Giáo án môn Vật lý 7 Tiết số 4: Định luật phản xạ ánh sáng

Ngµy so¹n: 15/ 09/ 2010 Ngµy gi¶ng: 17/ 09 (7b); 18/ 09 (7ac)
Tiết 4. ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
I - Mục tiêu 
1. Kiến thức:
- Nêu được ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng.
- Nhận biết được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, pháp tuyến đối với sự phản xạ ánh sáng bởi gương phẳng.
- Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng.
2. Kĩ năng:
- Biểu diễn được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, pháp tuyến đối với sự phản xạ ánh sáng bởi gương phẳng.
- Vẽ được tia phản xạ khi biết tia tới đối với gương phẳng.
3. Thái độ:
- Cẩn thận khi làm thí nghiệm và tích cực xây dựng bài ; hợp tác nhóm.
II - Chuẩn bị
1. Giáo viên:
- Đồ dùng: Bảng phụ và hình vẽ 4.3; 4.4.
- TBDH: Chuẩn bị cho mỗi nhóm: 1 gương phẳng có giá đỡ, 1 đèn pin có màn chắn đục lỗ để tạo ra tia sáng. 1 tờ giấy dán trên tấm gỗ phẳng. 
- Nội dung ghi bảng:
I/ Gương phẳng: 
 - Hình ảnh của một vật quan sát được trong gương gọi là ảnh của vật tạo bởi gương.
 - C1: Mặt kính cửa sổ, mặt nước, mặt tường ốp gạch men phẳng bóng
II/ Định luật phản xạ ánh sáng:
 * Thí nghiệm: Hình 4.2
 1.Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào: 
 - C2: Trong mặt phẳng tờ giấy chứa tia tới.
 Kết luận:  tia tới  pháp tuyến tại điểm tới
 2. Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới
 Kết luận:bằng..........
 3.Định luật phản xạ ánh sáng:
- Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
i
i’
N
I
R
M
- Góc phản xạ bằng góc tới
i
i’
S
N
I
R
 4. biểu diễn gương phẳng và các tia sáng trên hình vẽ 
C3
III / Vận dụng 
C4 : 
i
i’
S
N
I
R
2. Học sinh:
- Học bài và làm bài ở nhà ; đọc trước bài mới.
III - Tiến trình lên lớp
Hoạt động của HS
Trợ giúp của GV
HĐ1. Kiểm tra bài cũ – Đặt vấn đề
- HS lên bảng trả lời
- HS nghe và quan sát.
- HS1: ? Hãy giải thích hiện tượng nhật thực và nguyệt thực.
- HS2: ? Tại sao ta lại thấy bóng của ta vào lúc buổi trưa rõ nhất. Làm bài: 3.3 (SBT).
- Đặt vấn đề: Treo tranh vẽ hình 4.1 (SGK) và đặt vấn đề như SGK-12.
HĐ2: Nghiên cứu sơ bộ tác dụng của gương phẳng (5 ph).
HTTC: cả lớp.
- Trả lời : gương phẳng tạo ra ảnh của vật trước gương.
C1
 Vật nhẵn bóng, phẳng đều có thể là gương phẳng như tấm kim loại nhẵn ; tấm gỗ phẳng ; mặt nước phẳng
- Hằng ngày chúng ta soi gương để nhìn thấy hình ảnh của mình.
? Vậy ánh sáng đến gương rồi đi tiếp như thế nào.
I.Gương phẳng.
- Yêu cầu HS thay nhau cầm gương soi nhận thấy hiện tượng gì trong gương?
? Thế nào là ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng.
C1
- Yêu cầu HS làm (ghi bảng).
HĐ2: Hình thành khái niệm về sự phản xạ ánh sáng. Tìm quy luật về sự đổi hướng của ánh sáng khi gặp gương phẳng (20 ph).
HTTC: nhóm.
- Các nhóm làm thí nghiệm như SGK-12 ; báo cáo ; nhận xét chéo.
+ SI là tia tới.
+ I R là tia phản xạ. 
- Pháp tuyến là đường thẳng vuông góc với mặt gương.
C2
- Trả lời : 
* Kết luận: Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến.
- HS : 
a) Dự đoán về mối quan hệ giữa góc phản xạ và góc tới.
b) thí nghiệm đo góc tới, góc phản xạ.
ghi kết quả vào bảng.
Góc tới i
 Góc phản xạ i’
600
600
450
450
300
300
* Kết luận: Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới.
* Định luật phản xạ ánh sáng:
+ Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
+ Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới.
i
i’
S
N
I
R
- Trả lời : 	vẽ hình.
II. Định luật phản xạ ánh sáng.
* Thí nghiệm:
- GV bố trí thí nghiệm cho HS làm theo. - Yêu cầu HS làm thí nghiệm theo nhóm.
? Chỉ ra tia tới, tia phản xạ. (Ghi bảng).
? Hiện tượng phản xạ ánh sáng.
1. Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào ?
- Giới thiệu tia tới và đường pháp tuyến. 
C2
- Yêu cầu HS làm thí nghiệm và trả lời 
2. Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới ?
- Yêu cầu HS đọc phần thông tin về góc tới và góc phản xạ.
- Yêu cầu HS quan sát thí nghiệm và dự đoán kết quả về góc phản xạ và góc tới.
- Thay đổi tia tới để thay đổi góc tới ; từ đó đo góc phản xạ.
- Yêu cầu HS từ kết quả rút ra kết luận. (ghi bảng).
3. Định luật phản xạ ánh sáng.
- Thông báo : hai kết luận trên là nội dung của định luật phản xạ ánh sáng.
4. Biểu diễn gương phẳng và các tia sáng trên hình vẽ.
- Thông báo và gh bảng: hai kết luận trên là nội dung của định luật phản xạ ánh sáng.
C3
- Yêu cầu HS làm 
HĐ3: Củng cố - Vận dụng (8 ph).
i
i’
 S
N
I
R
M
HTTC: cả lớp.
C4
- Trả lời : 
- Đọc phần ghi nhớ SGK-14 và đọc phần có thể em chưa biết.
III. Vận dụng.
? Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng.
C4
- Yêu cầu HS làm 
HĐ5. Hướng dẫn về nhà
 HS nghe và ghi vở
- Học thuộc bài theo SGK-14. 
- Làm bài : 4.1 đến hết (SBT).
- Đọc trước bài 5: ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng.
IV . Bài học kinh nghiệm