I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức:
- Đặc điểm của một số bài văn nghị luận giải thích
- Yêu cầu cơ bản của phộp lập luận giải thớch.
2. Kĩ năng:
- Nhận diện và phân tích một văn bản nghị luận giải thích để hiểu đặc điểm của kiểu văn bản này.
- Biết so sánh để phân biệt lập luận giải thích với lập luận chứng minh.
3. Giỏo dục:
í thức tỡm hiểu baứi vaờn nghũ luaọn giaỷi thớch.
Ngày soạn: 13/ 3/ 11 Ngày giảng: / 3/ 11 Tiết 104, tuần 27 Tìm hiểu chung về phép luận giải thích I- MỤC TIấU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức : - Đặc điểm của một số bài văn nghị luận giải thớch - Yờu cầu cơ bản của phộp lập luận giải thớch. 2. Kĩ năng : - Nhận diện và phõn tớch một văn bản nghị luận giải thớch để hiểu đặc điểm của kiểu văn bản này. - Biết so sỏnh để phõn biệt lập luận giải thớch với lập luận chứng minh. 3. Giỏo dục : í thức tỡm hiểu baứi vaờn nghũ luaọn giaỷi thớch. II- TÀI LIỆU, PHƯƠNG TIỆN : 1, Giỏo viờn : SGK, SGV, giỏo ỏn. 2, Học sinh : SGK, vở ghi, vở soạn. III- KIỂM TRA BÀI CŨ ( 2’ ) : Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. IV- TIẾN TRèNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động của giỏo viờn Hoạt động của học sinh Ghi bảng HĐ1 :Tìm hiểu mục đích và phương pháp giải thích ( 29’) ? Trong đời sống, những khi nào người ta cần được giải thích? ? Em thử giải thích cho cô htg: Nước biển mặn? - GV: Bạn đã nêu nguyên nhân và lý do quy luật làm nảy sinh hiện tượng. ? Vì sao bạn không thể gt được? ? Em thử gt: "con người là gì? ? Em đã làm cho các bạn hiểu bằng bằng cách nào? ? Qua việc tìm hiểu VD, cho biết giải thích là gì? ? Giải thích nhằm mục đích gì? - GV: Caàn hieồu roừ nhửừng ủieàu chửa bieỏt trong moùi lúnh vửùc. Trong cuoọc soỏng, coự nhửừng vaỏn ủeà khoõng phaỷi luực naứo cuừng hieồu ngay ủửụùc, vỡ vaọy nhu caàu tỡm hieồu, giaỷi thớch luoõn luoõn ủửụùc ủaởt ra vụựi moùi ngửụứi ? Trong cuoọc soỏng haứng ngaứy, em coự hay gaởp caực vaỏn ủeà, caực sửù vieọc, hieọn tửụùng maứ em khoõng giaỷi thớch ủửụùc khoõng? Hãy nêu một số câu hỏi về nhu cầu giải thích hàng ngày? ? Muoỏn traỷ lụứi ủửụùc nhửừng caõu hoỷi ủoự tửực laứ giaỷi thớch caực vaỏn ủeà neõu treõn thỡ phaỷi laứm nhử theỏ naứo ? - GV: Muốn trả lời những câu hỏi “tại sao” ta phải chỉ ra nguyên nhân và lý do quy luật làm nảy sinh hiện tượng đó. Muốn trả lời những câu hỏi ấy phải có tri thức khoa học. ? Khi gaởp vaỏn ủeà khoự hieồu maứ em ủửụùc giaỷi thớch roừ thỡ em caỷm thaỏy trớ tueọ vaứ tỡnh caỷm cuỷa mỡnh mụỷ mang nhử theỏ naứo ? - GV: Nhụứ bieỏt giaỷi thớch maứ con ngửụứi khoõng ngửứng tieỏn boọ vỡ muoỏn giaỷi thớch ủửụùc thaỏu ủaựo thỡ ngửụứi ta phaỷi hieồu, phaỷi hoùc hoỷi maừi. - GV: Trong văn nghị luận, người ta thường yêu cầu giải thích các vấn đề tư tưởng, đạo lý lớn nhỏ, các chuẩn mực hành vi của con người (ví dụ: thế nào là hạnh phúc, trung thực là gì? Có chí thì nên?...) Người ta thường sử dụng những lý lẽ và dẫn chứng hay nói cách khác là phải phân tích nội dung của vấn đề ấy. ? Trong văn nghị luận, giải thích là gỡ? - GV: Trong văn nghị luận, giải thích là thao tác nhằm làm sáng tỏ nội dung ý nghĩa một từ, một câu, một khái niệm... chúng thường tồn tại dưới một quan niệm đánh giá. ? Học sinh đọc bài: “Lòng khiêm tốn”? ? Bài văn giải thích vấn đề gì và giải thích như thế nào? - GV: Bài văn đã làm sáng tỏ những khía cạnh cụ thể của lòng khiêm tốn thông qua liệt kê các biểu hiện: đối lập kẻ khiêm tốn và không khiêm tốn. Cuối cùng là “tóm lại” để đánh giá tổng quát. ? Goùi HS ủoùc laùi 2 ủoaùn tửứ “ ẹieàu quan troùng ...... trửụực ngửụứi khaực” ? ễÛ ủoaùn “ ẹieàu quan troùng .... moùi ngửụứi “, taực gaỷi ủaừ noựi gỡ veà loứng khieõm toỏn ? ? ẹoự coự phaỷi laứ giaỷi thớch loứng khieõm toỏn khoõng ? ? ễÛ ủoaùn “ vaọy khieõm toỏn ... trửụực ngửụứi khaực “ taực giaỷ laùi tieỏp tuùc noựi gỡ veà loứng khieõm toỏn ? ? Để tìm hiểu phương pháp giải thích, em hãy chọn và ghi ra vở những câu định nghĩa như: Lòng khiêm tốn có thể coi là một bản tính.... Đó có phải là cách giải thích không? ? ẹoự coự thửùc sửù giaỷi thớch loứng khieõm toỏn khoõng ? - GV noựi theõm caựi yự ụỷ phaàn “ toựm laùi ..... ngửụứi” Ngửụứi khieõm toỏn laứ ngửụứi hoaứn toaứn bieỏt mỡnh, hieồu ngửụứi, khoõng tửù mỡnh ủeà cao vai troứ, ca tuùng mỡnh nhửng cuừng khoõng maởc caỷm, tửù ti. ? Goùi HS ủoùc laùi 2 ủoaùn tửứ “ ngửụứi coự tỡnh ..... hoùc maừi maừi”? ? Ngửụứi khieõm toỏn coự caực bieồu hieọn nhử theỏ naứo ? ? Theo em cách liệt kê các biểu hiện của khiêm tốn, cách đối lập người khiêm và kẻ không khiêm tốn có phải là cách giải thích không? ? Chửựng minh loứng khieõm toỏn baống bieồu hieọn thửùc teỏ coự phaỷi laứ caựch giaỷi thớch khoõng ? ? Taùi sao con ngửụứi luoõn luoõn caàn phaỷi khieõm toỏn? ? ẹoaùn vaờn tỡm nguyeõn nhaõn cuỷa loứng khieõm toỏn coự thuoọc vaờn giaỷi thớch khoõng ? ? Việc chỉ ra cái lợi của khiêm tốn, cái hại của không khiêm tốn là của thói không khiêm tốn có phải là nội dung của giải thích không? - GV: Giaỷi thớch 1 vaỏn ủeà keỏt hụùp vụựi chửựng minh vaứ ủaởt caõu hoỷi “taùi sao? cuứng vụựi “nhử theỏ naứo ?” laứ caựch giaỷi thớch sinh ủoọng, phong phuự taùo neõn chaỏt lửụùng cao cho taực phaồm. - GV : Baứi vaờn treõn ủaừ laứm saựng toỷ nhửừng khớa caùnh cuù theồ cuỷa loứng khieõm toỏn thoõng qua lieọt keõ caực bieồu hieọn, ủoỏi laọp keỷ khieõm toỏn vaứ khoõng khieõm toỏn. Cuoỏi cuứng laứ “toựm laùi” ủeồ ủaựnh giaự toồng quaựt. ? Tìm