Bài soạn môn Ngữ văn 7 - Tuần 26 năm 2011

Tuần 26 Ngày soạn: .......... / ............ / ...........
Tiết 116,117 Ngày dạy .......... / ............ / .............
NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
A. MỤC TIÊU: Giúp học sinh đạt được:
 1.Kiến thức:
-Những yêu cầu đối với bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
-Cách tạo lập văn bản nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
2.Kĩ năng:
-Nhận diện được bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) và kĩ năng làm bài nghị luận thuộc dạng này.
-Đưa ra được những nhận xét ,đánh giá về tác phẩm truyện(hoặc đoạn trích) trong chương trình.
B. CHUẨN BỊ: - Thầy : Đọc, nghiên cứu bài mẫu tìm tài liệu liên quan.
 -Trò : Đọc ví dụ mẫu,nghiên cứu tài liệu ,xem hệ thống bài tập mẫu. 
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
 1. Ổn định tổ chức: (1/ ) 
 2. Bài cũ: : 5/ Một tác phẩm nghị luận văn học có những yêu cầu về mặt nội dung và nghệ thuật như thế nào?
 3. Bài mới: 
 HĐ1 (1/ ) Giới thiệu bài : Muốn làm bài văn nghị luận về một tác phẩm phải tìm hiểu kĩ nội dung để đánh giá nhận xét của mình về nhân vật sự kiện chủ đề hay nghệ thuật của một tác phẩm.
Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 2 (15ph)GV hướng dẫn HS tìm ví dụ mẫu. Qua đọc cảm nhận vấn đề rồi rút ra nhận xét.
Vấn đề nghị luận của văn bản là gì?
Đặt tên nhan đề thích hợp cho văn bản?
Hãy nhận xét và rút ra những luận điểm chính của văn bản?
Hoạt động 2 :( 3/ ) HS rút ra kết luận. Đọc thuộc ghi nhớ.
Hoạt động 3 (15/) GV hướng dẫn HS luyện tập. Trả lời các câu hỏi SGK vấn đề nghị luận là gì? Tìm ra các luận điểm chính mà người viết trình bày?
Nội dung
1. Tìm hiểu nghị luận về tác phẩm truyện.
a. Xem văn bản :
b. Nhận xét : - Vấn đề nghị luận chính là tư tưởng cốt lõi, là chủ đề là mạch ngầm làm nên tính thống nhất chặt chẽ bài văn.
- Vấn đề nghị luận của bài văn là : Những phẩm chất đức tính đẹp đẽ đáng yêu của anh thanh niên.
- Văn bản có thể đặt tên : Hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng trong truyện ngắn “ Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long. 
- Luận cứ chủ yếu của văn bản :
Nhân vật nào cũng được miêu tả với những nét cao quý, anh thanh niên đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề với tinh thần trách nhiệm, anh thiên này thật đáng yêu với nỗi thèm người, lòng hiếu khách quan tâm người khác rồi lại rất khiêm tốn. ® Các luận điểm nêu rất rõ ràng, ngắn gọn tạo được sự chú ý thuyết phục. Các luận điểm được phân tích chứng minh bằng các dẫn chứng cụ thể, hình ảnh sử dụng đặc sắc, bài viết được dẫn đắt tự nhiên, bố cục chặt chẽ bằng phương pháp phân tích tổng hợp vấn đề nghị luận được nổi rõ.
2. Ghi nhớ : SGK.
II. Luyện tập : Thực hiện bài tập trong sách giáo khoa.
Vấn đề nghị luận của văn bản là : Sự lựa chọn nghiệt ngã của lão Hạc và vẻ đẹp tâm hồn trong sáng.
Bằng sự phân tích chứng minh thế giới nội tâm, hành động của nhân vật bài viết đã làm sáng tỏ một nhân vật nông dân rất đáng kính trọng, một tấm lòng hy sinh cao quý.
4. Củng cố : (4ph)	+ Em rút được những vấn đề gì qua tiết học này?
 + Vai trò của vấn đề nghị luận trong tác phẩm truyện?
 5. Dặn dò: (1ph) Chuẩn bị tiết 119 cách làm bài nghị luận về tác phẩm văn học
***********************************
Tuần 26 Ngày soạn: .......... / ............ / ...........
Tiết 118 Ngày dạy .......... / ............ / .............
CÁCH LÀM NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
A. MỤC TIÊU: Giúp học sinh đạt được :
 1.Kiến thức:
-Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
-Các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
2.Kĩ năng:
-Xác định yêu cầu nội dung và hình thức của một bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
-Tìm hiểu đề,tìm ý,lập dàn bài,viết bài,đọc lại bài viết và sửa chữa cho bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
B. CHUẨN BỊ: - Thầy : Đọc, nghiên cứu bài mẫu tìm tài liệu liên quan.
 -Trò : Đọc ví dụ mẫu,nghiên cứu tài liệu ,xem hệ thống bài tập mẫu. 
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
 1. Ổn định lớp (1/) 
 2. Bài cũ: : (5/) Hãy cho biết để tìm hiểu vấn đề nghị luận cần bám vào những mặt nào của tác phẩm?
 3. Bài mới: 
 HĐ1 (1/ ) Giới thiệu bài : Muốn làm bài văn nghị luận về một tác phẩm phải tìm hiểu kĩ : Các bước, xác định đúng yêu cầu nắm vững những kỹ năng tri thức cần thiết.
Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 1 : (15ph)GV hướng dẫn HS đọc các dạng đề. Qua đọc cảm nhận vấn đề rồi rút ra nhận xét.
Vấn đề nghị luận của văn bản là gì?
Định hướng các bước thực hiện một bài nghị luận về tác phẩm truyện.
Hãy nhận xét và rút ra những luận điểm chính của văn bản?
Hoạt động 2 : (2ph)HS rút ra kết luận. Đọc thuộc ghi nhớ.
Hoạt động 3 : (15ph) GV hướng dẫn HS luyện tập. Trả lời các câu hỏi SGK vấn đề nghị luận là gì? Tìm ra các luận điểm chính mà người viết trình bày?
Nội dung
1. Đè bài nghị luận về tác phẩm truyện.
a. Xem các đề văn trong SGK rồi rút ra nhận xét.
b. Nhận xét : Các dạng đề. Chủ yếu là 2 dạng đề mệnh lệnh và đề mở.
- Đối tượng nghị luận là tác phẩm nhân vật, tư tưởng hay những đổi thay trong số phận nhân vật.
2. Các bước làm bài nghị luận : Đề ra : Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân.
a. Tìm hiểu đề, tìm ý.
Đề yêu cầu nêu những suy nghĩ về nhân vật
- Tình yêu làng cùng với lòng yêu nước của nhân vật ông Hai một nét mới của người nông dân trong kháng chiến chống Pháp.
- Tình yêu ấy được bộc lộ trong hoàn cảnh nào, tình huống ra sao.
b. Lập dàn ý :
 Bám theo bố cục của văn bản với những luận điểm lớn phù hợp chủ đề, phẩm chất nhân vật. 
c. Viết bài :
d. Đọc lại bài vàchữa lỗi.
2. Ghi nhớ : SGK.
3. Luyện tập : Thực hiện bài tập trong sách giáo khoa.
 Vấn đề nghị luận của văn bản là : Sự lựa chọn nghiệt ngã của lão Hạc và vẻ đẹp tâm hồn trong sáng.
 Bằng sự phân tích chứng minh thế giới nội tâm, hành động của nhân vật bài viết đã làm sáng tỏ một nhân vật nông dân rất đáng kính trọng, một tấm lòng hy sinh cao quý.
 4. Củng cố (4ph) 	+ Em rút được những vấn đề gì qua tiết học này?
+ Vai trò của vấn đề nghị luận trong tác phẩm truyện?
 5. Dặn dò: (1ph) Chuẩn bị tiết 120 luyện tập làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
********************************************
Tuần 26 Ngày soạn: .......... / ............ / ...........
Tiết 119, 120 Ngày dạy .......... / ............ / ............
LUYỆN TẬP LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
 VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 6 Ở NHÀ
A. MỤC TIÊU: Giúp học sinh đạt được :
 1.Kiến thức:
-Đặc điểm yêu cầu và cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
2.Kĩ năng:
-Xác định các bước làm bài ,viết bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) cho đúng với các yêu cầu đã học.
B. CHUẨN BỊ: - Thầy : Đọc, nghiên cứu bài mẫu tìm tài liệu liên quan.
 -Trò : Đọc ví dụ mẫu,nghiên cứu tài liệu ,xem hệ thống bài tập mẫu. 
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
 1. Ổn định lớp (1/) 
 2. Bài cũ: 
 3. Bài mới: 
 Hoạt động 1(1/ ) Giới thiệu bài : Để làm được một bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) người viết cần phải nắm rõ chủ đề, cốt truyện, nhân vật... để hướng người đọc đến những cảm hứng mới tích cực.
Hoạt động của thầy và trò:
Hoạt động 2: (15ph)Kiểm tra việc chuẩn bị ở nhà của HS
- Đặc biệt lưu ý HS chuẩn bị kĩ cách làm bài văn nghị luận với 4 bước đều quan trọng khong thể bỏ qua bước nào.
Hoạt động 3: (23)Luyện tập trên lớp
GV hỏi : Trước một đề bài tập làm văn nghị luận như vậy, em phải làm theo những bước nào?
HS đọc kĩ đề bài và tìm hiểu yêu cầu của đề bài.
GV hướng dẫn HS khai thác các luận điểm, luận cứ, lựa chọn dẫn chứng tiêu biểu.. HS thảo luận trả lời.
GV hỏi: Nghệ thuật kể chuyện của tác giả hấp dẫn như thế nào?
HS thảo luận trả lời.
Giáo viên hướng dẫn các em thực hiện bài viết số 6 làm ở nhà. 
Nội dung kiến thức:
1. Chuẩn bị ở nhà:
a. Ôn lại phần lí thuyết:
b. Đọc lại truyện ngắn: Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sang.
2. Luyện tập trên lớp:
Đề bài: Cảm nhận của em về đoạn trích Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.
Bước 1: Tìm hiểu đề
- Đọc kĩ đề (chú ý từ quan trọng)
- Xác định yêu cầu của đề.
- Thể loại: Nghị luận
(Cảm nhận về một đoạn trích)
- Nội dung: đoạn trích Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng. 
Bước 2: Lập dàn ý chi tiết.
* Mở bài:
 Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm, đoạn trích. Triển khai các luận điểm.
* Thân bài
 + Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật (nhất là trẻ thơ) chính xác, hợp lí, tinh tế.
+ Ngôn ngữ tự nhiên, lời kể hấp dẫn.
+ Kể xen miêu tả. Giọng kể giàu cảm xúc, chân thực, sinh động, đầy sức thuyết phục.
* Kết bài:
- Đoạn trích diễn tả chân thực, cảm động về tình cha con thắm thiết, sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
- Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, xây dựng tình huống bất ngờ, tự nhiên, hợp lí, cách miêu tả tính cách nhân vật đặc sắc, thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả: cảm thông, sẻ chia, trân trọng.
3. Hướng dẫn học sinh viết bài số 6:
Đề ra: 
.
4. Củng cố : (3ph)	 Em rút được những vấn đề gì qua tiết học này?
 5. Dặn dò: (2ph) Chuẩn bị tiết 121 “Sang thu”. Tìm hiểu kĩ về tác giả và tác phẩm.