Giáo án môn Công Nghệ Lớp 7 sách Kết nối tri thức - Bài 5: Nhân giống vô tính cây trồng

BÀI 5: NHÂN GIỐNG VÔ TÍNH CÂY TRỒNG 
Thời gian thực hiện: 02 tiết
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Trình bày được kĩ thuật nhân giống cày trồng bằng giâm cành.
- Thực hiện được việc nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành 
2. Năng lực:
2.1. Năng lực chung: 
- Năng lực tự chủ và tự học: tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu về kĩ thuật nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Hợp tác hiệu quả với các bạn trong nhóm và tuân thủ các quy định trong quá trình thực hành.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Có khả năng phát hiện và giải quyết hiệu quả các vấn đế phát sinh trong quá trình thực hành.
2.2. Năng lực công nghệ : 
- Năng lực nhận biết công nghệ: Nhận biết, kể tên, và phân loại các phương pháp nhân giống vô tính. Mô tả được các bước thực hành nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành.
- Năng lực sử dụng công nghệ: Thu thập và xử lí thông tin từ sách giáo khoa, web, trao đổi với người thân có kinh nghiệm. Thực hành nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành.
3. Phẩm chất: 
- Tuân thủ nội quy thực hành, có ỷ thúc đảm bảo an toàn lao động và vệ sinh môi trường trong quá trình thực hành.
- Trung thực trong quá trình thực hành và báo cáo kết quả thực hành.
II. Thiết bị dạy học và học liệu
Giáo viên:
- Tranh ảnh, video liên quan đến kĩ thuật nhân giống vô tính cây trồng.
- Chuẩn bị địa điểm, nguyên vật liệu, dụng cụ cần thiết cho bài thực hành 
2. Học sinh: 
- Đọc trước bài học trong SGK; tìm kiếm và đọc trước tài liệu có liên quan đến kĩ thuật nhân giống vô tính cây trồng.
- Nghiên cứu quy trình thực hành nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành.
III. Tiến trình dạy học
1. Hoạt động 1: Mở đầu: 
a) Mục tiêu: 
- Thông qua các hình ảnh, video và các câu hỏi gợi ý giúp HS gợi nhớ lại những kiến thức đã có về nhân giống vô tính cầy trồng, đồng thời kích thích HS mong muốn tìm hiểu về các nội dung mới, lí thú của bài học.
b) Nội dung:
- GV đưa ra các câu hỏi hoặc có thể sử dụng cảu hỏi ở phần mở đầu trong SGK về nhân giống vô tính cây trống để kích thích HS mong muốn tìm hiểu nội dung bài học. 
c) Sản phẩm: 
- Câu trả lời của học sinh.
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung
*Chuyển giao nhiệm vụ học tập
- Chiếu hình ảnh về 1 số kĩ thuật nhân giân giống vô tính cây trồng
- Yêu cầu HS hoạt động cá nhân quan sát và nêu những hiểu biết, kinh nghiệm của bản thân về các vấn đề liên quan. 
*Thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS hoạt động cá nhân theo yêu cầu của GV. 
*Báo cáo kết quả và thảo luận
- GV gọi ngẫu nhiên học sinh trình bày đáp án, mời các học sinh khác chia sẻ ý kiến. GV liệt kê đáp án của HS trên bảng 
*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- Giáo viên nhận xét, đánh giá, 
->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học: Để trả lời câu hỏi trên đầy đủ và chính xác nhất chúng ta vào bài học hôm nay.
->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:


