Giáo án Vât lí 7 tiết 14 bài 13: Phản xạ âm - Tiếng vang

Trường THCS HOÀNG HOA THÁM
Bài dự thi giáo án điện tử
Giáo viên : lê văn Dũng
Vât lí 7
Tiết14
Bài 13: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
I / Muïc tieâu: 
- Kiến thức: Mô tả và giải thích được một số hiện tượng liên quan đến tiếng vang. Nhận biết được một số vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém. Kể tên một số ứng dụng của phản xạ âm.
Kỹ năng: Rèn khả năng tư duy từ các hiện tượng thực tế, từ các TN.
I. Chuẩn bị:
- Mỗi nhóm: 1 giá đỡ, 1 tấm gương, 1 nguồn phát âm dùng vi mạch, 1 bình nước.
- Cá nhân: Xem trước bài.
III / Hoaït ñoäng leân lôùp: 
1 / OÅn ñònh lôùp: (1 phút) 
2 / Kieåm tra baøi cuõ: (5 phút)
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
C1 Môi trường nào truyền được âm, môi trường nào truyền âm tốt? Lấy 1 ví dụ minh họa. 
C2 trong các môi trường khác nhau thì vận tốc truyền âm như thế nào ?
Khi truyền âm thì độ to của âm như thế nào
- Âm có thể truyền qua những môi trường: Rắn, lỏng, khí.
Môi trường rắn truyền âm tốt.
Ví dụ: Thép truyền âm ở 200C: 6100m/s.
Âm không truyền được trong chân không.
-trong các môi trường khác nhau thì vận tốc truyền âm là khác nhau ,khi truyền âm độ to của âm giảm dần
3 / Baøi môùi:
Hoaït ñoäng 1: Giôùi thieäu baøi: 
- Phương án 1: Trong cơn dông, khi có tia chớp thường kèm theo tiếng sấm. Sau đó còn nghe thấy tiếng ì ầm kéo dài, gọi là sấm rền. Tại sao lại có tiếng sấm rền?
- Phương án 2: Tại sao trong các rạp hát, rạp chiếu phim, tường lại làm sần sùi, mái thì theo kiểu “vòm”.
Hoạt động 2: Nghiên cứu âm phản xạ và hiện tượng tiếng vang.(10 phút)
- Yêu cầu HS đọc SGK và trả lời câu hỏi:
? Em đã nghe thấy tiếng vọng lại lời nói của mình ở đâu?
? Trong nhà của mình em có nghe rõ tiếng vang không?
? Tiếng vang khi nào có?
- Thông báo âm phản xạ “Âm dội lại khi gặp vật chắn gọi là âm phản xạ. ”.
? Vậy âm phản xạ và tiếng vang có gì giống và khác nhau?
- Yêu cầu HS trả lời C1.
- Tương tự với C2. GV cho HS thảo luận thống nhất câu trả lời đúng.
-Yêu cầu HS trả lời C3.
- Hướng dẫn hs hoàn thành kết luận.
I.ÂM PHẢN XẠ-TIẾNG VANG.
- Nghiên cứu SGK tr 40 trả lời:
- Nghe được tiếng vang khi âm dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là s.
- Âm dội lại khi gặp vật chắn gọi là âm phản xạ.
+ Giống nhau: Đều là âm phản xạ.
+ Khác nhau: Tiếng vang là âm phản xạ nghe từ khoảng cách âm phát ra ít nhất khoảng s.
- C1: Nghe thấy tiếng vang ở giếng, ngõ hẹp dài, phòng rộng thường có tiếng vang khi có âm phát ra. Vì ta phân biệt được âm phát ra trực tiếp và âm phản xạ
- C2: Trong phòng kín khoảng cách nhỏ, thời gian âm phát ra nghe được cách âm dội lại nhỏ hơn s→âm phát ra trùng với âm phản xạ→âm to.
Ngoài trời âm phát ra không gặp chướng ngại vật nên không phản xạ lại được, tai chỉ nghe âm phát ra→âm nhỏ hơn.
- C3: Phòng to, âm phản xạ đến tai sau âm phát ra→nghe thấy tiếng vang.
Phòng nhỏ: Âm phản xạ và âm phát ra hòa cùng với nhau→không nghe thấy tiếng vang.
a.Phòng nào cũng có âm phán xạ.
b. S=v.t
Âm truyền trong không khí: V=340m/s.
S = 340m/s.s = 22,6m.
 * Kết luận: Có tiếng vang khi ta nghe thấy âm phản xạ cách âm phát ra một khoảng thời gian ít nhất là 1/15 giây.
Hoạt động 3: Nghiên cứu vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém (10 phút)
- Yêu cầu HS đọc mục 2 SGK tr41 GV thông báo kết quả TN.
? Qua hình vẽ em thấy âm truyền như thế nào?
? Vật như thế nào phản xạ âm tốt? Vật như thế nào phản xạ âm kém?
- Yêu cầu HS vận dụng để trả lời C4.
II.VẬT PHẢN XẠ ÂM TỐT VÀ VẬT PHẢN XẠ ÂM KÉM.
- Đọc SGK ghi bài.
- Tiến hành TN với mặt phản xạ là tấm kính, tấm bìa thấy được hiện tượng:
+ Mặt gương: Âm nghe rõ hơn.
+ Tấm bìa: Âm nghe không rõ.
- Âm truyền đến vât chắn rồi phản xạ đến tai. Gương phản xạ âm tốt, bìa phản xạ âm kém.
- Vật cứng có bề mặt nhẵn, phản xạ âm tốt (hấp thụ âm kém).
- Vật mềm, xốp có bề mặt gồ ghề thì phản xạ âm kém.
- C4: - Phản xạ âm tốt: Mặt gương, mặt đá hoa, tấm kim loại, tường gạch.
- Phản xạ âm kém: Miếng xốp, áo len, ghế đệm mút, cao su xốp.
Hoạt động 4: Vận dụng – củng cố: (15 phút)
1 / CỦNG CỐ: 
? Khi nào thì có âm phản xạ? Tiếng vang là gì?
? Có phải cứ có âm phản xạ thì đều có tiếng vang không?
? Vật nào phản xạ âm tốt, vật nào phản xạ âm kém?
? Tại sao trong hang sâu, ban đêm dơi vẫn bay được mà không bị bay vào tường đá?
2 / VẬN DỤNG.
? Nếu tiếng vang kéo dài thì tiếng nói và tiếng hát nghe có rõ không?
? Tránh hiện tượng âm bị lẫn do tiếng vang kéo dài thì phải làm như thế nào?
- Yêu cầu HS tự giải thích và ghi câu trả lời C5.
- Quan sát bức tranh hình 14.3.
Em thấy tay khum có tác dụng gì?
-Hướng dẫn HS trả lời C7.
+ t là thời gian âm đi như thế nào?→rút ra âm đi từ mặt nước xuống đáy biển chỉ có 0,5s.
-Với C8: Yêu cầu HS chọn và giải thích tại sao lại chọn hiện tượng đó? 
- Nghe được tiếng vang khi âm dội lại đến tai chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất là s.
- Âm dội lại khi gặp vật chắn gọi là âm phản xạ.
- Không. Vì: Tiếng vang là âm phản xạ nghe từ khoảng cách âm phát ra ít nhất khoảng s.
- Phản xạ âm tốt: Mặt gương, mặt đá hoa, tấm kim loại, tường gạch.
- Phản xạ âm kém: Miếng xốp, áo len, ghế đệm mút, cao su xốp.
- Dơi và cá heo phát ra siêu âm, nếu gặp vật cản, âm phản xạ lại→cá heo và dơi tránh được chướng ngại vật.
III.VẬN DỤNG.
- Tiếng vang kéo dài →tiếng vang của âm trước lẫn với âm phát ra sau làm âm đến tai nghe không rõ.
- Tường sần sùi, treo rèm vải dày.
- C5:...
- C6: Hướng âm phản xạ từ tay đến 
tai nên nghe rõ hơn.
- C7: S = V.t = 1500m/s.0,5s = 750m.
- HS suy nghĩ chọn hiện tượng và giải thích. Ví dụ: Trồng cây xung quanh bệnh viện để âm truyền đến gặp lá cây bị phản xạ ra nhiều hướng → âm truyền đến bệnh viện giảm đi.
	4 / Dặn dò: 
- Đọc phần ghi nhớ. Trả lời câu hỏi C1 đến C8.
- Học bài 
- Làm bài tập 14.1 đến 14.6 (tr15-SGK)