Giáo án Vật lí 7 tiết 22: Chất dẫn điện_ chất cách điện_ dòng điện trong kim loại

Tuần: 23
Tiết : 22
TIẾT 22. CHẤT DẪN ĐIỆN_ CHẤT CÁCH ĐIỆN_ DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
Ngày soạn: 16/1/2010
Ngày dạy : 19/1/2010
MỤC TIÊU:
Kiến thức:
HS biết thế nào là chất dẫn điện, chất cách điện là gì?
Biết làm thí nghiệm để kiểm tra đâu là chất dẫn điện, chất cách điện 
Biết được dòng điện trong kim loại là gì?
Biết thế nào là electron tự do
Kĩ năng:
Quan sát, phân tích hình vẽ 
Lắp mạch điện, lấy ví dụ về các chất dẫn điện và chất cách điện
Vận dụng kiến thức vào giải thích một số hiện tượng trong thực tế 
Thái độ:
Nghiêm túc, tích cực học tập
Ham tìm hiểu các chất dẫn điện, chất cách điện 
CHUẨN BỊ:
Hs: nghiên cứu nội dung bài học ở nhà, mẫu dây điện. Ruột bút chì, miếng sứ, vỏ gỗ bút chì. 
GV : bóng đèn đuôi xoáy, đuôi cài phích cắm điện, mạch điện như hình 20.2 
 Tranh vẽ hình 20.3, 20.4
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
HOẠT ĐỘNG HỌC CỦA HS
TRỢ GIÚP CỦA GV 
HOẠT ĐỘNG 1: ỔN ĐỊNH LỚP_ KIỂM TRA 15’ 
HS làm bài 
Đề bài
1>(6đ) Dòng điện là gì? Nguồn điện có đặc điểm gì? Các đồ dùng điện được mắc với nguồn điện như thế nào? 
 2> (4đ) Để thắp sáng 1 bóng đèn pin cần những đồ vật hay dụng cụ nào? Hãy kể 3 thiết bị hay dụng cụ điện dùng nguồn điện là pin 
Đáp án:
Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng. Mỗi nguồn điện có hai cực (+, - ). Các đồ dùng điện được nối liền với hai cực của nguồn điện bằng dây dẫn điện 
Dây dẫn điện, pin, công tắc, bóng đèn 
HOẠT ĐỘNG 2: TỔ CHỨC TÌNH HUỐNG HỌC TẬP
HS chú ý 
Chúng ta đã biết dòng điện đi qua cơ thể người rất nguy hiểm, do đó các dụng cụ và thiết bị điện đều được chế tạo đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Vậy các dụng cụ đó được chế tạo bằng những vật liệu nào thì bài học hôm nay giúp ta trả lời câu hỏi này
HOẠT ĐỘNG 3: TÌM HIỂU VỀ CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
HS chú ý và ghi vở 
HS trả lời câu hỏi 
HS quan sát hình 
HS trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
HS quan sát và trả lời câu hỏi
HS chú ý 
Cá nhân tự hoàn thành 
HS chú ý 
HS đọc thí nghiệm 
HS trả lời câu hỏi 
Các nhóm làm thí nghiệm kiểm tra và ghi kết quả vào bảng
Nhóm trình bày kết quả 
Cá nhân tự lấy VD
HS đọc và hoàn thành C3
HS chú ý 
GV giới thiệu cho HS nắm về chất dẫn điện và chất cách điện 
Chất dẫn điện và chất cách điện còn gọi là gì? 
GV cho HS quan sát hình 20.1
Cho biết bóng đèn đuôi cài và đuôi xoáy gồm những bộ phận nào? Các bộ phận đó làm bằng chất gì?
GV cho HS trả lời và nhận xét câu trả lời của hs. GV cho HS quan sát bóng đèn thật và chỉ cho HS thấy rõ từng bộ phận và vật liệu làm chúng 
Cho HS quan sát phích cắm điện. Cho biết phích cắm điện gồm những bộ phận nào? Chúng làm bằng vật liệu gì? 
GV nhận xét câu trả lời của HS và cho HS quan sát phích cắm điện thật, chỉ cho HS thấy rõ vật liệu làm các bộ phận đó 
Yêu cầu cá nhân tự hoàn thành câu C1
Như vậy ta đã tìm hiểu thế nào là chất dẫn điện và chất cách điện, nhưng làm thế nào để biết được một vật là dẫn điện hay cách điện thì ta phải làm thí nghiệm kiểm tra
Cho HS đọc mục thí nghiệm 
Cho biết thí nghiệm gồm những dụng cụ nào? Mục đích của thí nghiệm và cách tiến hành thí nghiệm như thế nào? 
GV hướng dẫn các nhóm làm thí nghiệm và giúp đỡ các nhóm gặp khó khăn
Yêu cầu các nhóm kiểm tra xem có hiện tượng gì xảy ra đối với bóng đèn không và ghi kết quả điền vào bảng 
GV cho các nhóm trình bày kết quả kiểm tra và nhận xét kết quả của các nhóm 
Yêu cầu cá nhân lấy ví dụ về các vật dẫn điện và cách điện 
Cho HS đọc C3, yêu cầu cá nhân tự trả lời
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời C3
Vậy dòng điện trong các kim loại như thế nào? Ta sang mục II
HOẠT ĐỘNG 4: TÌM HIỂU DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
HS tự nghiên cứu và trả lời các câu C
HS trả lời các câu hỏi 
HS chú ý và quan sát hình, trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
Cá nhân tự hoàn thành C5
HS quan sát hình 
HS trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
Cá nhân tự hoàn thành kết luận 
HS ghi vở 
HS trả lời câu hỏi 
Yêu cầu HS tự nghiên cứu mục 2 trong SGK và trả lời C4, C5. GV đặt câu hỏi:
Cho biết kim loại là chất gì? Kim loại được cấu tạo từ đâu? 
Nguyên tử gồm mấy thành phần? Hạt nào mang điện tích dương? Hạt nào mang điện tích âm? 
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời của hs
Tại sao trong kim loại có các electron tự do? Các electron này chuyển động như thế nào? 
GV nhận xét câu trả lời của hs, cho HS quan sát hình 20.3 và cho biết kí hiệu nào là electron tự do, kí hiệu nào là phần còn lại của nguyên tử, mang điện tích gì? Vì sao ?
GV chỉ cho HS thấy rõ đâu là electron tự do, đâu là phần còn lại của nguyên tử 
Yêu cầu cá nhân tự hoàn thành C5
Cho HS đọc C6 và quan sát hình 20.4
Cho biết các electron tự do trong dây kim loại bị cực nào của pin hút và đẩy?Vì sao? Vẽ mũi tên chỉ hướng dịch chuyển của các electron tự do
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời C6 
Vậy dòng điện trong kim loại là gì? Yêu cầu HS tự hoàn thành chỗ trống trong kết luận 
GV thống nhất kết luận và cho HS ghi vở
Kết luận có đúng cho các kim loại không? 
HOẠT ĐỘNG 5: VẬN DỤNG
HS đọc C7
Cá nhân làm và giải thích 
HS đọc C8
Cá nhân làm và giải thích 
HS chú ý 
HS đọc C9
Cá nhân tự làm 
Cho HS đọc C7
Yêu cầu cá nhân tự làm. Giải thích vì sao?
GV nhận xét và thống nhất C7
Cho HS đọc C8
Yêu cầu cá nhân tự hoàn thành và giải thích vì sao?
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời 
Cho HS đọc C9
Yêu cầu cá nhân tự trả lời và giải thích vì sao
HOẠT ĐỘNG 6: CỦNG CỐ_DẶN DÒ
HS trả lời các câu hỏi 
HS ghi phần dặn dò của GV 
Yêu cầu HS trả lời một số câu hỏi:
Chất dẫn điện, chất cách điện là gì? Dòng điện trong kim loại là như thế nào?.
Tại sao lõi dây dẫn điện làm bằng đồng? Vỏ phích cắm điện làm bằng nhựa?
Dặn HS học bài_đọc có thể em chưa biết
Làm bài tập trong SBT
Chuẩn bị bài mới 
Phần ghi bảng
Tiết 22 : CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN:
Chất dẫn điện là chất có dòng điện đi qua
Chất cách điện là chất dòng điện không đi qua được
C1. 
C2. 
C3. 
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI:
Kim loại là chất dẫn điện và được cấu tạo từ các nguyên tử
Trong kim loại có các electron tự do
Kết luận: Các electron tự do trong kim loại dịch chuyển có hướng tạo thành dòng điện chạy qua nó 
VẬN DỤNG:
C7. B
C8. C
C9. C
GHI NHỚ: (SGK)