Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 8 - Tuần 5 - Tiết 19: Tập làm văn: Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự

Ngày soạn: 9/ 10/ 2008 
Tuần: 5 
Tiết: 19
Tập làm văn:
Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự
a. mục tiêu
 	Giúp h/s: 
 	- vận dụng các kiến thức đã học ở tiết 18 vào việc luyện tập tóm tắt văn bản tự sự.
 	- rèn luyện các thao tác tóm tắt văn bản tự sự.
b. chuẩn bị
 	- GV: Giáo án. 
 	- HS: Tóm tắt văn bản ''Lão Hạc''. 
c. lên lớp
I. ổn định tổ chức
II. Kiểm tra bài cũ
 	- Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự?
 	- Nêu các yêu cầu và các bước tóm tắt văn bản tự sự?
III. Bài mới 
1. giới thiệu bài 
 	Trong tiết học trước chúng ta đã được tìm hiểu về yêu cầu tóm tắt và các bước tóm tắt một văn bản tự sự. Tiết học này chúng ta sẽ thực hành những yêu cầu và nội dung đã học ấy.
2. Tiến trình bài dạy
Thời
gian
Hoạt động Thầy
Hoạt động Trò
ND cần đạt
Hoạt động 1: Hướng dẫn h/s tìm hiểu yêu cầu tóm tắt văn bản tự sự. 
- GV treo bảng phụ ghi nội dung bài tập:
 a. Con trai lão Hạc đi phu đồn điền.
b. Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn ...
c. Lão mang tiền dành dụm...
d. Vì muốn để lại ..............
? Bản liệt kê trên đã nêu được những sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trọng trong truyện Lão Hạc chưa? Thứ tự các sự việc đã hợp lí chưa?
? Hãy sắp xếp lại theo thứ tự hợp lí?
? Hãy tóm tắt truyện Lão Hạc bằng một văn bản ngắn gọn? (khoảng 10 dòng)
? Gọi h/s tóm tắt truyện lão Hạc.
? Hãy nêu các sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng trong đoạn trích '' Tức nước vỡ bờ''?
? Có ‎ý kiến cho rằng văn bản:
'' Tôi đi học ''của Thanh Tịnh và ''Trong lòng mẹ'' của Nguyên Hồng rất khó tóm tắt. Em thấy có đúng không. Nếu tóm tắt được ta phải làm gì?
- HS đọc và thảo luận: 
Bản liệt kê đã nêu các sự việc, nhân vật tương đối đầy đủ nhưng khá lộn xộn, thiếu mạch lạc.
- Sắp xếp:
1. là b: lão Hạc có người con trai ....
2. là a: Con trai lão đi phu đồn điền cao su ....
3. là d: Vì muốn giữ lại mảnh ..
4. là c: Lão mang tiền dành dụm được gửi ...
5. là g: Cuộc sống mỗi ngày ...
6. là e: Một hôm lão xin Binh...
7. là i: Ông giáo rất buồn ...
8. là h: Lão bỗng nhiên chết ....
9. là k: Cả làng không ai hiểu...
- ''Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một con chó Vàng. Con trai lão đi phu đồn điền cao su, lão chỉ còn lại cậu Vàng. Vì muốn giữ lại mảnh vườn cho con, lão đành phải bán con chó, mặc dù hết sức buồn bã và đau xót. Lão mang tất cả tiền dành dụm được gửi ông giáo và nhờ trông coi mảnh vườn. Cuộc sống mỗi ngày một khó khăn, lão kiếm được gì ăn nấy và từ chối tất cả những gì ông giáo giúp. Một hôm lão xin Binh Tư ít bả chó, nói là để giết con chó hay sang vườn nhà lão làm thịt và rủ Binh Tư cùng uống rượu. Ông giáo rất buồn khi nghe Binh Tư kể chuyện ấy. Nhưng rồi lão bỗng nhiên chết - cái chết thật dữ dội. Cả làng không hiểu vì sao lão chết, chỉ có Binh Tư và ông giáo hiểu.
Hs tóm tắt.
- Nhân vật chính: là chị Dậu.
- Sự việc tiêu biểu: chị Dậu chăm chồng bị ốm.
Cai lệ và người nhà lí trưởng đến bắt trói anh Dậu, chị đã đánh lại cai lệ và người nhà lí trưởng để bảo vệ chồng mình. 
- Hai văn bản ấy khó tóm tắt vì đó là những văn bản trữ tình, chủ yếu miêu tả những diễn biến trong đời sống nội tâm của nhân vật, ít các sự việc để kể lại.
- Nếu muốn tóm tắt hai văn bản này thì chúng ta phải viết lại truyện. Đó là một công việc khó khăn, cần phải có thời gian và vốn sống mới thực hiện được.
1. Tìm hiểu yêu cầu tóm tắt văn bản tự sự
2. Viết văn bản tự sự .
3. Trao đổi đánh giá văn bản tóm tắt .
4. Luyện tập .
Bài 1.
Bài 2.
Bài 3 .
IV. Hướng dẫn về nhà.
- Xem lại các yêu cầu, các bước tóm tắt văn bản tự sự.
- Bài tập: Viết phần tóm tắt đoạn trích: ''Tức nớc vỡ bờ''.
 + Yêu cầu viết trong khoảng 10 dòng.
- Soạn bài: Cô bé bán diêm.