Giáo án môn Vật lí 7 tiết 15: Phản xạ âm – tiếng vang

TUẦN:15 - TIẾT: 15
Ngày soạn:23/11/2008
Ngày dạy: 7A:/../2008
 7B:/../2008
 7C:/../2008
BÀI 14
Phản xạ âm – Tiếng vang
 I. Mục tiêu
*Kiến thức:- Mô tả và giải thích được một số hiện tượng liên quan đến tiếng vang (tiếng vọng). 
 - Nhận biết được một số vật phản xạ âm tốt (hay hấp thụ âm kém) và vật phản xạ âm kém.
 - Kể tên một số ứng dụng của phản xạ âm.
*Kĩ năng: - Rèn khả năng tư duy từ các hiện tượng thực tế và từ các thí nghiệm.
*Thái độ: - Có thái độ yêu thích môn học, hợp tác trong nhóm và vận dụng vào thực tế.	
 II. Chuẩn bị
1.Học sinh: Học bài và làm bài.
2.Giáo viên: Giáo án.	
 III. Tổ chức hoạt động dạy học
A. Tổ chức :7A./7B./..7C/.
B. Kiểm tra
HS1: Môi trường nào truyền được âm? Môi trường nào truyền âm tốt? Lấy ví dụ. Chữa bài tập 13.1.
 *Gợi ý: nội dung ghi nhớ.Bài 13.1 A.
C. Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
HĐ1: Tổ chức tình huống học tập (5ph)
-Tại sao trong các rạp hát, rạp chiếu phim, tường lại làm sần sùi và mái kiểu vòm? Ng/cứu bài mới.
HĐ2: Tìm hiểu âm phản xạ - Tiếng vang (15ph)
- Yêu cầu tất cả HS đọc kỹ mục I (SGK) và nắm được thế nào là tiếng vang, thế nào là âm phản xạ.
- Thảo luận theo nhóm để trả lời C1, C2, C3 và phần kết luận.
- Hướng dẫn HS toàn lớp thảo luận các câu trả lời của mục I để thống nhất câu trả lời.
Chú ý: Với C1, HS phải nêu được âm phản xạ từ mặt chắn nào và đến tai sau âm trực tiếp 1/15s.
Với C2: GV chốt lại vai trò khuyếch đại của âm phản xạ nên nghe được âm to hơn.
Với C3: GV chỉ ra trường hợp trong phòng rất lớn, tai người phân biệt được âm phản xạ với âm trực tiếp nên nghe được tiếng vang.
* Khi nào có tiếng vang?Lấy VD có tiếng vang trong thực tế.
HĐ3: Tìm hiểu vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém (5ph)
- Yêu cầu HS đọc mục II (SGK) và trả lời câu hỏi và lấy VD:
+ Vật như thế nào thì phản xạ âm tốt? (Vật như thế nào thì hấp thụ âm kém?)
+ Vật như thế nào thì phản xạ âm kém? 
- Yêu cầu HS trả lời câu C4.
- Lấy VD vật hấp thụ âm tốt và vật hấp thụ âm kém trong thực tế?
HĐ4:Vận dụng và ghi nhớ (10ph)
- Yêu cầu HS làm các câu C5, C6, C7, C8.
- Tổ chức cho HS thảo luận để thống nhất câu trả lời.
Với C7: Yêu cầu HS nói rõ “t” là thời gian âm đi như thế nào?
Với C8: Yêu cầu HS chọn và giải thích tại sao chọn hiện tượng đó.
- HS lắng nghe và trả lời câu hỏi GV đưa ra theo hiểu biết của mình.
Ghi đầu bài.
I. Âm phản xạ - Tiếng vang
- Cá nhân HS nghiên cứu SGK để nắm được:
+ Âm dội lại khi gặp một mặt chắn là âm phản xạ.
+ Ta nghe được tiếng vang khi âm phản xạ đến tai ta chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất 1/15s.
- Thảo luận theo nhóm trả lời các câu hỏi và phần kết luận.
- Thảo luận chung cả lớp để thống nhất câu trả lời.
C1: Nghe thấy tiếng vang ở vùng núi, ở giếng, ở ngõ hẹp dài,... Vì ta phân biệt được âm phát ra và âm phản xạ.
C2: Nghe thấy âm thanh trong phòng kín to hơn chính âm thanh đó ở ngoài trời. Vì ở ngoài trời ta chỉ nghe thấy âm phát ra còn ở trong phòng kín ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ từ tường cùng một lúc đến tai nên nghe to hơn.
C3: a) Cả hai phòng đều có âm phản xạ
 b) Khoảng cách giữa người nói và bức tường để nghe được rõ tiếng vang là: S = 340.1/15.2 = 11,3 (m)
*Kết luận:..Âm phản xạ,cách với âm phát ra.
II. Vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
- HS đọc nội dung mục II (SGK) và trả lời các câu hỏi của GV
+ Vật phản xạ âm tốt ( hấp thụ âm kém) là những vật cứng có bề mặt nhẵnv
VD;Kính ,gạch.
+ Vật phản xạ âm kém là những vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề.
VD: Xốp, gỗ.
- HS trả lời và hoàn thiện câu C4;
C4:+ Vật phản xạ âm tốt: Mặt gương, mặt đá hoa, tấm kim loại, tường gạch.
+ Vật phản xạ âm kém: Miếng xốp, áo len, ghế đệm mút, cao su xốp.
III. Vận dụng
- HS làm các câu C5, C6, C7, C8
- Thảo luận cả lớp để thống nhất câu trả lời
1.Bài C5: Làm tường sần sùi, treo rèm nhung để hấp thụ âm tốt hơn nên giảm tiếng vang. Âm nghe được rõ hơn.
2.Bài C6: Hướng âm phản xạ đến tai người nghe nên nghe rõ hơn.
3.Bài C7: Âm truyền từ tàu đến đáy biển trong 1/2s. Độ sâu của biển là: 
 S = v.t = 1500.1/2 = 750 (m)
4.Bài C8: a, b, d
5.Ghi nhớ(SGKT42).
 Hai HS đọc nội dung ghi nhớ.
D. Củng cố
 - Khi nào có âm phản xạ? Tiếng vang là gì?
	 - Có phải cứ có âm phản xạ thì đều có tiếng vang không?
	 - Tại sao khi nói to xuống giếng sâu lại nghe thấy tiếng vang?
	 - Khi nói to vào một cái chum miệng nhỏ thì nghe thấy tiếng vang.
 Khi nói to vào một cái chậu miệng rộng thì lại không nghe thấy?
 - Tìm hiểu nội dung phần: Có thể em chưa biết.
E. Hướng dẫn về nhà
	 - Học thuộc nội dung ghi nhớ và làm bài tập 14.1 ,14.2,14.3 (SBT).
 - Đọc trước bài 15: Chống ô nhiễm tiếng ồn
HD: Bài 14.1 C; 14.2 C; 14.3 Vì ở đó nghe được âm trực tiếp mà còn nghe được đồng thời cả âm phản xạ từ mặt nước ao hồ.