Giáo án lớp 7 môn Đại số - Tiết 53 - Bài 3: Đơn thức

§3 ĐƠN THỨC
Tiết : 53 
Ngày dạy :1/3/2010
1. Mục tiêu :
Nhận biết được một biểu thức đại số nào đó là đơn thức, nhận biết được đơn thức thu gọn, nhận biết được phần hệ số, phần biến của đơn thức .
Biết nhân hai đơn thức, biết cách viết một đơn thức ở dạng chưa thu gọn thành đơn thức thu gọn.
Giáo dục học sinh tính cẩn thận, chính xác.
2.Chuẩn bị :
GV :Bảng phu ghi đề bài tập .
HS: Bảng nhóm, làm bài ở nhà 
3. Phương pháp 
Gợi mở và nêu vấn đề 
4. Tiến trình :
4.1.Ổn định: 
Kiểm diện sĩ số học sinh
4.2.KT bài cũ
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung
 Để tính giá trị của biểu thức đại số khi biết giá trị của biến trong biểu thức đã cho ta làm như thế nào ? ( 2đ )
 Sửa bài tập 9 / 29 SGK ( 8đ )
 4.3.Giảng bài mới :
Hoạt động 1 : 
Treo bảng phụ ? 1 /SGK/ 30.
Bổ sung thêm các biểu thức 5; ; x ; y. Yêu cầu học sinh xếp các biểu thức đã cho thành 2 nhóm.
HS hoạt động theo nhóm.( chia làm 2 nhóm )
Các biểu thức nhóm 2 vừa viết là các đơn thức .
Còn các biểu thức ở nhóm 1 vừa viết không phải là các đơn thức .
? Số 0 có phải là đơn thức không ? Vì sao ?
( Là đơn thức vì số 0 cũng là một số ).
 HS làm ? 2 / 30 : Cho ví dụ. Chú ý lấy các đơn thức khác dạng.
Treo bảng phụ bài tập 10 / 32 :
Hoạt động 2 :
? Đơn thức trên có mấy biến ? Các biến có mặt mấy lần và được viết dưới dạng nào ? Ta nói đơn thức 15x9y7z2 là đơn thức thu gọn.
? Vậy thế nào là đơn thức thu gọn ?
? Đơn thức thu gọn gồm mấy phần ? Cho ví dụ về đơn thức thu gọn. Chỉ ra phần hệ số và phần biến của mỗi đơn thức.
 Cho học sinh đọc chú ý SGK / 31.
?Trong những đơn thức ở ? 1 ( nhóm 2 ) , những đơn thức nào là đơn thức thu gọn ? Những đơn thức nào chưa ở dạng thu gọn ? Với mỗi đơn thức thu gọn, chỉ ra phần hệ số của nó.
 Hoạt động 3 :
? Đơn thức trên có phải là đơn thức thu gọn không ? Hãy xác định phần hệ số và phần biến ? Số mũ của mỗi biến.
? Tổng các số mũ của mỗi biến là bao nhiêu ?
? Thế nào là bậc của đơn thức có hệ số khác 0 ?
 Hãy tìm bậc của các đơn thức sau :
Hoạt động 4 :
 Chi 2 biểu thức : A = 53 . 74, B = 56 . 710
 Dựa vào các qui tắc và các tính chất của phép nhân, em hãy thực hiện phép nhân biểu thức A với B.
 A.B = (53 . 74) . (56 . 710) = 59 . 714
 Vậy muốn nhân hai đơn thức, ta làm thế nào 
 HS đọc chú ý SGK / 32.
 4).Củng cố và luyện tập :
 ? 3 : Gọi học sinh lên bảng tính.
 Gọi 1 học sinh khác đứng tại chỗ, chỉ ra hệ số, phần biến và bậc của đơn thức thu gọn.
12/ SGK/ 32 
 Gọi 2 học sinh đứng tại chỗ trả lời cho biết phần hệ số, phần biến của đơn thức :
 2,5x2y ; 0,25x2y2
13/ SGK/ 32 :
 Tính tích các đơn thức và tìm bậc :
 Gọi 2 học sinh lên bảng làm câu a, b.
a) và 2xy3 ; b) và -2x3y5
 Để tính giá trị của biểu thức đại số tại những giá trị cho trước của các biến, ta thay các giá trị cho trước đó vào biểu thức rồi t/ h các phép tính.
 x2 y3 + xy (1) tại x = 1, y = .Thay x = 1, y = vào (1) : 12 ( )3 + 1. = 
I. Đơn thức :
 ? 1 / SGK/ 30 : Nhóm 1 : Những biễu thức có chứa phép cộng, trừ : 3 – 2y ; 10x + y , 5 ( x+ y )
Nhóm 2 : Những biểu thức còn lại : 4 xy2 ; 5; ; 2 x2 y, - 2 y ; 
 Đơn thức là biểu thức đại số chỉ gồm 1 số, hoặc 1 biến, hoặc 1 tích giữa các số và các biến.
 Chú ý : Số 0 được gọi là đơn thức không.
 10 / SGK/ 32 : Bạn Bình viết sai một ví dụ (5 – x) x2 không phải là đơn thức vì có chứa phép trừ.
II. Đơn thức thu gọn :
Ví dụ : Xét đơn thức 15x9y7z2 là đơn thức thu gọn.
 15 là hệ số của đơn thức.
 x9y7z2 là phần biến của đơn thức đó.
 Đơn thức thu gọn là đơn thức chỉ gồm tích của một số với các biến, mà mỗi biến đã được nâng lên luỹ thừa với số mũ nguyên dương.
 Chú ý : SGK / 31
-Ta coi một số là đơn thức thu gọn.
-Trong đơn thức thu gọn, mỗi biến chỉ được viết một lần. Thông thường khi viết đơn thức thu gọn, ta viết hệ số trước, phần biến viết sau và được viết theo thứ tự bảng chữ cái.
III. Bậc của một đơn thức :
 Ví dụ : Cho đơn thức 7 x2y9z3
 Biến x có số mũ là 2 ; biến y có số mũ là 9 ; biến z có số mũ là 3
 Tổng các số mũ của các biến là 14. Ta nói 14 là bậc của đơn thức đã cho.
 Bậc của đơn thức có hệ số khác 0 là tổng các số mũ của tất cả các biến có trong đơn thức đó.
IV. Nhân hai đơn thức :
 Ví dụ : Nhân 2 đơn thức : 3x2y4 và 4x8y7
 (3x2y4) . (4x8y7)= (3 . 4) (x2.x8) y4.y7 = 12x10y11
 Để nhân 2 đơn thức, ta nhân các hệ số với nhau và các phần biến với nhai.
 Chú ý : SGK / 32.
 ? 3 / 32 : Tìm tích của và –8xy2
 12/ SGK/ 32 : 
 Hai đơn thức 2,5x2y ; 0,25x2y2
. Hệ số : 2,5 và 0,25
. Phần biến : x2y và x2y2
. Giá trị của đơn thức 2,5x2y tại x = 1, y = -1 là: – 2,5.
. Giá trị của đơn thức 0,25x2y2 tại x = 1, y = -1 là 0,25.
 13/ SGK/ 32 
 Có bậc là 7.
b) 
 Có bậc là 12.
 4.5.Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : 
Cần nắm thật vững các kiến thức cơ bản của bài. Đọc trước “Đơn thức đồng dạng”.
Làm các bài tập 11 / 32 SGK; bài 14, 15, 16, 17, 18 / 11, 12 SBT.
5. Rút kinh nghiệm :