Giáo án Ngữ văn 7 tiết 84: Ôn tập về văn bản thuyết minh

Tuần 21 : 	 Ngày soạn : 12/01/2011
Tiết 84 : 	 Ngày dạy : 17/01/2011
ÔN TẬP VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
A.Mức độ cần đạt : 
- Ôn lại khái nệm về văn bản thuyết minh và nắm chắc cách làm bài văn thuyết minh.
- Hệ thống được kiến thức về văn bản thuyết minh .
- Rèn luyện, nâng cao một bước kỹ năng làm bài văn thuyết minh .
B.Trọng tâm kiến thức, kỹ năng : 	
 1.Kiến thức : 
- Khái niệm văn bản thuyết minh.
- Các phương pháp thuyết minh.
- Yêu cầu cơ bản khi làm bài văn thuyết minh.
- Sự phong phú và đa dạng về đới tượng cần giới thiệu trong văn bản thuyết minh.
 2.Kỹ năng : 
 - Khái quát hệ thớng kiến thức đã học.
- Đọc – hiểu yêu cầu đề bài văn thuyết minh.
- Quan sát đới tượng cần thuyết minh.
- Lập dàn ý, viết đoạn văn và bài văn thuyết minh.
 3.Thái độ : Nghiêm túc khi luyện tập thuyết minh.
C.Phương pháp : Diễn giảng, bình giảng, thảo luận nhóm, nêu vấn đề,  
D.Tiến trình lên lớp :
 1.Ổn định : GV ổn định nề nếp bình thường .
 2.Kiểm tra : kiểm tra việc chẩn bị bài của hs .
 3.Bài mới :
* Giới thiệu bài : Giáo viên cĩ lời vào bài.
* Tiến trình hoạt động : 
* Hoạt động 1 : 
? Văn bản thuyết minh cĩ vai trị và tác dụng như thế nào trong đời sống ?
? V¨n b¶n thuyÕt minh cã nh÷ng tính chất g× kh¸c víi văn bản tự sự, miêu tả và biểu cảm, nghÞ luËn?
Nh­ vËy, văn bản thuyÕt minh mang nội dung khoa häc ®Ĩ ®¹t ®c m® hiĨu lµ chđ yÕu chø kh«ng ph¶i c¶m nh­ t.sù, m.t¶, b.c¶m. V¨n nghÞ luËn cịng nh»m m® hiĨu lµ chđ yÕu nh­ng lµ hiĨu luËn ®iĨm chø kh«ng ph¶i lµ hiĨu b.chÊt cđa sự vật hiện tượng nh­ v¨n thuyÕt minh.
? Muèn lµm tèt bµi v¨n thuyÕt minh ph¶i lµm nỉi bËt ®iỊu g× ?
? Nh÷ng phương ph¸p thuyÕt minh nµo th­êng ®ược chĩ ý vận dơng ?
? Em h·y nªu dµn ý chung cđa v¨n b¶n thuyÕt minh?
* Hoạt đợng 2 : 
LËp ý vµ dµn ý ®Ị bµi: Giới thiệu mét ®å dïng trong häc tËp hoỈc trong sinh ho¹t ?
-LËp ý vµ dµn ý ®Ị bµi: Giới thiệu danh lam th¾ng c¶nh-di tÝch LS ë quê hương
*LËp ý: Giới thiệu tªn danh lam, giới thiệu khái qu¸t vị trÝ vµ ý nghÜa ®èi víi quê hương, cÊu trĩc, quá tr×nh h×nh thµnh, x©y dùng, tu bỉ. Đặc ®iĨm nỉi bËt, thÇn tÝch, phong tơc, lƠ héi.
* Hoạt đợng 3 : GV hướng dẫn HS làm bài tập.
I.Hệ thống kiến thức :
1-Vai trß vµ t¸c dơng cđa văn bản thuyÕt minh trong ®êi sèng: §em ®Õn nh÷ng tri thøc x¸c thùc vỊ b¶n chÊt cđa sù vËt vµ hiƯn t­ỵng trong tù nhiªn vµ x· héi.
2-Tinh chÊt cđa văn bản thuyÕt minh: X¸c thùc, khoa häc, râ rµng vµ cịng cÇn hÊp dÉn.
-Văn bản thuyÕt minh kh¸c víi c¸c lo¹i vb kh¸c:
+V¨n b¶n tù sù: KĨ l¹i s­ viƯc, c©u chuyƯn ®· x¶y ra.
+V¨n b¶n miêu t¶: T¶ l¹i c¶nh vËt, con ng­êi,...
+V¨n b¶n biểu c¶m: Béc lé tình c¶m, c¶m xĩc cđa ng­êi viÕt.
+V¨n b¶n nghÞ luËn:Tr×nh bµy luËn ®iĨm b»ng lËp luËn.
+V¨n b¶n thuyÕt minh: giới thiƯu sự vËt, hiện t­ỵng tù nhiªn, x· héi.
3- Muèn lµm tèt bµi v¨n thuyÕt minh: ph¶i lµm nỉi bËt được bản chÊt, đặc trưng của sự vật hiện tượng.
4- Nh÷ng ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh: Nªu ®Þnh nghÜa, giải thÝch, liƯt kª, nªu vÝ dơ, dïng sè liƯu, so s¸nh, phân tÝch, ph©n lo¹i,...
5- Dµn ý vb thuyÕt minh:
*MB: giới thiệu khái quát về đối tượng.
*TB: LÇn l­ỵt giới thiệu tõng mỈt, tõng phÇn, tõng vấn đề đặc điểm của đối tượng.
 NÕu lµ thuyÕt minh một phương pháp th× cÇn theo 3 b­íc: chuÈn bÞ, quá tr×nh tiÕn hµnh, kÕt qu¶ thµnh phÈm.
*KB: ý nghÜa cđa ®.t­ỵng hoỈc bµi häc thùc tÕ.
II.LuyƯn tËp :
1-Bµi 1 (35 ):
a-Giới thiệu mét ®å dïng trong häc tËp hoỈc trong sinh ho¹t.
*LËp ý:
-Tªn ®å dïng, h×nh d¸ng, kÝch th­íc, mµu s¾c, c.t¹o, c«ng dơng cđa ®å dïng, nh÷ng ®iỊu cÇn l­u ý khi sư dơng ®å dïng.
*Dµn ý chung:
-MB: Giới thiệu khái qu¸t tªn ®å dïng vµ c«ng dơng cđa nã.
-TB: H×nh d¸ng, chÊt liƯu, kÝch th­íc, mµu s¾c, c.t¹o c¸c bé phËn, c¸ch sư dơng.
-KB: Nh÷ng ®iỊu cÇn l­u ý khi lùa chän ®Ĩ mua, khi s.dơng, khi sù cè cÇn sưa ch÷a.
b-Giới thiệu danh lam th¾ng c¶nh-di tÝch lịch sử ë quê hương
*Dµn ý chung:
-MB: Giới thiệu v.trÝ vµ ý nghÜa v.ho¸, lịch sử, x· héi cđa danh lam ®èi víi q.hg, ®.nc.
-TB: +Giới thiệu v.trÝ ®Þa lÝ, q.tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triĨn, ®Þnh h×nh, tu t¹o trg q.tr×nh lịch sử cho ®Õn ngµy nay.
+CÊu trĩc, qui m« tõng khèi, tõng mỈt, tõng phÇn.
+S¬ l­ỵc thÇn tÝch.
+HiƯn vËt tr­ng bµy, thê cĩng.
+Phong tơc, lƠ héi.
-KB: Th¸i ®é t.c¶m ®èi víi danh lam.
 2. Lập dàn ý và viết đoạn
Đề : giới thiệu đờ dùng trong sinh hoạt
Từ 3 năm nay khi chuyển lên học ở trường THPTCS cách nhà 3 km . Khi đi học bằng xe đạp thì tơi phải dùng khẩu trang để chớng bụi. Mới dùng chưa quen thấy cũng phiền toái, nhưng ít lâu sau mỡi lần lên xe mà chưa mang khẩu trang là thấy thiếu thiếu chưa yên tâm.
Đề : giới thiệu mợt loài hoa.
Trong thế giới của loài hoa, có rất nhiều loại. Loại nào cũng đẹp nhưng cò cơng dụng riêng. Nhưng em thích nhất là hoa hờng – loài hoa được ưu ái đặt chi cái tên là “ nữ hoàng của các loài hoa”
III.Hướng dẫn tự học :
-Tiếp tục hồn thiện bảng hệ thống hĩa ở nhà.
-Chuẩn bị một số đề bài văn thuyết minh thuộc các kiểu bài khác nhau.
-Lập dàn ý một bài văn thuyết minh và viết đoạn văn theo dàn ý.
-Về nhà học bài tuần sau kiểm tra bài viết số 5 .
-Chuẩn bị bài : “Ngắm trăng” “Đi đường” .
E.Rút kinh nghiệm :