Giáo án dạy Vật lý khối 7 bài 23: Tác dụng từ, tác dụng hóa học và tác dụng sinh lí của dòng điện

Ngày sọan:	 Tuần 26
Ngày dạy:	 Tiết 25
BÀI 23: TÁC DỤNG TỪ, TÁC DỤNG HÓA HỌC VÀ
TÁC DỤNG SINH LÍ CỦA DÒNG ĐIỆN
I/ MỤC TIÊU:
	1/ Kiến thức:
	- Nêu được biểu hiện của tác dụng từ của dòng điện .
	- Nêu được ví dụ cụ theå về tác dụng từ của dòng điện.
 - Nêu được biểu hiện tác dụng hóa học của dòng điện
 - Nêu được biểu hiện tác dụng sinh lí của dòng điện
	2/Kyõ naêng:
 	 Quan saùt, thöïc haønh.
	3/ Thái độ:
	Ham hiểu biết, có ý thức sử dụng điện an toàn. 
II/ CHUẨN BỊ:
	1/ Đối với GV:
	a/ Chuẩn bị cho mỗi nhóm HS:
	-Một cuộn dây đã cuốn sẵn dùng làm nam châm điện, 2 pin loại 1,5V
	-Một công tắc, 6 đoạn dây nối ,1 kim nam châm, 1 vài đinh sắt, 1 vài mẫu dây đồng, nhôm , sắt
	b/ Chuẩn bị cho cả lớp:
	-Một vài nam châm vĩnh cửu, 1 vài mẫu dây nhỏ bằng thép, sắt, đồng, nhôm
	-Một chuông điện dùng với hiệu điện thế 6V, 1 acquy loại 12V
	-Một công tắc, 1 bóng đèn 6V, 6 đọan dây nối
	-Một bình đựng dung dịch đồng sunfát với nắp nhựa có gắn sẵn hai điện cực
	2/ Đối với HS:
	-Học bài và làm bài tập
	-Nghiên cứu bài mới 
	3/ Kiểm tra bài cũ: (4p)
	*HS1:-Vì sao nói dòng điện có tác dụng nhiệt? (5 đ)
	 -Bài tập 22.1 ? (5 đ)
	*HS2:-Vì sao ta nói dòng điện có tác dụng phát sáng? (5 đ)
	 -Bài tập 22.3 ? (5 đ)
III/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
TRỢ GIÚP CỦA GV
NỘI DUNG
BỔ SUNG
*HĐ1: Tìm hiểu bài: (3p)
Cả lớp quan sát ảnh
Cá nhân có thể tùy ý trả lời câu hỏi( có theå đúng hoặc sai )
*HĐ2: Tác dụng từ: (19p)
Cả lớp cùng quan sát
Cá nhân trả lời câu hỏi của GV (2 em)
Cá nhân nêu nhận xét (1 em)
Cá nhân đọc tính chất từ của nam châm (1 em)
Cá nhân lên bàn GV làm thí nghiệm biểu diễn (1 em)
Cá nhân đọc thông tin Nam châm điện (1 em)
Cá nhân nêu các bước tiến hành (1 em)
Cá nhân nêu mục tiêu của thí nghiệm (1 em)
Cả lớp lắng nghe GV nói lại các bước thí nghiệm
Các nhóm làm thí nghiệm (3p)
Đại diện nhóm trả lời, nhận xét câu C1 (2 em)
Cá nhân ghi câu trả lời vào vở 
Cá nhân đọc, điền từ , nhận xét phần kết luận (3 em)
Cá nhân nêu tác dụng từ của dòng điện (1 em)
Cá nhân lặp lại câu trả lời của bạn khi GV đã söûa (1 em)
Cả lớp quan sát tranh
Cả lớp lắng nghe GV giới thiệu các bộ phận của chuông điện 
Cả lớp quan sát thí nghiệm của GV
Cá nhân đọc C2, C3, C4 (1 em)
Thảo luận nhóm các câu hỏi trong 4p
Đại diện nhóm trả lời, nhận xét, bổ sung 
Cá nhân đọc thông tin (1 em)
*HĐ3: Tác dụng hóa học: (7p)
Cả lớp cùng quan sát dụng cụ thí nghiệm 
Cả lớp quan sát thí nghiệm của GV
Thảo luận nhóm câu C5, C6 (2p). Cá nhân trả lời các câu C5, C6 (2 em)
Cá nhân nhận xét các câu C5, C6 (2 em)
Cá nhân đọc, điền từ vào kết luận(2 em)
Cá nhân đọc to nội dung kết luận (1 em)
Cá nhân nêu tác dụng hóa học của dòng điện (2 em)
Cá nhân lặp lại câu trả lời của bạn khi GV đã söûa sai (2 em)
*HĐ4: Tác dụng sinh lí: (7p)
Cá nhân đọc thông tin mục III/ (1 em)
Cá nhân trả lời câu hỏi của GV (2 em)
Cá nhân khác bổ sung (1 em)
*HD5: Vận dụng: (3p)
Cá nhân đọc, trả lời, nhận xét các câu hỏi C7, C8
GV: Giới thiệu ảnh chụp đầu chương III.
GV: Nam châm điện là gì? Nó hoạt động dựa trên tác dụng gì của dòng điện?
GV: Có theå cho HS trả lời tùy ý 
GV: Chuyeån ý váo bài .
GV: Giới thiệu cho HS 1 nam châm vĩnh cửu 
GV: Nam châm có tính chất gì? Cho biết các cực từ của nam châm là gì?
GV: Gọi HS nhận xét- nếu đúng cho qua luôn 
GV: Cho HS đọc nội dung tính chất từ của nam châm
GV: Đề nghị 1 HS lên bảng làm thí nghiệm bieåu diễn tính chất từ của nam châm 
GV: Theo dõi giúp đỡ
GV: Yêu cầu HS đọc thông tin Nam châm điện
GV: Yêu cầu HS cho biết cách tiến hành thí nghiệm 
GV: Yêu cầu HS cho biết mục tiêu của thí nghiệm này là gì?
GV: Nêu lại các bước tiến hành 
GV: Chia lớp làm bốn nhóm, hai bàn liền kề thành một nhóm 
GV: Đề nghị nhóm tiến hành thí nghiệm như các bước vừa tìm hiểu
GV: Theo dõi giúp đỡ các nhóm gặp khó khăn
GV: Yêu cầu đại diện nhóm trả lời, nhận xét câu C1
GV: Nhận xét và boå sung nếu có 
GV: Treo bảng con phần kết luận, gọi HS đọc, điền từ và nhận xét 
GV: Nhận xét 
GV: Yêu cầu HS nêu tác dụng từ của dòng điện ?
GV: Nhận xét câu trả lời của HS. Gọi HS khác lặp lại GV ghi bảng 
GV: Treo tranh phóng to chuông điện 
GV: Giới thiệu sơ lược cấu tạo của chuông điện : Chỉ ra các bộ phận phát ra tiếng, nam châm,
GV: Làm thí nghiệm cho cả lớp quan sát để tạo hứng thú cho HS
GV: Đề nghị HS đọc C2, C3, C4 và yêu cầu các nhóm thảo luận trả lời trong thời gian 4p 
 GV: Hướng dẫn dựa vào thí nghiệm vừa quan sát được –kết hợp hình vẽ
GV: Gọi đại diện nhóm trả lời –Gọi HS khác boå sung
GV: Chỉ tham gia ý kiến khi câu trả lời của HS chưa hoàn chỉnh
GV: Yêu cầu HS đọc thông tin phía dưới câu C4
¬GDMT :
-Doøng ñieän gaây ra xung quanh noù moät töø tröôøng. Caùc ñöôøng daây cao aùp coù theå gaây ra nhöõng ñieän töø tröôøng maïnh,nhöõng ngöôøi daân soáng gaàn ñöôøng daây ñieän cao theá coù theå chòu aûnh höôûng cuûatröôøng ñieän töø naøy. Döôùi taùc duïng cuûa tröôøng ñieän töø maïnh, caùc vaät ñaët trong ñoù coù theå bò nhieãm ñieän do höôûng öùng, söï ïnhieãm ñieän do höôûng öùng ñoù coù theå khieán cho tuaàn hoaøn maùu cuûa ngöôøi bò aûnh höôûng, caêng thaúng, meät moûi.
-Ñeå giaûm thieåu taùc haïi naøy, caàn xaây döïng caùc löôùi ñieän cao aùp xa khu daân cö.
GV: Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm: Đặc biệt là bình đựng dung dịch đồng sunfát 
GV: Làm thí nghiệm cho HS quan sát
GV: Lưu ý HS quan sát kĩ thỏi than nối với cực âm của nguồn điện 
GV: Yêu cầu các nhóm dựa vào hiện tượng vừa quan sát được trả lời câu C5, C6 trong (2p)
GV: Yêu cầu HS khác nhận xét- bổ sung 
GV: Tham gia ý kiến khi câu trả lời của HS chưa hoàn chỉnh 
GV: Treo bảng con phần kết luận. Gọi HS đọc và điền từ
GV: Nhận xét và gọi HS đọc to nội dung kết luận của bạn 
GV: Yêu cầu HS nêu tác dụng hóa học của dòng điện 
GV: Nhận xét câu trả lời của HS. Gọi HS khác lặp lại GV ghi bảng 
¬GDMT:
-Doøng ñieän gaây ra caùc phaûn öùng ñieän phaân, Vieät Nam laø ñaát nöôùc coù khí haäu noùng aåm, do nhöõng yeáu toá töï nhieân , vieäc söû duïng caùc nguoàn nhieân lieäu hoùa thaïch (than ñaù daàu moû , khí ñoát ) vaø hoaït ñoäng saûn xuaát coâng nghieäp cuõng taïo ra nhieàu khí thaûi ñoäc haïi ( CO2,CO, NO,NO2,SO2, H2S,).Caùc khí naøy hoøa tan trong hôi nöôùc taïo ra moâi tröôøng ñieän li. Moâi tröôøng ñieän li naøy seõ khieán cho kim loaïi bò aên moøn (aên moøn hoùa hoïc)
- Ñeå giaûm thieåu taùc haïi naøy caàn bao boïc kim loaïi baèng chaát choáng aên moøn hoùa hoïc vaø giaûm thieåu caùc khí thaûi ñoäc haïi treân.
GV: Yêu cầu HS đọc thông mục III/
GV: Nếu sơ ý có thể bị điện giật làm chết người. Vậy điện giật là gì?
GV: Dòng điện đi qua cơ thể người có lợi hay có hại? Khi nào có lợi, khi nào có hại? 
GV: Nếu HS trả lời chưa đủ thì GV cho HS khác bổ sung
GV: Lưu ý HS không được tự mình chạm vào mạng điện dân dụng và các thiết bị điện khi chưa biết rõ cách sử dụng 
¬GDMT:
-Doøng ñieän gaây ra taùc duïng sinh lí :
+ Doøng ñieän coù cöôøng ñoä 1mA ñi qua cô theå ngöôøi gaây ra caûm giaùc teâ, co cô baép (ñieän giaät).Doøng ñieän caøng maïnh caøng gaây nguy hieåm cho söùc khoûe vaø tính maïng con ngöôøi.Doøng ñieän maïnh aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán heä thaàn kinh, tim ngöøng ñaäp, ngaït thôû, neáu doøng ñieän maïnh coù theå gaây töû vong .
+ Doøng ñieän coù cöôøng ñoä nhoû ñöôïc söû duïng ñeå chöõa 
beänh (ñieän chaâm) . Trong caùch naøy caùc ñieän cöïc ñöôïc noái vôùi caùc huyeät ñöôïc kích thích hoaït ñoäng. Vieät Nam laø nöôùc coù neàn y hoïc chaâm cöùu tieân tieán treân theá giôùi.
- Bieän phaùp an toaøn : Caàn traùnh bò ñieän giaät baèng caùch söû duïng caùc chaát caùch ñieän ñeå caùch li doøng ñieän vôùi cô theå vaø tuaân thuû caùc quy taéc an toaøn ñieän.
- GV: Yêu cầu HS lần lượt đọc, trả lời, nhận xét các câu C7, C8
GV: Chỉ tham gia ý kiến khi câu trả lời của HS chưa hoàn chỉnh .
I/ Tác dụng từ:
C1: a/ Khi công tắc đóng cuộn dây hút ñinh sắt nhỏ. Khi công tắc ngắt đinh sắt nhỏ rơi ra .
 b/ Đưa 1 kim nam châm lại gần 1 đầu cuộn dây và đóng công tắc thì 1 cực của kim nam châm hoặc bị hút hoặc bị đẩy 
 Khi đảo đầu cuộn dây, cực của nam châm lúc trước bị hút thì nay bị đñẩy và ngược lại .
*Kết luận: 
1/( nam châm điện )
 2/ ( tính chất từ )
Dòng điện có tác dụng từ vì nó có thể làm quay kim nam châm
II/ Tác dụng hóa học :
C5: Dung dịch muối đồng sunfát là chất dẫn điện ( đèn trong mạch sáng )
C6: Sau thí nghiệm thỏi than nối với cực âm được phủ 1 lớp màu đỏ nhạt 
*Kết luận: ( vỏ bằng đồng )
Dòng điện có tác dụng hóa học chẳng hạn khi cho dòng điện đi qua dung dịch muối đồng thì nó tách đồng ra khỏi dung dịch tạo thành lớp đồng bám trên thỏi than nối với cực âm 
III/ Tác dụng sinh lí :
Dòng điện có tác dụng sinh lí khi đi qua cơ thể người và động vật 
IV/ Vận dụng:
C7: C
C8: D
IV/ PHỤ CHÚ: (2P)
	- Học bài và làm các bài tập trang 24 SBT
	- Đọc mục “ Có theå em chưa biết” để tìm hiểu thêm về tác dụng hóa học của dòng điện 
	- Xem laïi caùc baøi hoïc töø baøi 17 ñeán baøi 23 ñeå tieát sau oân taäp .
*Rút kinh nghiệm tiết dạy: