Giáo án Ngữ văn 7 - Quyển 3 - Năm học 2008 - 2009 - Tuần 16

Tuần 16
NGỮ VĂN - BÀI 15, 16
Kết quả cần đạt :
- Nắm được các yêu cầu trong việc sử dụng từ. Rèn luyện kĩ năng dùng từ đúng chuẩn mực.
- Ôn tập về văn biểu cảm.
 - Thấy được nét đẹp riêng của Sài Gòn với thiên nhiên và khí hậu nhiệt đới và nhất là phong cách của con người Sài Gòn. Nắm được nghệ thuật biểu hiện tình cảm cảm xúc của tác giả trong Sài Gòn tôi yêu, cảm nhận được cảnh sắc thiên nhiên, không khí mùa xuân ở Hà Nội và miền Bắc, tình quê hương thắm thiết sâu đậm và ngòi bút tài hoa, tinh tế của tác giả trong bài tuỳ bút Mùa xuân của tôi.
Ngày soạn: 06/12/2008 Ngày giảng: 08/12/2008
 Tiết 61.Tiếng Việt:
CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
A. Phần chuẩn bị:
 I. Mục tiêu bài dạy: Giúp HS:
	- Nắm được các yêu cầu trong việc sử dụng từ.
	- Trên cơ sở nhận thức được các yêu cầu đó, tự kiểm tra thấy được nhược điểm của bản thân trong việc sử dụng từ, có ý thức dùng từ đúng chuẩn mực, tránh thái độ cẩu thả khi nói, khi viết.
	- Rèn kỹ năng dùng từ chuẩn mực.
	- Giáo dục ý thức thận trọng khi nói, viết.
 II. Chuẩn bị:
 	- GV: + Đọc kĩ SGK, SGV tham khảo Thiết kế bài giảng ngữ 7 tập 1.
 	 + Soạn giáo án.
 	- HS: Học bài cũ, đọc và chuẩn bị bài mới.
B. Phần lên lớp:
 * Ổn định tổ chức: 
	Kiểm tra sĩ số lớp 7B:...../18
 I. Kiểm tra bài cũ: (miệng) 5′
	* Câu hỏi: Thế nào là chơi chữ? Cho ví dụ chỉ rõ lỗi chơi chữ và nêu tác dụng của nó trong câu sau?
 Đi tu Phật bắt ăn chay,
 Thịt chó ăn được, thịt cầy thì không.
	* Trả lời: 
	- Chơi chữ là lợi dụng đặc sắc về âm, về nghĩa của từ ngữ để tạo ra sắc thái dí dỏm, hài hước làm câu văn hấp dẫn và thú vị. (4đ’)
 	- Ví dụ : Trong câu ca dao có dùng lối chơi chữ bằng các từ đồng âm “ thịt chó” “thịt cầy” nhằm chế riễu, mỉa mai những người đi tu nhưng không theo luật lệ nhà chùa. (6đ’)
 II. Dạy bài mới:
 * Giới thiệu bài: Trong khi nói và viết các em thường mắc lỗi về sử dụng ngữ âm, ngữ nghĩa. Để giúp các em nắm được chuẩn mực sử dụng từ một cách toàn diện ở nhiều khía cạnh, tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu chuẩn mực sử dụng từ. ( GV ghi tên bài lên bảng)
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG
I. Sử dụng từ đúng âm, đúng chính tả.
(8′)
GV
- Chép lên bảng 3 ví dụ:
a) Một số người sau một thời gian dùi đầu vào làm ăn, nay đã khấm khá.
b) Em bé đã tập tẹ biết nói.
c) Đó là những khoảng khắc sung sướng nhất trong đời em.
? TB
* Các từ in đậm trong các câu trên dùng sai như thế nào? Nguyên nhân của sự sai sót ấy là gì?
 HS
- Ví dụ a: Dùng sai từ dùi, phải viết là vùi (vùi đầu), nguyên nhân là do ảnh hưởng cua tiếng Nam Bộ, âm v đọc thành d.
- Ví dụ b: viết chưa đúng chính tả bập bẹ viết thành tập tẹ, nguyên nhân là do liên tưởng sai.
- Ví dụ c : dùng chưa đúng chính tả, khoảnh khắc viết thành khoảng khắc, nguyên nhân là do học không đến nơi đến chốn chưa hiểu nghĩa của từ.
? TB
* Qua ví dụ em thấy nguyên nhân viết sai lỗi chính tả là gì?
 HS
 GV
- Trình bày.
- Viết sai lỗi chính tả có thể do nhiều nguyên nhân: do liên tưởng sai, do ảnh hưởng của tiếng địa phương (không phân biệt n/l; x/s, thanh hỏi với thanh ngã) Cũng có thể do học không đến nơi đến chốn (phân biệt d/gi. Vì vậy khi nói hoặc viết phải sử dụng từ đúng âm, đúng chính tả, đặc biệt coi trọng việc sửa lỗi chính tả.
GV
- Ghi ví dụ lên bảng:
a) Đất nước ta ngày càng sáng sủa.
b) Ông cha ta để lại cho chúng ta những câu tục ngữ cao cả để chúng ta vận dụng trong thực tế.
c) Con người phải biết lương tâm.
II. Sử dụng từ đúng nghĩa: (7′)
? KH
* Những từ in đậm dùng sai như thế nào? Hãy thay thế những từ đó bằng các từ thích hợp?
 HS
- Ví dụ a: sáng sủa chỉ sự trong sáng, nghĩa này chưa phù hợp với câu nói về tình hình đất nước ta hiện nay. Cần thay bằng từ tươi đẹp. (tươi đẹp và sáng sủa là từ gần nghĩa).
- Ví dụ b: Dùng từ cao cả là chưa phù hợp với nội dung câu nhận xét về tục ngữ. Phải thay bằng từ sâu sắc.
- Ví dụ c: biết là từ dùng chưa đúng nghĩa mà câu văn muốn nói. Cần thay bằng từ có.
? TB 
* Qua ví dụ em thấy nguyên nhân dùng từ sai nghĩa là do đâu?
 HS
- Ba ví dụ trên đều dùng từ sai nghĩa. Chúng ta thường dùng từ sai nghĩa có nhiều nguyên nhân. Chủ yếu là không nắm vững khái niệm của từ, cũng có thể do không phân biệt được các từ đồng nghĩa (gần nghĩa).
 GV
- Ghi bảng các ví dụ :
III. Sử dụng từ đúng tính chất ngữ pháp của từ: (8′)
a) Nước sơn làm cho đồ vật thêm hào quang.
b) Ăn mặc của chị thật là giản dị.
c) Bọn giặc đã chết với nhiều thảm hại: máu chảy thành sông ở Ninh Kiều, thây chất đầy nội ở Tuỵ Động, Trần Hiệp phải bêu đầu, Lí Khánh phải bỏ mạng.
d) Đất nước phải giầu mạnh thật sự chứ không phải là sự giả tạo phồn vinh.
? KH 
* Các từ in đậm trong 4 ví dụ dùng sai như thế nào? Hãy tìm cách chữa lại cho đúng.
 HS
- Ví dụ a: hào quang là danh từ chỉ ánh sáng toả ra, để chỉ độ bóng của nước sơn cần dùng tính từ: hào nhoáng.
- Ví dụ b, c : ăn mặc, thảm hại không chỉ hoạt động mà chỉ sự vật, hiện tượng, vì vậy đó là các danh từ. Để cho các từ ăn mặc, thảm hại trở thành động từ để dùng đúng với tính chất của động từ ta thêm từ sự vào trước ăn mặc ở ví dụ b. Ở ví dụ c ta bỏ với nhiều thêm rất. 
 Ví dụ b: Sự ăn mặc của chị thật là giản dị.
 Ví dụ c: Bọn giặc đã chết rất thảm hại
- Ví dụ d : Cụm từ giả tạo phồn vinh có sự đảo lộn trật tự từ, ta cần thay đổi kết cấu cụm từ thành : phồn vinh giả tạo.
 “Đất nước phải thật sự giầu mạnh chứ không phải là sự phồn vinh giả tạo.”
? TB
* Vậy 4 ví dụ trên có lỗi gì trong việc sử dụng từ?
 HS
- Các ví dụ có những từ sử dụng chưa đúng tính chất ngữ pháp của từ. Vì vậy khi nói cũng như khi viết cần thận trọng trong việc dùng từ, đặt câu cho đúng tính chất ngữ pháp của từ.
 GV
- Ghi ví dụ lên bảng:
a) Quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị lãnh đạo sang xâm lược n
ức ta.
b) Con hổ dùng những cái vuốt sắc nhọn hoắt cấu vào người, vào mặt Viên []. Nhưng Viên vẫn ráng sức quần nhau với chú hổ. 
IV. Sử dụng từ đúng sắc thái biểu cảm, hợp phong cách. (8′)
? TB 
* Các từ in đậm trong những câu trên dùng sai như thế nào? Hãy tìm những từ thích hợp để thay thế các từ đó?
- Ví dụ a : từ lãnh đạo chỉ người cầm đầu (có ý tốt), đối với quân xâm lược thì không nên dùng từ lãnh đạo mà cần dùng từ cầm đầu. Đây là 2 từ gần nghĩa.
- Ví dụ b: Từ chú hổ ở đây dùng không ổn vì chú đặt trước danh từ chỉ động vật mang sắc thái đáng yêu. Con hổ ở đây đang tấn công, đang cắn xé, làm hại người, rất đáng ghét. Vì vậy nên thay chú hổ bằng nó hoặc con hổ.
? TB
* Qua ví dụ em thấy khi dùng từ cân chú ý điều quan trọng gì?
- Cần sử dụng từ cho hợp với phong cách và đúng với sắc thái biểu cảm.
? TB
* Từ địa phương là gì? Tại sao không nên dùng từ địa phương một cách tuỳ tiện?
V. Không lạm dụng từ địa phương, từ Hán Việt.
- Từ địa phương là từ chỉ sử dụng ở một địa phương nhất định, chỉ những người địa phương đó mới hiểu. Nếu lạm dụng từ địa phương sẽ làm cho người đọc, người nghe ở địa phương khác không hiểu được mình nói gì.
? Yếu
* Vậy cần dùng từ địa phương trong những trường hợp nào?
- Tuy từ địa phương có những hạn chế về phạm vi sử dụng nhưng trong tác phẩm văn học cũng có lúc dùng từ địa phương vì mục đích nghệ thuật tạo không khí địa phương.
? TB 
* Tại sao không nên lạm dụng từ Hán Việt?
- Chúng ta không nên lạm dụng từ Hán Việt vì sẽ làm cho lời ăn tiếng nói thiếu tự nhiên, thiếu trong sáng, không phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
Ví dụ: Con đề nghị mẹ thưởng cho con=> Con xin mẹ thưởng cho con
 Nhi đồng đang chơi đùa ngoài sân => trẻ con đang chơi đùa ngoài sân .
 HS
 - Đọc ghi nhớ (SGK,T.167)
* Ghi nhớ:
(SGK tr. 167)
III. Hướng dẫn HS học bài ở nhà: (2′)
	 - Về nhà học bài, đọc lại các ví dụ để hiểu bài.
	 - Chuẩn bị bài : Ôn tập văn biểu cảm theo yêu cầu trong SGK.
====================================
Ngày soạn: 07/12/2008 Ngày giảng: 10/12/2008
 Tiết 62. Tập làm văn: 
 ÔN TẬP VĂN BIỂU CẢM
A. Phần chuẩn bị:
 I. Mục tiêu bài dạy: Giúp HS:
	- Ôn lại những điểm quan trọng nhất về lí thuyết làm văn biểu cảm.
	- Phân bệt văn tự sự, miêu tả với yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm.
	- Cách lập ý và lập dàn bài cho một đề văn biểu cảm.
	- Rèn kĩ năng làm văn biểu cảm.
 II. Chuẩn bị :
 	- GV: Đọc các hướng dẫn ôn tập trong SGK, SGV. Soạn giáo án.
 	- HS: Ôn tập lại toàn bộ kiến thức lí thuyết văn biểu cảm; trả lời các câu hỏi trong SGK vào vở chuẩn bị bài.
B.Phần lên lớp:
 * Ổn định tổ chức: 
	Kiểm tra sĩ số HS lớp 7B:..../18
 I. Kiểm tra bài cũ: 
	Kiểm tra việc chuẩn bị bài của HS. GV nhận xét đánh giá.
 II. Dạy bài mới:
* Giới thiệu bài : Các em thân mến! Sau nhiều tiết học lí thuyết chung về văn biểu cảm các em đã thực hành viết 2 bài tập làm văn biểu cảm. Để giúp các em hình dung lại và củng cố các kiến thức cơ bản của kiểu văn bản này, tiết học hôm nay chúng ta cùng ôn tập.
 ( GV ghi tên bài lên bảng )
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG
I. Nội dung kiến thức cơ bản.
? TB
* Thế nào là văn biểu cảm?
 HS
- Văn biểu cảm là văn bản viết ra để nhằm biểu đạt tình cảm, cảm xúc, sự đánh giá của con người đối với thế giới xung quanh và khêu gợi lòng đồng cảm nơi người đọc.
- Văn biểu cảm còn gọi là văn trữ tình...
- Tình cảm trong văn biểu cảm thường là những tình cảm đẹp chân thực, sâu sắc.
- Ngoài cách biểu cảm trực tiếp như tiếng kêu, lời than, văn biểu cảm còn sử dụng các biện pháp tự sự, miêu tả để khêu gợi tình cảm, cảm xúc.
? TB
* Có những cách lập ý nào thường gặp trong văn biểu cảm?
 HS
- Có những cách lập ý sau:
+ Liên hệ thực tế với tương lai;
+ Hồi tưởng quá khứ, suy nghĩ hiện tại;
+ Tưởng tượng tình huống, hứa hẹn, mong ước;
+ Quan sát, suy ngẫm.
? KH
* Yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò gì?
 HS
- Yếu tố tự sự và miêu tả trong văn biểu cảm đóng vai trò quan trọng vì 2 yếu tố này gợi ra đối tượng và gửi gắm cảm xúc, khêu gợi cảm xúc, do cảm xúc chi phối chứ không nhằm mục đích kể chuyện, miêu tả đâyd đủ sự vật, sự việc.
? TB
* Bài văn biểu cảm có bố cục mấy phần, đó là những phần nào? Nhiệm vụ của mỗi phần là gì?
 HS
- Văn biểu cảm thường có bố cục 3 phần:
+ Mở bài: 
 . Giới thiệu đối tượng biểu cảm. 
 . Cảm xúc khái quát.
+ Thân bài:
 Trình bày những cảm xúc, suy nghĩ của bản thân do đối tượng gợi lên.
+ Kết bài: Ấn tượng chung về đối tượng.
? Yếu 
* Em hãy cho biết các văn bản : Hoa hải đường, về An Giang, Hoa học trò, Cây sấu Hà Nội được viết theo phương thức biểu đạt nào? Tại sao?
1. Câu 1:
( 8’)
- Các văn bản Hoa hải đường, về An Giang, Hoa học trò, Cây sấu Hà Nội được viết theo phương thức biểu cảm. Vì các văn bản ấy đều nhằm biểu đạt tình cảm, cảm xúc và sự đánh giá của con người đối với thế giới xung quanh và khêu gợi lòng đồng cảm nơi người đọc.
? TB 
* Em hãy chỉ ra một số nội dung biểu cảm t ... ời hay cảnh?)
 + Bước 2 : Lập dàn bài.
 + Bước 3: Viết bài.
 + Bước 4: Đọc lại và sửa chữa bài.
? TB 
* Nhắc lại bố cục của bài văn biểu cảm?
- Mở bài: Giới thiệu đối tượng và nêu cảm xúc chung.
- Thân bài: trình bày các biểu hiện tình cảm, cảm xúc về đối tượng. 
- Kết bài: Khẳng định tình cảm, cảm xúc về đối tượng
? TB 
* Hãy tìm hiểu đề và tìm ý cho đề bài trên?
- Tìm hiểu đề:
 + Kiểu bài: Văn biểu cảm.
 + Nội dung : Cảm nghĩ về mùa xuân.
- Tìm ý:
Có thể nêu các ý sau:
 + Mùa xuân đem lại cho mỗi người một tuổi mới. Với thiếu nhi ,mùa xuân là mùa đánh dấu sự trưởng thành.
 + Mùa xuân là mùa cây cối đâm chồi nảy lộc, là mùa sinh sôi của muôn loài.
 + Mùa xuân là mùa mở đầu cho một năm, mở đầu cho một kế hoạch, một dự định mới.
Với ba mặt đó mùa xuân đem lại cho em biết bao suy nghĩ về mình và về mọi người xung quanh.
 * Bước lập dàn ý : HS tự làm bài trong thời gian 5’
- Gọi một số HS đọc dàn ý của mình- Các bạn góp ý.
- GV thống nhất ý kiến và đưa ra dàn ý như sau:
* lập dàn bài:
a) Mở bài: Giới thiệu mùa xuân là mùa đẹp nhất trong một năm. 
 Nêu cảm xúc chung: Em yêu nhất mùa xuân.
b) Thân bài: Biểu hiện tình yêu mến mùa xuân:
- Mùa xuân đem lại cho mỗi người một tuổi mới. Với thiếu nhi chúng em mùa xuân là mùa đánh dấu sự trưởng thành.
- Mùa xuân là mùa cây cối đâm chồi nảy lộc, là mùa sinh sôi của muôn loài.
- Mùa xuân là mùa mở đầu cho một năm, mở đầu cho một kế hoạch, một dự định mới.
( Em có những suy nghĩ gì về mình và về mọi người xung quanh.
c) Kết bài : Khẳng định mùa xuân là mùa đẹp và nhiều ý nghĩa nhất, ai cũng yêu quý mùa xuân.
? KH 
* Em hãy cho biết bài văn biểu cảm thường sử dụng những biện pháp tu từ nào?
- Văn biểu cảm thường dùng caácphép tu từ như so sánh, nhân hoá, ẩn dụ, điệp ngữ.
? TB 
* Hãy chỉ ra một số câu văn dùng phép tu từ trong 2 văn bản Tấm gương, Hoa học trò? (SGK tr. 84,85).
5- Câu 5: (8’)
- Trong văn bản Tấm gương: Tấm gương là người bạn chân thật suốt một đời mình không biết xu nịnh aiDù gương có tan xương nát thịt thì vẫn nguyên tấm lòng ngay thẳng trong sạch như từ lúc cha mẹ sinh ra nó [] Nếu ai có bộ mặt không được xinh đẹp thì gương không bao giờ nói dối, nịnh xằng là xinh đẹp. Nếu ai mặt nhọ, gương nhắc nhở ngay. Nếu ai buồn phiền cau có thì gương cũng buồn phiền cau có theo như để an ủi, sẻ chia cho người đỡ buồn phiền sầu khổ [] tấm gương bằng thuỷ tinh tráng bạc, nó vẫ là người bạn trung thưc, chân thành thẳng thắn, không hề nói dối, cũng không bao giờ biết nịnh hót hay độc ác với bất cứ ai.
- Văn bản Hoa học trò: Phượng xui ta nhở cái gì đâu[.]Phượng đứng canh gác nhà trường, sân trườngHoa phượng thức, nhưng thỉnh thoảng cũng mệt nhọc, muốn lim dim. Gió qua, hoa giật mình Hoa phượng khóchoa phượng mơ, hoa phượng nhớ
? KH 
* Người ta nói ngôn ngữ văn biểu cảm gần với ngôn ngữ thơ. Em có đồng ý không? Vì sao?
- Ngôn ngữ văn bản biểu cảm gần với thơ là vì nó có mục đích biểu cảm như thơ. Trong cách biểu cảm trực tiếp, người viết sử dụng ngôi thứ nhất, xưng tôi, em, chúng emtrực tiếp bộc lộ cảm xúc của mình bằng lời than, lời nhắn, lời hô. Trong cách biểu cảm gián tiếp tình cảm ẩn trong các hình ảnh.
III- Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà: (2’)
Về nhà ôn tập theo hướng dẫn trên lớp.
Chuẩn bị bài : Sài Gòn tôi yêu theo hướng dẫn của GV.
================================
Ngµy so¹n: 08/12/2008	 Ngµy gi¶ng: 12/12/2008
 Ng÷ v¨n: TiÕt 63: 
Sµi Gßn t«i yªu
 Minh H­¬ng 
A. PhÇn chuÈn bÞ:
 I. Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh:
	- C¶m nhËn ®­îc nÐt ®Ñp riªng Sµi Gßn víi thiªn nhiªn, khÝ hËu, nhiÖt ®íi vµ nhÊt lµ phong c¸ch ng­êi Sµi Gßn.
	+ N¾m ®­îc nghÖ thuËt biÓu hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc qua nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ nhiÒu mÆt cña t¸c gi¶ vÒ Sµi Gßn.
	- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc vµ ph©n tÝch bè côc mét bµi tuú bót.
	- Gi¸o dôc häc sinh lßng yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc
 II. ChuÈn bÞ:
	- Gi¸o viªn: Nghiªn cøu néi dung bµi; So¹n gi¸o ¸n.
- Häc sinh: Häc bµi cò; chuÈn bÞ néi dung bµi míi theo yªu cÇu cña GV.
B. PhÇn thÓ hiÖn khi lªn líp:
 I. KiÓm tra bµi cò: (5′)
	* C©u hái: §äc thuéc lßng ®o¹n v¨n em yªu thÝch trong bµi: “Mét thø quµ cña lóa non: Cèm”? T¹i sao em l¹i chän ®o¹n v¨n ®ã? Em thÝch ®o¹n v¨n ®· chän ë ®iÓm nµo?
	§¸p ¸n - Biªñ ®iÓm: 
	- HS chän ®o¹n v¨n ( 4 ®iÓm) 
	- Gi¶i thÝch ®­îc v× sao l¹i thÝch ®o¹n v¨n ®ã. ( 6 ®iÓm) 
 II. Bµi míi:
* Giíi thiÖu bµi: (1′) Thµnh phè ph­¬ng Nam chan hoµ n¾ng giã- n¬i B¸c Hå ra ®i t×m ®­êng cøu n­íc- trë thµnh niÒm tù hµo v« h¹n trong mçi tr¸i tim ViÖt Nam. H«m nay c« trß ta h·y ®Õn th¨m Sµi Gßn qua trang tuú bót ch©n thµnh vµ s«i ®éng cña mét t¸c gi¶ ng­êi Sµi Gßn: Minh H­¬ng.
HO¹T §éNG CñA THÇY Vµ TRß
NéI DUNG
 gv
? TB
GV
? KH
 HS
? TB
 HS
?KH
 HS
? TB
 HS
? KH
?TB
?TB
?KH
?TB
 HS 
? KH
?TB
?KH
 HS
?KH
?KH
 GV
 GV 
- Giíi thiÖu vÒ t¸c t¸c gi¶ Minh H­¬ng.
* Sµi Gßn t«i yªu ®­îc viÕt khi nµo? Khi ®ã diÔn ra sù kiÖn nµo lín ®èi víi Sµi Gßn?
- Nªu yªu cÇu ®äc:
- Giäng tù hµo, hå hëi, vui t­¬i, h¨m hë, s«i ®éng, chó ý c¸c tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng.
- GV, HS ®äc.
* V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i v¨n nµo? X¸c ®Þnh bè côc bµi v¨n?
 Bè côc:
- V¨n biÓu c¶m.
- 3 phÇn:
1.Tõ ®Çu-> hä hµng (Ên t­îng chung vµ t×nh yªu cña t¸c gi¶ víi Sµi Gßn)
2. TiÕp-> h¬n 5 triÖu (C¶m nhËn vµ b×nh luËn vÒ phong c¸ch ng­êi Sµi Gßn).
3. PhÇn cßn l¹i (Kh¼ng ®Þnh t×nh yªu cña t¸c gi¶ víi Sµi Gßn.
* XÐt vÒ néi dung cã mÊy néi dung lín ®­îc ph¶n ¸nh trong v¨n b¶n nµy?
- 2 néi dung:
+ Ca ngîi vÎ ®Ñp cña Sµi Gßn.
+ T×nh yªu cña t¸c gi¶ ®èi víi Sµi Gßn.
* Trong ®o¹n v¨n ®Çu, t¸c gi¶ bµn vÒ vÎ ®Ñp cña Sµi Gßn trªn nh÷ng ph­¬ng diÖn nµo?
- Cuéc sèng Sµi Gßn, con ng­êi Sµi Gßn, thiªn nhiªn vµ m«i tr­êng Sµi Gßn.
* T×m nh÷ng chi tiÕt kh¸i qu¸t vÎ ®Ñp cuéc sèng Sµi Gßn? (vÒ thµnh phè Sµi Gßn, vÒ thêi tiÕt khÝ hËu vµ con ng­êi Sµi Gßn)
- [...] Sµi Gßn cø trÎ hoµi nh­ mét c©y t¬ ®­¬ng ®é nân nµ trªn ®µ thay da ®æi thÞt.
- T«i yªu Sµi Gßn da diÕt... T«i yªu trong n¾ng sím, mét thø n¾ng ngät ngµo...buæi ciÓu léng giã... nh÷ng c©y m­a nhiÖt ®íi bÊt ngê... thêi tiÕt tr¸i chøng víi trêi ®ang ui ui buån b·, bçng nhiªn trong v¾t nh­ thuû tinh...®ªm khuya th­a thít tiÕng ån,...phè ph­êng n¸o nhiÖt...vµo nh÷ng giê cao ®iÓm...c¸i tÜnh lÆng cña buæi s¸ng tinh s­¬ng.
- ë trªn ®Êt nµy... chØ toµn lµ ng­êi Sµi Gßn...Sµi Gßn bao giê còng dang hai c¸nh tay réng më mµ ®ãn niÒu ng­êi tõ tr¨m nÎo ®Êt n­íc...NÕu siªng n¨ng, chÞu khã b¹n sÏ ®­îc ®·i ngé th©n t×nh nh­ hµng triÖu ng­êi kh¸c.
* Em cã nhËn xÐt g× vÒ biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông qua c¸c chi tiÕt trªn? Vµ cho biÕt t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã?
- NghÖ thuËt:
 + ë ®o¹n 1: So s¸nh; TÝnh tõ: nân nµ; Thµnh ng÷: Thay da ®æi thÞt => ThÓ hiÖn mét c¸ch gîi c¶m søc trÎ cña Sµi Gßn. 
 + §o¹n 2: Miªu t¶ kÕt hîp víi biÓu hiÖn c¶m xóc khiÕn cho c©u v¨n cã hån, gîi c¶m xóc cho ng­êi ®äc. => §Æc tr­ng thêi tiÕt, khÝ hËu Sµi gßn rÊt riªng biÖt 
 + §o¹n 3: YÕu tè tù sù => §ã lµ cuéc sèng céng ®ång hoµ hîp trong lao ®éng.
- §ång thêi thÓ hiÖn c¸i nh×n ®Çy thiÖn c¶m vµ t×nh yªu s©u nÆng cña t¸c gi¶ ®èi víi Sµi Gßn.
* Tõ nh÷ng ghi nhËn trªn, t¸c gi¶ gióp ta hiÓu g× vÒ vÎ ®Ñp cña cuéc sèng Sµi Gßn?
* Nãi ®Õn con ng­êi Sµi Gßn t¸c gi¶ nãi ®Õn ®iÒu g× ë hä?
- Phong c¸ch b¶n ®Þa mang nhiÒu nÐt ®Æc tr­ng. Hä ¨n nãi tù nhiªn, hÒ hµ, dÔ d·i...Ýt dµn dùng, tÝnh to¸n...ch¬n thµnh, béc trùc.
- C¸c c« g¸i thÞ thiÒng:
+ Tãc bu«ng
+ D¸ng ®i khoÎ kho¾n.
+ Chµo ng­êi lín... cói ®Çu ch¾p hai bµn tay l¹i vµ x¸...Phong c¸ch tiÕp cËn...râ rµng d©n chñ.
- BÊt khuÊt kh«ng chót do dù, dÊn th©n vµo khã kh¨n nguy hiÓm, hi sinh c¶ tÝnh m¹ng...
* Em cã nhËn xÐt nh­ thÕ nµo vÒ c¸ch miªu t¶ phong c¸ch cña ng­êi Sµi Gßn?
- Miªu t¶ võa kh¸i qu¸t, võa tØ mØ...
* Em cã c¶m nhËn g× vÒ vÎ ®Ñp cña con ng­êi Sµi Gßn?
- §äc ®o¹n “MiÒn Nam... cña thµnh phè” * Cho biÕt ®o¹n v¨n nµy, t¸c gi¶ ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò g×?
- Nãi ®Õn thiªn nhiªn, m«i tr­êng cña Sµi Gßn.
* Nãi ®Õn thiªn nhiªn, m«i tr­êng cña Sµi Gßn t¸c gi¶ kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×?
=> Sµi Gßn lµ mét ®« thÞ hiÒn hoµ, n¬i thuËn lîi cho ng­êi tõ xa ®Õn sinh sèng.
* Nãi ®Õn sù v¾ng lÆng cña c¸c loµi chim, t¸c gi¶ tá ý nãi vÒ vÊn ®Ò nµo cña x· héi hiÖn nay?
- Lªn ¸n thãi v« tr¸ch nhiÖm...
- Dù b¸o nguy c¬ ph¸ ho¹i m«i tr­êng...
-> ®ã lµ vÊn ®Ò ®¸ng suy nghÜ.
* Nh÷ng tõ ng÷ nµo trong v¨n b¶n trùc tiÕp nãi lªn t×nh yªu cña t¸c gi¶ víi Sµi Gßn? T¸c dông?
- T«i yªu Sµi Gßn da diÕt...yªu c¶ con ng­êi n¬i ®©y. Mét mèi t×nh dai d¶ng, bÒn chÆt...Th­¬ng mÕn bao nhiªu còng kh«ng uæng c«ng, hoµi cña.
- §iÖp ng÷ t«i yªu => NhÊn m¹nh Sµi Gßn cã nhiÒu ®iÓm ®¸ng yªu.
-> TÊt c¶ ®Òu thÓ hiÖn t×nh yªu Sµi Gßn mét c¸ch ch©n thµnh, nång hËu. Mét thø t×nh c¶m bÒn chÆt, g¾n bã tha thiÕt ë t¸c gi¶.
* Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt vµ néi dung cña v¨n b¶n?
- Giäng v¨n ch©n thµnh, giµu c¶m xóc víi c¸ch c¸ch viÕt ®éc ®¸o, s¾c s¶o thÓ hiÖn nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ, nhiÒu mÆt cña t¸c gi¶ vÒ Sµi Gßn.
- V¨n b¶n cho ta thÊy: Sµi Gßn mang vÎ ®Ñp cña mét ®« thÞ trÎ trung, hoµ hîp; Ng­êi Sµi Gßn cã nhiÒu ®øc tÝnh tèt ®Ñp nh­ hån nhiªn, trung thùc, ch©n t×nh, trong ®¹o nghÜa,... 
- Yªu cÇu HS vÒ nhµ kh¸i qu¸t vµ ghi vµo vë.
- H­íng dÉn lµm bµi tËp.
I. §äc vµ t×m hiÓu chung: (7’)
1. Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm:
a) T¸c gi¶: 
- Minh H­¬ng quª ë Qu¶ng Nam nh­ng sèng ë Sµi Gßn trªn 50 n¨m.
- Cã nhiÒu bót ký, tuú bót viÕt vÒ Sµi gßn: “Sµi Gßn dËy sím”, “H­¬ng ®ªm ngo¹i thµnh”, “Nhí Sµi Gßn” ... 
b) T¸c phÈm: 
 Bµi tuú bót ®­îc viÕt th¸ng 12/1990, in trong “Nhí Sµi Gßn” tËp 1 Nhµ xuÊt b¶n TP Hå ChÝ Minh (1994)
2. §äc:
II. Ph©n tÝch:
1. VÎ ®Ñp Sµi Gßn:
a. VÎ ®Ñp cña cuéc sèng Sµi Gßn: (7’)
=> Sµi Gßn mang vÎ ®Ñp cña mét ®« thÞ trÎ trung, khÝ hËu cã nhiÒu ­u ®·i, c­ d©n hoµ hîp.
b. VÎ ®Ñp cña con ng­êi Sµi Gßn: (7’)
=> Con ng­êi Sµi Gßn sèng cëi më, trung thùc, lÔ ®é, tù tin, kiªn c­êng, bÊt khuÊt.
2. T×nh yªu cña t¸c gi¶ ®èi víi Sµi Gßn: (5′)
 => T×nh c¶m ch©n thµnh, nång hËu, g¾n bã thiÕt tha.
III. Tæng kÕt: (5’)
* Ghi nhí: SGK
IV. LuyÖn tËp: (1′)
III. H­íng dÉn häc sinh häc bµi vµ lµm bµi ë nhµ: (2’)
	- VÒ nhµ viÕt thu ho¹ch:
	1. VÎ ®Ñp cña SG ®­îc t¸c gi¶ Minh H­¬ng c¶m nhËn qua nh÷ng chi tiÕt h×nh ¶nh tiªu biÓu nµo? H·y ph©n tÝch ®Ó thÊy ®­îc vÎ ®Ñp SG ®­îc ®Ò cËp trong v¨n b¶n?
	2. T×nh c¶m cña t¸c gi¶ ®èi víi SG nh­ thÕ nµo? 
	- Häc bµi, n¾m ch¾c néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi.
	- Lµm bµi tËp luyÖn tËp (viÕt mét ®o¹n v¨n nãi vÒ quª h­¬ng): Gîi ý: quª h­¬ng em ë ®©u? Nh÷ng c¶nh vËt ®Æc s¾c; Con ng­êi n¬i Êy ra sao? T×nh c¶m cña em víi c¶nh vµ ng­êi ë quª h­¬ng (v× sao m×nh thÊy yªu vµ g¾n bã?).
	- ChuÈn bÞ: Mïa xu©n cña t«i theo yªu cÇu cña GV
===================================