MỞ ĐẦU SINH HỌC
Tiết:1. Bài 1: THẾ GIỚI ĐỘNG VẬT ĐA DẠNG
PHONG PHÚ
I. MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
Hs chứng minh được sự đa dạng, phong phú của động vật thể hiện ở số loài và môi trường sống.
2.Kĩ năng:
Rèn cho học sinh:
- Kĩ năng quan sát, so sánh
- Kỹ năng hoạt động nhóm.
3.Thái độ:
Giáo dục ý thức học tập, yêu thích bộ môn.
Ngày soạn: 28 / 9 /2008 Ngày giảng:2 / 9 / 2008 MỞ ĐẦU SINH HỌC Tiết:1. Bài 1: THẾ GIỚI ĐỘNG VẬT ĐA DẠNG PHONG PHÚ I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức: Hs chứng minh được sự đa dạng, phong phú của động vật thể hiện ở số loài và môi trường sống. 2.Kĩ năng: Rèn cho học sinh: - Kĩ năng quan sát, so sánh - Kỹ năng hoạt động nhóm. 3.Thái độ: Giáo dục ý thức học tập, yêu thích bộ môn. II.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS. 1 – Cđa gi¸o viªn Tranh ảnh về động vật và môi trường sống của chúng. 2 – Cđa häc sinh Su tÇm Tranh ảnh về động vật và môi trường sống của c¸c loµi §V III.CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC. Mở bài : Giáo viên yêu cầu học sinh nhớ lại kiến thức sinh học 6, vận dụng hiểu biết về động vật để trả lời câu hỏi: sự đa dạng, phong phú của động vật được thể hiện như thế nào ? