấu chấm lửng và dấu chấm phẩy
I.Muïc tieâu :
 1/ Kiến thức:
 Công dụng của dấu chấm lửng, dấu chấm phẩy trong văn bản.
 2/ Kỹ năng 
 -Sử dụng dấu chấm lửng, dấu chấm phẩy trong việc tạo lập văn bản.
- đặc câu có dấu chấm lửng, dấu chấm phẩy trong văn bản. 
 3/ Thái độ
 Bieát söû duïng caùc daáu chaám luûng vaø daáu chaám phaåy moät caùch khoa hoïc.
 II. Phöông tieän:
 - Hs: Baøi soaïn, Baûng nhoùm, saùch tham khaûo, duïng cuï hoïc taäp.
 -GV:-Daën doø tieát tröôùc: 
 +Veà nhaø hoïc thuoäc loøng caùc noäi dung baøi vaø noäi dung ghi nhôù SGK (TR. 105).
 + Xem tröôùc vaø soaïn baøi: “Daáu chaám löûng vaø daáu chaám phaåy”. 
 -SGK, SGV, giaùo aùn, tö lieäu ngöõ vaên 7, baûng phuï.
 -Phöông phaùp: Ñaët vaán ñeà, phaân tích, giaûi thích, bình luaän, thaûo luaän.
III. Tieán trình daïy hoïc:
 1/ OÅn ñònh lôùp:(1’) Ñieåm danh, baùo caùo vaø oån ñònh caùc neà neáp thoâng thöôøng.
 2/ KTBC: ( 5’) 
 Em haõy cho bieát theá naøo laø pheùp lieät keâ vaø taùc duïng cuûa pheùp lieät keâ?
=> Ñaùp aùn: noäi dung ghi nhôù SGK (trang 105).
-Em haõy lieät keâ caùc loaïi nhaïc cuï coù trong baøi “ca Hueá treân soâng Höông”
=> Caùc loaïi nhaïc cuï: ñaøn tranh, ñaøn nguyeät, tì baø, nhò, ñaøn tam, ñaøn baàu, saùo, caäp sanh ñeå goõ nhieäp.
-Em haõy veõ sô ñoà cuûa pheùp lieät keâ? Nhö noäi dung baøi ñaõ hoïc.
 3/ Daïy baøi môùi: (1’)
Giôùi thieäu baøi môùi:Haèng ngaøy khi chuùng ta vieát baøi (vaên) ta duøng raát nhieàu daáu chaám luûng vaø daáu chaám phaåy. Vaäy daáu chaám luûng vaø daáu chaám phaåy coù taùc duïng nhö theá naøo trong caâu vaên ñoù cuõng chính laø noäi dung maø chuùng ta caàn tìm hieåu trong tieát hoïc hoâm nay.
 * Hoaït ñoäng 1: Daáu chaám löûng ( 7’)
Hoaït ñoäng cuûa Thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Kieán thöùc caàn ñaït
GV cho HS ñoïc baøi vaø traû lôøi caâu hoûi.
- Daáu chaám löûng ñöôïc söû duïng ñeå laøm gì?
- GV nhaän xeùt, ruùt ra keát luaän.
- HS ñoïc vaø suy nghó traû lôøi
a) Toû yù coøn nhieàu vò anh huøng daân toäc nöõa chöa ñöôïc lieät keâ.
b) Bieåu thò söï ngaét quaûng trong lôøi noùi cuûa nhaân vaät do quaù meät hay sôï haõi.
c) Laøm giaûm nhòp ñieäu caâu vaên 
- HS caùc nhoùm nhaän xeùt, boå sung.
- Toû yù coøn nhieàu söï vaät hieän töôïng töông töï chöa ñöôïc lieät keâ.
- Theå hieän choå lôøi noùi boû dôû hay ngaäp ngöøng ngaét quaûng.
- Laøm giaûm nhòp ñieäu caâu vaên 
* Hoaït ñoäng 2: Daáu chaám phaåy (10’)
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Kieán thöùc caàn ñaït
- Cho HS thaûo luaän nhoùm laøm baøi
+ Daáu chaám phaåy ñöôïc duøng ñeå laøm gì?coù theå thay ñoåi ñöôïc khoâng? Vì sao?
- HS thaûo luaän
a) duøng ñeå ñaùnh daáu ranh giôùi giöõa hai veá cuûa caâu gheùp coù caáu taïo phöùc taïp.
b) Duøng ñeå ngaên caùch caùc boä phaän trong moät pheùp lieät keâ phöùc taïp
- Ñaùnh daáu ranh giôùi caùc veá caâu cuûa moät caâu gheùp coù caáu taïo phöùc taïp.
- Ñaùnh daáu ranh giôùi caùc boä phaän trong moät pheùp lieät keâ phöùc taïp 
	* Hoaït ñoäng 3: luyeän taäp. (1 ’)
	- Cho lôùp thaûo luaän laøm baøi.
	Baøi 1: Coâng duïng cuûa daáu chaám löûng.
	a) Bieåu thò lôøi noùi ngaäp ngöøng döùt quaûng do luùng tuùng sôï haõi.
	b) Bieåu thò caâu noùi boû dôû.
	c) Bieåu thò söï lieân keát chöa ñaày ñuû.
	Baøi 2: Coâng duïng cuûa daáu chaám phaåy.
	a,b,c ñeàu ñöôïc duøng ñeå ngaên caùch caùc veá cuûa nhöõng caâu gheùp coù caáu taïo phöùc taïp.
4.Cuûng coá toång keát: ( 3’)
GV cuûng coá laïi baøi.
Goïi HS neâu laïi daáu chaám löûng vaø chaám phaåy. HS-GV nhaän xeùt boå sung
5.Höôùng daãn hoïc baøi ôû nhaø ( 2’)
Veà nhaø xem baøi, hoïc baøi ôû nhaø . 
Chuaån bò baøi cho tieát sau.Văn bản đề nghị.
IV.Ruùt kinh nghieäm:
Tuaàn: 31
Ngaøy soaïn: 2 9/ 03/ 2011 
Ngaøy daïy: 0 6/ 0 4/ 2011 
Tieát : 120 
 Văn Bản Đề Nghị 
I.Muïc tieâu :
 1/ Kiến thức:
 Đặc điểm của văn bản đề nghị: hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nói chung và cách làm loại văn bản này.
 2/ Kỹ năng 
 -Nhận biết văn bản đề nghị.
 - Viết văn bản đề nghị đúng quy cách.
 - Nhận ra được những sai sót thường gặp khi viết văn bản đề nghị.
 3/ Thái độ
 Vieát vaên baûn ñeà nghò ñuùng maãu, ñuùng daøn muïc.
 II. Phöông tieän:
 - Hs: Baøi soaïn, Baûng nhoùm, saùch tham khaûo, duïng cuï hoïc taäp.
 -GV:-Daën doø tieát tröôùc: 
 + Caùc em veà nhaø xem laïi vaø hoïc thuoäc loøng noäi dung baøi “tìm hieåu chung veà vaên baûn 
 haønh chính”. 
 +Xem tröôùc vaø soaïn baøi “vaên baûn ñeà nghò”.
 -SGK, SGV, giaùo aùn, tö lieäu ngöõ vaên 7, baûng phuï.
 -Phöông phaùp: Ñaët vaán ñeà, phaân tích, giaûi thích, thaûo luaän, thöïc haønh.
III. Tieán trình daïy hoïc:
 1/ OÅn ñònh lôùp:(1’) Ñieåm danh, baùo caùo vaø oån ñònh caùc neà neáp thoâng thöôøng.
 2/ KTBC: ( 5’) 
 Em haõy cho bieát theá naøo laø vaên baûn haønh chính? Neâu roõ daøn muïc cuûa vaên baûn haønh chính?
=> Ñaùp aùn: Theo ghi nhôù SGK (trang 110)
 3/ Daïy baøi môùi: (1’)
 a) Giôùi thieäu baøi môùi: ÔÛ tieát 115 lôùp ta cuõng ñaõ hieåu theá naøo laø vaên baûn haønh chính. Tieát hoïc hoâm nay lôùp chuùng ta tieáp tuïc tìm hieåu caùch vieát vaên baûn haønh chính vôùi theå loaïi ñeà nghò. Ñoù laø vaên baûn “Ñeà nghò”.
* Hoaït ñoäng 1: Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn ñeà nghò ( 7’)
Hoaït ñoäng cuûa Thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Kieán thöùc caàn ñaït
- Cho HS ñoïc 2 vaên baûn ñeà nghò vaø ruùt ra nhaän xeùt.
+ Vieát giaáy ñeà nghò nhaèm muïc ñích gì?
+ Giaáy ñeà nghò nhaàm nhöõng yeâu caàu, noäi dung hình thöùc trình baøy? 
- GV nhaän xeùt , boå sung.
- HS ñoïc vaø nhaän xeùt.
- HS khaùc nhaän xeùt boå sung.
- HS tìm ra caùc muïc theo noäi dung SGK.
- HS neâu vaø giaûi thích .
- Trong cuoäc soáng khi xuaát hieän moät nhu caàu, quyeàn lôïi chính ñaùng  thì ngöôøi ta vieát vaên baûn ñeà nghò ñeå neâu yù kieán cuûa mình . 
- Vaên baûn ñeà nghò trình baøy trang troïng ngaén goïn  
+ Ai ñeà nghò ( ngöôøi ñeà nghò )
+ Ñeà nghò ai ( nôi naøo )
+ Ñeà nghò ñieàu gì ? ( noäi dung ñeà nghò )
* Hoaït ñoäng 2: Caùch laøm vaên baûn ñeà nghò (10’)
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Kieán thöùc caàn ñaït
- Cho HS ñoïc vaên baûn vaø neâu ra caùch laøm moät vaên baûn ñeà nghò.
- GV choát laïi vaø nhaän xeùt chung.
- HS thaûo luaän – tìm hieåu.
+ neâu ra caùch laøm vaên baûn ñeà nghò.
- HS khaùc nhaän xeùt boå sung 
- Moät vaên baûn ñeà nghò caàn coù caùc muïc sau: 
+ Quoác hieäu vaø tieâu ngöõ.
+ Ñòa ñieåm laøm giaáy ñeà nghò vaø ngaøy thaùng.
+ teân vaên baûn.
+ Nôi nhaän ñeà nghò.
+ Ngöôøi ( toå chöùc ñeà nghò )
+ neâu söï vieäc lyù do, yù kieán ñeà nghò, nôi nhaän.
+ Kyù teân. 
	* Hoaït ñoäng 3: luyeän taäp. (10’)
	Baøi 1: So saùnh lyù do vieát ñôn vaø ñeà nghò.
Gioáng nhau ñeàu ñeà ñaït nhöõng yeâu caàu chính ñaùng.
Khaùc nhau tình huoáng a laø nhu caàu caù nhaân, tình huoáng b laø nhu caàu taäp theå.
	Baøi 2: Caùc loãi thöôøng maéc ôû vaên baûn ñeà nghò.
	- thieáu muïc , ñuû mmuïc nhöng sai trình töï, nhu caàu ñeà nghò khoâng chính ñaùng, teân vaên baûn khoâng phuø hôïp vôùi noäi dung.
	- GV nhaän xeùt söûa baøi cho hoaøn chænh
4.Cuûng coá toång keát: ( 3’)
GV cuûng coá laïi baøi.
Goïi HS nhaéc laïi phaà ghi nhôù SGK
- Trình baøy moät vaên baûn
5.Höôùng daãn hoïc baøi ôû nhaø ( 2’)
Veà nhaø xem baøi, hoïc baøi ôû nhaø .
Laøm baøi taäp cho hoaøn chænh.
Chuaån bò baøi cho tieát sau. Ôn Tập văn học
IV.Ruùt kinh nghieäm: