Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 8 - Tuần 5 - Tiết 18: Tập làm văn: Tóm tắt văn bản tự sự

Ngày soạn: 8/ 10/ 2008
Tuần: 5 
Tiết: 18
TậP LàM VĂN: 
tóm tắt văn bản tự sự
a. mục tiêu 
 	Giúp h/s: 
 	- Hiểu được thế nào là tóm tắt văn bản tự sự, mục đích, cách thức tóm tắt văn bản tự sự.
 	- rèn luyện kĩ năng tóm tắt văn bản tự sự.
b. chuẩn bị 
 	- GV: Giáo án, bảng phụ.
 	- HS: Trả lời câu hỏi sgk.
c. lên lớp 
I. ổn định tổ chức 
II. Kiểm tra bài cũ 
 	- Có các phương tiện nào để liên kết đoạn văn trong văn bản?
	- Cho ví dụ minh họa.
III. Bài mới
1. Giới thiệu bài
 	Tóm tắt là một kĩ năng rất cần thiết trong cuộc sống, học tập và nghiên cứu. Xem một cuốn sách, một bộ phim hay ta có thể tóm tắt lại cho người chưa đọc, chưa xem được biết. Khi đọc tác phẩm văn học, muốn nhớ được lâu người đọc thường phải ghi chép lại bằng cách tóm tắt nội dung. Vậy tóm tắt văn bản là gì, chúng ta cùng tìm hiểu.
2. Tiến trình bài dạy
Thời
gian
Hoạt động Thầy
Hoạt động Trò
ND cần đạt
Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu thế nào là tóm tắt văn bản tự sự.
- GV đưa câu hỏi để h/s thảo luận.
? Hãy cho biết trong tác phẩm tự sự yếu tố nào là quan trọng nhất?
? Ngoài hai yếu tố đó còn có yếu tố nào khác?
? Khi tóm tắt văn bản tự sự ta phải dựa vào yếu tố nào là chính?
? Theo em mục đích chính của việc tóm tắt tác phẩm tự sự là gì?
? Yêu cầu làm câu hỏi số 2. Chọn câu trả lời đúng nhất về thế nào là tóm tắt văn bản tự sự?
? Qua việc phân tích trên em hiểu tóm tắt văn bản tự sự là gì ?
Gọi h/s đọc ghi nhớ 1/ sgk-61.
- Sự việc và nhân vật trong tác phẩm tự sự.
- Yếu tố miêu tả, biểu cảm, và nhân vật phụ.
- Sự việc và nhân vật chính.
- Kể lại cốt truyện để người đọc hiểu được nội dung cơ bản của tác phẩm.
- Chọn ‎ý b và c.
- Là dùng lời văn của mình trình bày ngắn gọn nội dung của văn bản đó.
Hs đọc ghi nhớ. 
I. Thế nào là tóm tắt tác phẩm tự sự
Là dùng lời văn của mình trình bày ngắn gọn nội dung của văn bản đó.
Hoạt động 2: Tìm hiểu yêu cầu của việc tóm tắt văn bản tự sự.
- Đọc đoạn văn trên bảng phụ.
? Văn bản tóm tắt trên kể lại nội dung của văn bản nào?
? Dựa vào đâu mà em nhận ra điều đó?
? Văn bản tóm tắt có nêu được nội dung chính của văn bản Sơn Tinh - Thuỷ Tinh không ? 
? Văn bản tóm tắt trên có gì khác so với văn bản Sơn Tinh - Thuỷ Tinh về độ dài, lời văn, số lượng nhân vật và sự việc? 
? Từ việc tìm hiểu trên hãy cho biết các yêu cầu đối với một văn bản tóm tắt?
- GV yêu cầu h/s đọc nội phần ghi nhớ.
- HS đọc đoạn văn.
- Văn bản Sơn Tinh - Thuỷ Tinh. 
- Dựa vào các nhân vật, sự việc và chi tiết tiêu biểu đã nêu trong văn bản tóm tắt.
- Văn bản tóm tắt ấy đã nêu được các nhân vật và sự việc chính của truyện.
- Độ dài của văn bản tóm tắt ngắn hơn so với độ dài của tác phẩm.
- Số lượng nhân vật và sự việc trong văn bản tóm tắt ít hơn so với tác phẩm.
- Có lời văn của người tóm tắt.
- Đáp ứng đúng mục đích và yêu cầu cần tóm tắt.
- Đảm bảo tính khách quan, trung thành với văn bản, không chen vào các ‎ý kiến bình luận, khen chê của người tóm tắt.
- Bảo đảm tính hoàn chỉnh: mở đầu, phát triển và kết thúc.
- Bảo đảm tính cân đối: số dòng tóm tắt dành cho các sự việc chính, nhân vật, các chi tiết ... cho phù hợp. 
- HS đọc ghi nhớ.
II. Cách tóm tắt văn bản tự sự
1. Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt
Đáp ứng đúng mục đích và yêu cầu cần tóm tắt.
2. Các bước tóm tắt văn bản
- Đáp ứng đúng mục đích và yêu cầu.
- đảm bảo tính khách quan.
- Đảm bảo tính hoàn chỉnh.
- Đảm bảo tính cân đối.
* Ghi nhớ SGK /61
IV. Hướng dẫn về nhà.
 	- Học thuộc phần ghi nhớ.
 	- Chuẩn bị tóm tắt văn bản: ''Lão Hạc'' - Nam Cao.
 	- Soạn bài: Tóm tắt văn bản tự sự.