Bài soạn Đại số khối 7, kì I - Tiết 27: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch

Tiết 27
Ngày soạn: 16/11/2009
Ngày giảng: ... & ... /.../2009
Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch
I. Mục tiêu.
- Hoùc xong baứi naứy HS caàn phaỷi bieỏt laứm caực baứi toaựn cụ baỷn veà ủaùi lửụùng tổ leọ nghũch.
- Rèn luyện kĩ năng làm toán.
- Có ý thức vận dụng kiến thức về đại lượng tỉ lệ nghịch vào giải các bài toán thực tế.
II. Chuẩn bị của GV - HS
	1. Giáo viên:
	SGK, giáo án, đồ dùng dạy học.
	2. Học sinh
	SGK, vở ghi
III. tiến trình bài dạy.
1. Ổn định tổ chức lớp : 
- Sĩ số lớp 7A: 35 hs Vắng ....
- Vệ sinh lớp ............................
- Sĩ số lớp 7B: 26 hs Vắng ....
- Vệ sinh lớp ............................
2. Kiểm tra bài cũ :
Hoaùt ủoọng cuỷa GV
Hoaùt ủoọng cuỷa HS
GV kieồm tra ủoàng thụứi 2 em HS
- HS 1: a) ẹũnh nghúa ủaùi lửụùng tổ leọ thuaọn vaứ ủũnh nghúa ủaùi lửụùng tổ leọ nghũch
HS1 : traỷ lụứi lyự thuyeỏt
b) Chửừa baứi taọp 15 (Tr58 SGK)
 Chửừa baứi taọp 15 (Tr58 SGK)
(ẹửa ủeà baứi leõn maứn hỡnh)
a) Tớch xy laứ haống soỏ (soỏ giụứ maựy caứy caỷ caựnh ủoàng) neõn x vaứ y tổ leọ nghũch vụựi nhau.
b) x + y laứ haống soỏ (soỏ trang cuỷa quyeồn saựch) neõn x vaứ y khoõng tổ leọ nghũch vụựi nhau.
c) Tớch a.b laứ haống soỏ (chieàu daứi ủoaùn ủửụứng AB) neõn a vaứ b tổ leọ nghũch vụựi nhau.
HS2: a) Neõu tớnh chaỏt cuỷa hai ủaùi lửụùng tổ leọ thuaọn, hai ủaùi lửụùng tổ leọ nghũch. So saựnh (vieỏt dửụựi daùng coõng thửực).
HS2: a) Traỷ lụứi lyự thuyeỏt
Tổ leọ thuaọn.
Tổ leọ nghũch 
x1y1 = x2y2 = .= a
Chửừa baứi taọp 19 trang 45 SBT
Baứi taọp 19 SBT
Cho bieỏt x vaứ y laứ hai ủaùi lửụùng tổ leọ nghũch vaứ khi x = 7 thỡ y = 10.
a) Tỡm heọ soỏ tổ leọ nghũch cuỷa y ủoỏi vụựi x
a) = x.y = 7.10 = 70
b) Haừy bieồu dieón y theo x
b) 
c) Tớnh giaự trũ cuỷa y khi x = 5; x = 14
c) x = 5 ị y = 14
x = 14 ị y = 5
GV cho HS nhaọn xeựt baứi laứm cuỷa hai em vaứ cho ủieồm
HS nhaọn xeựt baứi laứ cuỷa baùn.
3. Nội dung bài mới : 
Hoaùt ủoọng cuỷa GV
Hoaùt ủoọng cuỷa HS
Hoaùt ủoọng 1: BAỉI TOAÙN 1
GV ủửa ủeà baứi leõn maứn hỡnh.
HS ủoùc ủeà baứi
GV hửụựng daón HS phaõn tớch ủeồ tỡm ra caựch giaỷi
- Ta goùi vaọn toỏc cuừ vaứ vaọn toỏc mụựi cuỷa oõ toõ laàn lửụùt laứ v1 vaứ v2 (km/h). Thụứi gian caực vaọn toỏc laứ t1 vaứ t2 (h). Haừy toựm taột ủeà toaựn roài laọp tổ leọ thửực cuỷa baứi toaựn.
HS: OÂtoõ ủi tửứ A ủeỏn B:
Vụựi vaọn toỏc v1 thỡ thụứi gian laứ t1
Vụựi vaọn toỏc v2 thỡ thụứi gian laứ t2
Vaọn toỏc vaứ thụứi gian laứ hai ủaùi lửụùng tổ leọ nghũch neõn:
 maứ t1 = 6 ; v2 = 1,2.v1
Doự ủoự: 
Vaọy neỏu ủi vụựi vaọn toỏc mụựi thỡ oõ toõ ủi tửứ ÀB heỏt 5h.
GV nhaỏn maùnh: vỡ v vaứ t laứ hai ủaùi lửụùng tổ leọ nghũch neõn tổ soỏ giửừa hai giaự trũ baỏt kyứ cuỷa ủaùi lửụùng naứy baống nghũch ủaỷo tổ soỏ hai giaự trũ tửụng ửựng cuỷa ủaùi lửụùng kia.
GV thay ủoồinoọi dung baứi toaựn: Neỏu v2 = 0,8v1thỡ t2 laứ bao nhieõu?
HS: Neỏu v2 = 0,8v1
Thỡ = 0,8
Hay 
Hoaùt ủoọng 2: BAỉI TOAÙN 2
GV ủửa ủeà baứi leõn maứn hỡnh.
HS ủoùc ủeà baứi
- Haừy toựm taột ủeà baứi?
Boỏn ủoọi coự 36 maựy caứy (cuứng naờng suaỏt, coõng vieọc baống nhau)
ẹoọi 1 HTCV trong 4 ngaứy 
ẹoọi 2 HTCV trong 6 ngaứy
ẹoọi 3 HTCV trong 10 ngaứy
ẹoọi 4 HTCV trong 12 ngaứy
Hoỷi moói ủoọi coự bao nhieõu maựy?
-Goùi soỏ maựy cuỷa moói ủoọi laàn luụùt laứ x1, x2, x3, x4 (maựy) ta coự ủieàu gỡ ?
-Cuứng moọt coõng vieọc nhử nhau giửừa soỏ maựy caứy vaứ soỏ ngaứy hoaứn thaứnh coõng vieọc quan heọ nhử theỏ naứo ?
-Aựp duùng tớnh chaỏt 1 cuỷa hai ủaùi lửụùng tổ leọ nghũch, ta coự caực tớch naứo baống nhau ?
GV gụùi yự: 4x1 = 
HS:x1 + x2 + x3 + x4 = 36
-Soỏ maựy caứy vaứ soỏ ngaứy tổ leọ nghũch vụựi nhau.
-Coự 4.x1 = 6.x2 = 10.x3 = 12.x4
Theo tớnh chaỏt cuỷa daừy tổ soỏ baống nhau ta coự:
=
Aựp duùng tớnh chaỏt daừy tổ soỏ baống nhau ủeồ tỡm caực giaự trũ x1, x2 , x3 , x4
Vaọy 
Traỷ lụứi : Soỏ maựy cuỷa 4 ủoọi laàn lửụùt laứ: 15, 10, 6, 5.
GV : Qua baứi toaựn 2 ta thaỏy ủửụùc moỏi quan heọ giửừa “baứi toaựn tổ leọ thuaọn “ vaứ “baứi toaựn tổ leọ nghũch”.
Neỏu y tổ leọ nghũch vụựi x thỡ y tổ leọ thuaọn vụựi vỡ y = 
Vaọy neỏu x1, x2, x3, x4 tổ leọ nghũch vụựi caực soỏ 4 : 6 : 10 : 12; ị x1, x2, x3, x4 tổ leọ thuaọn vụựi caực soỏ: 
Yeõu caàu HS laứm ?
Cho 3 ủaùi lửụùng x, y, z. Haừy cho bieỏt moỏi lieõn heọ giửừa hai ủaùi lửụùng x vaứ z bieỏt: 
HS laứm ? 
a) x vaứ y tổ leọ nghũch, y vaứ z cuừng tổ leọ nghũch. 
a) x vaứ y tổ leọ nghũch ị 
(GV hửụựng daón HS sửỷ duùng coõng thửực ủũnh nghúa cuỷa hai ủaùi lửụùng tổ leọ thuaọn, tổ leọ nghũch).
y vaứ z tổ leọ nghũch ị 
ị coự daùng x = kz
ị x tổ leọ thuaọn vụựi z
b) xvaứ y tổ leọ nghũch, y vaứ z tổ leọ thuaọn
b) x vaứ y tổ leọ nghũch ị 
y vaứ z tổ leọ thuaọn ị y = bz
ị hoaởc 
vaọy x tổ leọ nghũch vụựi z.
	4. Củng cố.
	 - Hướng dẫn lại hai bài toán
	 - Chữa bài 16 (SGK_T60)
Baứi 16 trang 60 SGK 
HS traỷ lụứi mieọng
ẹửa ủeà baứi leõn maứn hỡnh
a) Hai ủaùi lửụùng x vaứ y coự tổ leọ nghũch vụựi nhau vỡ:
1.120 = 2.60 = 4.30 = 5.24 = 8.15 (=120)
b) Hai ủaùi lửụùng x vaứ y khoõng tổ leọ nghũch vỡ: 5.12,56.10
	5. Về nhà
	- Xem laùi caựch giaỷi baứi toaựn veà tổ leọ nghũch. Bieỏt chuyeồn tửứ toaựn chia tổ leọ nghũch sang chia tổ leọ thuaọn. OÂn taọp ủaùi cửụng tổ leọ thuaọn, tổ leọ nghũch .
	- Baứi taọp veà nhaứ soỏ 17, 19, 20, 21 trang 61 SGK, soỏ 25, 26, 27 trang 46 SBT 
Thông qua tổ , ngày ... tháng ... năm 2009