Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Tiết 21: Bài ca côn sơn

Tuaàn 6 – Tieát 21
BAØI CA COÂN SÔN
A. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
Qua tieát hoïc, HS caàn tieáp thu ñöôïc:
- Caûm nhaän söï hoaø nhaäp giöõa taâm hoàn cuûa Nguyeãn Traõi vôùi caûnh trí Coân Sôn.
-Hieåu theâm thô luïc baùt.
B. ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC : Tranh
C. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: SGK, SGV, STK
D. TIEÁN HAØNH CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC
1/. OÅn ñònh
2/. Kieåm tra baøi cuõ
? Ñoïc thuoäc long baøi “Phoø giaù veà kinh”? Giôùi thieäu vaøi neùt veà taùc giaû Traàn Quang Khaûi?
? Baøi thô bieåu ñaït yù gì?
? Baøi thô ñöôïc vieát theo theå thô naøo?
3/. Baøi môùi
Giôùi thieäu baøi môùi: Ñeå caûm nhaän ñöôïc taâm hoàn vaø tình caûm cuûa Nguyeãn Traõi, moät danh nhaân lòch söû, danh nhaân vaên hoaù lôùn haøng ñaàu cuûa lòch söû daân toäc, töøng ñöôïc Uncesco coâng nhaän laø danh nhaân vaên hoaù theá giôùi. Coù theå noùi baøi Coân Sôn Ca laø moät saûn phaåm tinh thaàn cao ñeïp cuûa cuoäc ñôøi lôùn seõ ghi laïi cho ta nhöõng ñieàu lyù thuù vaø boå ích.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS
BAØI HS GHI
HÑ1: GV cho HS ñoïc chuù thích SGK/79.
GV höôùng daãn HS ñoïc vaên baûn.
? Em haõy cho bieát hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa baøi thô?
? Ñoaïn trích naøy vieát theo theå thô gì?
? Em haõy chæ ra caùch gieo vaàn trong theå thô luïc baùt?
HÑ2: Tìm hieåu vaên baûn.
? Em haõy cho bieát noäi dung cuûa ñoaïn trích?
? Ñoaïn trích coù töø naøo nhaéc laïi nhieàu laàn?
? Vaäy “ta” ôû ñaây laø ai?
? “Ta” ñang laøm gì ôû Coân Sôn?
? Caûnh Coân Sôn hieän ra trong hoàn thô Nguyeãn Traõi nhö theá naøo?
? Döôùi ngoøi buùt Nguyeãn Traõi, Côn Sôn nhö theá naøo? Em coù nhaän xeùt gì veà caûnh dieãn ñaït trong baøi thô?
HÑ3: Tìm hieåu yù nghóa baøi thô.
? Qua baøi thô, em hieåu theâm gì veà Nguyeãn Traõi?
=> Nguyeãn Traõi veà ôû aån ôû Coân Sôn.
=> Ñöôïc dòch theo theå thô luïc baùt.
=> Chöõ cuoái caâu 6
 Chöõ thöù 6 caâu 8
=> - Taâm hoàn Nguyeãn Traõi tröôùc caûnh Coân Sôn.
 - Caûnh Coân Sôn trong hoàn thô Nguyeãn Traõi.
=> “Ta”
=> Nguyeãn Traõi
=> Hoaøn caûnh soáng cuûa ngöôøi, taâm traïng u uaát, chaùn chöôøng nhöng raát ung dung, nhaøn haï, taâm hoàn thanh thaûn, thoaûi maùi, khoâng vöôùng baän chuyeän ñôøi => Taâm hoàn thi só.
=> Suoái chaûy, ñaù reâu phôi, röøng thoâng, boùng truùc.
=> Söï giao hoaø, hoaø nhaäp giöõa thieân nhieân vaø con ngöôøi.
=>HS ñoïc Ghi nhôù 
I. GIÔÙI THIEÄU
1/. Taùc giaû
2/. Taùc phaåm
(SGK/79)
II. TÌM HIEÅU VAÊN BAÛN
Nguyeân vaên chöõ Haùn
-  Ta nghe
-  Ta ngoài
-  Ta leân ta naèm.
-  Ta ngaâm thô nhaøn
-> Laëp töø
=> Haønh ñoäng vaø taâm hoàn Nguyeãn Traõi tröôùc caûnh trí Coân Sôn.
- Suoái chaûy rì raàm
-  nhö tieáng ñaøn caàm
-  ñaù reâu phôi  chieáu eâm  nhö neâm  boùng truùc raâm.
=> Caûnh trí Coân Sôn trong taâm hoàn Nguyeãn Traõi.
III. GHI NHÔÙ
(SGK/81)
BUOÅI CHIEÅU ÑÖÙNG ÔÛ PHUÛ THIEÂN TRÖÔØNG TROÂNG RA
(Thieân Tröôøng Vaõn Voïng)
A. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
Qua tieát hoïc, HS caàn tieáp thu ñöôïc:
- Thaáy ñöôïc hoàn thô thaém thieát cuûa Traàn Nhaân Toâng.
- Hieåu thô Thaát ngoân töù tuyeät Ñöôøng luaät.
B. ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC
C. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: SGK, SGV, STK
D. TIEÁN HAØNH CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS
BAØI HS GHI
HÑ1: GV ñoïc baøi thô tröôùc -> HS ñoïc laïi.
? Baøi thô naøy thuoäc theå thô gì?
? Haõy neâu vaøi neùt veà Traàn Nhaân Toâng?
? Baøi thô saùng taùc trong hoaøn caûnh naøo?
HÑ2: Tìm hieåu vaên baûn
GV cho HS ñoïc 2 caâu ñaàu.
? Theo em caûnh vaät mieâu taû trong thôøi ñieåm naøo?
? Caûnh töôïng chung ôû Phuû Thieân Tröôøng ra sao?
? Taïi sao taû caûnh vaät döôøng nhö coù, döôøng nhö khoâng?
GV cho HS ñoïc 2 caâu cuoái.
? Trong böùc tranh queâ, taùc giaû gôïi taû hình aûnh naøo saâu saéc nhaát trong em? (HS thaûo luaän)
? Em coù nhaän xeùt gì veà caûnh mieâu taû trong baøi thô?
? Neâu chi tieát mieâu taû trong baøi ?
GV choát: Caûnh chieàu ôû thoân queâ ñöôïc phaùc hoaï ñôn sô nhöng ñaäm ñaø saéc queâ, hoàn queâ.
? Em hieåu theá naøo veà taâm hoàn taùc giaû tröôùc caûnh ñoù?
HÑ3: Tìm hieåu yù nghóa
? Qua baøi thô “Buoåi chieàu ñöùng ôû phuû Thieân Tröôøng troâng ra”. Em nghó gì veà Traàn Nhaân Toâng vaø thôøi ñaïi nhaø Traàn trong lòch sö ûta?
=> Thaát ngoân töù tuyeät.
=> HS ñoïc chuù thích SGK/ 76.
=> Nhaân dòp vua veà thaêm queâ.
=> Luùc chieàu veà vaø saép toái.
=> Xoùm tröôùc, thoân sau chìm trong söông khoùi.
=> Söông phuû, khoùi phuû; luùc môø, luùc toû.
=> Treû chaên traâu, thoåi saùo
 Coù traéng xaø xuoáng caùnh ñoàng vaéng.
=> Hình aûnh tieâu bieåu, gôïi taû.
=> Laøng queâ thanh bình, traàm laëng khoâng quaïnh hiu vì heù leân söï soáng con ngöôøi hoaø nhaäp vôùi thieân nhieân.
=> Vì vua coù ñòa vò toái cao trong xaõ hoäi nhöng taâm hoàn vaãn gaén boù queâ höông, thoân daõ cuûa mình  laø maùu thòt  moät ñieàu khoâng theå coù ôû moät oâng vua.
=> HS baùm vaøo Ghi nhôù
I. GIÔÙI THIEÄU
1/. Taùc giaû
2/. Taùc phaåm
(SGK/76)
II. TÌM HIEÅU VAÊN BAÛN
- Thoân haäu  töï yeân
- Baùn voâ  döông bieân
=> Caûnh thoân xoùm luùc chieàu veà, saép toái.
- Muïc ñoàng  quy taän
- Baïch loä  haï ñieàn
-> Hình aûnh cuï theå tieâu bieåu
=> Caûnh ñaäm ñaø saéc queâ, hoàn queâ, theå hieän söï haøi hoaø giöõa taâm hoàn con ngöôøi vôùi caûnh vaät thieân nhieân.
III. GHI NHÔÙ (SGK/77)
4/. Daën doø: GV cho HS ñoïc Ghi nhôù SGK/77.
LUYEÄN TAÄP
Em coù caûm nhaän gì veà caûnh laøng queâ sau khi hoïc xong baøi thô?
=> Söï choïn löïa vaø khaéc hoaï caùc chi tieát tieâu bieåu ñieån hình cho caûnh vaät thoân queâ luùc chieàu veà. Qua ñoù ta thaáy thaáp thoaùng hieän leân laøng queâ thanh bình, traàm laéng khoâng quaïnh hiu, coù heù leân söï soáng con ngöôøi ôû noâng thoân xöa.
	5/. Höôùng daãn chuaån bò: Töø haùn Vieät tieáp theo
	+ Caùch söû duïng töø Haùn Vieät?
	+ Khoâng laïm duïng töø Haùn Vieät khi söû duïng.