I/ Mục tiêu cần đạt:
Giuùp H:
- Caûm nhaän ñöôïc tinh thaàn nhaân ñaïo vaø loøng vò tha cao caû cuûa nhaø thô Ñoã Phuû.
- Böôùc ñaàu thaáy ñöôïc vò trí vaø yù nghóa cuûa nhöõng yeáu toá mieâu taû vaø töï söï trong thô tröõ tình.
- Böôùc ñaàu thaáy ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa buùt phaùp Ñoã Phuû qua nhöõng doøng thô mieâu taû vaø töï söï.
II/ Tieán trình daïy vaø hoïc:
1. OÅn ñònh:
2. Baøi cuõ:
? Ñoïc thuoäc baøi “ Hoài höông ngaãu thö” vaø neâu noäi dung cuûa baøi?
3. Baøi môùi:
Giôùi thieäu baøi:
Neáu nhö Lí Baïch ñöôïc meänh danh laø tieân thô, mang moät taâm hoàn töï do, haøo phoùng thì Ñoã Phuû
laø nhaø thô hieän thöïc lôùn nhaát trong lòch söû thô ca coå ñieån Trung Quoác. Thô oâng ñöôïc meänh danh
laø thi söû vì thô oâng phaûn aùnh moät caùch chaân thöïc, saâu saéc boä maët lòch söû ñöông thôøi.
TUAÀN 11: Soạn ngày: 1.11.2009 TIEÁT 41: Giảng ngày:5.11.2009 BAØI CA NHAØ TRANH BÒ GIOÙ THU PHAÙ ( Mao oác vò thu phong sôû phaù ca – Ñoã Phuû) I/ Mục tiêu cần đạt: Giuùp H: - Caûm nhaän ñöôïc tinh thaàn nhaân ñaïo vaø loøng vò tha cao caû cuûa nhaø thô Ñoã Phuû. - Böôùc ñaàu thaáy ñöôïc vò trí vaø yù nghóa cuûa nhöõng yeáu toá mieâu taû vaø töï söï trong thô tröõ tình. - Böôùc ñaàu thaáy ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa buùt phaùp Ñoã Phuû qua nhöõng doøng thô mieâu taû vaø töï söï. II/ Tieán trình daïy vaø hoïc: 1. OÅn ñònh: 2. Baøi cuõ: ? Ñoïc thuoäc baøi “ Hoài höông ngaãu thö” vaø neâu noäi dung cuûa baøi? 3. Baøi môùi: Giôùi thieäu baøi: Neáu nhö Lí Baïch ñöôïc meänh danh laø tieân thô, mang moät taâm hoàn töï do, haøo phoùng thì Ñoã Phuû laø nhaø thô hieän thöïc lôùn nhaát trong lòch söû thô ca coå ñieån Trung Quoác. Thô oâng ñöôïc meänh danh laø thi söû vì thô oâng phaûn aùnh moät caùch chaân thöïc, saâu saéc boä maët lòch söû ñöông thôøi. Hoaït ñoäng G – H Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu taùc giaû, taùc phaåm G goïi H ñoïc phaàn chuù thích * sgk. ? Neâu vaøi sô löôïc veà taùc giaû, taùc phaåm? G löu yù theâm vaøi neùt veà nhaø thô Ñoã Phuû. Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn ñoïc, tìm chuù thích. G höôùng daãn caùch ñoïc, ñoïc maãu, goïi H ñoïc. Cho H tìm hieåu nhöõng töø khoù. Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu chi tieát. Baøi thô ñöôïc chia laøm maáy phaàn? H: Tìm ñöôïc 4 phaàn vaø neâu noäi dung töøng phaàn. G:? Nhaø Ñoã Phuû bò phaù trong hoaøn caûnh thôøi tieát naøo? H: Thaùng taùm thu cao gioù theùt giaø. G:? Moät caên nhaø khoâng choáng choïi noåi gioù thu thì ñoù laø 1 caên nhaø nhö theá naøo? Cuûa 1 chuû nhaân nhö theá naøo?. H: Nhaø ñôn sô khoâng chaéc chaén, chuû nhaø laø ngöôøi ngheøo. ? Hình aûnh nhaø bò phaù ñöôïc mieâu taû taäp trung trong 1 chi tieát ñoù laø chi tieát naøo ? H: Maûnh tranh lôïp nhaøbò gioù ñaùnh toác ñi G:? Chi tieát maûnh tranh ñöôïc mieâu taû cuï theå trong nhöõng lôøi thô naøo ? H: Maûnh tranh treo toùt ngoïn röøng xa. Maûnh thaáp quay loän vaøo möông sa. G:? Hình aûnh caùc maûnh tranh bò neùm ñi nhö theá gôïi leân 1 caûnh töôïng nhö theá naøo? H: Tan taùc, tieâu ñieàu. G:? Hình dung taâm traïng cuûa taùc giaû, chuû nhaân ngoâi nhaøbò phaù luùc naøy ? H: Lo, tieác, baát löïc. G:? Trong khi caùc maûnh tranh nhaø Ñoã Phuû bò gioù thu boác ñi, caûnh cöôùp giaät ñaõ dieãn ra nhö theá naøo? H: Nôõ nheø tröôùc maët xoâ cöôùp giaät Caép tranh ñi tuoát vaøo luyõ tre. G:? Trong möa gioù treû con tranh nhau cöôùp giaät nhö theá , ta thaáy cuoäc soáng thôøi Ñoã Phuû nhö theá naøo? H: Cuoäc soáng khoán khoå , ñaùng thöông ? Hình aûnh oâng giaø Ñoã Phuû trong lôøi thô “Moâi khoâ mieäng ñaéng gaøo chaúng ñöôïc. Quay veà choáng gaäy loøng aám öùc”. Ta thaáy 1 con ngöôøi nhö theá naøo? H: Giaø yeáu , ñaùng thöông ? Lôøi thô “giaây laùt, gioù laëng, maây toái möïc. Trôøi thu mòt mòt ñeâm ñen ñaëc” Taïo ra 1 khoâng gian nhö theá naøo? H: Khoâng gian bò boùng toái daøy ñaëc bao phuû vaø laïnh leõo. ? Caùc chi tieát ñoù coøn gôïi lieân töôûng naøo veà hieän traïng xaõ hoäi luùc baáy giôø? H: Thöïc traïng xaõ hoäi ñen toái, beá taéc, ñoùi khoå G:? Hình aûnh cuï theå lôøi thô: Meàn vaûi laâu naêm laïnh töïa saét Con naèm xaáu neát ñaïp loùt naùt? G: Giaûng:Taám chaên cuõ khoâng coøn giöõ ñöôïc hôi aám nay vì boïn treû do hôi laïnh khoù nguû ñaïp cho raùch theâm ? Caûnh töôïng naøy cho thaáy cuoäc soáng cuûa gia ñình Ñoã Phuû nhö theá naøo? H:Ngheøo khoå khoâng coù caùch naøo giaûi thoaùt ñöôïc ? Em hieåu nhö theá naøo veà caâu hoûi trong lôøi thô “Ñeâm daøi öôùt aùt sao cho troùt”? H: Ñeâm nhaø bò doät naùt khoâng nguû , taùc giaû mong cho ñeâm nay choùng heát vaø taùc giaû töï hoûi noãi khoå ñeâm nay coù phaûi laø noãi khoå cuoái cuøng cuûa gia ñình. G:? YÙ nghóa cuûa caâu hoûi naøy coù theå hieåu ñöôïc, hieåu theo nhieàu caùch; em choïn caùch naøo? - Phaûn aùnh noãi cöïc khoå cuûa Ñoã Phuû. - Pheâ phaùn thöïc traïng beá taéc cuûa xaõ hoäi ñöông thôøi. - Mong cho xaõ hoäi ñoåi thay? ? Ngoâi nhaø öôùt cuûa Ñoã Phuû, laø ngoâi nhaø nhö theá naøo? H: Raát roäng - vöõng chaéc “gioù möa thaïch baøn!” ? Muïc ñích öôùc coù nhaø to vöõng chaéc cuûa nhaø thô laø gì? H: Ñeå che cho keû só ngheøo trong thieân haï, ñem laïi nieàm vui cho hoï. G:? Vì sao Ñoã Phuû öôùc nhaø cho keû só ngheøo khaép thieân haï?. H: Vì keû só ngheøo coù taøi ñöùc maø phaûi chòu ngheøo khoå, xaõ hoäi ñoùi khoå khoâng coù coâng baèng ? Lôøi thô naøo cöïc taû öôùc vong ? “Than oâi ! Bao giôø nhaø aáy söøng söõng döïng tröôùc maét, Rieâng leàu ta naùt, chòu cheát reùt cuõng ñöôïc!”. ? Caùch theå hieän trong lôøi thô coù gì ñaëc bieät?. H: - Duøng thaùn töø - Lôøi noùi bieåu caûm. . . . G:? Öôùc voïng tha thieát naøy cho em hieåu gì veà nhaø thô Ñoã Phuû H: Nhaø thô coù taám loøng nhaân ñaïo cao caû, coù theå queân ñi noãi cô cöïc cuûa baûn thaân, ñeå höôùng tôùi noãi cöïc khoå cuûa ñoàng loaïi. ? Öôùc voïng ñeïp ñeõ cao caû nhöng taïi sao taùc giaû laïi môû ñaàu baèng 2 tieáng “Than oâi”? H: Coù tieáng than laø do Ñoã Phuû khoâng tin öôùc voïng aáy coù theå thaønh hieän thöïc trong xaõ hoäi beá taéc vaø baát coâng luùc aáy. Ñoù chính laø öôùc voïng cao caû, nhöng chua xoùt. G:? Theo em tieáng than cuûa Ñoã Phuû coøn coù yù nghóa naøo khaùc? H: Pheâ phaùn thöïc traïng cuûa xaõ hoäi phong kieán beá taéc baát coâng. ? Ñoã Phuû ñaõ duøng nhöõng phöông thöùc bieåu ñaït gì trong baøi thô cuûa mình. H: Phaàn 1: Mieâu taû keát hôïp vôùi töï söï . 2: Töï söï . . . . bieåu caûm 3: Mieâu taû ngöôøi.coù theå coù yeáu toá töï söï 4: Bieåu caûm tröïc tieáp..yeáu toá mieâu taû Noäi dung I.Taùc giaû, taùc phaåm: SGK II. Ñoïc, tìm chuù thích: III. Phaân tích: Phaàn 1: Noãi thoáng khoå cuûa ngöôøi ngheøo trong hoaïn naïn . a/ Caûnh nhaø bò gioù thu phaù Th¸ng t¸m,... thÐt giµ - Moät caên nhaø khoâng choáng choïi noåi gioù thu - Tan t¸c, tiªu ®iÒu b/Caûnh cöôùp giaät khi nhaø bò gioù thu phaù Nôõ nheø tröôùc maët xoâ cöôùp giaät Caép tranh ñi tuoát vaøo luyõ tre. Cuoäc soáng khoán khoå , ñaùng thöông “Moâi khoâ mieäng ñaéng gaøo chaúng ñöôïc. Quay veà choáng gaäy loøng aám öùc”. c/ Caûnh ñeâm trong nhaø bò phaù toác maùi Phaàn2: Öôùc voïng cuûa taùc giaû: => Bieåu caûm tröïc tieáp => Öôùc mô cao caû,chan chöùa loøng vò tha vaø tinh thaàn nhaân ñaïo cuûa nhaø thô IV/ Toång keát: Keát hôïp nhieàu phöông thöùc bieåu ñaït. Ñoã Phuû ñaõ theå hieän moät caùch sinh ñoäng noãi khoå cuûa baûn thaân, vì caên nhaø tranh bò gioù thu phaù naùt .Ñieàu ñaùng quyù hôn laø vöôït leân treân baát haïnh caù nhaân, baøi thô ñaõ boäc loä khaùt voïng cao caû; öôùc sao coù ñöôïc ngoâi nhaø vöõng chaéc ngaøn vaïn gian ñeå che chôû taát caû nhöõng ngöôøi ngheøo 4.Cuûng coá: Baøi thô ñöôïc söû duïng nhöõng phöông thöùc bieåu ñaït naøo? 5.Daën doø: Hoïc thuoäc baøi thô. Phaàn ghi nhôù. Soaïn baøi: Caûnh khuya – Raèm thaùng gieâng. ********************************** TUAÀN 11: Soạn ngày: 1.11.2009 TIEÁT 42: Giảng ngày:5.11.2009 KiÓm tra V¨n Thêi gian: 45' I. Môc tiªu bµi häc: - Ph¹m vi kiÓm tra: C¸c v¨n b¶n t¸c phÈm tr÷ t×nh d©n gian & trung ®¹i tõ bµi 4 à 10. - Néi dung kiÓm tra: C¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ néi dung t tëng & nghÖ thuËt trong c¸c v¨n b¶n ®· häc. - H×nh thøc & ph¬ng ph¸p kiÓm tra: ViÕt kÕt hîp c©u hái tr¾c nghiÖm vµ ®Ò tù luËn. II. TiÕn tr×nh ho¹t ®éng: 1. Ổn ®Þnh tæ chøc: 2. KiÓm tra: 3. D¹y bµi míi: GV: Nªu yªu cÇu cña bµi kiÓm tra. C¸ch lµm bµi. §Ò bµi: PhÇn I. Tr¾c nghiÖm: (4đ) H·y tr¶ lêi b»ng c¸ch khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt: C©u 1: H·y nèi cét A víi cét B ®Ó ®îc tªn t¸c phÈm øng víi thÓ lo¹i: A. Bµi ca C«n S¬n 1. ThÊt ng«n b¸t có; B. Qua ®Ìo Ngang 2. Ngò ng«n tø tuyÖt; C. Chinh phô ng©m khóc 3. Th¬ lôc b¸t; D. Phß gi¸ vÒ kinh. 4. Song thÊt lôc b¸t; C©u 2: Nhµ th¬ LÝ B¹ch ®îc mÖnh danh lµ: A. Tiªn th¬; B. Th¸nh th¬; C. ThÇn th¬; D. Kh«ng ph¶i lµ tªn gäi trªn. C©u 3: VÎ ®Ñp cña bøc tranh nói L lµ: A. HiÒn hßa, th¬ méng; B. Tr¸ng lÖ, k× ¶o; C. Hïng vÜ, hiÒn hßa; D. £m ®Òm, thÇn tiªn. C©u 4: So s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a 2 bµi th¬ Qua ®Ìo Ngang cña Bµ HuyÖn Thanh Quan & B¹n ®Õn ch¬i nhµ cña NguyÔn KhuyÕn? (Gîi ý: so s¸nh vÒ: ThÓ th¬, c¶nh vËt, t©m tr¹ng, c©u th¬ cuèi). PhÇn II. Tù luËn ( 5đ) H·y chÐp l¹i bài thơ: bánh trôi nước của nữ thi sĩ Hồ Xuân hương, nªu nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt vµ nội dung của bài thơ. 1 điểm trình bày §¸p ¸n & biÓu ®iÓm: PhÇn I. Tr¾c nghiÖm (4§). C©u 1: A3; B1; C4; D2 ( 1§). C©u 2: A (1§). C©u 3: B (1§). C©u 4: (1§): * Gièng nhau: cïng lµ thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có. (0,5§). * Kh¸c nhau: (1,5§ mçi ý 0,5§) - C¶nh vËt: + §Ìo Ngang hoang s¬, v¾ng lÆng, hiu h¾t. + C¶nh n«ng th«n phong phó s¶n vËt; - T©m tr¹ng: + Bµ HuyÖn Thanh Quan buån, c« ®¬n n¬i xø l¹; nhí níc, th¬ng nhµ. + NguyÔn KhuyÕn vui, tháa lßng v× cã b¹n ®Õn ch¬i. - C©u cuèi: Côm tõ ta víi ta trong th¬ Bµ HuyÖn tuy 2 mµ 1 cïng chØ Bµ HuyÖn Thanh Quan c« ®¬n tríc c¶nh vËt v¾ng vÎ, hoang s¬. Cßn trong th¬ NguyÔn KhuyÕn lµ chØ 2 ngêi b¹n tri kØ l©u ngµy kh«ng gÆp nhau: NguyÔn KhuyÕn vµ ngêi b¹n cña «ng. PhÇn II. Tù luËn: (5§): * HS chÐp ®óng, (1§). * §Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt: (1§) ngôn ngữ bình dị, sử dụng 2 nghĩa: nghĩa 1 nói về cách làm bánh, hình dáng, màu sắc của bánh; cách 2; mượn hình ảnh chiwwcs bánh nói về thân phận người phụ nữ VN trong XHPK. - Nội dung: (2Đ) Hồ Xuân Hương rất trân trọngver đẹp, phẩm chất trắng trong, son sắt của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa, vừa cảm thương sâu sắc cho thân phận chìm nổi của họ. 4. Cñng cè - dÆn dß: - N. xÐt, nªu ®¸p ¸n. - Xem tríc: C¶nh khuya. R»m th¸ng giªng. ************************************************** TUAÀN 11: Soạn ngày: 1.11.2009 TIEÁT 43: Giảng ngày: 6.11.2009 TÖØ ÑOÀNG AÂM I/ Yeâu caàu: Giuùp H hieåu : - Khaùi nieäm töø ñoàng aâm. - Bieát caùch xaùc ñònh nghóa töø ñoàng aâm. - Coù thaùi ñoä caån troïng,traùnh nhaàm laãn töø gaàn aâm vôùi ñoàng aâm. II/ Tieán trình daïy vaø hoïc. 1.OÅn ñònh: 2.Baøi cuõ: ? Theá naøo laø töø traùi nghóa?Cho ví duï. 3.Baøi môùi: Hoaït ñoäng G -H Hoaït ñoäng 1: Hình thaønh khaùi nieäm. G goïi H ñoïc phaàn 1 trong sgk. G: Treo baûng phuï leân . G:?Nghóa cuûa töø loàng trong 3 ví duï treân coù gioáng nhau khoâng? H: Khoâng gioáng nhau. G: ? Haõy giaûi thích nghóa cuûa 3 töø loàng treân? H: - Loàng 1: Chæ hoaït ñoäng, ñoäng taùc cuûa con ngöïa; Ñang ñöùng boãng nhaûy choàm leân.. - Loàng 2: Chæ ñoäng taùc - Loàng 3: Chæ ñoà vaät thöôøng ñöôïc laøm baèng tre nöùa. G: Ngoaøi nghóa cuûa töø loàng, em coøn bieát nhöõng töø naøo? H: Ñöôøng aên > < ñöôøng ñi.. Raén(con raén) > < cöùng raén G:?Em coù nhaän xeùt gì veà caùch phaùt aâm vaø nghóa cuûa nhöõng töø maø em vöøa neâu. H: Phaùt aâm gioáng nhau nhöng nghóa khaùc nhau G: Vaäy nhöõng töø maø khi phaùt aâm gioáng nhau, nghóa khaùc xa nhau goïi laø töø ñoàng aâm? ? Theá naøo laø töø ñoàng aâm? Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù: Hoaït ñoäng 2: Phaân bieät töø ñoàng aâm vôùi töø nhieàu nghóa. G ñöa ví duï giaûng cho H hieåu töø ñoàng aâm vôùi töø nhieàu nghóa. Ví duï: Chaïy 100m. Ñoàng hoà chaïy. Chaïy aên. è Khoâng phaûi töø ñoàng aâm maø laø töø nhieàu nghóa vì coù neùt chung laø söï chuyeån dôøi. Töø nhieàu nghóa coù 1 nghóa chính vaø nhieàu nghóa chuyeån, caùc nghóa cuûa noù coù moái lieân keát ngöõ nghóa nhaát ñònh. H ñoïc phaàn 2 (sgk) Hoaït ñoäng 3: Caùch söû duïng töø ñoàng aâm. ? Ví duï coâ vieát taùch 3 töø “loàng” naøy ra thaønh töøng tieáng moät thì caùc em coù theå hieåu ñöôïc nghóa cuûa noù khoâng? H: Khoâng theå hieåu ñöôïc G:? Vaäy, theo em muoán hieåu ñöôïc nghóa cuûa caùc töø ñoàng aâm, em phaûi laøm nhö theá naøo? H: Phaûi ñaët noù vaøo 1 ngöõ caûnh cuï theå. G: Ñoâi khi caàn traùnh söï hieåu laàm khi noùi hoaëc vieát, ngöôøi ta ñöa theâm moät soá thaønh toá khaùc. Ví duï: Ñöa caù veà nhaø kho. Ñöa caù veà ñeå nhaäp kho. ? Em thaáy ngöôøi vieát duøng töø nhö theá naøy ñuùng chöa? Hoaït ñoäng 4: Höôùng daãn luyeän taäp. G goïi H ñoïc yeâu caàu cuûa baøi taäp Baøi taäp 1,2 : H laøm nhanh. Baøi taäp 3: G cho H chôi troø chôi: Truùc xanh. Noäi dung I/ Baøi hoïc: 1. Khaùi nieäm: Töø ñoàng aâm laø nhöõng töø gioáng nhau veà aâm thanh nhöng nghóa khaùc xa nhau. 2. Caùch söû duïng: Phaûi ñaët noù vaøo ngöõ caûnh cuï theå. II/Luyeän taäp: Baøi taäp 1/136 - Cao1:Caây cao ;Cao2: Naáu cao - Söùc1: Söùc löïc - Söùc2: Söùc nöôùc hoa - Ba1: Soá ba ; Ba2: Ba meï - Nheø1:Nheø vaøo ta - Nheø2:Khoùc nheø - Tranh1:Maùi tranh - Tranh 2:Tranh giaønh -Tuoát 1:Ñi tuoát ;Tuoát 2:Tuoát luùa - Sang1: Giaøu sang - Sang 2:Sang soâng - Moâi 1:Moâi khoâ - Moâi 2:Caùi moâi muùc canh - Nam 1:Phöông Nam - Nam 2 : Nam nöõ Baøi taäp 2/136: Nghóa khaùc nhau cuûa danh töø coå: Coå1: Boä phaän cuûa cô theå noái ñaàu vôùi thaân. Coå2: Boä phaän cuûa aùo. Baøi 3: Ñaët caâu vôùi caùc töø ñoàng aâm sau : 1. Caùi baøn naøy hö roài Toâi baøn vôùi caâu chuyeän hoïc haønh 2.Toâi sôï con saâu naøy laém Hoà nöôùc naøy saâu laém ñoù 3. Naêm heát, teát ñeán roài. Naêm ngoùn tay coù ngoùn ngaén ngoùn daøi. 4. Cuûng coá: ? Theá naøo laø töø ñoàng aâm? ? Neâu caùch söû duïng töø ñoàng aâm. 5. Daën doø: Laøm baøi taäp 4. Chuaån bò kieåm tra 1 tieát. ************************************* TUẦN 11 Soạn ngày: 1.11.2009 TIEÁT 44: Giảng ngày: 6.11.2009 CAÙC YEÁU TOÁ TÖÏ SÖÏ, MIEÂU TAÛ TRONG VAÊN BIEÅU CAÛM. I/ Mục tiêu cần đạt: Giuùp H: - Hieåu roõ vai troø cuûa caùc yeáu toá töï söï, mieâu taû trong vaên bieåu caûm vaø coù y ùthöùc vaän duïng chung. - Nhaän roõ caùc yeáu toá töï söï, mieâu taû trong vaên bieåu caûm vaø vai troø cuûa chuùng. - Luyeän taäp vaän duïng 2 yeáu toá ñoù. II/ Tieán trình daïy vaø hoïc: 1. OÅn ñònh: 2. Baøi cuõ: 3. Baøi môùi: Hoaït ñoäng G – H Hoaït ñoäng 1: Chæ ra yeáu toá töï söï vaø mieâu taû. G goïi H ñoïc baøi thô “ Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù” ? Tìm yeáu toá töï söï vaø mieâu taû, chæ ra yù nghóa cuûa chuùng ñoái vôùi baøi thô? §o¹n 1: - Tù sù: 2 c©u ®Çu: Sù viÖc nhµ bÞ giã thu cuèn 3 líp tranh. - Miªu t¶: 3 c©u sau: C¶nh tranh bay sang s«ng: m¶nh cao... m¶nh thÊp. Þ Cã vai trß t¹o bèi c¶nh chung. §o¹n 2: Tù sù kÕt hîp víi biÓu c¶m: - Tù sù: ChuyÖn bän trÎ cíp tranh. - BiÓu c¶m: Êm øc, buån v× lò trÎ h v× søc kháe, sù giµ yÕu. §o¹n 3: - Tù sù: KÓ chuyÖn trêi ma, nhµ dét, con quÊy, kh«ng ngñ. - Miªu t¶: C¶nh trêi ®ªm, c¶nh ma r¬i, miªu t¶ ng«i nhµ bÞ dét. §o¹n 4: - BiÓu c¶m: T×nh c¶m cao thîng vÞ tha.à Keå, mieâu taû nhaø thô boäc baïch noãi nieàm cuûa mình, noãi thoáng khoå khi nhaø tranh bò gioù thu phaù naùt. G: Goïi H ñoïc ñoaïn trích “ tuoåi thô im laëng” cuûa Duy Khaùn. G:? Em haõy chæ ra caùc yeáu toá töï söï vaø mieâu taû coù trong ñoaïn vaên vaø caûm nghó cuûa taùc giaû? H: Yeáu toá töï söï vaø mieâu taû keát hôïp bieåu caûm ñeå bieåu hieän söï caûm thoâng saâu saéc vaø tình thöông yeâu ñoái vôùi ngöôøi cha. Taùc giaû taäp trung taû vaø keå hoài töôûng töø ngoùn chaân, baøn chaân ñeán cuoäc ñôøi cuûa cha laøm aên vaát vaû baèng chính ñoâi chaân aáy. GV: Gi¶ sö nÕu kh«ng cã yÕu tè miªu t¶, tù sù th× viÖc béc lé c¶m xóc sÏ nh thÕ nµo? HS: Tr¶ lêi/bæ sung. - ViÖc miªu t¶ bµn ch©n bè, kÓ chuyÖn bè ng©m ch©n, ®i sím vÒ khuya lµm nÒn cho c¶m xóc th¬ng bè. GV: Gîi: NÕu kh«ng cã yÕu tè miªu t¶, kÓ ngêi ®äc cã h×nh dung ®îc vÒ ®èi tưîng biÓu c¶m kh«ng? HS: Kh«ng h×nh dung ®îc vÒ ®èi tîng biÓu c¶m. GV: Vµ ngêi viÕt ph¶i béc lé t×nh c¶m trùc tiÐp víi ngêi bè - nh thÕ cã gîi ®ưîc sù ®ång c¶m kh«ng? V× sao? GV: Vì ngưêi viÕt ph¶i béc lé t×nh c¶m trùc tiÐp víi ngêi bè như thÕ cã gîi ®îc sù ®ång c¶m kh«ng? V× sao? HS: - Béc lé trùc tiÕp sÏ kÐm phÇn xóc ®éng vµ kh«ng t¹o ®îc sù ®ång c¶m còng nh c¶m xóc thiÕu s©u s¾c, ch©n thµnh v× yÕu tè miªu t¶ vµ sù gióp hiÓu, h×nh dung cô thÓ nªn dÔ cã sù ®ång c¶m. GV: VËy muèn béc lé suy nghÜ, c¶m xóc cña m×nh ®èi víi con ngêi vµ sù vËt xung quanh th× chóng ta cÇn kÕt hîp sö dông nh÷ng ph¬ng ph¸p nµo? HS: Tr¶ lêi/nhËn xÐt. - Ph¬ng thøc tù sù vµ miªu t¶. GVH: Trog ®o¹n trÝch "Tuæi th¬ im lÆng" t¸c gi¶ miªu t¶, kÓ chuyÖn trùc tiÕp vÒ ngêi bè trong hiÖn t¹i råi tõ ®ã béc lé c¶m xóc. Theo con ®óng hay sai? HS: Tr¶ lêi/nhËn xÐt: - Kh«ng ph¶i miªu t¶, kÓ trùc tiÕp råi béc lé c¶m xóc mµ tù sù, miªu t¶ trong niÒm håi tëng ® béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc. GV: YÕu tè tù sù trong ®o¹n v¨n nh»m môc ®Ých kÓ chuyÖn cô thÓ c¸c sù viÖc vÒ bè, yÕu tè miªu t¶ nh»m t¸i hiÖn h×nh ¶nh bè. Em cã ®ång ý kh«ng? HS: Tr¶ lêi/bæ sung. YÕu tè tù sù, miªu t¶ ®Ó kh¬i gîi c¶m xóc trong lßng t¸c gi¶. KÓ vµ t¶ nh thÕ lµ do c¶m xóc vÒ ngêi bè chi phèi chø kh«ng ph¶i do b¶n th©n tù sù vµ miªu t¶ ®em l¹i. GV: VËy theo em, trong v¨n b¶n biÓu c¶m, vai trß cña tù sù vµ miªu t¶ cã gièng trong v¨n kÓ chuyÖn vµ miªu t¶ kh«ng? HS: tr¶ lêi/bæ sung. Hoaït ñoäng 2: Höôùng daãn luyeän taäp. 1. G goïi H ñoïc yeâu caàu. Moät em keå laïi baèng vaên xuoâi baøi thô cuûa Ñoã Phuû. H nhaän xeùt. Noäi dung I/ Tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm: 1. Văn bản: bài ca nhà tranh bị gió thu phá - Keå, mieâu taû nhaø thô boäc baïch noãi nieàm cuûa mình, noãi thoáng khoå khi nhaø tranh bò gioù thu phaù naùt. 2. Đoạn trích: Tuổi thơ im lặng - YÕu tè miªu t¶: Miªu t¶ bµn ch©n bè (nh÷ng ngãn ch©n bè khum khum, gan bµn ch©n x¸m xÞt, khuyÕt mét miÕng, mu bµn ch©n mèc tr¾ng... - YÕu tè tù sù: KÓ chuyÖn bè ng©m ch©n níc muèi hµng®ªm,kÓ chuyÖn bè ®i sím vÒ khuya... Þ C¶m nghÜ: Béc lé c¶m nghÜ xãt th¬ng. II/ Luyeän taäp: Baøi taäp 1: Keå laïi baøi thô Ñoã Phuû baèng vaên bieåu caûm. Baøi taäp 2: Töø vaên baûn “ Keïo maàm” vieát laïi moät ñoaïn vaên bieåu caûm. 4. Cuûng coá: 5. Daën doø: Hoïc baøi, chuaån bò baøi: Caùch laøm vaên bieåu caûm veà taùc phaåm vaên hoïc Ya tờ Mốt, ngày.......tháng 11 năm 2009 Người kiểm tra .........
Tài liệu đính kèm: