A/. MỤC TIÊU
· Củng cố các quy tắc nhân, chia hai lũy thừa cùng cơ số, quy tắc tính lũy thừa của lũy thừa, lũy thừa của một tích, lũy thừa của một thương.
Rèn luyện kỷ năng áp dụng các quy tắc trên trong tính giá trị biểu thức, viết dưới dạng lũy thừa, so sánh hai, tìm số chưa biết .
B/. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
· GV: Bảng phụ ghi tổng hợp các công thức về lũy thừa, bài tập. Đề kiểm tra 15 phút (phôtô cho từng HS).
· HS: Giấy trong, bút dạ, giấy làm kiểm tra.
C/. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
TIẾT 7 § 4: LŨY THỪA CỦA MỘT SỐ HỮU TỈ (TIẾP) A/. MỤC TIÊU Hs nắm vững quy tắc về lũy thừa của một tích và lũy thừa của một thương. Cĩ kỹ năng vận dụng các quy tắc trên trong tính tốn. B/. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH GV: Bảng phụ ghi bài tập và cơng thức. HS: Giấy trong, bút dạ, bảng phụ nhĩm. C/. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA HS1: - Định nghĩa và viết cơng thức lũy thừa bậc n của số hữu tỉ x Chữa bài tập 39 (Tr9 SBT) (Cho HS sử dụng máy tính bỏ túi) HS2: Viết cơng thức tính tích và thương hai lũy thừa cùng cơ số, tính lũy thừa của một lũy thừa Chữa bài tập 30 (Tr19 SGK) Tìm x biết: a) b) HS1: - Phát biểu định nghĩa lũy thừa bậc n của số hữu tỉ x cơng thức: với Bài tập 39 (Tr9 SBT) = = HS2: với a) b) Hoạt động 2:1) LŨY THỪA CỦA MỘT TÍCH GV nêu câu hỏi ở đầu bài “Tính nhanh tích: (0,125)3.83 như thếnào?” Để trả lời câu hỏi này ta cần biết cơng thức lũy thừa của một tích. - Cho HS làm ?1 Tính và so sánh: a) (2.5)2 và 22 .52 b) - Qua hai ví dụ trên, hãy rút ra nhận xét Muốn nâng một tích lên một lũy thừa, ta cĩ thể làm thế nào? - GV đưa ra cơng thức Cơng thức trên ta cĩ thể chứng minh như sau (GV đưa bài chứng minh lên màn hình) (Với n>0) = . = - Cho HS áp dụng vào ?2 Tính a) b) (1,5)3.8 - GV lưu ý HS áp dụng cơng thức theo cả hai chiều: Lũy thừa của một tích (xy)n= Nhân hai lũy thừa cùng số mũ (GV điền tiếp vào các cơng thức trên) - Bài tập: Viết các tích sau dưới dạng lũy thừa của một số hữu tỉ a) 108. 28; b) 254 .28 c) 158 94 HS thực hiện, hai HS lên bảng: a) = b) = = = HS: Muốn nâng một tích lên một lũy thừa, ta cĩ thể nâng từng thừa số lên lũy thừa đĩ, rồi nhân các kết quả tìm được. HS xem bài chứng minh trên màn hình HS thực hiện; b) (1,5)3.8 = (1,5)3.23 = (1,5.2)3 =(3)3 27 HS thực hiện; 2HS lên bảng a) 208; b) (252)4.28=58.28=108 c) 158.(32)4=15838=458 Hoạt động 3: 2) LŨY THỪA CỦA MỘT THƯƠNG Cho HS làm ?3 Tính và so sánh a) b) - Qua hai ví dụ, hãy rút ra nhận xét: lũy thừa của một chương cĩ thể tính thế nào? - Ta cĩ cơng thức: CaÙch chứng minh cơng thức này tương tự như chứng minh cơng thức lũy thừa của một tích. GV điền tiếp vào cơng thức trên Lũy thừa của một thương Chia hai lũy thừa cùng số mũ - Cho HS làm ?4 Tính - Viết các biểu thức sau dưới dạng một lũy thừa: a) b) HS thực hiện, hai HS lên bảng: a) b) HS: Lũy thừa của một thương bằng thương các lũy thừa. HS thực hiện, ba HS lên bảng: HS làm: a) b) Hoạt động 4: LUYỆN TẬP CỦNG CỐ -Viết cơng thức: luỹ thừa của mợt tích, luỹ thừa của một thương, nêu sự khác nhau về điều kiện của y trong hai cơng thức. Một HS lên bảng viết. (xy)n = xnyn (y bất kỳ Ỵ Q) -Từ cơng thức luỹ thừa của tích hãy nêu quy tắc tính luỹ thừa của tích, quy tắc nhân hai luỹ thừa cùng số mũ. Tương tự, nêu quy tắc tính luỹ thừa của thương, quy tắc chia hai luỹ thừa cùng số mũ. -Cho HS là ?5 Tính (0,125)3.83 (-39)4:134 HS làm ?5 , hai học sinh lên bảng: (0,125.83) = 13 = 1. (-39:13)4 = 81 GV viên đưa đề bài 34 (Tr.22 SGK) lên màn hình Trong vở bài tập của Dũng cĩ bài làm sau: HS phát biểu ý kiến: (-5)2.(-5)3 = (-5)6 (0,75)3: 0,75=(0,75)2 (0,2)10:(0,2)5 =(0,2)2 Hãy kiểm tra các đáp số, sửa lại chỗ sai (nếu cĩ) Bài 35 (Tr 22 SGK) GV đưa đề bài lên màn hình Sai vì (-5)2.(-5)3 = (-5)5 Đúng Sai vì (0,2)10: (0,2)5 = (0,2)5 Sai vì Đúng Sai vì Ta thừa nhận tính chất sau: Với nếu am = an thì m = n Dựa vào tính chất này tìm m và n biết: a) b) - GV yêu cầu HS hoạt động nhĩm làm bài tập 37 (a,c) và 38 (Tr. 22 SGK) - Bài 37 (a,c) (Tr22 SGK) Tìm giá trị của các biểu thức sau: a) c) Bài 38: a) Viết các số 227 và 318 dưới dạng lũy thừa cĩ số mũ là 9 b) Trong hai số: 227 và 318 , số nào lớn hơn. GV và HS kiểm tra bài làm của vài nhĩm. a) b) HS hoạt động theo nhĩm Bài 37 a) = c) = = Bài 38: a) b) Cĩ: Đại diện một nhóm lên bảng trình bày Hoạt động 5: HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Ôn tập các quy tắc và công thức về lũy thừa (học trong hai tiết) Bài tập về nhà: bài số 38 (b,d), 40 (Tr22,23 SGK) và bài tập số 44, 45, 46, 50, 51 (Tr10,11 SBT) Tiết sau luyện tập. TIẾT 8 LUYỆN TẬP VÀ KIỂM TRA 15 PHÚT A/. MỤC TIÊU Củng cố các quy tắc nhân, chia hai lũy thừa cùng cơ số, quy tắc tính lũy thừa của lũy thừa, lũy thừa của một tích, lũy thừa của một thương. Rèn luyện kỷ năng áp dụng các quy tắc trên trong tính giá trị biểu thức, viết dưới dạng lũy thừa, so sánh hai, tìm số chưa biết. B/. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH GV: Bảng phụ ghi tổng hợp các công thức về lũy thừa, bài tập. Đề kiểm tra 15 phút (phôtô cho từng HS). HS: Giấy trong, bút dạ, giấy làm kiểm tra. C/. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA HS1: Điền tiếp để được các công thức đúng: xmxn = (xm)n = xm : xn = (xy)n = = Chữa bài tập 37 (b) (Tr22 SGK) Tính giá trị biểu thức: b) GV nhận xét và cho điểm HS HS1 lên bảng điền: Với xmxn = xm+n (xm)n =xm.n xm : xn = xm-n () (xy)n = xnyn = Chữa bài tập 37 SGK b) HS nhận xét bài làm của bạn Hoạt động 2: LUYỆN TẬP Dạng 1: Tính giá trị biểu thức. Bài 40 (Tr23 SGK) Tính: a) c) d) Bài 37 (d) (Tr22 SGK) Tính: Hãy nhận xét về các số hạng ở tử Biến đổi biểu thức: GV ghi lại phát biểu của HS Bài 41 (Tr23 SGK) a) b) Dạng 2: Viết biểu thức dưới các dạng của lũy thừa: Bài 39 (Tr23 SGK) Cho Viết x10 dưới dạng: a) Tích hai lũy thừa trong đĩ cĩ một thừa số là x7. b) Lũy thừa của x2 c) Thương của hai lũy thừa trong đĩ số bị chia là x12 Bài 40 (Tr9 SBT) . Viết các số sau dưới dạng lũy thừa với số mũ khác 1: 125; -125; 27; -27 Bài 45 (a,b) (Tr10 SBT) Viết các biểu thức dưới dạng an (a) a) b) Dạng 3: tìm số chưa biết Bài 42 (Tr23 SGK) a) = 2 GV hướng dẫn câu a b) c) 8n:2n = 4 Bài 46 (Tr10 SBT) Tìm tất cả các số tự nhiên n sao cho: a) 2.162n>4 Biến đổi các biểu thức đại số dưới dạng lũy thừa của 2 b) 9.273n243 Gọi 3 HS lên bảng chữa: a) = c) = = d) = = = HS: Các số hạng ở tử đều chứa thừa số chung là 3 (vì 6=3.2) = = = HS làm bài tập, 2HS lên bảng a) Kết quả: b) Kết quả: -432 HS làm bài 39,1HS lên bảng a) x10 =x7.x3 b) x10 = (x2)5 c) x10 = x12: x2 HS làm bài 40 SBT, GV gọi 2 HS phát biểu ý kiến: 125 = 53; -125 = (-5)3 27 = 33; -27 = (-3)3 HS làm bài tập, 2HS lên bảng trính bày bài giải: a) = b) = = 27: HS làm câu a dưới sự hướng dẫn của GV; câu b,c HS tự làm. a) b) c) 8n:2n = 4n =41 n=1 a) 2.242n>22 252n>22 2<n5 HS lên bảng giải câu b b) 32.333n35 353n35 n=5 Hoạt động 3:KIỂM TRA VIẾT 15 PHÚT Bài 1: (5 điểm). Tính a) b) c) Bài 2: (3 điểm) Viết các biểu thức sau dưới dạng lũy thừa của một số hữu tỉ: a) b) Bài 3: (2điểm)chọn câu trả lời đúng trong các câu A, B, C. 35.34 = A: 320 B: 920 C: 39 b) 23.24 25 = A: 212 B: 812 C: 860 Hoạt động 4: HƯỚNG DẪN VỀN NHÀ Xem lại các dạng bài tập, ơn lại các quy tắc về lũy thừa. Bài tập về nhà số 47, 48, 52, 57, 59 (Tr11, 12 SBT) Ơn tập khái niệm tỉ số giữa hai số hữu tỉ x và y (với ), định nghĩa hai phân số bằng nhau Viết tỉ số giữa hai số thành tỉ số hai số nguyên Đọc bài đọc thêm: Lũy thừa với số mũ nguyên âm. TIẾT 9 §7.TỈ LỆ THỨC A/. MỤC TIÊU HS hiểu rõ thế nào là tỉ lệ thức, nắm vững hai tính chất của tỉ lệ thức. Nhận biết được tỉ lệ thức và các số hạng của tỉ lệ thức. Bước đầu biết vận dụng tính chất của tỉ lệ thức vào giải bài tập. B/. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH GV: Bảng phụ ghi bài tập và các kết luận. HS: Ơn tập khái niệm tỉ số của hai số hữu tỉ x và y (với ), định nghĩa hai phân số bằng nhau, viết tỉ số hai số thành tỉ số hai số nguyên. Giấy trong, bút dạ, bảng phụ nhĩm. C/. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA GV nêu câu hỏi kiểm tra: Tỉ số của hia số a và b với 0 là gì? Kí hiệu. So sánh hai tỉ số: và GV nhận xét và cho điểm HS1: tỉ số của hai số a và b (với 0) là thương của phép chia a cho b. Kí hiệu: hoặc a:b So sánh hai tỉ số: HS nhận xét bài làm của bạn Hoạt động 2: 1) ĐỊNH NGHĨA GV: Trong bài tập trên ta cĩ hai tỉ số bằng nhau Ta nĩi đẳng thức là một tỉ lệ thức . Vậy tỉ lệ thức là gì? Ví dụ: So sánh hai tỉ số GV gọi HS lên bảng làm bài. Vậy đẳng thức là một tỉ lệ thức. - Nêu lại định nghĩa tỉ lệ thức. Điều kiện? - GV giới thiệu kí hiệu tỉ lệ thức: hoặc a: b = c: d Các số hạng của tỉ lệ thức:a;b;c;d Các ngoại tỉ (số hạng ngồi): a;d Các trung tỉ (số hạng trong):b;c - GV cho HS làm ?1 (Tr24 SGK) Từ các tỉsố sau đây cĩ lập được tỉ lệ thức hay khơng? a) và b) Bài tập: a) Cho tỉ số: . Hãy viết một tỉ số nữa để hai tỉ số này lập thành một tỉ lệ thức? Cĩ thể viết bao nhiên tỉ số như vậy? b) Cho ví dụ về tỉ lệ thức. c) Cho tỉ lệ thức: Tìm x? HS: Tỉ lệ thức là một đẳng thức của hai tỉ số. HS: HS nhắc lại định nghĩa tỉ lệ thức HS làm bài ?1 Hai HS lên bảng làm bài tập a) b) (Khơng lập được tỉ lệ thức ) HS làm bài tập, sau đĩ gọi 2 HS lên bảng làm câu a,b a) Viết được vơ số tỉ số như vậy. b) HS tự lấy ví dụ về tỉ lệ thức c) HS cĩ thể dựa vào tính chất cơ bản của phân số để tìm x: Cĩ thể dựa vào tính chất hai phân số bằng nhau để tìm x: Hoạt động 3: 2) TÍNH CHẤT Khi cĩ tỉ lệ thức mà a, b, c, d Z; b và d 0 thì theo định nghĩa hai phân số bằng nhau, ta cĩ: ad = bc. Ta thử xét tính chất này cịn đúng với tỉ lệ thức nĩi chung hay khơng? - Xét tỉ lệ thức: , hãy xem SGK, để hiểu cách chứng minh khác của đẳng thức tích: 18.36 = 24.27 - GV cho HS làm ?2 Bằng cách tương tự từ tỉ lệ thức , hãy suy ra ad = bc (tích ngoại tỉ bằng tích trung tỉ) - GV ghi: Tính chất 1 (Tính chất cơ bản của tỉ lệ thức) Nếu thì ad = bc HS đọc SGK trangn 25 Một HS đọc to trước lớp HS thực hiện ad = bc Ngược lại nếu ad = bc, ta cĩ thể suy ra được tỉ lệ thức: hay khơng? Hãy xem cách làm của SGK: Từ đẳng thức 18.36 = 24.27 suy ra để áp dụng Tương tự từ ad = bc và a, b, c, d làm thế nào để cĩ: - Nhận xét vị trí của các ngoại tỉ và trung tỉ của tỉ lệ thức (2) so với tỉ lệ thức (1). Tương tự nhận xét vị trí của các ngoại tỉ trung tỉ của tỉ lệ thức (3), (4) so với tỉ lệ thức (1) - GV: Nêu tính chất 2 (Tr25 SGK) Nếu ad = bc và a, b, c, d thì ta cĩ các tỉ lệ thức: ; ; ; - Tổng hợp cả hai tính chất của tỉ lệ thức: với a, b, c, d có một trong 5 đẳng thức, ta có thề suy ra các đẳng thức còn lại. (GV giới thiệu bảng tóm tắt trang 26 SGK) Một HS đọc to S ... : do đĩ xy = 2k.5k = 10k2 = 10 k2 = 1 Với k = 1 Hãy tính x, y? Với k = -1 Hãy tính x, y? GV lưu ý HS: nhưng: Ta cĩ thể sử dụng nhận xét để tìm cách giải khác. => . Từ dó tìm x, y HS: Vậy HS làm bài dưới sự hướng dẫn cảu GV Với k=1=> x = 2; y = 5 Với k = -1 => x = -2; y = -5 HS nghe và ghi lại hướng dẫn của giáo viên Hoạt động 3: HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Bài tập về nhà số 63 (trang 31 SGK) số 78,79,80,83 (trang 14 SBT) Đọc trước bài: Số thập phân hữu hạn. Số thập phân vô hạn tuần hoàn. Ôn lại định nghĩa số hữu tỉ. Tiết sau mang máy tính bỏ túi. Tuần 7 Tiết 13 § 9: SỐ THẬP PHÂN HỮU HẠN SỐ THẬP PHÂN VƠ HẠN TUẦN HỒN Ngàyn soạn : Ngày giảng: A/. MỤC TIÊU Kiến thức : - HS nhận biết được số thập phân hữu hạn, điều kiện để một phân số tối giản biểu diễn được dưới dạng số thập phân hữu hạn và số thập phân vơ hạn tuần hồn. 2. Kĩ năng : - Hiểu được rằng số hữu tỉ là số cĩ biểu diễn thập phân hữu hạn hoặc vơ hạn tuần hồn. B/. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH GV: bảng phụ ghi bài tập và kết luận (trang 34). Máy tính bỏ túi. 2. HS: Ơn lại định nghĩa số hữu tỉ. Xem trước bài Máng mái tính bỏ túi C/. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: 1) SỐ THẬP PHÂN HỮU HẠN. SỐ THẬP PHÂN VƠ HẠN TUẦN HỒN GV: Thế nào là số hữu tỉ? GV: Ta đã biết, các phân số thập phân như cĩ thể viết được dưới dạng số thập phân: Các số thập phân đĩ là các số hữu tỉ. Cịn số thập phân 0,323232 cĩ phải là số hữu tỉ khơng? Bài học này sẽ cho ta câu trả lời. Ví dụ: Viết các phân số dưới dạng số thập phân. HS: Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng phân số với a, b Z, b 0 Hãy nêu cách làm - GV yêu cầu HS kiểm tra phép chia bằng máy tính. - Nêu cách làm khác (nếu HS khơng làm được cách khác thì GV hướng dẫn). GV: giới thiệu: Các số thập phân như 0,15; 1,48; cịn được gọi là số thập phân hữu hạn. Ví dụ 2:Viết phân số dưới dạng số thập phân. Em có nhận xét gì về phép này? HS: Ta chia tử cho mẫu. Hai HS lên bảng thực hiện phép chia SGK Cách khác: HS tiến hành chia tử cho mẫu. Một HS lên bảng thực hiện phép chia - Phép chia này không bao giờ chấm dứt, trong thương chữ số 6 được lặp đi lặp lại. - GV: Số 0,41666 gọi là một số thập phân vơ hạn tuần hồn. Cách viết gọn: 0,4166= 0,41(6). Kí hiệu (6) chỉ rằng chữ số 6 được lặp đi lặp lại vơ hạn lần, số 6 gọi là chu kì của số thập phân vơ hạn tuần hồn 0,41(6). GV: Hãy viết các phân số HS làm: dưới dạng số thập phân, chỉ ra chu kỳ của nĩ, rồi viết gọn lại. (GV cho HS dùng máy tính thực hiện phép chia) Hoạt động 2: NHẬN XÉT GV: Ở ví dụ 1, ta đã viết được phân số dưới dạng số thập phân hữu hạn. Ở ví dụ 2, ta viết số dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn. Các phân số này đều ở dạng tối giản. Hãy xét xem mẫu của các phân số này chứa các thừa số nguyên tố nào? HS: - Phân số cĩ mẫu là 20 chứa TSNT 2 và 5. - Phân số cĩ mẫu là 25 chứa TSNT 5. - Phân số cĩ mẫu là 12 chứa TSNT 2 và 3 Vậy các phân số tối giản với mẫu dương, phải cĩ mẫu như thế nào thì viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn? HS: - Phân số tối giản với mẫu dương, mẫu khơng cĩ ước nguyên tố khác 2 và 5 thì phân số đĩ viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn. GV hỏi tương tự với số thập phân vơ hạn tuần hồn. - Phân số tối giản với mẫu dương, mẫu cĩ ước nguyên tố khác 2 và 5 thì phân số đĩ viết được dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn. GV đưa nhận xét “Người ta chứng minh được rằng: vơ hạn tuần hồn” - GV: Cho 2 phân số: Hỏi mỗi phân số trên viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn hay vơ hạn tuần hồn? Vì sao? HS: (Là phân số tối giản) cĩ mẫu là 25= 52 khơng cĩ ước nguyên tố khác 2 và 5 => viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn. là phân số tối giản cĩ mẫu là 30=2.3.5 cĩ ước nguyên tố 3 khác 2 và 5 => viết được dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn. GV yêu cầu HS làm ? Trong các phân số sau đây, phân số nào viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn, phân số nào viết được dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn. Viết dạng thập phân của các phân số đĩ. HS xét lần lượt từng phân số theo các bước” - Phân số đã tối giản chưa? Nếu chưa phải rút gọn đến tối giản. - Xét mẫu của phân số xem chứa các ước nguyên tố nào rồi dựa theo nhận xét trên để kết luận. Kết quả: viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn. viết được dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn. - Cho HS làm bài tập 65 trang 34 (SGK) Bài tập 65 SGK Sau khi giải thích cho HS sử dụng máy tính để tìm kết quả Bài 66 trang 34 (SGK) Các bước làm tương tự như bài 65 GV: Như vậy một phân số bất kỳ cĩ thể viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn hoặc vơ hạn tuần hồn. Nhưng mọi số hữu tỉ đều viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn hoặc vơ hạn tuần hồn. Ngược lại, người ta đã chứng minh được mỗi số thập phân hữu hạn hoặc vơ hạn tuần hồn đều là một số hữu tỉ. Ví dụ: 0,(4) = 0, (1).4 = Tương tự như trên hãy viết các số thập phân sau dưới dạng phân số: 0,(3); 0,(25) HS làm bài tập vào vở, Hai HS lên bảng viết: 0,(3) = 0,(1).3= 0,(25) = 0,(01).25 = GV đưa kết luận trong khung trang 34 SGK lên màn hình HS đọc kết luận về quan hệ giữa số hữu tỉ và số thập phân. Hoạt động 3: CỦNG CỐ LUYỆN TẬP GV: Những phân số như thế nào viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn, viết được dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn? Cho ví dụ? HS trả lời câu hỏi và lấy ví dụ - Trả lời câu hỏi đầu giờ: HS: Số 0,323232 là số thập phân vơ hạn tuần hồn, đĩ là một số hữu tỉ. 0,(32) = 0,( 01).32 = - Cho HS làm bài tập 67 (Tr34 SGK) Cho A = Hãy điền vào ô trống một số nguyên tố có một chữ số để A viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn. Có thể điền mấy số như vậy? - Bài tập 67 SGK Có thể điền 3 số: A = A = A = Hoạt động 4: HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Nắm vững điều kiện để một phân số viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn hay vô hạn tuần hoàn. Khi xét các điều kiện này phân số phải tối giản. Học thuộc kết luận về quan hệ giữa số hữu tỉ và số thập phân.. - Bài tập về nhà số 68, 69, 70, 71 trang 34, 35 SGK. Tuần 7 Tiết 14 LUYỆN TẬP Ngày soạn : Ngày giảng: A/. MỤC TIÊU 1. Kiến thức : - Củng số điều kiện để một phân số viết được số thập phân hữu hạn hay vơ hạn tuần hồn. Kĩ năng : - Rèn luyện kỹ năng viết một phân số dưới dạng phân số thập phân hữu hạn hoặc vơ hạn tuần hồn và ngược lại (thực hiện với các số thập phân vơ hạn tuần hồn chu kì từ 1 đến 2 chữ số). B/. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH GV: bảng phụ ghi nhận xét (trang 31 SGK) và các bài tập, bài giải mẫu. 2. HS: Giấy trong, bút dạ, bảng phụ nhĩm, máy tính bỏ túi. C/. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA HS1: - Nêu điều kiện để một phân số tối giản với mẫu dương viết được dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn. HS1: - Trả lời câu hỏi như “Nhận xét “ trang 33SGK - Chữa bài tập 68(a)(Tr34 SGK?) - Chữa bài tập 68(a) SGK a) Các phân số viết được dưới dạng phân số hữu hạn. viết được dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn. - HS2 : Phát biểu kết luận về quan hệ giữa số hữu tỉ và số thập phân. Chữa tiếp bài tập 68 (b) (Tr34 SGK) HS2: Phát biểu kết luận trang 34 SGK Chữa bài tập 68 (b) SGK Hoạt động 2: LUYỆN TẬP Dạng 1: Viết phân số hoặc thương dưới dạng số thập phân. Bài 69 Tr34 SGK Viết các thương sau dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn (dạng viết gọn) Một HS lên bảng, dùng máy tính thực hiện phép chia và viết kết quả dưới dạng rút gọn. a) 8,5: 3 a) 8,5: 3 = 2,8(3) b) 18,7: 6 b) 18,7: 6 = 3,11 (6) c) 58: 11 c) 58: 11 = 5, (27) d) 14,2: 3,33 d) 14,2: 3,33 = 4, (264) Bài tập 71 trang 35 SGK Viết các phân số dưới dạng số thập phân Kết quả: Bài tập 85,87 trang 15 SBT GV yêu cầu HS hoạt động nhĩm Bài 85 SBT: Giải thích tại sao các phân số sau được viết dưới dạng số thập phân hữu hạn rồi viết chúng dưới dạng đĩ: HS hoạt động theo nhĩm Bài 85:Các phân số này đều ở dạng tối giản, mẫu khơng chứa thừa số nguyên tố nào khác 2 và 5. 16 = 24 40 = 23.5 125 = 53 25 = 52 Bài 87 SBT: Giải thích tại sao các phân số sau viết được dưới dạng số thập phân vơ hạn tuần hồn rồi viết chúng dưới dạng đĩ: Bài 87: Các phân số này đều ở dạng tối giản mẫu cĩ chứa thừa số nguyên tố khác 2 và khác 5. 6 = 2.3; 3 15 = 3.5; 11 Mời đại diện hai nhĩm lên bảng trình bày 2 bài (mỗi nhĩm một bài) GV nhận xét, cĩ thể cho điểm một số nhĩm Dạng 2: Viết số thập phân dưới dạng phân số Bài 70 trang 35 SGK Kiểm tra thêm vài nhĩm khác Viết các số thập phân hữu hạn sau dưới dạng phân số tối giản GV hướng dẫn HS làm phần a,b phần c,d HS tự làm a) 0,32 a) 0,32 = b) –0,124 b) –0,124 = c) 1,28 c) 1,28 = d) –3,12 d) –3,12 = Bài 88 trang 15 SBT Viết các số thập phân dưới dạng phân số a) 0,(5) a) 0,(5) = 0,(1).5 = GV hướng dẫn HS làm phần a. Các phần b, c HS tự làm Hai HS lên bảng làm phần b,c b) 0,(34) b) 0,(34) = 0,(01).34 = c) 0,1(23) c) 0,(123) = 0,(001).123 = Bài 89 trang 15 SBT Viết các số thập phân sau dưới dạng phân số 0,0(8); 0,1(2); 0,1(23) GV: Đây là các số thập phân mà chu kỳ khơng bắt đầu ngay sau dấu phẩy. Ta phải biến đổi để được số thập phân cĩ chu kì bắt đầu ngay sau dấu phẩy rồi làm tương tự bài 88 a) 0,0(8)=.8 = b) 0,1(2) phải biến đổi thế nào để viết được dưới dạng phân số? HS làm dưới sự hướng dẫn của GV c) 0,1(23) HS tự làm 1 HS lên bảng Dạng 3: Bài tập về thứ tự Bài 72 trang 35 SGK Các số sau đây cĩ bằng nhau khơng? 0,(13) và 0,3(13) Hãy viết các số thập phân sau dưới dạng khơng gïọn 0,(31) = 0,313131313 0,3(31) = 0,3131313 Vậy 0,(31) = 0,3(13) Bài 90 Tr15 SBT Tìm số hữu tỉ a sao cho x<a<y biết rằng: HS trả lời, lấy ví dụ a) x = 313,9543; y = 314,1762 Cĩ bao nhiêu số a? Ví dụ a) Cĩ vơ số số a Ví dụ: a= 313,96; a = 314 a = 313,(97) b) x = -35,2475; y = -34,9628 b) Ví dụ a = -35; a = -35,2; a = -35,(12) Gợi ý: HS lấy ví dụ số hữu tỉ a là số nguyên, là số thập phân hữu hạn, là số thập phân vơ hạn tuần hồn. GV yêu cầu HS nhắc lại: Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng số thập phân như thế nào? HS nhắc lại: Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn hoặc vơ hạn tuần hồn. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà Nắm vững kết luận về quan hệ giữa số hữu tỉ và số thập phân. Luyện thành thạo cách viết: phân số thành số thập phân hữu hạn hoặc vơ hạn tuần hồn và ngược lại. Bài tập về nhà số 86, 91, 92 trang 15 SBT. Viết dưới dạng phân số các số thập phân sau: 1,235; 0,(35); 1,2(51). Xem trước bài “Làm trịn số”. Tìm ví dụ thực tế về làm trịn số Tiết sau mang máy tính bỏ túi.
Tài liệu đính kèm: