Giáo án môn học Ngữ văn 7 - Tuần 29

 Tuaàn :29	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
Tieát :105,106.
SOÁNG CHEÁT MAËC BAY.
 - PHAÏM DUY TOÁN - 
I. Muïc tieâu :
Thấy được giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và những thành công về nghệ thuật của tác phẩm.
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức : 
Sơ giảng về tác giả Phạm Duy Tốn.
Hiện thực về tình cảnh khốn khổ của nhân dân trước thiên tai và sự vô trách nhiệm của bọn quan lại dưới chế độ cũ .
Những thành công nghệ thuật của truyện ngắn sống chết mặc bay – Một trong những tác phẩm được coi là mở đầu cho thể loại truyện ngắn Việt Nam hiện đại.
Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện nghịch lí.
2/. Kĩ năng:
Đọc hiểu một truyện ngắn hiện đại đầu TK 20.
Kể tóm tắt truyện .
Phân tích nhân vật, tình huống truyện qua các cảnh đối lập- tương phản và tăng cấp.
III. Höôùng daãn thöïc hieän	
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
HÑ 1: Khôûi ñoäng 
* OÅn ñònh : 
 Kieåm dieän, traät töï.
* Kieåm tra : 
(?) Trình baøy nhöõng luaän ñieåm chính cuûa Hoaøi Thanh khi oâng baøn veà yù nghóa vaên chöông?
(?) Em hieåu nhö theá naøo veà luaän ñieåm: “ Vaên chöông seõ laø hình dung  coøn saùng taïo ra söï soáng”. Cho moãi yù moät VD?
(?) Coù ngöôøi cho raèng: Nhöõng ai ñoïc truyeän maø khoùc vì nhaân vaät cheát oan, xuùc ñoäng ngheïn ngaøo vì nhaân vaät ñaùng thöông quaù thì ñoù laø tình caûm thöông vay, vôù vaån. Em coù ñoàng yù vôùi yù kieán ñoù khoâng? Vì sao?
* Giôùi thieäu baøi: 
** Theå loaïi truyeän ngaén caùc em ñaõ ñöôïc hoïc ôû lôùp. Ñoù laø nhöõng truyeän ngaén thôøi trung ñaïi vieát baèng chöõ Haùn. Coøn truyeän ngaén hieän ñaïi ñöôïc hình thaønh chuû yeáu töø ñaàu theá kæ XX “ Soáng cheát maëc bay” cuûa Phaïm Duy Toán nhö boâng hoa ñaàu muøa cuûa truyeän ngaén hieän ñaïi Vieät Nam (cho HS 
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
* 2 HS traû baøi
*Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
xem aûnh taùc giaû). Caâu chuyeän ñaëc saéc ñaõ ñöôïc ngoøi buùt hieän thöïc vaø nhaân ñaïo cuûa taùc giaû keå laïi nhö moät maøn kòch bi haøi raát haáp daãn. 
Taùc giaû ñaõ döïng laïi böùc tranh ñau loøng cuûa ngöôøi daân vuøng chaâu thoå Soâng Hoàng phaûi ñöông ñaàu vôùi caûnh thuyû thaàn noåi giaän (cho xem nhanh baûn ñoà ñòa hình mieàn baéc Vieät Nam) laïi theâm söï voâ traùch nhieäm cuûa boïn quan laïi caàm quyeàn. Taùc giaû ñaõ keát hôïp vaø aùp duïng thaønh coâng 2 pheùp töông phaûn, ñoái laäp vaø taêng caáp.
HÑ2: Ñoïc – Hieåu vaên baûn 
* Cho HS ñoïc chuù thích *
(?) Giôùi thieäu qua veà taùc giaû Phaïm Duy Toán vaø vò trí cuûa truyeän ngaén “Soáng cheát maëc bay” trong söï nghieäp cuûa oâng?
-Höôùng daãn ñoïc: Phaân bieät gioïng keå- taû cuûa taùc giaû, gioïng cuûa quan phuï maãu, cuûa thaày ñeà, daân phu 
* Cho 3HS ñoïc qua taùc phaåm.
(?) Keå toùm taét coát truyeän theo ngoâi thöù 3?
* Kieåm tra vaøi töø khoù: SGK
(?) Vaên baûn ñöôïc chia laøm maáy ñoaïn? Moãi ñoaïn noùi gì?
(?) Trong taùc phaåm, troïng taâm naèm ôû ñoaïn naøo?
(?) Ñoïc kó toaøn truyeän, theo doõi maïch truyeän töø ñaàu ñeán cuoái, chuùng ta thaáy taùc giaû ñaû söû duïng nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät chuû 
* Ñoïc chuù thích.
* Caù nhaân.
-Nghe .
* Ñoïc, nhaän xeùt caùch ñoïc.
* Keå toùm taét.
* Môøi baïn.
Boá cuïc: 3 ñoaïn:
“ hoûng maát”: Nguy cô ñeâ vôõ vaø söï choáng ñôõ cuûa nhaân daân.
“ Ñieáu,maøy”: Caûnh quan phuû, nha laïi ñaùnh baøi toå toâm trong khi ñi hoä ñeâ.
“ Coøn laïi”: Caûnh ñeâ vôõ, nhaân daân rôi vaøi tình traïng thaûm saàu.
* Caù nhaân:
 - Ñoaïn 2.
 - Hai bieän phaùp ngheä thuaät chuû yeáu: Ñoái laäp vaø taêng caáp. Cuï theå:
+ Ñoái laäp vaø taêng caáp giöõa söùc trôøi vaø söùc ngöôøi. 
I/ tìm hieåu chung :
*Taùc giaû : Chuù thích (ó)/Tr 79.
- Phạm Duy Tốn : một trong những nhà văn mở đường cho nền văn xuôi quốc ngữ hiện đại Việt Nam.
- Sống chết mặc bay là một trong những truyện ngắn thành công nhất của tác giả Phạm Duy Tốn .
yeáu naøo? Cuï theå nhö theá naøo? Ñònh nghóa 2 pheùp aáy?
+ Giöõa caûnh hoä ñeä ngoaøi ñình cuûa daân phu vaø caûnh hoä ñeâ trong ñình cuûa quan vaø nha laïi.
Hoạt động 3 : Tìm hiểu văn bản
* Cho HS ñoïc laïi ñoaïn 1.
(?) Ñoaïn vaên naøy goàm maáy ñoaïn nhoû? Moãi ñoaïn noùi gì?
(?) Nhöõng caûnh aáy ñöôïc ñoái laäp, töông phaûn vaø taêng caáp nhö theá naøo? Nhaèm taïo ñöôïc hieäu quaû ngheä thuaät gì? (Taùc duïng)
Choát laïi vaø treo baûng phuï:
* Ñoïc.
* Quan saùt vaø traû lôøi: 3 ñoaïn.
1) Giôùi thieäu thôøi gian vaø ñòa ñieåm vaø nguy cô vôõ ñeâ ® tình huoáng caêng thaúng.
2) Caûnh daân phu cöùu ñeâ thaät heát söùc theâ thaûm. 
3) So saùnh söùc nöôùc vaø söùc ngöôøi ® Nguy cô vôõ ñeâ caøng khoù traùnh
Thaûo luaän, trình baøy:
Nhaän xeùt, boå sung.
* Töï ghi baøi.
II/Phân tích:
1) Caùc hình aûnh ñoái laäp, taêng caáp vaø töông phaûn trong truyeän:
 a. Söùc nöôùc vaø söùc ngöôøi, nguy cô ñeâ vôõ vaø nhaân daân cöùu ñeâ:
Söùc nöôùc – Nguy cô ñeâ vôõ
Söùc ngöôøi – Nhaân daân cöùu ñeâ
- Nöôùc soâng daâng cao, möa gioù taàm taõ ñeâ trong tình traïng nguy hieåm.
- Nöôùc soâng boác leân cuoàn cuoän.
® Thieân tai ñang töøng luùc giaùng xuoáng, ñe doaï cuoäc soáng con ngöôøi.
- Thôøi ñieåm hoä ñeâ khoù khaên (meät moûi cao ñoä).
- Khoâng khí, caûnh töôïng hoä ñeâ nhoán nhaùo, loän xoän, caêng thaúng, sôï haõi.
® Baát löïc.
-Cho HS ñoïc laïi ñoaïn vaên: “Thöa raèngcuøng ngoài haàu baøi”.
(?) Caûnh trong ñình ñöôïc mieâu taû
-Ñoïc.
* Thaûo luaän, saép xeáp chi tieát vaø neâu nhaän xeùt: 
b. Ñoái laäp, töông phaûn vaø taêng caáp giöõa caûnh trong ñình, ngoaøi ñeâ- Caûnh quan laïi hoä ñeâ baèng ñaùnh toå toâm vaø caûnh nhaân daân cöùu ñeâ.
nhö theá naøo? Trong caûnh ñoù noåi baät hình aûnh trung taâm naøo? Vieân quan huyeän ñi hoä ñeâ nhö theá naøo?
** Gôïi yù:
(?) Ñòa ñieåm? Quang caûnh?
(?) Ñoà duøng cuûa quan phuû khi ñi hoä ñeâ?
(?) Daùng ngoài? Cöû chæ, noùi naêng?
(?) Keû haàu, ngöôøi haï?
(?) Caûnh ñaùnh toå toâm?
(?) Thaùi ñoä cuûa boïn nha phuû?
(?) Thaùi ñoä cuûa quan phuû khi nghe baùo tin ñeâ vôõ?
(?) Luùc ñeâ vôõ, thaùi ñoä cuûa quan nhö theá naøo? Em coù nhaän xeùt gì veà nieàm vui cuûa quan phuû khi thaéng vaùn baøi to?
(?) Pheùp taêng caáp ñöôïc theå hieän ntn trong 2 caûnh töông phaûn: Möa gioù, nöôùc daâng- daân phu hoä ñeâ vaø trong ñình? 
** Heä thoáng baèng baûng ñoái saùnh: (Treo baûng phuï)
* Thaûo luaän, saép xeáp chi tieát vaø neâu nhaän xeùt:
- Caûnh trong ñình ñöôïc mieâu taû khaù tæ mó baèng nhieàu chi tieát maø hình aûnh trung taâm laø vieân phuï maãu.
 + Ñòa ñieåm: Cao, vöõng chaõi.
 + Quang caûnh: Tónh mòch, trang nghieâm, nhaøn nhaõ, ñöôøng boä, nguy nga
- Ñoà duøng: quyù phaùi, raát caùch bieät con daân.
- Daùng ngoài: Oai veä, ñöôøng beä.
- Cöû chæ, noùi naêng: haùch dòch, ñoäc ñoaùn.
- Keû haàu, ngöôøi haï: khuùm nuùm, sôï seät.
- Caûnh ñaùnh toå toâm: luùc mau, luùc khoan, ung dung, eâm aùi, khi cöôøi, khi noùi, vui veû, dòu daøng  
- Ñam meâ toå toâm queân caû vieäc. 
- Boïn nha phuû cuõng lo sôï nhöng phaûi laøm theo leänh nhö caùi maùy
- Quan phuû ñoã traùch nhieäm cho caáp döôùi, cho daân.
- Nieàm vui phi nhaân, taøn baïo (Loøng lang daï soùi) khi thaéng to! Cuõng laø luùc vôõ ñeâ.
-Thaûo luaän: Lieät keâ, so saùnh, phaùt bieåu.
-Nhaän xeùt, boå sung.
* Quan saùt, ghi baøi.
Caûnh hoä ñeâ ngoaøi ñình
Caûnh ñaùnh toå toâm trong ñình
- Nöôùc leân to, ñeâ saép vôõ ® Ngöôøi xao xaùc goïi, meät löõ (ñoùi laïnh).
- Quang caûnh, khoâng khí tónh mòch, nghieâm trang, xa hoa, ñaøi caùt ® thaày troø ñaùnh toå toâm vui veû, say söa.
Caûnh hoä ñeâ ngoaøi ñình
Caûnh ñaùnh toå toâm trong ñình
- Möa taàm taõ, nöôùc cuoàn cuoän boác leân, tình theá nguy caáp ® Nhoán nhaùo, sôï haõi.
- Ñeâ vôõ ® Traêm hoï vaát vaû, goäi gioù daàm möa, gia suùc keâu vang, nöôùc leânh laùng, nhaø troâi luùa ngaäp, keû soáng khoâng choã ôû, ngöôøi cheát khoâng nôi choân.
- Ñam meâ thaùi quaù ® Khoâng ngoù ngaøng ñeán ñeâ, ngoài lì trong ñình aên yeán, chôi baøi, quaùt thaùo 
- Khoâng ngöøng chôi, khoâng lo laéng, quaùt naït, doaï daãm, ñuoåi ngöôøi baùo tin ® UØ to Þ vui söôùng cöïc ñoä.
(?) Taùc duïng cuûa bieän phaùp ngheä thuaät ñoù laø gì?
(?) Qua caûnh ñaép ñeâ- ñeâ vôõ- ñaùnh toå toâm vaø uø to, em haõy khaùi quaùt giaù trò hieän thöïc vaø nhaân ñaïo cuûa truyeän ngaèn: “Soáng cheát maëc bay”?
(?) Veà ngheä thuaät, truyeän haáp daãn ngöôøi ñoïc nhôø nhöõng yeáu toá naøo?
* Cho HS ñoïc vaø töï toùm taét noäi dung ghi nhôù. 
* Caù nhaân.
* Caù nhaân suy nghó, traû lôøi:
+ Phaûn aùnh söï laäp hoaøn toaøn giöõa cuoäc soáng vaø sinh maïng cuûa nhaân daân vôùi cuoäc soáng boïn quan laïi (teân quan phuû) ® Ñoù laø giaù trò hieän thöïc.
+ Theå hieän nieàm thöông caûm cuûa taùc giaû tröôùc cuoäc soáng laàm than cô cöïc cuûa ngöôøi daân do thieân tai vaø thaùi ñoä voâ traùch nhieäm cuûa boïn caàm quyeàn. ® Ñoù laø giaù trò nhaân ñaïo.
+ Vaän duïng keát hôïp thaønh coâng 2 pheùp töông phaûn vaø taêng caáp; coù trình ñoä söû duïng ngoân ngöõ khaù sinh ñoäng (keå chuyeän, mieâu taû cuï theå, goïn gaøng; ñoái thoaïi ngaén, sinh ñoäng). Ngoân ngöõ phaàn naøo theå hieän tính caùch nhaân vaät.
* Ñoïc vaø ghi baøi.
2)Taùc duïng: Laøm roõ theâm taâm lí, tích caùch cuûa nhaân vaät: Quan phuï maãu nhaãn taâm, voâ traùch nhieäm, keû gaây toäi aùc.
III/ Toång keát:
 -Giaù trò cuûa vaên baûn:
+ Giaù trò hieän thöïc: 
* Về tình cảnh nhân dân trong nạn lụt được miêu tả với nhiều chi tiết chân thực. Hoàn cảnh ( 1 giờ đêm , ở chổ đê xung yếu nhất ) nói lên tình thế căn thẳng, cấp bách đe dọa cuộc sống của người dân .
* Về sự lạnh lùng, vô trách nhiệm của bọn quan lại, trong đó đáng chú ý nhất là quan phụ mẫu.
 + Giaù trò nhaân ñaïo:
 Thể hiện sự đồng cảm, thương xót người dân trong hoạn nạn do thiên tai .
 * lên án thái độ tàn nhẫn của bọn quan lại trước tình cảnh, cuộc sống “ nghìn sầu muôn thảm”của người dân.
+ Giaù trò ngheä thuaät:
* Xây dựng tình huống tương phản- tăng cấp và kết thúc bất ngờ, ngôn ngữ đối thoại ngắn gọn, rất sinh động.
* lựa chọn gôi kể khách quan.
* Lựa chọn ngôn ngữ kể, tả, khắc họa chân dung nhân vật sinh động.
Ý nghĩa VB
-Ghi nhôù trang 83.
Phê phán, tố cáo thoái bàng quan vô trách nhiệm, vô lương t âm đến mức góp phần gây ra nạn lớn cho nhân dân của viên quan phụ mẫu- đại diện cho nhà cầm quyền thời Pháp thuộc; đồng cảm, xót xa với tình cảnh thê thảm của nhân dân lao động do thiên tai và do thái độ vô trách nhiệm của kẻ cầm quyền gây nên.
HÑ4 Luyeän taäp 
Neâu yeâu caàu.
Treo baûng thoáng keâ.
* Kieåm tra caùc khaùi nieäm veà hình thöùc ngoân ngöõ trong baûng thoáng keâ.
(?) Quan heä giöõa ngoân ngöõ ñoái thoaïi cuûa nhaân vaät quan phuû vaø tính caùch cuûa nhaân vaät ñoù nhö theá naøo?
Nghe.
Quan saùt, thaûo luaän, thöïc hieän.
* Caù nhaân: Töï tìm VD minh hoaï ... ñeà vaø tìm yù cho 1 baøi vaên giaûi thích?
(?) Baøi vaên laäp luaän giaûi thích coù neân goàm 3 phaàn chinh gioáng nhö baøi vaên laäp luaän chöùng minh khoâng? Vì sao?
(?) Phaàn môû baøi trong vaên giaûi thích caàn phaûi ñaït yeâu caàu gì?
(?) Phaàn thaân baøi trong baøi laäp luaän giaûi thích phaûi laøm nhieäm vuï gì?
(?) Ñeå laøm cho ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe deã hieåu neân saép xeáp yù tìm ñöôïc theo thöù töï naøo?
(?) Phaàn keát baøi vaên giaûi thích phaûi laøm nhieäm vuï gì?
(?) Em coù theå ruùt ra keát luaän gì cho vieäc laäp daøn baøi cho baøi vaên giaûi thích?
-Cho HS ñoïc caùc ñoaïn môû baøi SGK trang 85.
(?) Caùc ñoaïn môû baøi coù ñaùp öùng yeâu caàu cuûa ñeà baøi laäp luaän giaûi thích 
khía caïnh giuùp ngöôøi ñoïc bieát roõ caâu tuïc ngöõ ñoù.
 - Hoûi ngöôøi hieåu bieát hôn, ñoïc saùch baùo, tra töø ñieån, töï mình suy nghó thaáu ñaùo theâm.
 - Lieân heä vôùi caùc caâu ca dao, tuïc ngöõ töông töï.
+ THÑ: Tìm hieåu theå loaïi vaø vaán ñeà caàn giaûi thích.
+ Tìm yù: Tìm hieåu nghóa ñen, nghóa boùng, nhöõng maët, nhöõng khía caïnh cuûa vaán ñeà, lieân heä vôùi nhöõng caâu khaùc.
* Thaûo luaän vaø trình baøy caùc caâu hoûi:
+ 3 phaàn nhö chöùng minh ® ñaây laø daøn baøi chung cuûa 1 vaên baûn nghò luaän.
+ MB: Giôùi thieäu vaán ñeà giaûi thích vaø ñònh höôùng giaûi thích phaûi gôïi nhu caàu ñöôïc hieåu (gôïi ra phöông höôùng giaûi thích).
 TB: Laàn löôït trình baøy caùc noäi dung giaûi thích:
-Ñi 1 ngaøy ñaøng laø ñi ñaâu?
-Hoïc 1 saøng khoân laø gì?
-Vì sao laïi “ Ñi1 ngaøy ”?
-Ñi nhö theá naøo?
-Hoïc nhö theá naøo?
* Xeáp yù phuø hôïp: töø nghóa ñen ® nghóa boùng ® caùc khía caïnh ® lieân heä.
 KB: Neâu yù nghóa cuûa ñieàu giaûi thích ñoái vôùi moïi ngöôøi.
-Caù nhaân.
-Ñoïc.
+ Ñaùp öùng yeâu caàu ñeà.
- Theå loaïi: Giaûi thích.
- Vaán ñeà: Caâu tuïc ngöõ.
 b)Tìm yù: 
-Giaûi thích yù nghóa: Nghóa ñen ® nghóa boùng.
-Lieân heä vôùi caùc caâu khaùc coù noäi dung töông töï.
-Caùc maët, caùc khía caïnh khaùc cuûa vaán ñeà.
2/Laäp daøn yù:
 3 phaàn: SGK
 Ghi nhôù- SGK.
- Các bước làm bài văn giảii thích:
+ Tìm hiểu đề, lập ý : tìm vấn đề cần giải thích ( tức là tìm luận điểm tổng quát). Trên cơ sở đó để xác định các luận điểm và xắp xếp ý thành một dàn bài.
+ Lập dan bài .
+ Viết bài văn nghị luận giải thích.
+ Đọc lại và sữa chữa bài.
- Bố cục của bài văn lập luận giải thích: 
+ Mở bài : nêu luận điểm cần giải thích và gợi ra phương hướng giải thích.
+ Thân bài : Lần lược trình bày các nội dung giải thích.
+ Kết bài; Nêu ý nghĩa của vấn đề được giải thích trong bài đối với mọi người.
- Các đoạn trong bài phải liên kết chặt chẽ qua các hình thức chuyển tiếp ý.
3/Vieát ñoaïn vaên:
 a)Vieát môû baøi:
khoâng?
(?) Coù phaûi ñoái vôùi moãi baøi vaên chæ coù moät caùch môû baøi duy nhaát hay khoâng?
-Cho HS ñoïc caùc ñoaïn thaân baøi SGK trang 85, 86.
(?) Laøm theá naøo ñeå ñoaïn ñaàu tieân cuûa thaân baøi lieân keát ñöôïc vôùi môû baøi?
(?) Caàn laøm gì ñeå caùc ñoaïn sau cuûa thaân baøi lieân keát ñöôïc vôùi ñoaïn tröôùc ñoù? 
(?) Ngoaøi nhöõng caùch noùi “thaät vaäy” coøn coù caùch naøo khaùc nöõa khoâng?
(?) Neân vieát ñoaïn giaûi thích nghóa ñen ntn? Neân giaûi thích nghóa ñen cuûa töøng töø ngöõ, töøng veá caâu tröôùc roài giaûi thích nghóa ñen cuûa caû caâu, cuûa toaøn nhaän ñònh sau hay laø ngöôïc lai? Vì sao?
(?) Töông töï nhö theá, neân vieát ñoaïn giaûi thích nghóa boùng, nghóa saâu ntn?
(?) Neáu söû duïng moät caùch môû baøi khaùc thì coù theå vieát caùc ñoaïn cuûa thaân baøi y nhö SGK khoâng? Vì sao?
-Cho HS ñoïc ñoaïn keát baøi SGK.
(?) Keát baøi aáy cho thaáy roõ laø vaán ñeà ñöôïc giaûi thích xong chöa?
(?) Coù phaûi ñoái vôùi moãi ñeà vaên chæ coù 1 caùch keát baøi duy nhaát khoâng?
* Cho HS trình baøy caùc ñoaïn keát baøi khaùc ñaõ chuaån bò. (Coù theå tham khaûo: SBT trang 107 (2 caùch)
 SGV trang 106 (2 caùch).
(?) Baøi vieát ñöôïc coi laø hoaøn chænh khi naøo?
* Cho 3 HS ñoïc laïi ghi nhôù SGK.
+ Coù nhieàu caùch môû baøi SGK.
-Ñoïc.
+ Duøng töø lieân keát: Ñuùng vaäy..
+ Duøng caùc töø ngöõ, caùc boä phaän lieân keát, chuyeån yù.
+ Ta ñaët caâu hoûi: “Ta hieåu ntn lôøi daïy aáy?”, Chuùng ta cuøng laøm saùng toû vaán ñeà (yù kieán) treân
+ Giaûi nghóa töø ngöõ, töøng veá tröôùc ® caû caâu.
+ Töø nghóa ñen ® nghóa boùng. 
 ® Lieân heä dò baûn.
+ Khoâng, vì ñoaïn cuûa thaân baøi coøn phaûi phuø hôïp vôùi ñoaïn ôû môû baøi ñeå baøi vaên thaønh moät theå thoáng nhaát.
-Ñoïc.
- Vaán ñeà ñaõ ñöôïc giaûi thích.
- Coù nhieàu caùch keát baøi.
* Trình baøy.
- Ñöôïc ñoïc laïi vaø söûa chöõa.
* Ñoïc ghi nhôù.
 b) Vieát keát baøi:
 c) Vieát keát baøi:
4/Ñoïc laïi vaø söûa chöõa.
HÑ3: Daën doø 
** Hoïc ghi nhôù (Naém ñöôïc caùc böôùc laøm baøi giaûi thích)
** Xem laïi caùch giaûi thích cho ñeà baøi SGK: “ Ñi 1 ngaøy ñaøng”.
** Soaïn: Luyeän taäp laäp luaän giaûi thích.
+ Ñeà SGK trang 87.
+ Soaïn ra giaáy phaàn chuaån bò ôû nhaø trang 87. 
** Nghe vaø töï ghi nhaän.
 Tuaàn : 29	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
 Tieát : 108.
LUYEÄN TAÄP 
LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH.
I. Muïc tieâu :
- Khắc sâu những hiểu biết về cách làm bài văn lập luận giải thích. 
- Vận dụng những hiểu biết đó vào việc làm một bài văn giải thích cho m6t5 vấn đề của đời sống.
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức : 
	Cách làm bài văn lập luận giải thích một vấn đề.
2/. Kĩ năng:
	Tìm hiểu đề, lập ý , lập dàn ý và viết các phần, đoạn trong bài văn giải thích.
III. Höôùng daãn thöïc hieän	
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh : 
 Kieåm dieän, traät töï.
* Kieåm tra : 
(?)Haõy trình baøy caùc böôùc laøm moät baøi vaên giaûi thích ?
* Giôùi thieäu baøi: 
** Caùc em ñaõ hoïc qua caùc böôùc ñeå giaûi thích moät vaán ñeà. Tieát naøy, caùc em phaûi coá gaéng vaän duïng nhöõng kieán thöùc aáy ñeå laøm saùng toû noäi dung caâu noùi: “Saùch laø ngoïn ñeøn saùng baát dieät cuûa trí tueä con ngöôøi”.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
*HS traû baøi.
* Nghe vaø ghi töïa baøi.
HÑ2: Hình thaønh kieán thöùc 
* Cho 3 HS ñoïc laïi ñeà baøi, GV cheùp ñeà baøi leân baûng.
(?) Ñeà baøi yeâu caàu giaûi thích vaán ñeà gì?
* Ñoïc vaø cheùp ñeà baøi.
-Caù nhaân:
Ñeà: Moät nhaø vaên noùi: “Saùch laø ngoïn ñeøn saùng baát dieät cuûa trí tueä con ngöôøi”. Haõy giaûi thích noäi dung caâu noùi ñoù.
1) Tìm hieåu ñeà, tìm yù:
 - Ñeà yeâu caàu giaûi thích vai troø cuûa saùch ñoái vôùi trí tueä con ngöôøi. 
(?) Laøm theá naøo ñeå nhaän ra ñieàu ñoù?
(?) Ñeå ñaït ñöôïc yeâu caàu giaûi thích vaán ñeà treân, baøi laøm caàn coù nhöõng yù gì?
(?) Ngoaøi ra, coøn coù höôùng tìm yù naøo khaùc nöõa khoâng?
(?) Haõy laäp daøn yù cho ñeà baøi treân?
* Gôïi yù:
(?) Trong phaàn môû baøi, ta caàn neâu ñöôïc nhöõng yù gì?
(?) Ñoái vôí ñeà baøi naøy, em choïn caùch môû baøi naøo? (Tröïc tieáp hay giaùn tieáp? Vì sao?). Haõy trình baøy caùch môû baøi cuûa em? (Tham khaûo: Hoïc toát NV7 trang 107).
(?) Trong phaàn thaân baøi, caàn saép xeáp caùc yù ñaõ tìm ñöôïc ntn cho hôïp lí chaët cheõ, deã hieåu?
** Choát laïi- Treo baûng phuï.
- Tröïc tieáp: Giaûi thích 1 caâu noùi.
- Giaùn tieáp: Giaûi thích vai troø cuûa saùch ñoái vôùi trí tueä con ngöôøi.
- Caên cöù vaøo meänh leänh cuûa ñeà, töø ngöõ trong ñeà.
- Ñaët caâu hoûi tìm yù:
+ Vì sao noùi: Saùch laø ngoïn ñeøn saùng?
+ Vì sao saùch laø ngoïn ñeøn saùng baát dieät?
+ Vì sao noùi saùch laø trí tueä con ngöôøi? ® Ca ngôïi saùch, toân vinh saùch Þ Tình caûm, thaùi ñoä cuûa em ñoái vôùi saùch.
+ Vì sao trí tueä con ngöôøi, khi ñöa vaøo saùch laïi trôû thaønh nguoàn aùnh saùng khoâng bao giôø taét?
-Thaûo luaän, trình baøy.
* Vaøi em ñoïc môû baøi ñaõ chuaån bò.
* Nhaän xeùt caùch môû baøi cuûa baïn.
-Ñaïi dieän toå trình baøy.
-Nhaän xeùt, boå sung
* Quan saùt vaø töï ghi nhaän.
- YÙ ñeå giaûi thích: Gôïi yù SGK trang 87. 
2)Laäp daøn yù:
 I. MB: Daãn vaøo vaán ñeà ® Giôùi thieäu vaán ñeà (caâu noùi) ® Höôùng giaûi thích.
 II. TB:
 1) Giaûi thích yù nghóa cuûa caâu noùi:
 - Saùch chöùa ñöïng trí tueä cuûa con ngöôøi:
 Trí tueä: Tinh hoa, tinh tuyù cuûa hieåu bieát.
- Saùch laø ngoïn ñeøn saùng: Roïi chieáu, soi ñöôøng, ñöa con ngöôøi khoûi choán toái taâm (cuûa söï khoâng hieåu bieát)
 - Saùch laø ngoïn ñeøn saùng baát dieät: Khoâng bao giôø taét.
 Þ Caû caâu yù noùi: Saùch laø nguoàn saùng baát dieät, ñöôïc thaáp leân töø trí tueä cuûa con ngöôøi.
2) Vì sao laïi noùi nhö theá?
 Bôûi vì:
 - Nhöõng cuoán saùch coù giaù trò (Khoâng theå noùi moïi cuoán saùch) ghi laïi nhöõng hieåu bieát quyù giaù maø con ngöôøi thaâu thaùi ñöôïctrong saûn xuaát, trong chieán ñaáu, trong caùc moái quan heä xaõ hoäi (Neâu vaøi VD). Do ñoù saùch laø ngoïn ñeøn saùng cuûa trí tueä con ngöôøi. 
** Cung caáp VD:
-“ Moät quyeån saùch toát laø 1 ngöôøi baïn hieàn”_ La Rochefou cault.
- “Saùch laø ngöôøi baïn lôùn cuûa con ngöôøi”.
- “Saùch môû roäng tröôùc maét toâi nhöõng chaân trôøi môùi”_ Macxim GooùcKi.
(?) Trong phaàn keát baøi caàn coù nhöõng yù gì? 
(?) Ñoïc ñoaïn vaên keát baøi cuûa em?
* Phaân coâng 2 toå xaây döïng hoaøn chænh ñoaïn môû baøi, 2 toå ñoaïn keát baøi.
* Ñaùnh giaù. (Tham khaûo SHT trang 107, Nhöõng baøi vaên hay trang 140, trang 174, 175.
Ñaïi dieän toå trình baøy.
Ñoïc keát baøi.
Nhaän xeùt.
* Thaûo luaän, ñaïi dieän trình baøy.
* Nhaän xeùt.
 - Nhöõng hieåu bieát ñöôïc saùch ghi laïi khoâng chæ coù ích cho moät thôøi maø coøn coù ích cho moïi thôøi. Maët khaùc, nhôø coù saùch , aùnh saùng cuûa trí tueä ñöôïc truyeàn laïi cho ñôøi sau (VD). Vì theá, “Saùch laø ngoïn ñeøn saùng baát dieät”.
 - Ñaáy laø ñieàu ñöôïc moïi ngöôøi thöøa nhaän (daãn ra vaøi yù kieán ca ngôïi saùch, toân vinh saùch)
 3) Caâu noùi aáy coù taùc duïng nhö theá naøo?
 - Caàn phaûi chaêm ñoïc saùch ñeå hieåu bieát nhieàu hôn, soáng toát hôn.
- Caàn choïn saùch toát, saùch hay ñeå ñoïc. Khoâng ñoïc saùch dôû, saùch coù haïi.
- Caàn tieáp nhaän aùnh saùng trí tueä chöùa ñöïng trong saùch, coá hieåu noäi dung saùch vaø laøm theo saùch.
 III. Keát baøi:
 Tình caûm, thaùi ñoä cuûa em ñoái vôùi saùch vaø vôùi caâu noùi aáy.
 3) Vieát ñoaïn vaên:(MB, KB)
HÑ3:Củng cố - Daën doø 
a/ củng cố:
- Làm một bài văn giải thích phải theo trình tự hợp lí: tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết bài và kiểm tra lại bai
- Bài văn giải thích có bố cục 3 phần: MB,TB, KB
b/ Hướng dẫn tự học
** Döïa vaøo daøn yù dieãn ñaït thaønh vaên hoaøn chænh ñeà baøi treân (Baøi vieát soá 6 ôû nhaø).
** Coù theå choïn ñeà 5 SGK trang 88 vieát baøi soá 6 ôû nhaø. Noäp ñuùng haïn quy ñònh. (Treo baûng phuï: daøn yù tham khaûo ñeà 5 SGK).
HS nghe
** Nghe vaø töï ghi nhaän thôøi gian noäp baøi.