Bài soạn môn Ngữ văn 7 - Tuần 20 đến tuần 23

Tuần 20	 Ngày soạn: 30/12/2011 
Tiết 73 Ngày dạy: 04/01/2012
Teân baøi: TUÏC NGÖÕ VEÀ THIEÂN NHIEÂN & LAO ÑOÄNG SAÛN XUAÁT
	 ====================
I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Giuùp hoïc sinh:
1. Kiến thức
- Khái niệm tục ngữ.
- Nội dugn tư tưởng, ý nghĩa triết lý và hình thức nghệ thuật của những câu tục ngữ trong bài học.
2. Kĩ năng
- Đọc - hiểu, phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất.
- Vận dụng được ở mức độ nhất định một số câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất vào đời sống.
3. Thái độ: giáo dục ý thức tự giác học tập.
II. CÁC KỸ NĂNG SỐNG ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI
Tự nhận thức được những bài học kinh nghiệm về thiên nhiên, lao động sản xuất.
Vận dụng các bài học kinh nghiệm đúng lúc, đúng chỗ.
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP KỸ THUẬT DẠY HỌC
1/ Trải nghiệm
2/ Động não
3/ Thảo luận nhóm
IV. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- GV: SGK, giao án
- HS: SGK, vở ghi, vở soạn
V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
* OÅn ñònh: 
* Kieåm tra baøi cuõ: Kieåm tra vôû soaïn cuûa hoïc sinh
* Baøi môùi: 
Hoạt động của GV-HS
Nội dung cần ghi
1/ Khám phá:
Giới thiệu bài: Ca dao vaø tuïc ngöõ laø moät theå loaïi cuûa vaên hoïc daân gian. Neáu nhö ca dao thieân veà dieãn taû ñôøi soáng taâm hoàn, tö töôûng, tình caûm cuûa nhaân daân thì tuïc ngöõ laïi ñuùc keát nhöõng kinh nghieäm cuûa nhaân daân veà moïi maët. Hoâm nay caùc em seõ ñöôïc cung caáp kieán thöùc veà tuïc ngöõ vôùi noäi dung thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát. 
2/ Kết nối: Tìm hiểu nội dung bài học
Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu khái niệm tục ngữ là gì?
HS ñoïc kó caùc caâu tuïc ngöõ vaø chuù thích ñeå hieåu vaên baûn vaø nhöõng töø ngöõ khoù. 
GV ñoïc maãu roài höôùng daãn HS ñoïc.
? Em hieåu theá naøo laø tuïc ngöõ? Tuïc ngöõ coù ñaëc ñieåm gì veà caáu taïo, noäi dung? 
? Tuïc ngöõ vaø ca dao khaùc nhau ôû ñieåm cô baûn naøo? 
HS so saùnh ñeå thaáy ñöôïc söï khaùc nhau caû veà hình thöùc vaø noäi dung. 
Hoạt động 2: GV höôùng daãn HS tìm hieåu veà noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa töøng caâu tuïc ngöõ. 
? Coù theå chia 8 caâu tuïc ngöõ thaønh maáy nhoùm? Moãi nhoùm goàm maáy caâu? Goïi teân noäi dung töøng nhoùm? (HS thaûo luaän) 
- Chia 2 nhoùm: 4 caâu / 1 nhoùm 
+ Töø caâu 1 à caâu 4: Tuïc ngöõ veà thieân nhieân 
+ Töø caâu 5 à caâu 8: Tuïc ngöõ veà lao ñoäng saûn xuaát. 
GV seõ phaân tích theo 2 nhoùm. 
HS ñoïc laïi caâu TN1. 
? Haõy cho bieát nghóa ñen cuûa caâu tuïc ngöõ 1? 
- Thaùng 5 ñeâm ngaén
- Thaùng 10 ngaøy daøi 
Kinh nghieäm nhaän bieát veà thôøi gian. 
? Nhaân daân coù ñöôïc kinh nghieäm treân laø döïa vaøo cô sôû khoa hoïc naøo ? 
(Traùi ñaát töï quay theo moät truïc nghieâng vaø di chuyeån treân moät quyõ ñaïo coù hình e-lip quanh maët trôøi) 
? Theo em nhöõng tröôøng hôïp naøo coù theå aùp duïng kinh nghieäm neâu treân ? 