hiểu cách lập luận của VB này? - GV :Boỏ cuùc baứi vaờn : Mụỷ baứi ( caõu ủaàu ), thaõn baứi ( 5 ủoaùn giửừa ), keỏt baứi ( caõu cuoỏi ) vaứ boỏn luaọn cửự trong baứi : Luaọn cửự 1 : Baỷn chaỏt ( Traỷ lời caõu hoỷi : theỏ naứo? ) Luaọn cửự 2 : ẹũnh nghúa: (Laứ gỡ ? ) Luaọn cửự 3 : Bieồu hieọn (ễÛ ủaõu ? ) Luaọn cửự 4 : Nguyeõn nhaõn (Taùi sao ? ) Yeỏu toỏ lieõn keỏt chớnh laứ laởp laùi tửứ “ khieõm toỏn “, luực thỡ khaỳng ủũnh, khi thỡ ủaởt caõu hoỷi. ? Lập luận giải thích là gỡ? ? Giải thích bằng cỏch nào? - GV: Nêu định nghĩa Biểu hiện Vì sao? ntn?; Chỉ ra nguyên nhân, hậu quả ? Nhận xét về ngôn từ của VB? ? Đề bài giải thích đạt được kết quả tốt đòi hỏi yêu cầu gì? ? Cần chỳ ý điều gỡ khi giải thớch? ? Học sinh đọc phần ghi nhớ SGK? HĐ2: Luyện tập ( 10’) ? Học sinh đọc văn bản: “Lòng nhân đạo”? ?Vấn đề được giải thích? ? Phương pháp giải thích? ? Thế nào là biết thương người? Và thế nào là lòng nhân đạo? ? Kể những biểu hiện? HĐ3: Củng cố ( 3’) ? Nờu những nội dung cần nắm? ? Những lĩnh vực nào cần sử dụng thao tác GT: A - Chỉ trong văn nghị luận B - Trong tất cả các lĩnh vực C - Chỉ trong nghiên cứu KH D - Chỉ trong đời sống hàng ngày. HĐ4: Hướng dẫn tự học ( 1’) Về nhà: - Học bài, nắm được đặc điểm, kiểu bài nghị luận giải thớch - Sưu tầm văn bản giải thớch để làm tư liệu học tập. Chuẩn bị bài: Sống chết mặc bay - Nhu cầu giải thích của con người là vô cùng phong phú và đa dạng. Những sự vật, những hiện tượng lạ con người chưa hiểu thì nhu cầu giải thích xuất hiện. - Nước sụng suối có hoà tan nhiều loại muối lấy từ các lớp đất đá trong lục địa. Khi ra đến biển, mặt biển có độ thoáng rộng nên nước thường bốc hơi, còn muối ở lại. Lâu ngày muối tích tụ làm nước biển mặn - Nghe - Bởi vì không có kiến thức khoa học. - Là một loài động vật cao cấp biết nói, biết tư duy - Đưa ra khái niệm chỉ loài sự vật mà nó phụ thuộc. - Là làm cho hiểu rõ những điều chưa biết trong mọi lĩnh vực. - Để nhận thức hiểu rõ SVHT - Nghe - VD: Vì sao có mưa? Tại sao lại có bão lụt? Vì sao lại có dịch bệnh? Tại sao bạn ấy lại giận mình? Tại sao dạo này bạn học kém hơn? - ẹoùc, tra cửựu, nghieõn cửựu, hoùc hoỷi, phaỷi coự tri thửực khoa hoùc, chuaồn xaực. veà nhieàu maởt mụựi giaỷi thớch ủửụùc. - Nghe - Thoaỷ maừn ủửụùc nhu caàu tỡm hieồu, thuự vũ, deó chũu - Nghe - Trỡnh bày - Nghe - Đọc - Khái niệm “Lòng khiêm tốn”. Lòng khiêm tốn đã được giải thích thông qua những đoạn văn định nghĩa (có từ là) những đoạn văn chứng minh làm sáng tỏ khái niệm khiêm tốn. - Nghe - Đọc - Taực giaỷ neõu baỷn chaỏt cuỷa loứng khieõm toỏn - Vaọy laứ ủaừ bửụực vaứo vieọc giaỷi thớch - Taực giaỷ neõu khaựi nieọm veà loứng khieõm toỏn : bieỏt soỏng nhuựn nhửụứng, tửù kheựp mỡnh vaứo khuoõn khoồ nhửng vaón coự hoaứi baỷo lụựn vaứ khoõng ngửứng hoùc hoỷi, khoõng khoe khoang, tửù ủeà cao mỡnh. - Những câu định nghĩa: + Khiêm tốn là biểu hiện của những con người đúng đắn. + Khiêm tốn là tính nhã nhặn + Đó là vì cuộc đời là một cuộc đấu tranh bất tận. - ẹaừ ủi vaứo muùc ủớch giaỷi thớch - Nghe - Đọc - Ngửụứi khieõm toỏn tửù cho mỡnh laứ keựm neõn caàn hoùc hoỷi theõm nửừa, khoõng chaỏp nhaọn sửù thaứnh coõng cuỷa mỡnh hay cho thaứnh coõng ủoự laứ khoõng ủaựng keồ vaứ luoõn tỡm caựch ủeồ hoùc hoỷi theõm - Những biểu hiện liệt kê, đối lập ở bài văn là cách giải thích sinh động phong phú tạo nên chất lượng cao cho tác phẩm. - Giaỷi thớch coự theồ keỏt hụùp vụựi chửựng minh - Taứi naờng, sửù hieồu bieỏt cuỷa moói caự nhaõn chổ laứ 1 gioùt nửụực beự nhoỷ giửừa ủaùi dửụng bao la-> phaỷi hoùc theõm maừi - Tỡm nguyeõn nhaõn cuỷa vaỏn ủeà chung chớnh laứ giaỷi thớch - Việc (giải) chỉ ra cái lợi, cái hại và nguyên nhân của thói không khiêm tốn chính là nội dung của bài giải thích. Điều này làm cho vấn đề giải thích có ý nghĩa thực tế với người đọc. - Nghe - Cách lập luận : + Luận điểm chính: Lòng khiêm tốn + Luận điểm phụ: +) Bản chất của lòng khiêm tốn. +) Định nghĩa +) Biểu hiện +)Nguyên nhân - Nghe - Trỡnh bày - Trỡnh bày - Nghe - Maùch laùc, ngoõn tửứ trong saựng, deó hieồu. - Caàn phaỷi ủoùc nhieàu, hoùc nhieàu - Vaọn duùng toàng hụùp caực thao taực giaỷi thớch phuứ hụùp - Đọc - Đọc - Là “lòng nhân đạo” - Nêu định nghĩa: Lòng nhân đạo tức là lòng biết thương người - Trỡnh bày - OÂng laừo haứnh khaỏt, ủửựa beự nhaởt tửứng maóu baựnh, moùi ngửụứi xoựt thửụng. - Trỡnh bày Tiết 104, bài 27 Tìm hiểu chung về phép luận giải thích I- Muùc ủớch và phương pháp giaỷi thớch : 1. Ví dụ: 2. Nhận xét: - Vaỏn ủeà GT : loứng khieõm toỏn; duứng lyự leừ, daón chửựng GT - Phửụng phaựp giaỷi thớch : + So saựnh, neõu ủũnh nghúa. + Keồ ra caực bieồu hieọn , ủoỏi chieỏu vụựi caực hoaùt ủoọng khaực. + Chổ ra caực maởt lụùi haùi, nguyeõn nhaõn , haọu quỷa, caựch ủeà phoứng hoaởc noi theo . . . - Lụứi vaờn maùch laùc, trong saựng, deồ hieồu, giaỷi thớch ủuựng vaỏn ủeà - Vaọn duùng caực thao taực giaỷi thớch phuứ hụùp * Ghi nhớ SGK- 71 II- Luyện tập: - Vấn đề được giải thích là “lòng nhân đạo” - Phương pháp giải thích: + Nêu định nghĩa: Lòng nhân đạo tức là lòng biết thương người. + ẹaởt caõu hoỷi : Theỏ naứo laứ bieỏt thửụng ngửụứi ? Theỏ naứo laứ loứng nhaõn ủaùo ? + Kể ra các biểu hiện: OÂng laừo haứnh khaỏt, ủửựa beự nhaởt tửứng maóu baựnh, moùi ngửụứi xoựt thửụng. + ẹoỏi chieỏu laọp luaọn baống caựch ủửa ra caõu noựi cuỷa Thaựnh Gaờng – ủi. Ngày soạn: 12/ 3/ 11 Ngày giảng: / 3/ 11 Tiết 105, 106, tuần 27 Văn bản : Sống chết mặc bay ( Phạm Duy Tốn ) I- MỤC TIấU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức : - Sơ giản về t/g Phạm Duy Tốn - Hiện thực về tỡnh cảnh khốn khổ của nhõn dõn trước thiờn tai và sự vụ tr ... ỏng cheỏt maởc bay ? IV- TIẾN TRèNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : Hoạt động của giỏo viờn Hoạt động của giỏo viờn Ghi bảng HĐ1: Khởi động, giới thiệu bài ( 1’) - GV: Nguyeón aựi Quoỏc laứ teõn c.tũch HCM (1919-1945). Treõn ủaỏt nưụực Phaựp tửứ 1922-1925, buựt danh Nguyeón aựi Quoỏc ủaừ gaộn vụựi tụứ baựo Ngưụứi cuứng khoồ vaứ nhieàu tp xuaỏt saộc khaực trong ủoự coự Nhửừng troứ loỏ hay laứ Va ren vaứ Phan Boọi Chaõu - vieỏt 1925. HĐ2: Đọc, tiếp xỳc văn bản ( 8’) ? Tóm tắt những nét chính về tác giả? ? Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh nào? ? Tác giả sáng tác tác phẩm nhằm mục đích gì? * GV hướng dẫn cách đọc: chú ý lời kể chuyện vừa bình thản vừa dí dỏm hài hước; lời đám đông tò mò bình phẩm; những câu cảm thán; lời đọc thoại của Va-ren...; lời văn tái bút. - GV: đọc mẫu một đoạn, sau đó gọi HS đọc - Truyện được kể theo trình tự nào? ? Bố cục của truyện ra sao? - Đọan nào làm thành nội dung chính của truyện? ? Nhân vật chính trong truyện là ai? được thể hiện trong những cảnh nào và đối lập với ai? ? Em hiểu những trò lố trong truyện này là những trò như thế nào? Ai là tác giả của những trò lố? HĐ3 : Tỡm hiểu văn bản ( 55’) ? Trong taực phaồm coự hai nhaõn vaọt chớnh laứ Varen vaứ Phan Boọi Chaõu ủaừ ủửụùc xaõy dửùng theo quan heọ tửụng phaỷn ủoỏi laọp nhử theỏ naứo ? - GV: ẹaõy laứ sửù tửụng phaỷn ủoỏi laọp cuỷa hai nhaõn vaọt: moọt laứ keỷ baỏt lửụng nhửng thoỏng trũ, moọt beõn laứ ngửụứi caựch maùng vú ủaùi nhửng thaỏt baùi, bũ ủaứn aựp. ? Em haừy nhaọn xeựt veà khoỏi lửụùng ngoõn ngửừ maứ taực giaỷ ủaừ daứnh cho vieọc khaộc hoùa tớnh caựch nhaõn vaọt ? ? Va-ren hứa gỡ trước khi sang VN ? lớ do ? ? Nhận xột về giọng điệu của TG ? - GV: Caỷnh Varen gaởp Phan Boọi Chaõu ụỷ Haứ Noọi ẹaõy laứ moọt buựt phaựp vụựi loỏi vieỏt vửứa taỷ, vửứa gụùi yự; moọt loỏi vieỏt thaõm thuựy ủoọc ủaựo. ? Số lượng lời thoại ủửụùc daứnh cho vieọc boọc loọ tớnh caựch 2 nhaõn vaọt theỏ naứo? ? Qua ngoõn ngửừ ủoỏi thoaùi cuỷa Varen, ủoọng cụ tớnh caựch cuỷa Varen ủửụùc boọc loọ ra sao ? ? Baống chớnh lụứi leừ cuỷa mỡnh Varen ủaừ tửù boọc loọ nhaõn caựch naứo cuỷa y ? ? Cuừng baống lụứi leừ ủoự Varen ủaừ boọc loọ thửùc chaỏt lụứi hửựa chaờm soực Phan Boọi Chaõu nhử theỏ naứo ? ? Baống ngoõn ngửừ ủoọc dieón trửụực Phan Boọi Chaõu, Varen ủaừ dieón troứ loỏ cuoỏi cuứng cuỷa mỡnh nhử theỏ naứo ? ? Theo doừi phaàn cuoỏi truyeọn, cho bieỏt : ? Trong khi Varen noựi, Phan Boọi Chaõu coự nhửừng bieồu hieọn naứo ? ? Caực bieồu hieọn ủoự cho thaỏy Phan Boọi Chaõu ủaừ coự thaựi ủoọ nhử theỏ naứo trửụực lụứi leừ cuỷa Varen ? ? Thaựi ủoọ aỏy toaựt leõn ủaởc ủieồm naứo trong nhaõn caựch Phan Boọi Chaõu ? ? Lụứi bỡnh cuỷa taực giaỷ trửụực hieọn tửụùng im laởng, dửỷng dửng cuỷa Phan Boọi Chaõu theồ hieọn gioùng ủieọu nhử theỏ naứo? Coự yự nghúa gỡ ? - Giaựo vieõn choỏt: Varen ủaừ duứng thuỷ thuaọt aờn noựi nhaốm vuoỏt ve, duù doó Phan Boọi Chaõu coọng taực vụựi ngửụứi Phaựp, lụứi leừ vuoỏt ve, duù doó, nhửng tớnh caựch lieỏn thoaộng bũp bụùm, Phan Boọi Chaõu phụựt lụứ, oõng ủaừ theồ hieọn thaựi ủoọ khinh bổ vaứ kieõn cửụứng trửụực keỷ thuứ. ? Truyeọn ủửụùc keỏt thuực baống lụứi taựi buựt. Vaọy giaự trũ cuỷa lụứi taựi buựt laứ theỏ naứo ? Coự ủieàu gỡ thuự vũ trong sửù phoỏi hụùp giửừa lụứi keỏt vaứ lụứi taựi buựt ? ? Trong khi thuyeỏt giaựo veà caựch soỏng cuỷa mỡnh, Varen cuừng kieõu haừnh. Trong khi khoõng nghe Varen thuyeỏt giaựo, Phan Boọi Chaõu cuừng kieõu haừnh. Theo em, sửù khaực nhau cuỷa hai nieàm kieõu haừnh ủoự laứ gỡ ? HĐ4: Tổng kết, ghi nhớ ( 5’) ? Nhửừng yự nghúa noọi dung noồi baọt naứo ? ? TP cú nhửừng giaự trũ nghệ thuật ủaởc saộc naứo ? ? í nghĩa của văn bản? ? Giaựo vieõn cho hoùc sinh ủoùc phaàn ghi nhụự SGK/95. HĐ3: Luyện tập( 7’) ? HS thảo luận nhúm bài tập 1 SGK- 95? ? Làm việc cỏ nhõn bài tập 2? ? Trỡnh bày? ? Nhận xột, bổ sung? - GV: Nhận xột, kết luận HĐ6: Củng cố, dặn dũ ( 3’) ? Nờu những nội dung cần nắm? - Về nhà: + Học bài, hoàn thiện bài tập + Sư tầm 1 số bài viết, tranh ảnh về PBC + Kể lại ngắn gọn cỏc sự việc xảy ra trong đoạn trớch + Chuẩn bị: Dựng cụm C-V để mở rộng cõu. Luyện tập ( tiếp) - Nghe - Trỡnh bày - Hoàn cảnh ra đời: Nhà cách mạng Phan Bội Châu bị bắt ở Trung Quốc, giải về giam ở Hoả Lò - HN . bằng trí tưởng tượng và hiểu biết sâu sắc, NAQ viết truyện ngắn này khi Va- ren đang chuẩn bị lên tàu sang Đông Dương (làm toàn quyền) và hứa sẽ "chăm sóc vụ PBC" - Mục đích sáng tác: + Ca ngợi PBC và góp phần vào cuộc đấu tranh đòi trả tự do cho nhà yêu nước PBC. + Châm biếm, đả kích sự dối trá, lừa bịp và bộ mặt xảo quyệt của tên trùm thực dân Va-ren, lên án chính sách cai trị dã man bịp bợm của thực dân Pháp ở Đông Dương. - Nghe - Đọc - Trình tự kể: trình tự thời gian, kể theo những chặng đường đi của toàn quyền Va-ren từ Pháp đến VN. - 3 Phần + Đoạn1: Từ đầu .... PBC vẫn bị giam trong tù: Va-ren chuẩn bị sang nhận chức toàn quyền ở Đông Dương. + Đoạn 2: Tiếp đến... Thì tôi làm Toàn quyền: Trò lố của Va-ren đối với PBC. + Đoạn 3: còn lại: Thái độ của PBC. - Đoạn 2 làm thành nội dung chính của truyện - Nhân vật chính trong tuyện là Va-ren, đối lập với PBC - Những trò lố: nhố nhăng bịp bợm, đáng cười. Tác giả trò lố là Va-ren. - Tửụng phaỷn giửừa hai cuoọc soỏng cuỷa hai nhaõn vaọt ủoỏi khaựng nhau: + VaRen moọt vieõn toaứn quyeàn, moọt keỷ thoỏng trũ ủửụùc ngheõnh tieỏp moọt caựch troùng voùng. + Phan Boọi Chaõu, chổ laứ thaõn phaọn ngửụứi ụỷ tuứ. - Nghe - Taực giaỷ ủaừ sửỷ duùng moọt soỏ tửứ ngửừ lụựn, hỡnh thửực ngoõn ngửừ traàn thuaọt ủeồ khaộc hoùa tớnh caựch VaRen. Coứn Phan Boọi Chaõu laỏy sửù im laởng laứm phửụng thửực ủoỏi laọp. - Trỡnh bày - Trỡnh bày - Nghe - VaRen ủoỏi thoaùi huyeõn thuyeõn trong khi Phan Boọi Chaõu khoõng noựi gỡ ? - Vuoỏt ve, duù doó, bũp bụùm “Toõi ủem ủeỏn tửù do cho oõng ủaõy”,”ủeồ maởc ủaỏy nhửừng yự nghú phuùc thuứ”, “OÂng vaứ toõi tay naộm chaởt tay”, “ủoỏt chaựy nhửừng caựi mỡnh toõn thụứ vaứ toõn thụứ nhửừng caựi maứ mỡnh tửứng ủoỏt chaựy” - Keỷ thửùc duùng ủeõ tieọn, saỹn saứng laứm moùi thửự vỡ quyeàn lụùi caự nhaõn. - Khoõng phaỷi giuựp ủụừ giaỷi phoựng Phan Boọi Chaõu maứ laứ eựp buoọc cuù tửứ boỷ lyự tửụỷng vaứ daõn toọc mỡnh. - Troứ loỏ: + Khoõng phaỷi vỡ tửù do cuỷa Phan Boọi Chaõu maứ vỡ quyeàn lụùi cuỷa nửụực Phaựp, trửùc tieỏp laứ danh lụùi cuỷa VaRen. + Keỷ phaỷn boọi lyự tửụỷng ủeõ tieọn nhaỏt laùi ủi khuyeõn baỷo keỷ trung thaứnh vụựi lyự tửụỷng cao caỷ nhaỏt. + Lụứi hửựa chaờm soực Phan Boọi Chaõu khoõng chổ laứ lụứi hửựa suoõng maứ coứn laứ troứ bũp bụùm ủaựng cửụứi. - Nhỡn VaRen vaứ im laởng dửừng dửng; ẹoõi ngoùn raõu meựp ngửụứi tuứ nheỏch leõn moọt chuựt roài laùi haù ngay xuoỏng; Mổm cửụứi moọt caựch kớn ủaựo; Nhoồ vaứo maởt VaRen. - Ngaùc nhieõn, khinh bổ. - Uy nghi, cửựng coỷi, khoõng chũu khuaỏt phuùc, kieõu haừnh trung thaứnh vụựi lyự tửụỷng. - Gioùng ủieọu hoựm hổnh, mổa mai laứm roừ theõm thaựi ủoọ, tớnh caựch cuỷa Phan Boọi Chaõu. - Nghe - Neỏu ụỷ lụứi keỏt thaựi ủoọ khinh bổ cuỷa Phan Boọi Chaõu laứ im laởng dửỷng dửng thỡ ụỷ lụứi taựi buựt laùi laứ moọt haứnh ủoọng choỏng traỷ quyeỏt lieọt (nhoồ vaứo maởt VaRen ) nhử vụựi keỷ thuứ. -> Phaỷi coự nhieàu caựch toỷ thaựi ủoọ, chổ im laởng dửỷng dửng chửa ủuỷ maứ coứn phaỷi nhoồ vaứo maởt noự. Caựch daón truyeọn hoựm hổnh thuự vũ laứm taờng theõm yự nghúa cuỷa vaỏn ủeà. - ễÛừ VaRen: kieõu haừnh vỡ danh voùng cuỷa keỷ ủeõ tieọn, ủaựng ủeồ cửụứi; ễÛ Phan Boọi Chaõu: kieõu haừnh vỡ kieõn ủũnh lyự tửụỷng yeõu nửụực, ủaựng khaõm phuùc - ẹaỷ kớch vieõn toaứn quyeàn VaRen vụựi caực haứnh ủoọng loỏ bũch cuỷa y; Ca ngụùi nhaõn caựch cao quyự cuỷa nhaứ yeõu nửụực Phan Boọi Chaõu. - Nghệ thuật: + Caựch vieỏt truyeọn baống hử caỏu tửụỷng tửụùng treõn cụ sụỷ sửù thaọt. + Sửỷ duùng bieọn phaựp tửụng phaỷn ủeồ khaộc hoùa nhaõn vaọt vaứ laứm noồi chuỷ ủeà taực phaồm. + Keỏt hụùp ngoõn ngửừ nhaõn vaọt vụựi ngoõn ngửừ ngửụứi keồ chuyeọn – Taực giaỷ. - Trỡnh bày - Trỡnh bày - Thảo luận nhúm - Làm việc cỏ nhõn - Trỡnh bày - Nhận xột, bổ sung - Trỡnh bày - Nghe Tiết 109, 110, tuần 29 Những trò lố hay là Va-Ren và Phan Bội Châu ( Nguyễn Ái Quốc ) I- Đọc, tiếp xỳc văn bản: 1. Tác giả: NAQ (1890 - 1969) quê ở Nghệ An 2. Tác phẩm: Trích từ bài báo "Người cùng khổ"số 36-37 tháng 9/10 năm 1925 3. Đọc: 4. Bố cục: 3 phần II- Tỡm hiểu văn bản: 1. Nhõn vật VaRen: * Tin Va-ren sang VN: vieõn toaứn quyeàn ẹoõng Dửụng, do sửực eựp coõng luaọn maứ chớnh thửực hửựa chaờm soực cuù Phan Boọi Chaõu. -> Giọng điệu của tác giả hài hước; châm biếm mỉa mai. * Trò lố của Va-ren đối với PBC: + Va-ren tuyên bố thả PBC với các điều kiện: Trung thành với nước Pháp, cộng tác hợp lực với nước Pháp, chớ tìm cách xúi giục đồng bào nổi lên, hãy bảo họ hợp tác với người Pháp... + Va-ren khuyên PBC từ bỏ lí tưởng chung, chỉ nên vì quyền lợi cá nhân giống như va- ren. - Lời núi: Toõi ủem laùi tửù do cho oõng. - Hành động: Tay phaỷi baột tay Phan Boọi Chaõu, tay traựi naõng caựi goõng. -> Kẻ thực dụng đê tiện, sẵn sàng làm mọi thứ chỉ vì quyền lợi cá nhân, là một nhà chính trị cỏo già, lọc lừi, xảo quyệt. Bản chất bộc lộ qua lời núi, hành động. 2. Nhõn vật Phan Boọi Chaõu: - Nhaứ yờu nước caựch maùng vĩ đại bũ giam trong nhà ngục của thực dõn Phỏp - Im lặng tuyệt đối trước những lời dụ dỗ, mua chuộc của Va- Ren. - Cười nhếch mộp khinh bỉ, nhổ bọt vào mặt Va- Ren. ->Uy nghi, kiêu hãnh, cứng cỏi, không chịu khất phục. Thaựi ủoọ khinh bổ vaứ kieõn cửụứng trửụực keỷ thuứ. III- Tổng kết, ghi nhớ: 1. Nghệ thuật: Dùng biện pháp tương phản, đối lập nhằm khắc họa hỡnh tượng nhõn vật đối lập: Người anh hựng PBC và kẻ phản bội hốn hạ Va- Ren. - Lựa chọn cỏc chi tiết nhằm tập trung miờu tả cử chỉ, tỏc phong cú ý nghĩa tượng trưng. - Sỏng tạo nờn hỡnh thức ngụn ngữ đối thoại đơn phương của Va- Ren - Cú giọng điệu mỉa mai, chõm biếm sõu cay. 2. í nghĩa văn bản: Vạch trần bản chất xấu xa, đờ hốn của Va-Ren, khắc họa hỡnh ảnh người chiến sĩ cỏch mạng PBC trong chốn tự ngục, đồng thời giỳp ta hiểu rằng khụng gỡ cú thể lung lay được ý chớ, tinh thần của người chiến sĩ cỏch mạng. * Ghi nhớ SGK- 95 III- Luyện tập: Bài 1: - Thái độ: Ca ngụùi nhaõn caựch cao quyự cuỷa nhaứ yeõu nửụực Phan Boọi Chaõu - Ngòi bút của tác giả khi viết về Va-ren: Mang tính chiến đấu mạnh mẽ bao nhiêu thì với người anh hùng dân tộc PBC ngòi bút ấy lại mềm mại, nâng niu, trân trọng bấy nhiêu. Viết về PBC tác giả đã dành những từ ngữ đẹp nhấtđể ngợi ca: người đồng bào tôn kính của chúng ta. con người đã hi sinh cả gia đình, của cải, bậc anh hùng, vị thiên sứ, đấng xả th Bài 2: Những trò lố: nhố nhăng bịp bợm, đáng cười.
Tài liệu đính kèm: