Giáo án Vật lí 7 tiết 24: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện

Tuần: 25
Tiết : 24
TÁC DỤNG NHIỆT VÀ TÁC DỤNG PHÁT SÁNG CỦA DÒNG ĐIỆN
Ngày soạn: 31/1/2010
Ngày dạy : 2/2/2010
MUÏC TIEÂU
Kiến thức:
HS biết được dòng điện gây ra tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng làm các dụng cụ điện nóng lên và phát sáng bóng đèn 
Biết so sánh nhiệt độ nóng chảy của một số chất và hiểu ý nghĩa của nhiệt độ nóng chảy 
Kĩ năng:
Làm thí nghiệm, quan sát và phân tích hiện tượng xảy ra 
Vận dụng kiến thức vào giải thích các hiện tượng trong thực tế 
Thái độ:
Nghiêm túc, tự lực trong học tập 
Chú ý cẩn thận khi làm thí nghiệm
CHUAÅN BÒ
HS : chuẩn bị nội dung bài ở nhà 
GV : thí nghiệm hình 22.1 cho mỗi nhóm 
 Thí nghiệm hình 22.2, hình 22.3, 22.4, bóng đèn điot phát quang 
HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC 
HOAÏT ÑOÄNG HOÏC CUÛA HS 
TRÔÏ GIUÙP CUÛA GV 
HOAÏT ÑOÄNG 1: OÅN ÑÒNH LÔÙP _ KIEÅM TRA BAØI CUÕ
Hs traû lôøi 
Hs traû lôøi 
hs chuù yù nhaän xeùt 
Yeâu caàu hs traû lôøi caùc caâu hoûi sau: 
HS1: Veõ kí hieäu cuûa moät soá boä phaän maïch ñieän sau: hai nguoàn ñieän maéc noái tieáp, boùng ñeøn, coâng taéc ñoùng, coâng taéc môû 
HS2: Neâu qui öôùc chieàu doøng ñieän. Cho caùc duïng cuï ñieän sau: hai nguoàn ñieän maéc noái tieáp, boùng ñeøn, daâydaãn, coâng taéc ñoùng. Veõ sô ñoà maïch ñieän, xaùc ñònh chieàu doøng ñieän 
GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm 
HOAÏT ÑOÄNG 2: TOÅ CHÖÙC TÌNH HUOÁNG HOÏC TAÄP 
HS chú ý 
Khi có dòng điện chạy trong mạch ta có nhìn thấy các điện tích hay electron dịch chuyển không? Làm thế nào để biết có dòng điện chạy trong mạch? Để trả lời câu hỏi này ta nghiên cứu bài học hôm nay 
HOAÏT ÑOÄNG 3: TÌM HIEÅU TAÙC DUÏNG NHIEÄT CUÛA DOØNG ÑIEÄN 
HS đọc C1
Cá nhân tự trả lời 
HS đọc C2
Cá nhân trả lời câu hỏi 
Nhóm làm thí nghiệm và trả lời C2
Nhóm trình bày C2
HS quan sát
Cá nhân trả lời 
Cá nhân trả lời 
Cá nhân trả lời 
HS trả lời câu hỏi 
HS trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
HS suy nghĩ 
HS đọc C3
Cá nhân trả lời câu hỏi 
Cá nhân trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
HS quan sát hiện tượng xảy ra 
HS mô tả hiện tượng và trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
Cá nhân trả lời câu hỏi 
Cá nhân hoàn thành kết luận 
HS suy nghĩ 
HS đọc C4
Cá nhân trả lời 
HS quan sát 
Cá nhân trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
HS chú ý
Dòng điện qua các dụng cụ điện gây ra các tác dụng nào, cho HS đọc C1
Yêu cầu HS kể tên một số dụng cụ điện bị đốt nóng khi có dòng điện chạy qua? Làm thế nào để biết các dụng cụ đó chịu tác dụng nhiệt của dòng điện? 
Cho HS đọc C2
Cho biết mạch điện gồm những phần tử nào? Mục đích của thí nghiệm làm gì? Cách tiến hành thí nghiệm như thế nào? 
GV chốt lại mục đích và cách tiến hành thí nghiệm, yêu cầu các nhóm tiến hành mắc mạch điện và trả lời câu C2
GV theo dõi và giúp đỡ các nhóm gặp khó khăn
Yêu cầu các nhóm trả lời C2
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời
Yêu cầu HS quan sát bảng nhiệt độ nóng chảy của một số chất và cho biết:
Nhiệt độ nóng chảy của vonfram? Số đó cho biết gì? 
Nhiệt độ nóng chảy của đồng bằng bao nhiêu? Số đó có ý nghĩa gì? 
Tại sao dây tóc bóng đèn làm bằng vonfram? 
Vậy khi có dòng điện chạy qua các dụng cụ điện thì có hiện tượng gì đối với các dụng cụ này? 
Tóm lại dòng điện gây ra tác dụng gì?
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời 
Nếu thay dây vonfram bằng dây đồng, dây sắt  thì các dây dẫn này có nóng lên không?
Yêu cầu HS đọc C3
Cho biết thí nghiệm gồm những dụng cụ nào? Mục đích và cách tiến hành thí nghiệm như thế nào?
Tại sao phải đặt các mảnh giấy nhỏ lên dây sắt?
GV thống nhất cách làm thí nghiệm
GV làm thí nghiệm cho HS quan sát, chú ý xem có hiện tượng gì xảy ra đối với mảnh giấy không? 
Qua thí nghiệm GV làm, yêu cầu HS mô tả hiện tượng xảy ra? Tại sao mảnh giấy bị cháy đứt? Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì? 
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời C3
Tóm lại từ 2 thí nghiệm trên cho biết khi có dòng điện chạy qua các vật dẫn điện thì có hiện tượng gì đối với các vật đó?
GV nhận xét và yêu cầu cá nhân tự hoàn thành kết luận
Vậy đối với mạch điện để đảm bảo an toàn cho các mạch điện thì người ta sử dụng dụng cụ điện nào?
Cho HS đọc C4
Nhiệt độ nóng chảy của chì là bao nhiêu? GV cho HS quan sát cầu chì đã được tháo rời
Khi mạch điện được nối với cầu chì nếu dây dẫn làm bằng chì nóng trên 3270 C thì có hiện tượng gì xảy ra đối với dây chì và mạch điện ? Lúc đó mạch điện như thế nào và các dụng cụ điện có bị hư không?
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời C4
Gv thoâng baùo nguyeân nhaân gaây ra taùc duïng nhieät cuûa doøng ñieän laø do caùc vaät daãn coù ñieän trôû. Ñeå giaûm taùc duïng nhieät, laøm daây daãn baèng chaát coù ñieän trôû suaát nhoû. Vieäc söû duïng nhieàu kim loaïi laøm vaät lieäu daãn ñieän daãn ñeán caïn kieät taøi nguyeân thieân nhieân , ngöôøi ta coá gaéng söû duïng vaät lieäu sieâu daãn ( coù ñieän trôû suaát baèng 0) trong ñôøi soáng vaø kó thuaät 
Ngoài tác dụng nhiệt ra dòng điện còn gây ra tác dụng nào nữa ta sang mục 2
HOAÏT ÑOÄNG 4: TÌM HIEÅU TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN 
HS chú ý 
HS quan sát 
Cá nhân mô tả cấu tạo và trả lời câu hỏi 
Cá nhân tự trả lời C5
HS chú ý 
Cá nhân trả lời câu hỏi 
HS chú ý quan sát 
Cá nhân trả lời câu hỏi 
HS chú ý 
Cá nhân hoàn thành kết luận 
HS ghi vở 
Nhóm quan sát đèn 
Cá nhân mô tả cấu tạo 
Nhóm mắc mạch điện và trả lời C7
HS trả lời câu hỏi 
Cá nhân hoàn thành kết luận
HS chú ý
Cá nhân trả lời 
Các bóng đèn có thể phát sáng được là do đâu?
Đó chính là tác dụng của dòng điện làm bóng đèn phát sáng. Ta tìm hiểu bóng đèn bút thử điện
Yêu cầu HS quan sát hình 22.3
Hãy mô tả cấu tạo của bóng đèn? Bên trong bóng đèn có chứa chất gì? Hai đầu dây đèn có đặc điểm gì?
Yêu cầu cá nhân tự trả lời C5
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời
Để kiểm tra bóng đèn bút thử điện có sáng không người ta làm như thế nào?
GV làm thí nghiệm cho bóng đèn bút thử điện sáng, yêu cầu HS quan sát bóng đèn sáng
Đèn bút thử điện sáng được do đâu? Có phải do hai đầu dây đèn không? Hiện tượng này chứng tỏ điều gì?
GV nhận xét và thống nhất câu trả lời của HS 
Yêu cầu HS hoàn thành kết luận trong SGK
GV thống nhất và nhấn mạnh kết luận, cho HS ghi vở 
Ngoài bóng đèn bút thử điện ta sẽ tìm hiểu thêm một loại bóng đèn nữa là đèn điot phát quang 
GV cho các nhóm quan sát đèn điot phát quang và cho biết
Hãy mô tả cấu tạo của đèn điot phát quang
Yêu cầu các nhóm mắc đèn điot phát quang vào mạch điện và xem bóng đèn có sáng không ?
Sau đó làm thí nghiệm với câu C7
GV theo dõi và giúp đỡ các nhóm chưa làm được
Vậy đèn điot phát sáng khi nào? Chiều dòng điện như thế nào? Bảng nào của đèn nối với cực dương, bảng nào của đèn nối với cực âm?
Yêu cầu HS hoàn thành kết luận trong SGK
Gv thoâng baùo söû duïng ñi oát thaép saùng goùp phaàn giaûm taùc duïng nhieät cuûa doøng ñieän, naâng cao hieäu suaát söû duïng ñieän 
GV nhấn mạnh kết luận và cho HS ghi vở 
Tóm lại đèn điot phát quang và đèn bút thử điện sáng do đâu?
Như vậy tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng được ứng dụng như thế nào trong thực tế ta sang mục III 
HOAÏT ÑOÄNG 5: VAÄN DUÏNG 
HS đọc C8
Cá nhân trả lời 
HS đọc C9
Cá nhân trả lời câu hỏi 
Nhóm mắc mạch điện và trả lời C9
Cho HS đọc C8
Yêu cầu cá nhân trả lời câu hỏi
GV nhận xét câu trả lời của HS 
Cho HS đọc C9
Cho biết mạch điện có những phần tử điện nào? Nêu cách xác định các cực của pin
GV nhận xét và yêu cầu các nhóm mắc mạch điện như hình vẽ và kiểm tra xem các cực của pin
GV theo dõi và thống nhất cách làm đúng 
HOAÏT ÑOÄNG 6: CUÛNG COÁ _ DAËN DOØ 
HS trả lời câu hỏi 
HS ghi phần dặn dò của GV 
Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:
Dòng điện gây ra các tác dụng nào khi qua các dụng cụ điện? Lấy ví dụ các tác dụng của dòng điện trong thực tế
Dặn HS học bài _đọc có thể em chưa biết 
Làm bài tập trong SBT
Chuẩn bị bài mới 
Phần ghi bảng
Tiết : 24 TÁC DỤNG NHIỆT VÀ TÁC DỤNG PHÁT SÁNG CỦA DÒNG ĐIỆN
TAÙC DUÏNG NHIEÄT 
C1. 
C2. 
C3.
Kết luận: 
Khi có dòng điện chạy qua, các vật dẫn bị nóng lên 
Dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn làm dây tóc nóng tới nhiệt độ cao và phát sáng 
C4.Đoạn dây chì sẽ đứt. Mạch điện được bảo vệ 
TAÙC DUÏNG PHAÙT SAÙNG 
1. Bóng đèn bút thử điện:
C5. 
C6.
Kết luận: dòng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn của bút thử điện làm chất khí này phát sáng 
2. Đèn điot phát quang(đèn LED)
C7
Kết luận:
Đèn điot phát quang chỉ cho dòng điện đi qua theo một chiều nhất định và khi đó đèn sáng 
VAÄN DUÏNG 
C8. 
C9.
GHI NHÔÙ :(sgk)