(Duøng cho ngöôøi ñi xa, tính toaùn ñoä ñöôøng, saép xeáp coâng vieäc trong ngaøy...) 
? Haõy phaân tích nhöõng ñaëc ñieåm ngheä thuaät trong caâu tuïc ngöõ soá 1? 
- Ngaén goïn, coù 2 veá 
- Pheùp ñoái veà hình thöùc, noäi dung 
- Laäp luaän chaët cheõ 
- Giaøu hình aûnh: 
	+ Ngaøy – ñeâm
	+ Saùng – toái 
	+ Naèm – cöôøi 
- Vaàn löng: naêm – naèm; möôøi – cöôøi.
- HS ñoïc laïi caâu 2 
? Caâu naøy coù maáy veá? Nhaän xeùt nghóa cuûa moãi veá vaø nghóa cuûa caû caâu? 
(- Ñeâm sao daøy baùo hieäu hoâm sau trôøi naéng 
- Ñeâm khoâng sao baùo hieäu hoâm sau trôøi seõ möa)
? Kinh nghieäm ñöôïc ñuùc keát töø hieän töôïng naøy laø gì? 
? Caáu taïo hai veá ñoái xöùng trong caâu tuïc ngöõ naøy coù taùc duïng gì ? 
(Nhaán maïnh söï khaùc bieät veà sao à söï khaùc bieät veà möa, naéng) 
? Theo em trong thöïc teá ñôøi soáng, kinh nghieäm naøy ñöôïc aùp duïng ntn? (HS thaûo luaän)
(Naém ñöôïc thôøi tieát: möa, naéng à chuû ñoäng trong coâng vieäc saûn xuaát hoaëc ñi laïi). 
- HS ñoïc caâu 3. 
? Nhaän xeùt noäi dung cuûa moãi veá? Caû caâu. 
(Chaân trôøi xuaát hieän saéc maøu môõ gaø thì phaûi coi giöõ nhaø cöûa). 
? Kinh nghieäm ñöôïc ñuùc ruùt töø hieän töôïng “raùng môû gaø” laø gì ? 
(Raùng vaøng xuaát hieän phía chaân trôøi aáy laø ñieåm saép coù baõo) 
? Hieän nay khi KHKT phaùt trieån thì kinh nghieäm daân gian naøy coøn coù giaù trò khoâng ? (HS thaûo luaän) 
à Coøn giaù trò ñoái vôùi vuøng saâu, vuøng xa vì phöông tieän thoâng tin coøn haïn cheá. 
- HS theo doõi caâu 4. 
? Em hieåu gì veà noäi dung, hình thöùc ngheä thuaät cuûa caâu tuïc ngöõ 4? 
(vaàn löng, 2 veá caân xöùng veà aâm ñieäu à kieán ra nhieàu vaøo thaùng 7 aâm lòch seõ coøn luït nöõa) 
? Kinh nghieäm naøo ñöôïc ruùt ra töø hieän töôïng “kieán boø thaùng 7” naøy? 
(Thaáy kieán ra nhieàu vaøo thaùng 7 thì thaùng 8 seõ coøn luït nöõa) 
- HS ñoïc, tìm hieåu töøng caâu TN trong nhoùm 2. 
- HS ñoïc ñuùng nhòp caâu TN5 (2/2) 
? Em hieåu nghóa ñen cuûa caâu TN “Taác ñaát taác vaøng” laø gì ? Noùi nhö vaäy coù quaù khoâng ? 
(Taác vaøng: neáu bieát khai thaùc ñaát coù theå laøm ra cuûa caûi coù giaù trò nhö vaøng)
? Em haõy chuyeån caâu TN naøy thaønh moät caâu nghò luaän? 
(Taác ñaát laø taác vaøng, ... nhö taác vaøng) 
? Taïi sao daân gian laïi noùi “Taác ñaát taác vaøng” maø khoâng noùi: “Thöôùc ñaát thöôùc vaøng”? 
(Taác vaøng: 1 löôïng vaøng raát lôùn) 
? Kinh nghieäm naøo ñöôïc ñuùc keát töø caâu tuïc ngöõ naøy? 
(Ñaát quyù hôn vaøng) 
? Cô sôû thöïc tieãn cuûa caâu tuïc ngöõ naøy laø gì? Thöôøng aùp duïng khi naøo? (Khi caàn ñeà cao giaù trò cuûa ñaát, pheâ phaùn vieäc laõng phí ñaát) 
? Caâu tuïc ngöõ giuùp con ngöôøi ñieàu gì ? 
(YÙ thöùc quyù troïng, giöõ gìn ñaát ñai)
? Hieän töôïng “baùn ñaát” ñang dieãn ra haøng ngaøy coù naèm trong yù nghóa cuûa caâu TN naøy khoâng? (HS thaûo luaän)
(Khoâng vì: Ñaây laø hieän töôïng kieám lôøi baèng vieäc kinh doanh ñaát ñai)
HS ñoïc caâu 6
? Haõy ñoïc caâu TN vaø dòch nghóa töøng töø Haùn trong caâu tuïc ngöõ ra tieáng Vieät sau ñoù ñaùnh giaù caùch dòch toaøn caâu tuïc ngöõ cuûa vaên baûn? 
(Thöù nhaát nuoâi caù, thöù nhì laøm vöôøn, thöù ba laøm ruoäng)
? Vaäy kinh nghieäm lao ñoäng saûn xuaát ñöôïc ruùt ra ôû ñaây laø gì? 
(Nuoâi caù laõi nhaát roài môùi ñeán laøm vöôøn vaø troàng luùa) 
? Trong thöïc teá baøi hoïc naøy ñöôïc aùp duïng ntn? 
(Ngheà nuoâi toâm caù ngaøy caøng phaùt trieån, thu lôïi nhuaän lôùn) 
HS ñoïc caâu 7 
? Kinh nghieäm gì ñöôïc tuyeân truyeàn phoå bieán trong caâu TN naøy? 
(Taàm quan troïng cuûa 4 yeáu toá: nöôùc, phaân, lao ñoäng, gioáng)
? Theo em: kinh nghieäm naøy coù ñöôïc aùp duïng roäng raõi vaø hoaøn toaøn ñuùng khoâng ? 
(Ñuùng: Nhaø nöôùc chuù troïng tôùi thuûy lôïi, saûn xuaát, phaân boùn, taïo gioáng luùa môùi) 
Döïa vaøo phaàn chuù thích, em haõy dieãn xuoâi caâu tuïc ngöõ naøy? 
(Nhaát ñuùng laø thôøi vuï, nhì laø ñaát phaûi caøy böøa kó, nhuyeãn) 
? Em coù nhaän xeùt gì veà hình thöùc cuûa caâu TN naøy? Taùc duïng ? 
(Ñaëc bieät: Ruùt goïn vaø ñoái xöùng)
à Taùc duïng: Nhaán maïnh 2 yeáu toá: thì vaø thuïc 
? Töø vieäc tìm hieåu caùc caâu tuïc ngöõ trong baøi hoïc, caùc em coù nhaän xeùt gì veà nhöõng choã gioáng nhau taïo neân ñaëc ñieåm veà caùch dieãn ñaït cuûa tuïc ngöõ ?(HS thaûo luaän)
- Hình thöùc ngaén goïn, ít tieáng 
- Laø nhöõng caâu noùi coù vaàn 
- Caùc veá thöôøng ñoái xöùng nhau 
- Giaøu hình aûnh 
HS ñoïc ghi nhôù SGK 
GV cho 4 toå thi ñua tìm caâu TN, toå naøo tìm ñöôïc nhieàu caâu TN seõ thöôûng ñieåm. 
3/Luyeän taäp – Củng cố (SGK)
Söu taàm moät soá caâu tuïc ngöõ phaûn aùnh kinh nghieäm cuûa nhaân daân ta veà caùc hieän töôïng möa, naéng, gioù, baõo.
 * Củng cố:
- HS ñoïc laïi khaùi nieäm tuïc ngöõ 
- So saùnh söï gioáng nhau vaø khaùc nhau giöõa tuïc ngöõ vaø ca dao
I. Tuïc ngöõ laø gì? 
(SGK trang 3-4)
II. Tìm hieåu caùc caâu tuïc ngöõ 
1. Kinh nghieäm töø thieân nhieân 
a. Caâu 1: 
“Ñeâm thaùng 5... saùng
Ngaøy thaùng 10... toái”
- 2 veá ñoái xöùng, gieo vaàn löng, giaøu hình aûnh. 
- Loái noùi quaù.
à Hieän töôïng thôøi gian: thaùng 5 ñeâm. ngaén, ngaøy daøi, thaùng 10 ngaøy ngaén ñeâm daøi.
Þ Chuû ñoäng thôøi gian muøa haï, muøa ñoâng
b. Caâu 2
“Mau sao thì naéng, vaéng sao thì möa” 
- Ñoái veá, ñoái yù 
- Gieo vaàn löng (naéng - vaéng)
à Troâng sao ñoaùn thôøi tieát Þ Chuû ñoäng saûn xuaát, ñi laïi 
c. Caâu 3
“Raùng môõ gaø,coù nhaø thì giöõ”
- Vaàn löng (gaø – nhaø) 
- Nhìn raùng maây maøu môõ gaø à saép coù baõo Þ Lôøi nhaéc nhôû 
d. Caâu 4
 “Thaùng 7 kieán boø chæ lo luõ luït”.
+ Quan saùt tæ mæ, nhaän xeùt chính xaùc.
+ Vaãn phaûi ñeà phoøng luõ luït sau thaùng 7 aâm lòch.
2. Kinh nghieäm töø lao ñoäng saûn xuaát 
a. Caâu 5 
“Taác ñaát, taác vaøng”
à Ñôn vò ñem ra so saùnh raát nhoû à khaúng ñònh giaù trò cuûa ñaát ñai. 
Þ Pheâ phaùn vieäc laõng phí ñaát 
 b. Caâu 6 
“Nhaát canh trì, nhò canh vieãn, tam canh ñieàn”
à Ñoái ngöõ: thöù töï veà nguoàn lôïi kinh teá cuûa caùc ngaønh, nuoâi caù, laøm vöôøn, troàng luùa. 
c. Caâu 7 
“Nhaát nöôùc, nhì phaân, tam caàn, töù gioáng”.
à Thöù töï, taàm quan troïng cuûa nöôùc, phaân boù, söï caàn maãn vaø gioáng maù. 
d. Caâu 8 
“Nhaát thì, nhì thuïc”
à Ñieàu kieän thôøi vuï quyeát ñònh hôn yeáu toá caøy böøa, laøm ñaát. 
* Ghi nhôù (SGK).
VD: Moät soá caâu tieâu bieåu:
+ Naéng toát döa, möa toát luùa.
+ Gioù heo may, chuoàn chuoàn bay thì baõo.
+ Vaøng maây thì gioù, ñoû maây thì möa.
+ Muøa heø ñang naéng, coû gaø traéng thì möa.
+ Kieán ñem tha tröùng leân cao
 Theá naøo cuõng coù möa raøo raát to. 
4/ Vận dụng:
Em hãy giải thích ý nghĩa câu tục ngữ
“Chuồn chuồn bay thấp thì mưa
Bay cao thời nắng
Bay vừa thời râm”
=>Trên cơ thể con chuồn chuồn có bộ phận cảm ứng nhiệt cũng giống như con kiến và con giun đất. Khi trời mà sắp có mưa thì nó sẽ bay thấp xuống để tránh đôi cánh bị gãy, lúc thời tiết râm mát thì nó bay vừa và lúc nắng ráo thì bay lên cao.
* Daën dò: 
- Hoïc thuoäc loøng baøi TN + ghi nhôù.
- Tieáp tuïc tìm caùc caâu TN thuoäc chuû ñeà vöøa hoïc.
- Chuaån bò: Chöông trình ñòa phöông phaàn Vaên vaø Taäp laøm vaên.
Tuần 20	 Ngày soạn: 01/01/2012 
Tiết 74 Ngày dạy: 06/01/2012
Teân baøi: 	 CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG:
PHAÀN VAÊN & TAÄP LAØM VAÊN
	 ====================
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: Giuùp hoïc sinh:
1. Kiến thức
- Yêu cầu của việc sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương.
- Cách thức sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương.
2. Kĩ năng
- Biết cách sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương.
- Biết cách tìm hiểu tục ngữ, ca dao địa phương ở một mức độ nhất định.
3. Thái độ: giáo dục ý thức tự giác học tập.
II. CÁC PHƯƠNG PHÁP KỸ THUẬT DẠY HỌC
1/ Trải nghiệm
2/ Thảo luận nhóm
3/ Cặp đôi chia sẻ
III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- GV: SGK, giao án
- HS: SGK, vở ghi, vở soạn
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
OÅn ñònh: 
Kieåm tra baøi cuõ: Tuïc ng ... p nhaän xeùt. 
* Cuûng coá: 
Theá naøo laø caâu ñaëc bieät.
Taùc duïng caâu ñaëc bieät.
Tìm ví duï caâu ñaëc bieät. 
I. Theá naøo laø caâu ñaëc bieät 
1. Ví dụ
VD: OÂi! Em Thuûy! Tieáng keâu.
à Caâu khoâng theå khoâi phuïc thaønh phaàn CN, VN.
à Caâu ñaëc bieät 
2. Ghi nhôù 1: SGK/28 
II. Taùc duïng cuûa caâu ñaëc bieät
1. VD: SGK 
Nhaän xeùt:
- Caâu 1: Xaùc ñònh thôøi gian nôi choán.
- Caâu 2: Lieät keâ thoâng baùo theo söï vaät, hieän töôïng 
- Caâu 3: boäc loä, caûm xuùc
- Caâu 4: goïi, ñaùp 
2. Ghi nhôù 2: SGK/28
Löu yù: Caâu ñaëc bieät duøng laøm phaàn hoâ ñaùp, hoâ goïi, ñaïi töø nhaân xöng, teân rieâng, tình thaùi töø,.
- Duøng lieät keâ: vaên mieâu taû, keå. 
III. Luyeän taäp
 1. Tìm caâu ruùt goïn vaø caâu ñaëc bieät 
 a. Khoâng coù caâu ñaëc bieät
- Caâu ruùt goïn coù khi... 
à Taùc duïng: goïn nhanh, nguï yù hoaït ñoäng.
 b. Khoâng coù caâu ruùt goïn
- Caâu ñaëc bieät: ba giaây... boán giaây... laâu quaù 
à Xaùc ñònh thôøi gian, boäc loä caûm xuùc. 
 c. Caâu ñaëc bieät: Moät hoài coøiàthoâng baùo söï toàn taïi.
 d. Ruùt goïn: Haõy keå, bình thöôøng.
Ñaëc bieät: laù xi.
 2. Keát hôïp baøi 1.
 3. Vieát ñoaïn vaên.
4/ Vận dụng:
Viết đoạn văn khoảng 5 câu có sử dụng câu đặc biệt
( hs về nhà làm)
* Dặn dò:
Hoïc thuoäc loøng ghi nhôù.
Taäp ñaët caâu.
Laøm baøi taäp chöa hoaøn chænh. 
Chuaån bò: Boá cuïc vaø phöông phaùp laäp luaän trong baøi vaên nghò luaän.
Tuần 23	 Ngày soạn: /01/2012 
Tiết 83 Ngày dạy: /01/2012
Teân baøi: 	 BOÁ CUÏC VAØ PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN
 TRONG BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN
	 ====================
I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức
- Bố cục chung của một bài văn nghị luận.
- Phương pháp lập luận.
- Mối quan hệ giữa bố cục và lập luận.
2. Kĩ năng
- Viết bài văn nghị luận có bố cục rõ ràng.
- Sử dụng các phương pháp lập luận.
3. Thái độ: giáo dục ý thức tự giác học tập.
II. CÁC PHƯƠNG PHÁP KỸ THUẬT DẠY HỌC
1/ Trải nghiệm
2/ Động não
3/ Thảo luận nhóm
4/ Thực hành có hướng dẫn
III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- GV: SGK, giáo án
- HS: SGK, vở ghi, vở soạn
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
OÅn ñònh: 
Kieåm tra baøi cuõ: 
Neâu ñaëc ñieåm baøi vaên nghò luaän ? 
Neâu caùch tìm hieåu ñeà vaø caùch laäp daøn yù ? 
 Baøi môùi: 
ÔÛ tieát tröôùc caùc em ñaõ tìm hieåu ñeà vaên nghò luaän vaø caùch tìm yù cho ñeà vaên nghò luaän. Hoâm nay chuùng ta tìm hieåu theâm veà caùch laäp luaän vaø boá cuïc baøi vaên nghò luaän. 
Hoạt động GV-HS
Nội dung cần ghi
Hoaït ñoäng 1: Moái quan heä laäp luaän vaø boác cuïc 
GV cho HS ñoïc kó boá cuïc trong SGK trang 30.
GV treo baûng phuï (Neáu khoâng söû duïng baûng phuï ghi sô ñoà leân baûng)
? Baøi vaên goàm coù maáy phaàn ? (3 phaàn)
GV chæ daãn cho HS caùc ñoaïn cuûa baøi vaên, moãi baøi vaên nghò luaän coù nhieàu ñoaïn. Caùc ñoaïn coù quan heä chaët cheõ vôùi nhau theo haønh ngang vaø haøng doïc.
Baøi coù 4 ñoaïn: phaàn 1: 1 ñoaïn, phaàn 2: 2 ñoaïn, phaàn 3: 1 ñoaïn.
? Moãi ñoaïn coù nhöõng luaän ñieåm naøo? 
Luaän ñieåm lôùn xuaát phaùt: Daân ta ... yeâu nöôùc. Tieáp ñoù coù luaän ñieåm nhoû. 
- Loøng yeâu nöôùc trong quaù khöù à d/c 
- Loøng yeâu nöôùc trong hieän taïi.
Tieáp taùc giaû ruùt ra keát luaän: Boån phaän cuûa chuùng ta.
(Luaän ñieåm haøng doïc 1 SGK)
? Haøng ngang 1 laäp luaän theo quan heä naøo? 
(Quan heä nhaân quaû)
? Haøng ngang 2, 3, 4 laäp luaän theo quan heä naøo? 
GV cho HS traû lôøi choát vaø ghi baûng.
Nhìn vaøo sô ñoà haøng doïc coù moái quan heä ntn? 
? Moái quan heä giöõa laäp luaän vaø boá cuïc vaên nghò luaän ntn? 
? Moái quan heä giöõa laäp luaän vaø boá cuïc vaên nghò luaän ntn? 
(Ghi nhôù: yù 2 SGK)
? Nhìn vaøo sô ñoà ta thaáy baøi vaên nghò luaän thöôøng coù maáy phaàn? (3 phaàn) Haõy neâu nhieäm vuï töøng phaàn ? 
HS ñoïc yù 1 ghi nhôù 
GV cho HS ñoïc vaên baûn.
? Haõy chæ ra môû baøi - thaân baøi - keát baøi ? 
? Môû baøi taùc giaû duøng loái laäp luaän naøo ? (Laäp luaän ñoái chieáu so saùnh...)
? Trong phaàn thaân baøi taùc giaû laäp luaän ntn ? 
- Nhaân à quaû 
- Veõ tranh à thaønh taøi 
? Laäp luaän keát baøi? 
Nhaân quaû.
? Laäp luaän toaøn baøi laø gì? 
(Toáng – phaân – hôïp) 
I. Moái quan heä giöõa boá cuïc vaø laäp luaän 
* HS veõ sô ñoà trang 30(SGK)
- Trong moãi ñoaïn vaên nghò luaän coù nhieàu ñoaïn vaên coù quan heä chaët cheõ vôùi nhau theo quan heä haøng ngang vaø haøng doïc
 a. Quan heä haøng ngang
- Haøng ngang 1: Quan heä nhaân quaû 
- Haøng ngang 2: Luaän ñieåm - luaän cöù -laäp luaän.
- Haøng ngang 3: toång – phaân hôïp 
- Haøng 4: Suy luaän – töông ñoàng.
 b. Quan heä haøng doïc
- Luaän ñieåm lôùn à Caùc luaän ñieåm nhoû à toång hôïp (toång – phaân – hôïp) 
- Laäp luaän theo trình töï thôøi gian 
+ Xöa à nay 
+ Tröôùc ñaây – hieän nay - sau naøy.
à Moái quan heä caùc phaàn söû duïng nhieàu phöông phaùp laäp luaän khaùc nhau.
II. Boá cuïc baøi vaên nghò luaän 
* Môû baøi: Neâu vaán ñeà caàn nghò luaän (luaän ñieåm xuaát phaùt) 
* Thaân baøi: Giaûi quyeát vaán ñeà, trình baøy noäi dung cuï theå thoâng qua caùc luaän phuï. 
* Keát baøi: khaúng ñònh laïi vaán ñeà.
(Ghi nhôù SGK/31)
III. Luyeän taäp
Baøi vaên: Hoïc cô baûn môùi coù theå trôû thaønh taøi lôùn.
* Môû baøi: Duøng loái laäp luaän ñoái chieáu so saùnh ñeå neâu luaän ñieåm: ít ai bieát hoïc cho thaønh taøi.
* Thaân baøi: Keå laïi caâu chuyeän danh hoïa Leâ-oâ-na-dô-vanh-xi muoán noùi ñeàn caùch hoïc cô baûn thoâng qua moät söï daïy coù khoa hoïc vaø söï kieân trì trôû thaønh nhaø danh hoïa. 
* Keát baøi: Laäp luaän theo loái nguyeân nhaân – keát quaû. 
Cuûng coá: Nhaéc laïi ghi nhôù. Boá cuïc baøi vaên nghò luaän? 
Dặn dò: - Hoïc kó ghi nhôù. Hoaøn chænh baøi taäp. Nghieân cöùu kyõ baøi taäp SGK.
- Chuaån bò: Luyeän taäp veà phöông phaùp laäp luaän trong vaên nghò luaän.
Tuần 23	 Ngày soạn: /01/2012 
Tiết 84 Ngày dạy: /01/2012
Teân baøi: LUYEÄN TAÄP VEÀ PHÖÔNG PHAÙP LAÄP LUAÄN 
 TRONG VAÊN NGHÒ LUAÄN
	 ====================
I . MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức
- Đặc điểm của luận điểm trong văn nghị luận.
- Cách lập luận trong văn nghị luận.
2. Kĩ năng
- Nhận biết luận điểm, biết cách tìm hiểu đề và cách lập ý cho đề bài văn nghị luận.
- Trình bày được luận điểm, luận cứ trong bài văn nghị luận.
3. Thái độ: giáo dục ý thức tự giác học tập.
II. CÁC KỸ NĂNG SỐNG ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI
Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của phương pháp lập luận trong văn nghị luận.
Ra quyết định: lựa chọn phương pháp và thao tác lập luận, lấy dẫn chứng...khi tạo lập đoạn văn, bài văn nghị luận theo những yêu cầu khác nhau.
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP KỸ THUẬT DẠY HỌC
1/ Trải nghiệm
2/ Động não
3/ Thảo luận nhóm
4/ Thực hành có hướng dẫn
IV. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- GV: SGK, giáo án
- HS: SGK, vở ghi, vở soạn
V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
* OÅn ñònh: 
* Kieåm tra baøi cuõ: Em haõy neâu boá cuïc vaø phöông phaùp laäp luaän trong vaên nghò luaän? 
* Baøi môùi: 
Hoạt động của GV-HS
Nội dung cần ghi
1/ Khám phá:
Giới thiệu bài: Chuùng ta ñaõ tìm hieåu ñaëc ñieåm cuûa vaên nghò luaän. Trong vaên nghò luaän giuùp cho luaän ñieåm, luaän cöù taêng söùc thuyeát phuïc. Hoâm nay chuùng ta luyeän taäp ñeå khaéc saâu kieán thöùc. 
2/ Kết nối: tìm hiểu nội dung bài học
Hoaït ñoäng 1: tìm hiểu laäp luaän trong ñôøi soáng
GV cho HS ñoïc baøi taäp 1 SGK. 
? Em haõy xaùc ñònh luaän cöù vaø keát luaän baøi taäp 1? 
? Nhaän xeùt moái quan heä giöõa luaän cöù vaø keát luaän? 
? Vò trí cuûa luaän cöù vaø keát luaän coù theå thay ñoåi cho nhau khoâng? 
HS thaûo luaän trao ñoåi sau ñoù boå sung luaän cöù. 
GV choát laïi yù ñuùng ? 
Hoaït ñoäng 2: Tìm hiểu laäp luaän trong vaên nghò luaän 
GV cho HS leân baûng vieát vaø söûa chöõa. 
GV cho HS ñoïc (SGK)
? Em haõy so saùnh keát luaän 1 vaø 2 vôùi caùc luaän ñieåm ôû muïc 2? 
? Em coù nhaän xeùt gì veà laäp luaän trong vaên nghò luaän? 
? Em haõy ñoïc baøi taäp 2 vaø ñaët caâu hoûi ñeå tìm luaän ñieåm, cho luaän ñieåm laø “Saùch laø ngöøôi baïn quyù”.
? Em haõy ruùt ra moät keát luaän laøm thaønh luaän ñieåm qua hai truyeän nguï ngoân ? 
3/ Luyện tập – củng cố:
* Củng cố:
Văn nghị luận là gì?
I. Laäp luaän trong ñôøi soáng 
Baøi taäp 1: Tìm luaän cöù vaø keát luaän 
Luaän cöù. 
 a) Hoâm nay möa
Keát luaän: Chuùng ta ... coâng vieân nöõa.
 b) Qua saùch... ñieàu.
KL: Em thích ñoïc.... 
 c) Trôøi noùng...
KL: Ñi aên kem.
Þ Moái quan heä nhaân quaû, coù theå thay ñoåi vò trí luaän cöù vaø keát luaän à Naèm trong caáu truùc nhaát ñònh.
Baøi taäp 2: Boå sung luaän cöù
 a) Em raát yeâu... vì nôi ñaây gaén boù vôùi em.
 b)... laøm maát loøng tin.
 c) Laøm vieäc nhieàu meät moûi...
 d) ÔÛ nhaø...
 e) Nhöõng ngaøy nghæ... 
Baøi taäp 3: Vieát keát luaän 
 a) Ngoài ... ñi ra coâng vieân chôi.
 b) Ngaøy mai... tôù khoâng ñi chôi ñaâu.
 c) Nhieàu baïn... neân gaây maát ñoaøn keát.
 d) Caùc baïn... phaûi göông maãu. 
 e) Caäu naøy... hoïc haønh yeáu haún ñi.
à Laäp luaän trong ñôøi soáng laø vaán ñeà ñôn giaûn dieãn ñaït baèng moät caâu.
II. Laäp luaän trong vaên nghò luaän 
Baøi taäp 1: So saùnh keát luaän ôû muïc 1, 2 ñieåm ruùt ra ñaëc ñieåm cuûa luaän ñieåm vaên nghò luaän.
- Luaän ñieåm trong ñôøi soáng: ñi vaøo nhöõng vaán ñeà nhoû, coù tính chaát caù nhaân ôû caùc maët sinh hoaït, tính chaát thöôøng ngaøy
- Luaän ñieåm trong vaên nghò luaän: laø nhöõng keát luaän coù yù nghóa phoå bieán vôùi xaõ hoäi ñeå ñöa ra luaän ñieåm naøy caàn coù heä thoáng luaän cöù ñöôïc trình baøy logic, chaët cheõ ñeå coù söùc thuyeát phuïc.
Baøi taäp 2: Laäp luaän cho luaän ñieåm
“Saùch laø ngöôøi baïn lôùn cuûa con ngöôøi” 
- Noäi dung: Saùch coù ích
 + Saùch coù taùc duïng lôùn ñoái vôùi con ngöôøi.
- Taïi sao? 
 + Saùch thaày daïy tri thöùc.
 + Saùch nguoàn vui giaûi trí
 + Saùch ñeå chuùng ta taâm tình
- Laøm gì? 
 + Yeâu quyù baûo veä
 + Tích cöïc ñoïc saùch 
 + Khuyeán khích ñoïc saùch
Baøi taäp 3: SGK
- Thaày boùi xem voi:
+ Thaät caån thaän tröôùc khi khaúng ñònh moät vaán ñeà: - Moãi thaày sôø moät boä phaän con voi ñöa ra keát luaän sai.
-Luoân keát luaän laø ñuùng
- Ñaùnh nhau toaïc ñaàu.
à Nghi thaày boùi aên oác noùi moø.
- EÁch ngoài ñaùy gieáng.
 + Luaän ñieåm: Caùi giaù phaûi traû cho nhöõng keû doát naùt kieâu ngaïo.
 + Luaän cöù: EÁch ngoài taän ñaùy gieáng.
 + Caùc loaøi vaät sôï eách... 
 + EÁch töôûng mình gheâ gôùm.
 + Trôøi möa eách ra ngoaøi.
 + Thoùi quen ñi ngeânh ngang... bò traâu giaäm à Baèng ngheä thuaät keå chuyeän choïn loïc... 
4/ Vận dụng:
Hãy lập dàn ý cho đề văn nghị luận sau “ Học đi đôi với hành”
*Dặn dò:Học bài, làm bài tập vận dụng. chuẩn bị bài: Sự giàu đẹp của Tiếng Việt