Bài thực hành ôn luyện cho học sinh giỏi 5 môn Tiếng việt

BÀI THỰC HÀNH ÔN LUYỆN CHO HỌC SINH GIỎI 5
 MÔN TIẾNG VIỆT 
Đọc bài văn sau:
 Em gái út của tôi tên là Thu Thuỷ. Thuỷ chưa đầy ba tuổi. Dáng người khoẻ mạnh, xinh xắn. Khuôn mặt tròn, đôi má phúng phính. Mỗi lần bạn đến chơi thường bảo: “Em mày có đôi má bánh đúc. Mà này, tao muốn bẹo cho nó một cái nhưng lại sợ nó khóc rồi má mày la”. Nhưng nét đặc sắc nhất của em là đôi mắt. Em Thuỷ có đôi mắt to, hàng mi dài, trông thật dịu dàng.
	Tính tình em tôi thật dễ mến. Em ít khóc và vòi vĩnh. Mẹ tôi đi chợ về, mua cho mẩu bánh đa là em tôi tỏ ra mừng rỡ. Tính em tôi rất thảo. Có hai cái bánh đa là em tôi bẻ ra bốn phần. Để dành cho ba tôi phần to. Còn lại, em tôi đưa cho mẹ một phần, tôi một phần. Bao giờ em tôi cũng nhận phần nhỏ nhất. Thấy thế, mẹ tôi ôm lấy em tôi và nhường lại mẩu bánh đa của mình.
	Mỗi sáng, mẹ tôi cho tôi hai trăm ăn sáng. Tôi mua bịch bỏng của bà hàng trước cổng, nhón mấy hạt, còn lại tôi buộc kín để trưa về cho bé Thuỷ.
	Thấy tôi về, em tôi chạy ra, sà vào lòng. Vừa ăn bỏng, vừa líu lo, trông thật dễ thương.
	Tôi cắn hờ vào tay nó. Hai chị em cười rúc rích thật là vui.
** Hãy thực hành các nội dung sau:
Tìm những từ trong bài em cho là hay, viết lại khoảng 25 từ, bố trí vào 3 phần (MB ; TB, KB) để trở thành dàn bài chi tiết, rồi viết lại bài văn Tả em bé đang tuổi tập nói, tập đi
Chỉ ra những trạng ngữ có trong bài
 2) X¸c ®Þnh tõ lo¹i cña nh÷ng tõ ®­îc g¹ch ch©n:
a, MÊy h«m nay b¹n Êy suy nghÜ d÷ l¾m. ()
b, T«i rÊt tr©n träng nh÷ng suy nghÜ cña b¹n. (.)
c, Trong trËn bãng ®¸ chiÒu nay, ®éi líp 5A ®· chiÕn th¾ng gißn gi·. (..)
d, Sù chiÕn th¾ng cña ®éi líp 5A, cã c«ng ®ãng gãp cña c¶ tr­êng. (.)
 3) Em h·y gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c thµnh ng÷ sau:
	a, Mét n¾ng hai s­¬ng.
	b, ë hiÒn gÆp lµnh.
 4) X¸c ®Þnh tr¹ng ng÷, chñ ng÷, vÞ ng÷ trong c¸c c©u sau vµ cho biÕt mçi c©u thuéc lo¹i c©u g× ? (C©u ®¬n hay c©u ghÐp ®¼ng lËp, c©u ghÐp chÝnh phô )
	a, Tr­a, n­íc biÓn xanh l¬ vµ khi chiÒu tµ, biÓn ®æi sang mµu xanh lôc. 
	b, Trªn nÒn c¸t tr¾ng tinh, n¬i ngùc c« Mai t× xuèng ®ãn ®­êng bay cña giÆc, mäc lªn nh÷ng b«ng hoa tÝm.
 5) “ Nòi tre ®©u chÞu mäc cong
Ch­a l ªn ®· nhän nh­ ch«ng l¹ th­êng
L­ng trÇn ph¬i n¾ng ph¬i s­¬ng
Cã manh ¸o céc tre nh­êng cho con ”
Em thÊy ®o¹n th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®Ñp ? H·y nªu ý nghÜa ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c cña nh÷ng h×nh ¶nh ®ã?
 6) Thêm vào chỗ chấm sau từ gốc để có từ láy:
hiểm	khoe 
vắng 	khách.
dơ	dại
chín ...	nhanh ..
7) Tìm các câu tục ngữ (2 câu), ca dao có nghĩa tương tự như câu ca dao sau: 
	“Bầu ơi thương lấy bí cùng
	Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.”
..........................
8) Tìm 15 từ có chứa tiếng “quốc” (“quốc” có nghĩa là nước): 
............
9) Tìm các câu tục ngữ (2 câu) có ý nghĩa là gắn bó với quê hương là tình cảm tự nhiên.
10) Tìm các từ trái nghĩa trong các câu thành ngữ, tục ngữ :
a) Yêu nên tốt, ghét nên xấu. Từ trái nghĩa là
b) Vào sinh ra tử. Từ trái nghĩa là...
c) Sớm nắng, chiều mưa.Từ trái nghĩa là ..
11) Tất cả các màu sắc có trong bài: “Sắc màu em yêu” là : ......
12) Dòng nào dưới đây chỉ gồm các từ láy:
a) nho nhỏ, lim dim, hối hả, lất phất, bãi bờ, thưa thớt, rào rào.
b) nho nhỏ, lim dim, hối hả, lất phất, lặng im, róc rách.
c) se sẻ, nho nhỏ, lim dim, hối hả, lất phất, rào rào, thưa thớt, róc rách.
13) Các từ in đậm sau đây biểu thị những quan hệ gì?
a/ Nếu hoa có ở trời cao
	Thì bầy ong cũng mang vào mật thơm.
b/ Nhờ phục hồi rừng ngập mặn mà ở nhiều địa phương, môi trường đã có những thay đổi rất nhanh chóng.
14) Các từ trong mỗi nhóm sau đây có quan hệ với nhau như thế nào ?
a) Đánh cờ, đánh giặc, đánh trống. 
b) Trong veo, trong vắt, trong xanh.
c) Thi đậu, xôi đậu, chim đậu.
Câu a: nhóm từ.. 
Câu b : nhóm từ. 
Câu c : nhóm từ
15) 	Tìm nơi thăm thẳm rừng sâu.
Bập bùng hoa chuối trắng màu hoa ban.
	Tìm nơi bờ biển sóng tràn.
	Hàng cây chắn bão dịu dàng mùa hoa.
Trong các câu thơ trên:
Từ đơn: 
Từ láy: .
Từ ghép: ..
16) Đọc thầm đoạn văn sau :
 Bỗng có một, rồi hai con khỉ chui trong đám chà là ra, nhảy vụt xuống đường. Những con khỉ vừa bò, vừa bước nhoay nhoáy, đến trước mặt chúng tôi.
	Đôi mắt những con khỉ nhâng nháo nhìn khách. Chốc chốc, hai quai hàm nhai càm cạp, nhai không. Những con khỉ lại gãi lưng, gãi đùi rồi lại trố mắt lên nhìn khách như sốt ruột, chờ đợi khách điều gì.
	Bạn tôi cười bảo: 
	- Những con khỉ đợi chúng ta đấy.
	- Đợi gì hả?
	- Đợi cho ăn.
a) Gạch chân dưới các từ ngữ lặp lại nhiều lần trong đoạn văn trên và đánh số thứ tự các lần lặp lại từ đó.
b) Tìm đại từ thích hợp để thay thế cho từng vị trí của từ lặp lại.
17)
a) Viết 1 câu văn tả người có dùng phép so sánh.
b) Viết 1 câu văn tả mặt trời có dùng phép nhân hóa và so sánh.
18) Gạch một gạch dưới từ có nghĩa gốc, hai gạch dưới từ có nghĩa chuyển :
a/ 	Con phà thì cõng ô tô
	Chú bộ đội cõng ba lô lên phà.
	Bố cõng con kịp tới nhà
	Nhỡ sông không cõng con phà thì sao ?
b/ - Nhổ răng, răng cưa, răng hàm, khoa răng hàm mặt.
 - Mũi dao, nhỏ mũi, ngạt mũi, thính mũi.
19) Xác định trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ:
a) Rải rác khắp thung lũng, tiếng gà gáy râm ran.
b) Giữa đồng bằng xanh ngắt lúa xuân, con sông Nậm Rốm trắng sáng có lúc ngoằn ngoèo, có lúc trườn dài.
c/ Ánh trăng trong chảy khắp cành cây kẽ lá, tràn ngập con đường trắng xóa.
20) Trong bài cây dừa của Trần Đăng Khoa:
	Cây dừa thân tỏa nhiều tàu
	 Dang tay đón gió gật đầu gọi trăng
	Thân dừa bạc phết tháng năm
	 Quả dừa - đàn lợn con nằm trên cao
	Đêm hè hoa nở cùng sao
	 Tàu dừa - chiếc lược chải vào mây xanh.
Ở đoạn thơ trên có .. biện pháp nghệ thuật. Đó là :
 Ghi lại các câu thơ có các biện pháp đã tìm được :
.................................................................................................................................................................................................................................... .. 
21) Trong các câu thơ dưới đây của Bác Hồ, nghĩa của các từ xuân được gạch chân có gì khác nhau:
a) 	Xuân (1) này kháng chiến đã năm xuân (2).
b) 	Sáu mươi tuổi hãy còn xuân (3) chán
 	So với ông Bành vẫn thiếu niên.
c) Mùa xuân (4)là tết trồng cây
 Làm cho đất nước càng ngày càng xuân (5).
22) a/ Đặt một câu có từ năm nay là bộ phận trạng ngữ :
b/ Đặt một câu có từ năm nay là bộ phận chủ ngữ : 
c/ Đặt một câu có từ năm nay là bộ phận vị ngữ: 
23) Tìm danh từ, động từ, tính từ, đại từ, từ trái nghĩa trong đoạn văn sau ( chỉ tìm ở các từ được in đậm):
Nguyên cười rồi đưa tay lên quệt má. Tôi chẳng buồn lau mặt nữa. Chúng tôi đứng im như vậy nhìn ra phía xa sáng rực ánh đèn màu. Xung quanh là tiếng đàn, tiếng hát khi xa, khi gần chào mừng mùa xuân. Một năm mới bắt đầu.
Danh từ
Động từ
Tính từ
Từ trái nghĩa
.
.
...
...
.
.
..
..
24) Chọn cặp từ hô ứng thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh câu ghép sau: 
a/ Tôi . học nhiều, tôi .. thấy mình biết còn quá ít.
b/ Kẻ . gieo gió, kẻ. phải gặt bão.
c/ Mẹ chăm lo cho em ., em thấy thương mẹ .
25) Dựa vào nội dung gợi ý cho sẵn trong đề bài, các em đã viết được những bài văn thật thú vị, kể về một chú bò tơ lạc đàn. Các bài viết này đều in đậm dấu ấn sáng tạo, thể hiện sự tưởng tượng phong phú của từng em. Các em hãy đối chiếu bài viết của mình với đáp án tham khảo dưới đây nhé. 
Chú bò Ba Bớt
Ba Bớt là một con bò tơ đẹp : mình thon, chân cao, mắt sáng như sao, lông mượt như nhung, sừng khỏe, dáng đi oai vệ. Giữa cái trán rộng màu hạt dẻ nổi lên ba cái bớt màu trắng, vì thế chú ta có cái tên Ba Bớt. 
Được thả vào đàn đã gần một tháng, nhưng Ba Bớt vẫn chưa làm thân với con nào. Có con bò nào trong đàn tìm đến thể hiện tình cảm, Ba Bớt tỏ thái độ khinh khỉnh quay đi nơi khác. Khi những con khác ăn theo đàn thì Ba Bớt lại tách ra một mình một chỗ. 
Một hôm có con Hổ Vằn xuất hiện ở bìa rừng. Phát hiện con Ba Bớt đứng một mình, Hổ Vằn lao tới. Ba Bớt hoảng sợ tung vó chạy như bay. Nó chạy tới đâu Hổ Vằn bám theo tới đó. Cuộc rượt đuổi thật ngoạn mục. Cuối cùng, Ba Bớt chạy thoát nhưng nó bị lạc đàn. 
Đêm đầu tiên trong rừng, Ba Bớt dừng chân bên con suối cạn. Đói, mệt và sợ hãi, Ba Bớt không sao ngủ được. Ba Bớt thầm mong cho đêm chóng tàn, nhưng càng mong càng thấy đêm rộng dài hơn. Rồi mặt trời cũng mọc, Ba Bớt mừng rơn khi ánh sáng trải khắp khu rừng. Một mình lủi thủi, lại phải thường xuyên đề phòng bất trắc, Ba Bớt cảm thấy cô đơn và nhớ đàn. 
Trưa ngày thứ mười thì Ba Bớt tìm về được trảng cỏ. Vừa trông thấy nó, cả đàn bò lao tới vây quanh. Trông thân hình gầy rộc, đầy thương tích và đôi mắt trõm sâu vì đói khát, mất ngủ của Ba Bớt, những con bò khác rất xúc động... 
Trước những tình cảm yêu thương của bè bạn, Ba Bớt gạt nước mắt, nói : - Những ngày lưu lạc, tôi đã thấm thía rằng : Không thể nào sống mà không có bạn, không có đàn. Kể từ nay tôi sẽ sống gần gũi, chân tình với các thành viên trong đàn... 
26) Dòng nào dưới đây nêu đúng quy định viết dấu thanh khi viết một tiếng? Khoanh tròn vào chữ cái trước ý trả lời đúng
Ghi dấu thanh trên chữ cái ở giữa các chữ cái của phần vần
Ghi dấu thanh trên một chữ cái của phần vần
Ghi dấu thanh trên một chữ cái ghi âm chính của phần vần
Ghi dấu thanh vào trên hoặc dưới chữ cái ghi âm chính phần vần
27) Dùng đại từ thay thế những từ lặp được in đậm có trong đoạn văn sau
 Đã mấy năm vào Vương phủ Vạn Kiếp, sống gần Hưng Đạo Vương(1), chàng thư sinh họ Trương thấy Hưng Đạo Vương(2) luôn điềm tĩnh. Không điều gì khiến Hưng Đạo Vương(3) có thể rối trí. Hưng Đạo Vương(4)không quên một trong những điều hệ trọng để làm nên chiến thắng là phải cố kết lòng người. Chuyến này, Hưng Đạo Vương(5) lai kinh cùng nhà Vua dự Hội nghị Diên Hồng. Từ đấy, Hưng Đạo Vương(6) đi thẳng ra chiến trận. Vào chốn gian nguy, trước vận nước ngàn cân treo sợi tóc mà Hưng Đạo Vương(7) vẫn tự tin, bình thản đến lạ lùng.
...............................................................................................................................................................
28)Xếp các từ sau đây vào 3 nhóm và đặt tên cho mỗi nhóm từ đó
 Vạm vỡ, dong dỏng, cởi mở, loắt choắt, hiền lành, đen láy, cẩn thận, xanh biếc, điềm tĩnh, trắng nõn, độc ác, long lanh
.
.
29) Từ thật thà trong các câu sau, nó là danh từ, động từ, tính từ. Viết kết quả vào dấu chấm..
Chị Loan rất thật thà.()
Tính thật thà của chị Loan khiến ai cũng mến.()
Chị Loan ăn nói thật thà, dễ nghe. () 
Thật thà là phẩm chất đẹp đẽ của chị Loan. ()
30)Trong câu “Con ngựa đá đá con ngựa đá” từ nào là từ đồng âm
 1 Con –con	1ngựa- ngựa	1đá- đá
31)Một bạn học sinh viết đoạn văn sau nhưng không có dấu câu nào. Em hãy viết lại đoạn văn và điền dấu câu cho đúng
 Rừng núi còn ... g­êi bÞ nhiÔm HIV chóng ta cÇn cã th¸i ®é (5 ch÷ c¸i)
BÖnh nµo do mét lo¹i vi rót g©y ra, vi rót nµy sèng trong m¸u c¸c ®éng vËt hoang d·(7 ch÷ c¸i)
BÖnh nµo do vi rót g©y ra vµ l©y truyÒn ®­êng tiªu ho¸ (8c ch÷ c¸i)
Tõ nµo ®­îc dïng ®Ó chØ giai ®o¹n hoµn thiÖn cña con ng­êi vÒ mÆt thÓ chÊt vµ tinh thÇn (10 ch÷ c¸i)
Tõ nµo ®­îc dïng ®Ó chØ con ng­êi b­íc vµo giai ®o¹n cuèi cuéc ®êi (3 ch÷ cai)
Lµm g× tr­íc khi ¨n (6 ch÷ c¸i)
Khãi thuèc lµm cho c¸i g× bÞ h«i (6 ch÷ c¸i)
Giai ®o¹n chuyÓn tiÕp tõ trÎ con sang ng­êi lín trong cuéc ®êi con ng­êi ®­îa gäi lµ g× (11 ch÷ c¸i)
« ch÷ sè 7
1
q
u
è
c
a
2
q
u
è
c
h
é
i
3
L
i
ª
n
h
î
p
q
u
è
c
4
q
u
è
c
t
Þ
c
h
5
q
u
è
c
s
­
6
v
­
¬
n
g
q
u
è
c
7
q
u
è
c
k
h
¸
n
h
8
q
u
è
c
n
g
÷
9
q
u
è
c
t
Õ
c
a
10
q
u
è
c
t
h
­
11
q
u
è
c
v
­
¬
n
g
12
q
u
è
c
h
i
Ö
u
13
®
Õ
q
u
è
c
14
d
Ñ
p
g
i
Æ
c
15
q
u
è
c
p
h
ß
n
g
§Æt c©u:
Gîi ý c¸c tõ ë hµng ngang
Bµi h¸t chÝnh thøc cña mét n­íc, dïng khi cã lÔ nghi träng thÓ ( 6 ch÷ c¸i b¾t ®µu b»ng ch÷ Q
C¬ quan quyÒn lùc cao nhÊt cña mét n­íc, lµm ra ph¸p luËt vµ quyÕt ®Þnh c¸c viÖc lµm cña nhµ n­íc (7 ch÷ c¸i)
Tæ chøc quèc tÕ tËp hîp tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi nh»n b¶o vÖ hoµ b×nh, t¨ng c­êng hîp t¸c vµ ph¸t triÓn thµnh lËp vµo ngµy 21-10-1945 (11 ch÷ c¸i, b¾t ®Çu b»ng ©m L)
T­ c¸ch lµ c«ng d©n cña mét n­íc nhÊt ®Þnh ( 7 ch÷ c¸i)
Ng­êi ®­îc t«n nh­ bËc thÇy cña mét n­íc (6 ch÷ c¸, b¾t ®Çu b»ng ©m Q)
N­íc theo chÕ ®é qu©n chñ (9 ch÷ c¸i, b¾t ®Çu b»ng ©m V)
LÔ kØ niÖm thµnh lËp n­íc (9 ch÷ c¸i) 
TiÕng nãi chung cña mét n­íc(7 ch÷ c¸i)
Bµi h¸t chÝnh thøc cña c¸c ®¶ng do giai cÊp c«ng nh©n c¸c n­íc trªn thÕ giíi (8 ch÷ c¸i)
Th­ cña ®¹i sø cña c¸c ®Õn tr×nh víi mét n­íc kh¸c (7 ch÷ c¸i)
Vua cña mét n­íc (9 ch÷ c¸i)
Tªn cña mét n­íc (8 ch÷ cai)
N­íc x©m chiÕm nhiÒu n­íc nhá (6 ch÷ c¸i)
Lµm cho ®Êt n­íc hoµ b×nh, chÕ phôc ®­îc c¸c lùc l­îng ph¶n c¸ch m¹ng (7 ch÷ c¸i) b¾t ®Çu b»ng ch÷ D
Nh÷ng viÖc vÒ gi÷ g×n an ninh chñ quyÒn vµ an ninh cña ®Êt n­íc( 9 ch÷ c¸i, b¾t ®Çu b»ng ch÷ Q)
« ch÷ sè 8
1
t
è
C
é
n
g
2
B
Õ
n
H
¶
i
3
h
­
¬
®
i
Ò
n
4
n
g
«
®
i
n
h
d
i
Ö
m
5
h
i
Ò
n
l
­
¬
n
g
6
p
h
ó
l
¬
i
7
t
æ
n
g
t
u
y
Ó
n
c
ö
§Æt c©u cã tõ xuÊt hiÖn ë cét däc:..
Gîi ý c¸c « hµng hµng ngang
Mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch tµn b¹o cña Ng« §×nh DiÖm giÕt h¹i ®ång bµo yªu n­íc vµ chiÕn sÜ c¸ch m¹ng( 6 ch÷ c¸i)
Tªn con s«ng ®­îc quy ®Þnh giíi tuyÕn t¹m thêi gi÷a miÒn Nam vµ miÒm B¾c ( 6 ch÷ c¸i)
Tªn mét vô th¶m s¸t ë Qu¶ng TrÞ ( 9 ch÷ c¸i)
Tªn cña tæng thèng chÝnh quyÒn tay sai ë miÒn Nam do MÜ lËp nªn ( 11 ch÷ c¸i)
Tªn chiÕc cÇu b¾c qua s«ng BÕn H¶i ( 9 ch÷ c¸i)
Tªn nhµ tï mµ chÝnh quyÒn Ng« §×nh DiÖm ®· ®Çu ®äc 6000 ng­êi, lµm h¬n 1000 ng­êi chÕt ( 6 ch÷ c¸i)
§iÒu ®­îc quy ®Þnh trong hiÖp ®Þnh Gi¬-ne-v¬, tiÕn hµnh vµo th¸ng 7-1956 ( 11 ch÷ c¸i)
« ch÷ sè 9
1
R
õ
n
g
n
g
Ë
P
m
Æ
n
2
t
H
ñ
y
t
r
i
Ò
u
3
n
h
Ö
t
®
í
i
g
i
ã
m
U
µ
4
c
h
÷
S
5
t
h
a
n
§Æt c©u cã tõ xuÊt hiÖn ë cét däc.
Gîi ý c¸c tõ ë hµng ngang
Lo¹i rõng ph©n bè chñ yÕu ë ven biÓn( 11 ch÷ c¸i)
HiÖn t­îng n­íc biÓn d©ng lªn, h¹ xuèng gäi lµ( 10 ch÷ c¸i)
§Æc ®iÓm khÝ hËu n­íc ta ( 14 ch÷ c¸i)
H×nh d¹ng bê biÓn n­íc ta ( 4 ch÷ c¸i)
Tªn mét lo¹i kho¸ng s¶n cã nhiÒu ë n­íc ta, tËp trung ë Qu¶ng Ninh ( 15 ch÷ c¸i)
« ch÷ sè 10
1
v
i
Ö
t
t
r
×
2
d
i
t
i
c
h
l
Þ
c
h
s
ö
3
k
i
n
h
4
c
h
¨
m
s
o
c
r
õ
n
g
5
n
h
a
n
h
6
l
ó
a
g
¹
o
7
q
u
è
c
l
é
1
a
8
h
o
¸
c
h
Ê
t
9
h
µ
n
é
i
10
n
«
n
g
t
h
«
n
§Æt c©u: 
Gîi ý c¸c tõ ë hµng ngang
Tªn mét trung t©m c«ng nghiÖp võa ®­îc xem lµ ®Ønh cña ch©u thæ ®ång b»ng B¾c Bé ( 7 ch÷ c¸i )
Nh÷ng vÕt tÝch x­a ®­îc l­u l¹i ®Õn ngµy nay lµ ®iÒu kiÖn thu hót kh¸ch du lÞch (12 ch÷ c¸i)
D©n téc cã sè d©n ®«ng nhÊt (4 ch÷ c¸i)
Mét ho¹t ®éng ng­îc nghÜa víi hµnh ®éng ®èt ph¸ rõng ( 11ch÷ c¸i)
Tõ chØ tèc ®é t¨ng d©n sè cña n­íc ta (6 ch÷ c¸i, 
Lo¹i c©y ®­îc trång nhiÒu nhÊt ë n­íc ta ( 6 ch÷ c¸i) 
Mét tuyÕn ®­êng giao th«ng dµi nhÊt ®Êt n­íc ViÖt Nam (8 ch÷ c¸i)
Tªn mét ngµnh c«ng nghiÖp cã s¶n phÈm lµ xµ phßng, ph©n bãn.. (7 ch÷ c¸i)
Mét trong nh÷ng n¬i cã ho¹t ®éng th­¬ng maih ph¸t triÓn nhÊt c¶ n­íc (5 ch÷ c¸i)
Kho¶ng 3/4 d©n sè n­íc ta sèng ë ®©y (8 ch÷ cai)
« ch÷ sè 11
1
v
u
a
H
u
n
g
2
®
a
i
c
«
v
i
ª
t
3
C
h
i
l
¨
n
g
4
b
¹
c
H
®
»
n
g
5
x
«
v
I
Õ
t
6
t
h
¸
n
g
t
¸
M
7
®
i
Ö
n
b
i
ª
n
p
h
u
8
x
©
y
d
ù
N
m
i
Ò
n
b
¾
c
9
g
i
¶
i
p
h
o
n
g
m
i
ª
n
n
a
m
§Æt c©u: 
Gîi ý c¸c tõ ë hµng ngang
Ng­êi ®øng ®Çu nhµ n­íc V¨n Lang (7 ch÷ c¸i )
Tªn n­íc ta thêi nhµ §inh (9 ch÷ c¸i)
Tªn ¶i L¹ng S¬n, n¬i Lª Lîi phôc kÝch tiªu diÖt qu©n Minh (7 ch÷ c¸i)
Dßng s«ng ®­îc tæ tiªn ta dïng mÑo ®ãng cäc ®Ó phôc kÝch chiÕn thuyÒn qu©n x©m l­îc ph­¬ng B¾c(8 ch÷ c¸i)
Tªn gäi phong trµo næi dËy cña n«ng d©n NghÖ –TÜnh n¨m 1930 (6ch÷ c¸i)
Th¸ng diÔn ra cuéc c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc khái ¸ch n« lÖ thùc d©n Ph¸p(8 ch÷ c¸i)
ChiÕn th¾ng lÞch sö kÕt thóc chiÕn tranh chèng thùc d©n Ph¸p (11ch÷ c¸i) 
NhiÖm vô ®Çu tiªn cña nh©n d©n miÒn B¾ sau n¨m 1954 (14 ch÷ c¸i)
NhiÖm vô cña toµn d©n sau 1954 ®èi víi miÒn Nam (16 ch÷ c¸i)
« ch÷ sè 13
1
c
©
u
k
i
Ò
u
2
k
h
a
c
g
i
è
n
g
3
n
u
i
n
g
å
i
4
x
e
n
g
h
i
ª
n
g
5
t
h
­
¬
n
g
n
h
a
u
6
c
a
­
¬
n
7
n
h
í
k
Î
c
h
o
8
n
­
í
c
c
ß
n
9
l
¹
c
h
n
µ
o
10
v
÷
n
g
n
h
­
c
©
y
12
n
h
í
t
h
­
¬
n
g
13
t
h
i
n
ª
n
14
¨
n
g
¹
o
15
u
è
n
c
©
y
16
c
¬
®
å
17
n
h
µ
c
ã
n
ã
c
§Æt c©u: 
Gîi ý c¸c tõ ë hµng ngang
 1.Muèn sang th× b¾c .
Muèn con hay ch÷ ph¶i yªu lÊy thÇy
 2.BÇu ¬i th­¬ng lÊy bÝ cïng
Tuy r»ng  nh­ng chung mét giµn
 	3. Nói cao bëi cã ®Êt båi
Nói chª nói thÊpë ®©u.
 4. Nùc c­êi ch©u chÊu ®¸ xe
T­ëng r»ng chÊu ng· ai dÌ.
 	5. NhiÔu ®iÒu phñ lÊy gi¸ g­¬ng
Ng­êi trong mét n­íc ph¶i.cïng
 6.C¸ kh«ng ¨n muèi .
Con c­ìng cha mÑ tr¨m ®­êng con h­
 7.¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y
¡n khoaicho d©y mµ trång
 8.Mu«n dßng s«ng ®æ biÓn s©u
BiÓn chª s«ng nhá, biÓn ®©u..
 9.Lªn non míi biÕt non cao
Léi s«ng míi biÕt..c¹n s©u
 10.Dï ai nãi ®«ng nãi t©y
Lßng ta vÉn .gi÷a rõng
 11.ChiÒu chiÒu ngã ng­îc ngã xu«i
Ngã kh«ng thÊy mÑ ngïi ngïi nhí th­¬ng
 12. Nãi chÝn.lµm m­êi
 Nãi m­êi lµm chÝn kÎ c­êi ng­êi chª
 13. ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y
.nhí kÎ ®©m,xay,giÇn, sµng
..Tõ thuë cßn con
D¹y con tõ thuë h·y cßn ng©y th¬
N­íc l· mµ v· nªn hå
Tay kh«ng mµ næimíi ngoan
16.Con cã cha nh­..
Con kh«ng cha nh­ nßng näc ®øt ®u«i
H­íng dÉn chÊm TiÕng ViÖt häc sinh giái líp 5 N¨m häc 2006 – 2007
Tinh thÇn chung : 90% néi dung ®Ò thi lÊy tõ SGK. ChÊm ®óng ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm.
C©u 1 : a) §iÒn : “XÊu ... ng­êi”. (0,25®) b) §iÒn : “Tr«ng ...dong” (0,25®). c) TrÐo « “CÇn chó ý c¶ néi dung vµ h×nh thøc” (0,25®) Ph¶i ®óng Ýt nhÊt 1 c©u (a hoÆc b) th× míi chÊm 1c
C©u 2 : TrÐo b, c, e. §óng hoµn toµn cho 0,25®
C©u 3 : a) NÕu lµ h×nh thøc dïng dÊu g¹ch ngang ®Çu dßng th× : 
Tïng më quyÓn ¶nh l­u niÖm gia ®×nh cho Vinh xem. Vinh nãi : 
 - TÊm ¶nh nµy chôp lóc cËu lªn mÊy mµ nom ngé thÕ ?
 - CËu nhÇm to råi !
 - NhÇm ­ ? 
 - õ, ®ã lµ ¶nh «ng néi tí lóc «ng cßn bÐ ®Êy ! (hoÆc õ ! §ã...)
b) NÕu lµ h×nh thøc dïng dÊu : “ ” (hai chÊm, më ngoÆc kÐp) th× : 
Tïng më quyÓn ¶nh l­u niÖm gia ®×nh cho Vinh xem. Vinh nãi : “TÊm ¶nh nµy chôp lóc cËu lªn mÊy mµ nom ngé thÕ ?” Tïng ®¸p : “ CËu nhÇm to råi !” Vinh th¾c m¾c : “NhÇm ­ ?”. Tïng tr¶ lêi : “õ, ®ã lµ ¶nh «ng néi tí lóc «ng cßn bÐ ®Êy !” (hoÆc Tïng vui vÎ gi¶i thÝch : “õ! ®ã... / õ, ®ã... ) Nãi chung, dïng c¸ch [: “”] th× ph¶i cã thªm lêi dÉn ý.
BiÓu ®iÓm : §óng c©u ®Çu 0,25®; c©u 2&3 : 0,25® ; c©u 4&5 : 0,25®)
C©u 4: Nhãm 1: n­íc nhµ, non s«ng, Tæ quèc. Nhãm 2 th­êng ®óng theo nhãm 1 (0,25®). Tr­êng hîp ®óng hoµn toµn 1 nhãm, nhãm kia thiÕu tõ : cho 0,25 ; sai tõ : 0® 
C©u5 : a: cµng... cµng (0,25®) ; c©u b : bao nhiªu... bÊy nhiªu (0,25®). (®·... ®·, råi... råi: sai)
C©u 6: a : thiªn h¹ ; b: thiªn bÈm & thiªn tµi ; c: thiªn chøc. §óng 4 tõ: 0,5 ; 2-3 tõ: 0,25®.
C©u 7 : LÇn l­ît ®iÒn theo SGK : vµng xuém (xém)– vµng hoe – vµng lÞm – vµng èi – vµng t­¬i – vµng gißn – vµng m­ît. (Tõ vµng lÞm vµ vµng èi cã thÓ thÕ cho nhau ; tõ vµng gißn cã thÓ thay b»ng vµng rùc). §óng vÞ trÝ 6-7 tõ : 0,75 ; ®óng 5 tõ : 0,5 ; ®óng 3-4 tõ : 0,25 ; chØ ®óng 1-2 tõ : 0®.). NÕu tù ®­a tõ “vµng sÉm, vµng ­¬m, vµng ®Ëm” vµo : ph¶i bµn thèng nhÊt.
C©u 8 : §óng c¶ 5 tõ : 0,5® ; ®óng 3-4 tõ : 0,25®. §óng 1-2 tõ : 0®
§ªm trung thu thËt lµ ®Ñp. BÇu trêi cao lång léng (vêi vîi) vµ réng mªnh m«ng. (thªnh thang: kh«ng hîp ng÷ c¶nh, sai) Nh÷ng ng«i sao lÊp l¸nh nh­ mu«n ngµn ®«i m¾t nhÊp nh¸y (lÊp l¸y, lung linh) truyÒn tÝn hiÖu vui cho nhau. Tr¨ng ®ªm nay trßn vµnh v¹nh, táa s¸ng mäi nÎo ®­êng cho trÎ em vui ch¬i. 
C©u 9 : §iÒn G cho c©u a & c ; § cho c©u b. §óng hoµn toµn : 0,5® ; ®óng 2 c©u : 0,25®.
C©u 10 : a) Trêi m­a dÇm, ®Êt sÐt ë ngoµi ®ång tr¬n nh­ ®æ mì.
 b) MÆc dï kÎ ra ng­êi vµo ån µo nh­ng §an-tª vÉn ®äc hÕt cuèn s¸ch.
L¸ buåm c¨ng phång nh­ ngùc ng­êi khæng lå ®Èy thuyÒn ®i. 
§óng hßan toµn mçi c©u ®­îc 0,25®. Cã sai : 0®. Riªng c©u 10b: nÕu g¹ch lu«n tõ nèi th× ?
C©u 11 : a) - Ai còng sèng, sèng nh­ «ng, thËt ®¸ng sèng.
 - Ai còng chÕt, chÕt nh­ «ng, chÕt nh­ sèng. (0,25®)
b) “m­u trÝ” (hoÆc tµi trÝ, trÝ tuÖ, t.minh) & dòng khÝ (dòng c¶m, bÊt khuÊt, gan d¹) : 0,25®
C©u 12 : Danh tõ “c¸i nÕt, c¸i ®Ñp” (c©u a) & “con ngùa, cá, tµu” (c©u b) : 0,25®
§éng tõ : ®¸nh, chÕt, ®au, bá : 0,25®. (Kh«ng cã tÝnh tõ.)
C©u 13: §iÒn hîp lÝ c¶ 5 chç : 0,5® ; 3-4 chç : 0,25® ; 1-2 chç : 0®
TriÖu ThÞ Trinh(1) = Ng­êi con g¸i Êy ; ng­êi thiÕu n÷ Êy ; ... TriÖu ThÞ Trinh(2) = nµng – c« ; TriÖu ThÞ Trinh(3) = nµng – c« ; TriÖu ThÞ Trinh(4) = Ng­êi con g¸i xø Quan Yªn Êy - TriÖu T Trinh(5) = Bµ - ng­êi n÷ anh hïng Êy ; ng­êi n÷ t­íng Êy (vÞ trÝ 4 & 5 cã thÓ thay cho nhau.
C©u 14: a) ThÓ lo¹i “ T¶ h×nh d¸ng vµ ho¹t ®éng cña ng­êi th©n chø kh«ng chØ cã ho¹t ®éng. 
b. Träng t©m lÇn nÇy lµ chÊm kÜ n¨ng hµnh v¨n vµ dïng tõ:: Më bµi gi¸n tiÕp (0,25), kÕt bµi më réng(0,25), dïng nhiÒu tõ ng÷ gîi t¶, gîi c¶m,t­îng thanh, t­îng h×nh, c¸c biÖn ph¸p lÆp, thay thÕ tõ ng÷ ®Ó liªn kÕt c©u, bp so s¸nh...ViÕt nhiÒu (>15 dßng), nh­ng kh«ng “ lung tung l¾m”, v× rÊt nhiÒu em viÕt rÊt “lîi giÊy” do vèn tõ vµ vèn sèng Ýt. Kh«ng ®Æt nÆng l¾m vÒ lçi chÝnh t¶