Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 4 - Tiết 13: Văn bản: Những câu hát than thân (tiết 5)

TUẦN 4
 Ngày soạn : 10/09/2011 
 Ngày dạy : /09/2011 
 TIẾT 13 
 Văn bản: NHỮNG CÂU HÁT THAN THÂN
 (Ca dao, dân ca)
	I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Nắm được giá trị tư tưởng, nghệ thuật đặc sắc của những câu hát than thân.
	*. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
	1. Kiến thức: 
 - Hiện thực về đời sống của con người lao động qua các bài hát than thân.
 - Một số biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong việc xây dựng hình ảnh và sử dụng ngôn từ của các bài ca
 dao than thân.
	2. Kĩ năng: 
 - Đọc - hiểu những câu hát than thân.
 - Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của những câu hát than thân trong bài học.
 3. Thái độ: 
 - Thuộc những bài ca dao trong vb và biết thêm một số bài ca dao thuộc hệ thống của chúng 
* Tích hợp
- Với phần văn: VHDG
- TV: các biện pháp tu từ
- TLV: bước đầu làm quen với văn biểu cảm
II. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC
- Tự nhận thức được cảnh ngộ, cuộc sống của những người dân trong xã hội phong kiến
- Kĩ năng giao tiếp, trao đổi về tình cảm cảm xúc của bản thân về cảnh ngộ của người nông dân, giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC
- Học theo nhóm:kĩ thuật trình bày một phút về những giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản
- Động não: suy nghĩ về cách ứng xử , chia sẻ tình cảm với những con người gặp cảnh ngộ đáng cay khổ cực
IV. CHUẨN BỊ
GV: soạn bài, máy chiếu
HS: đọc, soạn bài
	 V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 1. Ổn định : 
 2. Kiểm tra bài cũ 
 Kiểm tra 15p 
 - Chép thuộc 1 bài ca dao – dân ca mà em đã học ? Nêu nội dung chính của bài?
 Đáp án: 
 - HS chép được đúng 5đ
 - Phân tích được bài ca dao 5đ
 3. Bài mới : GV giới thiệu bài 
 - Người nông dân VN xưa, trong cuộc sống làm ăn nông nghiệp nghèo cực,đằng đắng hết ngày này
 sang tháng khác, hết năm này qua năm khác , nhiều khi cất lên tiếng hát , lời ca than thở, cũng có thể vơi
 đi phần nào nỗi buồn sầu, lo lắng đang chất chứa trong lòng. Chùm ca dao – dân ca than thân chiếm vị
 trí khá đặc biệt trong ca dao trữ tình VN. Càng đọc nó cháu con thời nay càng thương kính ông bà cha 
mẹ mình hơn.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
TG
NỘI DUNG BÀI DẠY
HOẠT ĐỘNG 1 : Hướng dẫn HS đọc- hiểu chú thích
GV: Hướng dẫn hs đọc – HS đọc
Yêu cầu : Thể thơ lục bát mang âm điệu tâm tình , ngọt ngào thể hiện sự đồng cảm sâu sắc . 
- HS giải nghĩa một số từ khó: 
HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu 
văn bản 
Gv : Gọi hs đọc bài 2 
? Bài ca dao là lời của ai nói với ai?
( Lời của người lao động thương cho thân phận những người khốn khổ và cũng là chính mình trong xã hội cũ
?Em hiểu cụm từ “thương thay” là như thế nào? Cụm từ này được lặp lại mấy lần? Lặp như vậy có tác dụng gì?
GV Cụm từ “thương thay” được lặp lại 4 lần mỗi lần lặp lại diễn tả một nỗi thương- thương thận phận mình và những người cùng cảnh ngộ khác nhau-> lặp lại nhiều lần tô đậm nỗi xót xa cho cuộc đời cay đắng nhiều bề của người dân thường.
? Bài ca dao bày tỏ niềm thương cảm đến những đối tượng nào?
HS: con tằm, lũ kiến, con hạc, con cuốc
? Em có nhận xét gì về các đối tượng này? ( nhỏ bé)
? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì để thể hiện niềm thương cảm của mình? Ý nghĩa của nghệ thuật đó?