2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới 
a) Mục tiêu: 
- Biết được khái niệm và một số phương pháp nhân giống cây trồng.
- Nêu được kĩ thuật nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành
b) Nội dung: Tìm hiểu về khái niệm, các phương pháp nhân giống vô tính, kĩ thuật nhân giống vô tính bằng phương phép giâm cành.
c) Sản phẩm: 
- Câu trả lời của học sinh 
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung
Hoạt động 2.1: Tìm hiểu khái niệm về nhân giống vô tính cây trồng
* Chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu học sinh quan sát hình ảnh trên máy chiếu. Hoạt động cặp đôi trả lời các câu hỏi sau:
+ Cây giống được tạo ra bằng các bộ phận nào của cây mẹ? 
+ Liên hệ thực tế cho biết hình thức nhân giống này được áp dụng với các loại cây trồng nào?
*Thực hiện nhiệm vụ học tập
HS thảo luận cặp đôi, thống nhất đáp án 
*Báo cáo kết quả và thảo luận
GV gọi ngẫu nhiên một HS đại diện cho một nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung (nếu có).
*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá.
- GV nhận xét và chốt nội dung khái niệm về nhân giống vô tính.
I. Khái niệm
- Nhân giống vô tính cây trồng là hình thức tạo ra cây giống trực tiếp từ các bộ phận sinh dưỡng (lá, thân, rễ) của cây mẹ. Các cây con được tạo ra bằng hình thức nhân giống này mang các đặc điểm giống với cây mẹ.
- Hình thức nhân giống này thường được áp dụng cho các loại cây ăn quả, cây hoa, cây cảnh,...
Hoạt động 2.2: Tìm hiểu các phương pháp nhân giống vô tính
*Chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu học sinh cặp đôi quan sát hình ảnh các phương pháp nhân giống vô tính cây trồng, nghiên cứu tài liệu SGK và trả lời câu hỏi 
+ Kể tên các phương pháp nhân giống vô tính.
+ So sánh sự giống và khác nhau của các phương pháp nhân giống vô tính?
*Thực hiện nhiệm vụ học tập
HS hoạt động nhóm đưa ra câu trả lời
*Báo cáo kết quả và thảo luận
GV gọi ngẫu nhiên một HS đại diện cho một nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung (nếu có).
*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá.
- GV nhận xét và chốt nội dung các phương pháp nhân giống vô tính. 
II. Các phương pháp nhân giống vô tính
Giâm cành
- Cắt một đoạn cành bánh tẻ nhúng phần gốc vào dung dịch kích thích ra rễ. sau đó cắm xuống đất ẩm cho cành ra rễ và phát triển thành cây mới
Ghép
- Dùng một bộ phận sinh dưỡng cùa một cây (mắt ghép, chồi ghép, cành ghép) ghép vào một cây khác. 
Chiết cành
- Chọn cành khoẻ mạnh trên cây mẹ. Lấy dao tách một đoạn vỏ ở vị trí cần chiết, sau đó dùng thuốc kích thích ra rễ và hỗn hợp đất thích hợp bó vào đoạn cành vừa tách vỏ, bọc nylon ra ngoài và dùng dây buộc chặt hai đầu. Sau một thời gian, khi đoạn cành được bó đất đã mọc rễ thi cắt khỏi cây mẹ rồi đem trồng.
Hoạt động 2.3: Tìm hiểu kĩ thuật nhân giống bằng phương pháp giâm cành
*Chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV yêu cầu học sinh quan sát hình 5.4. kết hợp thông tin sgk nêu các bước trong quy trình nhân giống cây trồng bằng phương pháp giâm cành.
- Trả lời 1 số câu hỏi:
+ Tại sao cần chọn cành khỏe mạnh?
+ Nêu mục đích của việc cắt bớt phiến lá?
+ Khi cắt cành giâm ta cần lưu ý điều gì?
*Thực hiện nhiệm vụ học tập
HS hoạt động cá nhân đưa ra câu trả lời
*Báo cáo kết quả và thảo luận
GV gọi ngẫu nhiên một HS đại diện trình bày, các hs khác bổ sung (nếu có).
*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá, làm rõ quy trình và chốt nội dung 
III. Nhân giống bằng phương pháp giâm cành
Bước 1. Chọn cành giâm: Chọn cành bánh tẻ (không quá non hay quá già), cành khoẻ mạnh, không bị sâu, bệnh.
Bước 2. Cắt cành giâm: Dùng dao cắt vát cành giâm thành từng đoạn khoảng 5 - 10 cm, có từ 2 đến 4 lá. Cắt bớt phiến lá.
Bước 3. Xử lí cành giâm: Nhúng gốc cành giâm sâu khoảng 1 - 2 cm vào dung dịch thuốc kích thích ra rễ, trong khoảng 5-10 giây.
Bước 4. Cắm cành giâm: cắm cành giâm hơi chếch vào khay đất hay luống đất ẩm, sâu khoảng 3-5 cm, khoảng cách 5 cm X 5 cm hoậc 10 cm X 10 cm.
Bước 5. Chăm sóc cành giâm: Tưới nước giữ ẩm Sau từ 10 đến 15 ngày, kiẻm tra thấy cành giâm ra rễ nhiều, rễ dài và chuyển từ màu trắng sang màu vàng thì chuyển ra vườn ươm.
3. Hoạt động 3: Thực hành 
a) Mục tiêu: 
- Hoạt động này giúp HS thực hiện được việc nhân giống một hoặc một số loại cây trổng bằng phương pháp giâm cành.
b) Nội dung:
- HS thực hiện nhân giống 1 loại cây trồng cụ thể bằng phương pháp giâm cành.
c) Sản phẩm: 
- Cành đã được giâm trong khay đất hoặc luống đất.
d) Tổ chức thực hiện:
- Chuấn bị nguyên vật liệu và dụng cụ: GV hướng dân các nhóm HS chuẩn bị đáy đủ nguyền vật liệu, dụng cụ cần thiết cho bài thực hành; phổ biến nội quy thực hành và nhẩn mạnh những vấn để cán lưu ý trước, trong và sau quá trình thực hành.
+ Mẫu thực vật: Chuãn bị cành bánh té của một só loại cây phổ biến (rau ngót, khoai lang, hoa hóng, râm bụt,...), mối loại 20 cành.
+ Dụng cụ: dao, kéo, khay đầt hay luống đất ẩm, thuốc kích thích ra rễ, nước sạch, lọ thuỷ tinh, binh tưới nước.
- Thực hành giâm cành
+ GV hướng dẫn và thao tác mẫu từng bước trong quy trình thực hành cho HS quan sát. Có thể sử dụng video cho HS xem thay cho sự hướng dẫn và thao tác mẫu của GV.
+ HS thực hành theo quy trình trong SGK và theo sự hướng dẫn của GV. Ghi kết quả thực hành vào phiếu và báo cáo kết quả thực hành với GV
+ Thu dọn dụng cụ và vệ sinh sạch sẽ sau khi thực hành.
Chú ý: Trong quá trình HS thực hành, GV cần thường xuyên theo dõi và phát hiện những khó khăn, vướng mắc cùa HS để đưa ra những tư vấn, giúp đỡ kịp thời. Sau khi kết thúc tiết thực hành, GV cần hướng dẫn, giao nhiệm vụ để các nhóm tiếp tục chăm sóc cành giâm cho đến khi thành cây con có thể đem trồng.
- Đánh giá kết quả thực hành
+ Các nhóm tự đánh giá kết quả thực hành của nhóm mình và nhận xét, đánh giá kết quả thực hành của các nhóm khác theo các tiêu chí trong phiếu đánh giá dưới sự hướng dẫn của GV
4. Hoạt động 4: Vận dụng
a) Mục tiêu: 
- Phát triển năng lực tự học và năng lực tìm hiểu đời sống. 
b) Nội dung: 
- Thực hiện giâm cành cho một đối tượng cây trồng phù hợp ở gia đình hoặc địa phương. 
c) Sản phẩm: 
- Cành giâm
d) Tổ chức thực hiện:
*Chuyển giao nhiệm vụ học tập
- Yêu cầu HS Thực hiện giâm cành cho một đối tượng cây trồng phù hợp ở gia đình hoặc địa phương. 
*Thực hiện nhiệm vụ học tập
HS thực hiện làm ra sản phẩm.
*Báo cáo kết quả và thảo luận
Sản phẩm của cá nhân
*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
Giao cho học sinh thực hiện ngoài giờ học trên lớp và nộp sản phẩm vào tiết sau.
PHIẾU ĐÁNH GIÁ KÉT QUẢ THỰC HÀNH
BÀI THỰC HÀNH: NHÂN GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GIÂM CÀNH
Ngày tháng năm
Lớp:	Nhóm	thực hành:	.	
Tiết thực hành:....	.	.	.	.	
Địa điểm thực hành:	
GV hướng dẫn:	 
STT
Chỉ tiêu đánh giá
Tốt
Đạt
Chưa đạt
Ghi chú
1
Thực hành đúng quy trình, kĩ 
thuật




2
Số cành giâm được và chát lượng cành giâm




3
Thực hiện nội quy thực hành




4
An toàn lao động và vệ sinh môi trường