Giáo án môn Vật lý lớp 7 tiết 1: Nhận biết ánh sáng – nguồn sáng và vật sáng

Ngày soạn : 10/8/2009
Ngày dạy : 12/8/2009
CHƯƠNG I : QUANG HỌC
TIẾT 1 : NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG – NGUỒN SÁNG 
VÀ VẬT SÁNG
I . Mục tiêu.
1 . Kiến thức : Sau bài này GV giúp HS:
- Biết được khi nào ta nhận biết được ánh sáng, khi nào ta nhìn thấy một vật.
- Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng.
2 . Kĩ năng : 
- Làm thí nghiệm, quan sát hiện tượng => rút ra nhận xét.
- Lấy được ví dụ về nguồn sáng và vật sáng. 
3 . Thái độ : Học tập nghêm túc, tích cực trong các hoạt động nhóm.
II . Chuẩn bị.
1 . Giáo viên : 
- Tìm hiểu kĩ nội dung bài 1 sgk.
- Chuẩn bị một đèn pin.
- Đối với mỗi nhóm HS : một hộp kín có đèn pin.
2 . Học sinh : Đọc và tìm hiểu trước nội dung bài 1 sgk.
III . Hoạt động dạy và học.
1 . Ổn định :
2 . Bài mới :
Hoạt động học của trò
Trợ giúp của giáo viên
Hoạt động 1 : Tổ chức tình huống học tập. 
- Lắng nghe. 
- Đọc mẩu đối thoại đầu bài. 
- Lắng nghe.
Hoạt động 2 : Tìm hiểu khi nào nhận biết được ánh sáng ?
- Đọc và quan sát.
+ Mắt ta nhận biết được có ánh sánh trong trường hợp 2 và 3. 
- Thảo luận trả lời C1.
+ C1. Trong những trường hợp mắt ta nhận biết được có ánh sánh có điểm giống nhau là: Đều có ánh sáng truyền vào mắt ta.
- Kết luận : Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. 
Hoạt động 3 : Tìm hiểu khi nào nhìn thấy một vật ? 
- Đọc phần thí nghiệm. 
- Làm thí nghiệm theo hướng dẫn của GV.
+ C2. Ta nhìn thấy mảnh giấy trong hộp kín trong trường hợp đèn bật sáng.
+ Trả lời câu hỏi của GV.
+ Kết luận : Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta.
Hoạt động 4 : Phân biệt nguồn sáng và vật sáng.
- Đọc C3. 
- Thảo luận trả lời C3. 
+ C3. Dây tóc bóng đèn tự phát sáng. Mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng chiếu vào nó.
- Kết luận : 
 + Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng.
 + Dây tóc bóng đèn phát sáng và mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vật sáng. 
- Lấy ví dụ theo yêu cầu của GV. 
+ Trả lời câu hỏi của GV. 
Hoạt động 5 : Vận dụng – Tổng kết.
- Đọc C4 , C5.
- Trả lời C4 , C5 theo hướng dẫn của GV. 
+ C4. Thanh đúng. Vì không có ánh sáng truyền đến mắt nên mắt không nhận biết được ánh sáng. 
+ C5. Khói gồm những hạt nhỏ li ti có thể hắt lại ánh sáng chiếu vào nó. Do đó ta có thể nhận biết được ánh sáng từ đèn pin chiếu ra.
- Đọc ghi nhớ bài.
- Lắng nghe.
- Đọc mục có thể em chưa biết.
- Lắng nghe.
- GV giới thiệu sơ về chương trình Vật Lí 7 và phần Quang Học. 
- Yêu cầu 1 HS đọc mẩu đối thoại đầu bài. 
- Cuộc tranh luận giữa Thanh và Hải ai đúng, ai sai? Bài hôm nay sẽ giúp các em hiểu về điều này. 
- Yêu cầu HS đọc phần quan sát và thí nghiệm. 
+ H : Trường hợp nào mắt ta nhận biết được có ánh sáng?
- Cho HS đọc, thảo luận trả lời C1. 
+ H : Trong những trường hợp mắt ta nhận biết được ánh sáng có điều kiện gì giống nhau? 
- Yêu cầu HS hoàn thành phần kết luận. 
- GV nhận xét và chốt lại : Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. Vậy khi nào ta nhận biết được một vật? Chúng ta cùng tìm hiểu phần II. 
- Yêu cầu 1 HS đọc phần thí nghiệm.
- GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm trả lời C2. 
+ H : Trong trường hợp nào ta nhìn thấy mảnh giấy trắng trong hộp kín? 
+ H : Ban đêm, ở trong phòng đóng kín cửa, không bật đèn ta có nhìn thấy đồ vật không? 
+ Khi nào ta nhìn thấy một vật ?
- GV nhận xét. 
- Yêu cầu 1 HS đọc C3.
- Cho HS thảo luận trả lời C3. 
+ H : Dây tóc bóng đèn, mảnh giấy trắng vật nào tự phát sáng? Vật nào hắt lại ánh sáng chiếu vào nó?
- Yêu cầu HS hoàn thành kết luận.
- GV nhận xét và yêu cầu HS lấy một vài ví dụ về nguồn sáng và vật sáng.
+ H : Em hãy chỉ ra trong phòng học này đâu là nguồn sáng ? 
- Yêu cầu HS đọc C4 , C5.
- GV hướng dẫn HS trả lởi C4 , C5.
- Yêu cầu 1 HS đọc ghi nhớ bài. 
- GV chốt lại kiến thức bài học. 
- Yêu cầu 1 HS đọc mục có thể em chưa biết.
- Về nhà học bài, làm các bài tập trong SBT, xem trước nội dung bài 2 sgk.
* Nội dung ghi bảng :
CHƯƠNG I : QUANG HỌC
TIẾT 1 : NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG – NGUỒN SÁNG 
VÀ VẬT SÁNG
I . Nhận biết ánh sáng. 
* Quan sát và thí nghiệm : sgk.
C1. Đều có ánh sáng truyền vào mắt ta. 
 * Kết luận : ánh sánh
II . Nhìn thấy một vật .
* Thí nghiệm : sgk.
C2. Khi đèn bật sáng. 
* Kết luận : ánh sáng từ vật
III . Nguồn sáng và vật sáng .
C3. 
* Kết luận : + phát ra ánh sáng
 + hắt lại 
IV . Vận dụng .
C4. Thanh đúng. Vì không có ánh sáng truyền đến mắt nên mắt không nhận biết được ánh sáng. 
C5. Khói gồm những hạt nhỏ li ti có thể hắt lại ánh sáng chiếu vào nó. Do đó ta có thể nhận biết được ánh sáng từ đèn pin chiếu ra.
Ghi nhớ : sgk.
Rút kinh nghiệm :