Đề khảo sát học sinh giỏi năm học 2006 - 2007 môn: Ngữ văn lớp 7

§Ò kh¶o s¸t häc sinh giái
n¨m häc 2006-2007
m«n: ng÷ v¨n- líp 7
 (Thêi gian lµm bµi:120 phót, kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò )
-----------------------------------
Câu I.(3 điểm).
 Cho đoạn văn sau: 
 “Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. Bác Hồ sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy, bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân. Đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất. Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay”.
 (Trích “Đức tính giản dị của Bác Hồ”-Phạm Văn Đồng).
 a) Tìm những câu chứa phép lập luận và nêu tên từng phép lập luận ấy?
 b)Nêu tác dụng của những phép luận đó?
Câu II.(7 điểm).
 	Trình bày của em về hai c©u th¬ sau:
“Kim d¹ nguyªn tiªu nguyÖt chÝnh viªn
Xu©n giang, xu©n thuû, tiÕp xu©n thiªn”
( Nguyªn tiªu- Hå ChÝ Minh)
Câu III (10 điểm).
 Nêu cảm nghĩ của em về bài thơ “Tiếng gà trưa”-Xuân Quỳnh.
híng dÉn chÊm kh¶o s¸t häc sinh giái huyÖn
MÔN NGỮ VĂN 7
NĂM HỌC 2006-2007
Câu I (3 điểm)
*Yªu cÇu: 
a)Häc sinh chØ c¸c phÐp lËp luËn sau :
 	-Phép lập luận nhân-quả: Bác Hồ sống đời sống giản dị thanh bạch như vậy bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân (1 điểm).
 -Phép lập luận tương phản: Đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất (1 điểm).
 b)Tác dụng (1 điÓm).
 -Người đọc hiểu sâu sắc hơn về đức tính giản dị của Bác Hồ.
 +Hiểu được nguyên nhân của lối sống giản dị.
 +Sự kết hợp hài hoà giữa hai yếu tố tưởng như mâu thuẫn trong một con người: Giản dị về đời sống vật chất, phong phú về tâm hồn.
C¸ch cho ®iÓm:
-Mçi ý ®óng cho 1 ®iÓm, sai kh«ng cho ®iÓm
Câu II (5 điểm).
*Yªu cÇu: Häc sinh c¶m nhËn ®¶m b¶o c¸c ý sau:
-Hai c©u th¬ lµ vÎ ®Ñp t¬i t¾n, léng lÉy, trµn ngËp søc sèng cña bøc tranh thiªn nhiªn ®ªm tr¨ng r»m th¸ng giªng.
-HiÖn lªn trong bøc tranh ®ªm tr¨ng r»m th¸ng giªng lµ dßng s«ng xu©n,níc mïa xu©n tiÕp nèi víi bÇu trêi mïa xu©n t¹o nªn mét kh«ng gian d¹t dµo c¶nh xu©n. §iÖp tõ “ xu©n” ®îc l»p l¹i 3 lÇn trong mét c©u th¬ lµm cho m¹ch th¬ ý th¬, ý th¬ vµ c¶m xóc cña nhµ th¬ trë lªn liÒn m¹ch, nèi tiÕp, ©m hëng th¬ thanh tho¸t bay bæng gîi cho ngêi ®äc c¶m gi¸c thËt thó vÞ vÒ c¶nh ®ªm tr¨ng mïa xu©n.
-§»ng sau nÐt chÊm ph¸ Êy lµ mét hån th¬ tµn ngËp t×nh yªu thiªn nhiªn, mét phong th¸i ®iÒm tÜnh, ung dung rÊt ®çi thanh th¶n cña mét ngêi chiÕn sÜ, mét nghÖ sÜ tµi hoa gi÷a ®ªm xu©n lÞch sö
*Cách cho điểm: 
 	 - Cảm nhận sâu sắc, tinh tÕ đầy đủ các ý, diễn đạt trôi chảy:(4,5 - 5 điểm).
 - C¶m nhËn,®ủ ý, diễn đạt trôi chảy(:3,5→4,0 điểm).
 -Đủ ý, diễn ®¹t lñng cñng:( 2,5→3,0 điểm.)
 -Chưa đủ ý, diễn đạt lủng củng,:(1,5→2,0 điÓm.)
-ThiÕu nhiªu ý,diÜen ®¹t kh«ng m¹ch l¹c(.0,5 -1,0 ®iÓm)
 -Kh«ng ®óng ý nào(0 ®iÓm).
Câu III.
Mở bài:
*Yªu cÇu:
-Dẫn dắt.
-Nêu tên tác giả, tác phẩm, nội dung bài thơ: Hình ảnh tiếng gà trưa đã mang lại cho người chiến sỹ những liên tưởng, suy ngẫm về tuổi thơ, về tình bà cháu, tình yêu quê hương đất nước.
-Nêu ấn tượng chung.
*C¸ch cho ®iÓm:
§iÓm1: §¹t nh yªu cÇu, diÔn ®¹t trong s¸ng cã c¶m xóc.
§iÓm 0: Sai hoµn toµn
 2) Thân bài: 
 a)Nêu những cảm xúc chung về bài thơ.
 -Bài thơ với thể thơ 5 chữ sáng tạo đã diễn đạt chính xác những cung bậc tình cảm của tác giả.
 -Những kỷ niệm về tuổi thơ, về bà cháu là những hình ảnh đẹp lung linh được gợi lên từ âm thanh quen thuộc của tiếng gà.
 b)Những ấn tượng cụ thể với từng hình ảnh thơ.
 *Khổ 1.
 - Hình dung ra không gian, thời gian xuất hiện tiếng gà: đó là một xóm nhỏ hẻo lánh vào thời điểm giữa trưa. Bất chợt âm thanh tiếng gà vang lên đem lại cho người chiến sỹ những cảm nhận mới lạ. Điệp từ “nghe” được lặp lại 3 lần trong đoạn. Tiếng gà làm “xao động nắng trưa” “bàn chân đỡ mỏi” “gọi về tuổi thơ”. Tiếng gà đem lại cho người chiến sỹ những cảm nhận mới mẻ về thế giới xung quanh và bản thân mình. Nó là sợi chỉ đỏ nối liền giữa hai miền quá khứ và hiện tại, là liều thuốc tinh thần kỳ diệu đối với người chiến sỹ.
 -Suy ngẫm: âm thanh tiếng gà nghe mới thân quen làm sao, nó làm ta nhớ về những hình ảnh, những ký ức vừa gần gũi thân thuộc lại vừa xa xăm. Đó là tuổi thơ, là quê hương là những gì thân thuộc của ta đó.
 *Khổ 2.
 -Hình dung ra một bức tranh đầy mầu sắc: màu hồng của trứng, màu vàng mơ, hoa đốm trắng, màu nắng của những con gà.
 -Hình dung ra tâm trạng của đứa trẻ: ngạc nhiên thích thú.
 *Khổ 3;4;5;6.
 -Tưởng tượng ra sự ngượng nghịu của đứa trẻ khi bà bắt gặp xem trộm gà đẻ. Qua đó suy ngẫm về tính tò mò tinh nghịch nhưng rất đáng yêu của trẻ thơ.
 -Nhớ về bà người chiến sỹ nhớ về lời mắng của bà “gà đẻ mà mày nhìn, rồi sau này lang mặt”. Bởi trong lời trách ấy ta thấy được nụ cười nhăn nheo, ánh mắt bà nhìn cháu nhân hậu bao dung.
 -Thông qua các từ “khum soi trứng, dành, chắt chiu, lo gà toi, mong” ta thấy một người bà tảo tần chịu thương chịu khó, yêu thương dành dụm tất cả cho cháu. Bà lặng gom nhặt, chắt chiu những khó nhọc của đời mình để dành cho cháu những niềm vui nho nhỏ.
 -Tưởng tượng ra niềm vui của cháu khi nhận được quần áo bà mua. Suy ngẫm về tình cảm của người chiến sỹ trong thực tại khi nhớ về kỷ niệm.
 -Liên tưởng, suy ngẫm: từ sự tần tảo ấy ta thấy nhớ về hình ảnh của những người bà, người mẹ, người chị một nắng hai sương trên đồng ruộng. Đó là sự tảo tần của tất cả những người phụ nữ Việt Nam.
 *Khổ 7;8.
 -Tưởng tượng ra hình ảnh em bé với giấc ngủ “hồng sắc trứng”: đôi má căng tròn, ửng hồng, đôi môi hé mở như đang cười......Trong giấc ngủ ấy chứa bao hoài niệm, ước vọng của em.
 -Qua điệp từ “vì” ta thấy người chiến sỹ bảo vệ Tổ quốc-một hành động cao cả, thiêng liêng lại bắt đầu từ những điều thật bình dị: làng xóm, tình yêu bà, tiếng gà tuổi thơ.
 -Suy ngẫm, liên tưởng: Chao ôi! Tình yêu đất nước, lòng can đảm, kiên cường chiến đấu bảo vệ Tổ quốc đâu phải là điều trừu tượng, xa xăm, khó nắm bắt. Nó chính là lòng yêu xóm làng, yêu bờ tre ngọn cỏ, yêu những gì gần gũi thân thuộc nhất của cuộc đời ta (liên tưởng đến tác phẩm của nhà văn Ê-ren-bua).
 -“Ổ trứng hồng tuổi thơ” sẽ theo mãi bước chân người chiến sỹ, trở thành động lực, thành điểm tựa vững chắc để anh chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
 -Cảm xúc, suy ngẫm về bài thơ, về tác giả Xuân Quỳnh.
*Cách cho điểm:
 -Cảm nhận chung: 2 điểm.
 -Những ấn tượng cụ thể: 8 điểm-
-Đủ ý,s©u s¾c, tinh tÕ diễn đạt trôi chảy:(7-8 điểm).
-Đủ ý, s©u s¾c tinh tÕ, diễn đạt ®«i chç chưa mạch lạc:(5-6 điểm.)
-§ủ ý, diễn đạt ®«i chç lủng củng:(3-4 điểm.)
ThiÕu ý, diÔn ®¹t lñng cñng(1-2 ®iÓm)
-Không đúng ý nào: 0 điÓm
3) KÕt bài(1 ®iÓm):
*Yªu cÇu:
 -Ấn tượng khái quát về tác giả, tác phẩm.
*C¸ch cho ®iÓm:
§iÓm1: §¹t nh yªu cÇu, diÔn ®¹t trong s¸ng cã c¶m xóc.
§iÓm 0: Sai hoµn toµn
* Chó ý:Sau khi chÊm ®iÓm tõng c©u, gi¸m kh¶o nªn c©n nh¾c ®Ó cho ®iÓm toµn bµi mét c¸ch hîp lý, ®¶m b¶o ®¸nh gi¸ ®óng tr×nh ®é häc sinh. §iÓm toµn bµi ®Ó ®iÓm lÎ ®Õn 0,5