? Những hình ảnh con vật và những việc làm cụ thể như vậy gợi cho em liên tưởng đến đối tượng nào trong xh? ? (Người lao động với nhiều nỗi khổ khác nhau ).
Hs : Trao đổi trả lời.
Gv : Định hướng.
? Tóm lại , nội dung của toàn bài ca dao nói lên điều gì ? 
Hs: Trả lời. 
Gv : Chốt.
Gọi hs đọc bài 3 
? Bài ca dao là lời của ai ? Nói lên điều gì ?
Hs :Trả lời
? Em hiểu “trái bần” là gì?
? Em hình dung ntn về trái bần qua lời ca?
( gió dập, sóng dồi: bị quang quật trôi nổi theo sóng gió)
? Bài ca dao mượn lời của trái bần để diễn tả cuộc đời của ai?Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì để miêu tả?
 ? Qua đó , em hiểu gì về thân phận người phụ nữ trong xh phong kiến ? 
? Những bài ca dao thuộc chủ đề than thân muốn nói lên điều gì ?
Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời.( ghi nhớ sgk) GV hướng dẫn hs đọc .
*HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn tổng kết
 ? Qua tìm hiểu em hãy nêu những nghệ thuật tiêu biểu sử dụng trong 3 bài ca dao?
? Cụm bài ca dao giúp em hiểu thêm gì về đời sống của nhân dân ta?
- HS tìm đọc những bài ca dao than thân
- GV chiếu trên máy một số bài ca dao thuộc chủ đề than thân
5’
10’
7’
3’
2’
I. ĐỌC- HIỂU CHÚ THÍCH
1. Đ ọc 
2. Chú thích
* Thể loại : Ca dao – dân ca 
* Thể thơ : Lục bát mang âm điệu tâm tình, ngọt ngào
* Phương thức biểu đạt: Trữ tình
* Từ khó
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Bài 2
- Lời của người lao động thương cho những thân phận khốn khổ
- NT: ẩn dụ
 + Con tằm : thương cho thân phận bị bòn rút sức lực .
+Lũ kiến : thương cho thân phận nhỏ nhoi , suốt đời xuôi ngược mà vẫn nghèo khó .
+ Con hạc : thương cho cuộc đời phiêu bạt , lận đận .
+ Con cuốc : Thương có thân phận thấp cổ bé họng , nỗi khổ đau oan trái không được lẽ công bằng soi tỏ .
* Ý nghĩa : Ẩn dụ nỗi khổ nhiều bề của người lao động bị áp bức, bóc lột, chịu nhiều oan trái .
Bài 3 :
- Lời của cô gái , nói về thân phận của người phụ nữ
- Hình ảnh so sánh
Thân em  trái bần.
- Mượn lời trái bần để nói về thân phận chìm nổi , lênh đênh , vô định của người phụ nữ.
* Ý nghĩa : - thân phận nhỏ bé đắng cay , chịu nhiều đau khổ , họ hoàn toàn lệ thuộc vào hoàn cảnh.
- Oán trách XHPK rẻ rúng và vùi dập họ
III. Tổng kết 
1. Nghệ thuật
- Sử dụng cách nói : Thân cò ,thân em, con cò , thân phận ....
- Sử dụng các thành ngữ : Lên thác xuống ghềnh, gió dập sóng dồi ...
- Sử dụng các so sánh, ẩn dụ , nhân hoá, tượng trưng phóng đạt ,điệp từ ngữ.
2.Nội dung :
- Thân phận nhỏ bé, cay đắng của những người nông dân, người phụ nữ trong xã hội phong kiến đồng thời thể hiên sự cảm thông chia sẻ với những con người gặp cảnh ngộ,đắng cay khổ cực.
Ghi nhớ : sgk /49
IV. Luyện tập
4. CỦNG CỐ- HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 3’
- HS nhắc lại nội dung các bài ca dao thuộc chủ đề than thân
- Học thuộc 3 bài ca dao, phần ghi nhớ .
 - Sưu tầm các bài cao dao cùng chủ đề .
 - Soạn bài “ Những câu hát châm biếm”.
 Ngày soạn:10/09/2011 
 Ngày dạy:..../09/2011 
 TIẾT 14 
 Văn bản: NHỮNG CÂU HÁT CHÂM BIẾM
 (Ca dao, dân ca)
	I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Nắm được giá trị tư tưởng, nghệ thuật đặc sắc của những câu hát châm biếm.
 - Biết cách đọc diễn cảm và phân tích ca dao châm biếm.
	*. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
	1. Kiến thức: 
 - Ứng xử của tác giả dân gian trước những thói hư, tật xấu , những hủ tục lạc hậu.
 - Một số biện pháp nghệ thuật tiêu biểu thường thấy trong các bài ca dao châm biếm .
	2. Kĩ năng: 
 - Đọc - hiểu những câu hát châm biếm .
 - Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của những câu hát châm biếm trong bài học.
 3. Thái độ: 
 - Thuộc những bài ca dao trong vb và biết thêm một số bài ca dao thuộc hệ thống của chúng 
* Tích hợp
- Với phần văn: VHDG
- TV: các biện pháp tu từ
- TLV: bước đầu làm quen với văn biểu cảm
II. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC
- Tự nhận thức được Ứng xử của tác giả dân gian trước những thói hư, tật xấu , những hủ tục lạc hậu.
- Kĩ năng giao tiếp, trao đổi về tình cảm cảm xúc của bản thân về giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC
- Học theo nhóm:kĩ thuật trình bày một phút về những giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản
- Động não: suy nghĩ về cách ứng xử của tác giả dân gian trước những thói hư, tật xấu , những hủ tục lạc hậu
.IV. CHUẨN BỊ
GV: soạn bài, máy chiếu
HS: đọc, soạn bài
	 V . TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 1. Ổn định : 
 2. Kiểm tra bài cũ :5’
 ? Đọc 3 bài ca dao than thân.
 ? Nêu những điểm chung về nghệ thuật và nội dung của những bài ca dao này ?
- YC: HS đọc thuộc được bài 2,3
- Nêu được: Thân phận nhỏ bé, cay đắng của những người nông dân, người phụ nữ trong xã hội phong kiến đồng thời thể hiên sự cảm thông chia sẻ với những con người gặp cảnh ngộ,đắng cay khổ cực.
 3. Bài mới : GV giới thiệu bài 
 - Nội dung cảm xúc , chủ đề ca dao , dân ca rất đa dạng . Ngoài những câu hát yêu thương , câu hát than thân , ca dao – dân ca còn có rất nhiều câu hát châm biếm . Cùng với truyện cười , vè , những câu hát châm biếm thể hiện khá tập trung những đặc sắc nghệ thuật trào lộng dân gian VN ,nhằm phơi bày các hiện tượng đáng cười trong xh . Các em hãy tìm hiểu qua vb “ Những câu hát châm biếm”
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
TG
NỘI DUNG BÀI DẠY
 *HOẠT ĐỘNG 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu về thể loại- chú thích
GV Hướng dẫn hs đọc vb và tìm hiểu chú thích .
Yêu cầu : Đọc giọng hài hước , vui có khi mỉa mai nhưng vẫn độ lượng  )
? Văn bản thuộc thể loại nào? 
HS: Suy nghĩ trả lời
Giải thích từ khó . 
*HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu văn bản
 Gọi hs đọc bài 1 
? Qua cách xưng hô trong bài , em thấy đó là lời của ai , nói với ai , nói để làm gì ?
? Bức chân dung của người chú được xây dựng gián tiếp qua lời của người cháu ntn? 
HS : Phát hiện trả lời.
? Trong lời giới thiệu đó có từ nào được lặp đi lặp lại nhiều lần ? ( hay)
? Người cháu giới thiệu người chú hay những gì ?
? Qua lời giới thiệu của người cháu , em có nhận xét gì về bức chân dung của người chú ?
? Hai dòng đầu bài ca dao có ý nghĩa gì?
HS trả lời theo ý hiểu
GV giảng: 2 dòng đầu vừa để bắt vần, vừa để giới thiệu nhân vật. hiện tượng này rất phổ biến trong ca dao VD “qua cau nho nhỏ- cái vỏ vân vân- nay anh học gần- mai anh học xa”;Thứ 2 nói tới cô yếm đào là để đối lập với chú tôi. Cô yếm đào tượng trưng cho cô gái trẻ trung, xinh đẹp, chàng trai xứng đáng lấy cô phải là người nhiều nết tốt, giỏi giang chứ không thể như “chú tôi”
? Bài ca dao này châm biếm hạng người nào trong xã hội
Hs :Trình bày.
Gv :Gọi hs đọc bài 2.
? Bài ca dao nhại lời của ai nói với ai? Nói về những phương diện nào?
? Thầy phán những nội dung gì ? Phán toàn những chuyện quan trọng như vậy mà cách nói của thầy ntn? 
( Thầy nói rõ rang, khẳng định như đinh đóng cột cho người đi xem bói đang hồi hộp lắng nghe nhưng nói về những sự hiển nhiên, do đó lời phán thành vô nghĩa, ấu trĩ, nực cười. Bài ca dao đã phóng đại cách nói nước đôi để lật tẩy chân dung của ông thầy bói.
?Vậy bài ca dao phê phán hiện tượng nào trong xh?
? Hiện tượng mê tín dị đoan này ngày nay có còn tồn tại hay không ? Hãy nêu dẫn chứng ?
Hs : Thảo luận (5’) trình bày.liên hệ thực tế.
*HOẠT ĐỘNG 3 : Hướng dẫn Tổng kết
? Nhận xét về nghệ thuật của các bài ca dao châm biếm?
? Khái quát nội dung của các bài ca dao châm biếm?
Ghi nhớ : sgk /53
*HOẠT ĐỘNG 3 : Hướng dẫn học sinh luyện tập
- HS đọc những bài ca dao châm biếm các em tìm được
7’
10’
10’
5’
5’
I. ĐỌC- HIỂU CHÚ THÍCH:
1. Đ ọc – tìm hiểu từ khó
2. Chú thích
* Thể loại : Ca dao – dân ca .
* Từ khó
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
Bài 1
- Lời của người cháu nói với cô yếm đào về người chú của mình để kết hôn 
- Chú hay : tửu , tăm , nước chè đặc , ngủ trưa; ngày ước những ngày mưa , đêm ước thức trống canh.
- Đó là người vừa nghiện ngập , lười lao động , chỉ thích hưởng thụ 
=> Lặp từ, liệt kê, nói ngược.
* Ý nghĩa : Châm biếm những người nghiện ngập , lười lao động , thích hưởng thụ .
Bài 2 :
- Nhại lời của thầy bói nói với người xem bói ( người phụ nữ).
- Phán những chuyện hệ trọng về số phận giàu –nghèo , cha-mẹ, chồng – con.
* Ý nghĩa : - Phê phán những người hành nghề mê tín dị đoan, lợi dụng lòng tin của người khác để lừa bịp kiếm lời . Đồng thời cũng phê phán những người mê tín dị đoan.
.
III. Tổng kết
1.Nghệ thuật
- Sử dụng các hình thức giễu nhại, cách nói có hàm ý, tạo nên cái cười châm biếm hài hước .
b. Nội dung
- Phơi bày chế diễu những hiện tượng, thói hư tật xấu trong xã hội.
 Ghi nhớ : sgk /53
IV. Luyện tập
4. CỦNG CỐ- HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 3’
- GV khắc sâu ý nghĩa các bài ca dao
- Học thuộc 4 bài ca dao và phần ghi nhớ , làm hết bài tập .
-Sưu tầm , phân loại và học thuộc một số bài ca dao châm biếm.
-Viết cảm nhận của em về một bài ca dao châm biếm tiêu biểu trong bài học.
- Soạn bài mới “Đại từ”
......................................................................................................................................................................
	 ****************************************************
 Ngày soạn:11/09/2011 
 Ngày dạy: /09/2011 
 TIẾT 15 
Tiếng Việt: ĐẠI TỪ
	A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Nắm được khái niệm đại từ, các loại đại từ
 - Có ý thức sử dụng đại từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp.
 - Lưu ý :HS đã học về đại từ ở Tiểu học
	B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
	1. Kiến thức: 
 - Khái niệm đại từ
 - Các loại đại từ.
	2. Kĩ năng: 
	a .Kĩ năng chuyên môn: 
 - Nhận biết các đại từ trong văn bản nói và viết.
 - Sử dụng đại từ phù hợp với yêu cầu của giao tiếp.
	b.Kĩ năng sống: 
- Ra quyết định : lựa chon cách sử dụng Đại từ phù hợp với thực tiễn giao tiếp của bản thân
- Giao tiếp : trình bày suy nghĩ , ý tưởng, thảo luận và chia sẻ quan điểm cá nhân về cách sử dụng Đại từ.
	3. Thái độ: 
 - Biết vận dụng những hiểu biết về đại từ để sử dụng tốt từ đại từ. Nghiêm túc trong giờ học.
	C. PHƯƠNG PHÁP
 - Vấn đáp kết hợp thực hành.
	 D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 1. Ổn định : 
 2. Kiểm tra bài cũ 
 ? Từ láy chia làm mấy loại ? nêu nd từng loại ? Cho vd minh hoạ ?
 ? Nghĩa của từ láy được tạo thành nhờ đâu ?
 ? Làm bài tập 5,6
 3. Bài mới : GV giới thiệu bài 
 - Trong khi nói và viết , ta hay dùng những từ như tao , tôi , tớ , mày , nó , họ , hắn  để xưng hô hoặc dùng đây , đó , kia , nọ ai , gì , sao , thế để trỏ ,để hỏi . Những từ đó ta gọi là đại từ . Vậy đại từ là gì ? Đại từ có nhiệm vụ gì , chức năng và cách sử dụng ra sao ? Tiết học này sẽ trả lời cho câu hỏi đó .
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1 : Tìm hiểu khi niệm đại từ,Tìm hiểu các loại đại từ.
Gv Cho hs đọc vd ở bảng phụ được ghi trong sgk.
? Từ “ nó” ở đoạn văn thứ nhất trỏ ai? 
( Người)
? Từ “nó” ở đoạn văn thứ hai trỏ con vật gì ? ( con gà)
? Từ “ai” trong bài ca dao dùng để làm gì ?
 ( hỏi).
Hs :Trả lời.
GV giảng thêm : Với các loại từ :
Ta nói vịt: Tên gọi của 1 loại sự vật.
Ta nói cười : Tên gọi của 1 loại hoạt động.
Ta nói đỏ : Tên gọi của 1 loại tính chất.
Các từ trong các vd trên nó và ai không gọi tên của sự vật mà dùng để trỏ (chỉ) các sự vật , hoạt động , tính chất mà thôi . Như vậy trỏ là không trực tiếp gọi tên sự vật , hoạt động , tính chất mà dùng 1 công cụ khác ( tức đại từ) để chỉ ra các sự vật , hoạt động , tính chất được nói đến .
? Vậy em hiểu thế nào là đại từ ? ( ghi nhớ )
Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời.
? Nhìn vào 3 vd cho biết các đại từ “ ai”, “nó” giữ vai trò ngữ pháp gì trong câu ?
- Nó 1 : CN ; Nó 2 : Định ngữ; Ai : chủ ngữ.
* Thảo luận 3p: Ngoài ra , các em còn biết đại từ giữ chức vụ gì nữa ? nếu có hãy cho vd ?
- VN: VD : Người học giỏi nhất khối 7 là nó.
- Bổ ngữ : VD: Mọi người yêu mến nó.
? Qua phân tích , hãy khái quát lại đại từ giữ những chức vụ gì trong câu ?
Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời. ( ghi nhớ )
? Nhìn vào 3 vd trên hãy cho biết đại từ chia làm mấy loại ?
? Các đại từ tôi , tao , tớ , chúng tôi, chúng tao, chúng tớ , nó , hắn dùng để trỏ gì ?
( người , sự vật )
? Các đại từ đây , đó , kia , ấy , này , nọ , bây giờ được dùng để trỏ gì ? ( vị trí sv , không gian , thời gian)
? Đại từ “ vậy , thế” trỏ cái gì ? ( hoạt động , t/c,sv)
? Tóm lại các đại từ để trỏ dùng để làm gì ? 
? Vậy các đại từ dùng để hỏi được dùng ntn? 
Hs : Thảo luận nhóm (3’) trả lời.
Gv : Định hướng.
*HOẠT ĐỘNG 2 : Hướng dẫn HS luyện tập
Gọi hs đọc yêu cầu bài tập 1 ( HSTLN)
? Bài tập 3 yêu cầu điều gì ? 
? Nêu yêu cầu bài tập 4 .
Gv : Hướng dẫn hs thảo luận theo nhóm.
.
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Thế nào là đại từ ?
VD: Bảng phụ
- Nó ® Em tôi (người)
- Nó ® Con gà (vật)
- Ai ® Hỏi
* Đại từ: Đại từ dùng để trỏ người ,sự vật hoạt động , tính chất, ..được nói đến trong một ngữ cảnh nhất định của lời nói hoặc dùng để hỏi.
* Vai trò ngữ pháp 
- Nó(1) : Chủ ngữ
- Nó (2) : Định ngữ
- Ai : Chủ ngữ
Ngoài ra:
 - Người học giỏi nhất khối 7 là nó
 (Vị ngữ) 
 - Mọi người đều yêu mến nó
 ĐT (Bổ ngữ)
 * Ghi nhớ 1 sgk/55
2 . Các loại đại từ 
 a. Đại từ dùng để trỏ 
- Trỏ người , sự vật 
Trỏ số lượng 
Trỏ hoạt động , t/c,sv
* Ghi nhớ 2 sgk/56
 b. Đại từ dùng để hỏi 
Hỏi về người , sự vật 
Hỏi về số lượng 
Hỏi về hoạt động , tính chất , sự việc 
* Ghi nhớ 3 sgk/56
II. LUYỆN TẬP:
*Bài tập 1/56 : sắp xếp các đại từ :
+ Ngôi 1 : số ít : tôi , tao ,tớ .
 Số nhiều : chúng tôi, chúng tao, chúng tớ .
+ Ngôi số 2 : số ít : mày .
 Số nhiều : chúng mày .
+ Ngôi số 3 : số ít : hắn , nó .
số nhiều : họ , chúng nó .
+ Đại từ “ mình” trong câu cậu giúp mình với nhé ngôi thứ nhất , còn “ mình..” ngôi thứ 2.
*Bài tập 3: Đặt câu :
Ai cũng phải đi học .
Bao nhiêu cũng được .
Sao thế .
E. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
- Học thuộc ghi nhớ , hoàn tất các bài tập .
-Xác định đại từ trong văn bản " Những câu hát về tình cảm gia đình, Những câu hát về tình yêu quê hương đất nước.
-So sánh sự khác nhauvề ý nghĩa biểu cảm giữa một số đại từ xưng hô tiếng Việt với các đại từ xưng hô trog ngoại ngữ mà bản thân đã học.
- Soạn bài mới “Luyện tập tạo lập văn bản”
F. RÚT KINH NGHIỆM
.
 ***********************************************
 TUẦN 4 
 TIẾT 16 
 Ngày soạn: 05/09/2011 
 Ngày dạy: 10/09/2011 
Tập làm văn: LUYỆN TẬP TẠO LẬP VĂN BẢN
 A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Củng cố những kiến thức có liên quan đến việc tạo lập văn bản và làm quen hơn nữa với các bước của
 quá trình tạo lập văn bản.
 - Biết tạo lập một văn bản tương đối đơn giản , gần gũi với đời sống và và công việc học tập của HS.
	B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
	1. Kiến thức: 
 - Văn bản và quá trình tạo lập văn bản.
	2. Kĩ năng: 
 - Tiếp tục rèn luyện kĩ năng tạo lập văn bản.
	3. Thái độ: 
 - Nghiêm túc trong giờ học.
	C. PHƯƠNG PHÁP
 - Vấn đáp kết hợp thực hành
	 D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 1. Ổn định : 
 2. Kiểm tra bài cũ 
 ? Để làm nên 1 văn bản chúng ta phải qua các bước như thế nào?
 3. Bài mới : 
 - Giới thiệu bài : Các em đã làm quen trong tiết “ Tạo lập vb” . Từ đó có thể tạo nên một vb tương đối đơn giản , gần gũi với đời sống và công việc học tập của các em . Vậy để tạo ra 1 sản phẩm hoàn chỉnh , hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu qua tiết luyện tập . 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
*HOẠT ĐỘNG 1: (5P) Ôn lại các bước tạo lập văn bản.
Thực hành tạo lập văn bản.
? Em hãy nhắc lại các bước tạo lập vb ?
Gv : Ở lớp 6 , các em đã được học 2 kiểu vb tự sự, miêu tả và ở tiết 8 các em cũng đã xác định bố cục cho 2 vb . Vậy em nào có thể nhắc lại bố cục của vb này là gì ?
Gv: Gọi hs đọc đề bài .
? Hãy cho biết đề bài trên thuộc kiểu vb gì ? Do đâu em biết ?
HS : Trả lời.( Viết thư , dựa vào từ viết thư).
? Vậy em tập trung viết về mặt nào ? 
GV giảng: Con người VN : yêu chuộng hoà bình , cần cù .
- Truyền thống lịch sử , danh lam thắng cảnh , những đặc sắc về vh , phong tục 
? Em viết cho ai ? ( bất kì bạn nào đó ở nước ngoài )
? Em viết bức thư ấy để làm gì ? 
HS: Gây cảm tình cuả bạn ấy về đất nước mình
* Thảo luận 5p: Vậy bố cục cụ thể cho 1 bức thư ntn ?
GV
+Phần đầu : - Điạ điểm , ngày tháng ; lời xưng hô ; lí do 
+ Phần chính : - Hỏi thăm tình hình sức khoẻ của bạn cùng gia đình .
Ca ngợi tổ quốc bạn .
 - Giới thiệu về đất nước mình : con người VN , truyền thống l/s , danh lam thắng cảnh , đặc sắc về phong tục tập quán VN .
+ Phần cuối thư : Lời chào , lời chúc .
Lời mời mọc bạn đến thăm đất nước VN .
Mong tình bạn 2 nước ngày càng gắn bó sâu sắc .
? Em sẽ bắt đầu như thế nào cho tự nhiên , gợi cảm , chứ không gượng gạo , khô khan? ( Do nhận được thư bạn về tổ quốc nên mình viết thư hỏi đáp ; do đọc sách báo , xem truyền hình về nước bạn chợt liên tưởng đến đất nước mình và muốn bạn cùng biết , cùng chia sẻ ..)
? Nếu định viết thư cho bạn để giới thiệu về cảnh đẹp đất nước mình thì em có thể sắp xếp các ý trong phần thân bài của bức thư theo trình tự dưới đây không ?
Cảnh đẹp của mùa xuân VN .
Phong tục ăn Tết nguyên đán của người VN .
Những danh lam thắng cảnh của nước Việt Nam. 
Vẻ đẹp kênh rạch , sông nước Cà Mau .
HS; Không được ,hs giải thích.
GV; định hướng: Vì dàn bài không rành mạch, các ý được phân lúc thì theo mùa , lúc thì theo miền, khi nói về cảnh đẹp khi lại chuyển sang phong tục từ đó các ý chồng chéo lên nhau).
Gv : Yêu cầu hs viết một đoạn trong phần nội dung chính của bức thư ?
Thời gian 10 ‘
GV: Gọi HS đứng dậy trình bày.
I. TÌM HIỂU CHUNG
 1. Các bước tạo lập văn bản
- Định hướng chính xác .
- Xây dựng bố cục rành mạch, hợp lý, thể hiện đúng định hướng trên.
- Diễn đạt các ý đã ghi trên bố cục.
- Kiểm tra văn bản.
2. Thực hành tạo lập văn bản
Đề 1: Em hãy viết thư cho người bạn để bạn hiểu về đất nước mình 
( tối đa 1500 chữ).
+ Phần đầu :
 - Địa điểm, ngày tháng .
 - Lời xưng hô.
 - Lí do viết thư .
+Phần chính :
 - Hỏi thăm sức khoẻ của bạn cùng gia đình 
 - Ca ngợi tổ quốc bạn .
 - Giới thiệu về đất nước mình : về con người , truyền thống lịch sử , danh lam thắng cảnh , phong tục tập quán .
+ Phần cuối thư :
 - Lời mời mọc bạn đến thăm đất nước mình .
 - Mong tình bạn 2 nước ngày càng gắn bó sâu sắc .
 E. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
 - Hoàn thành bức thư đề 1
 - Làm đề 2.
 - Soạn bài Sông núi nước Nam 
F. RÚT KINH NGHIỆM
..............
 ******************************************************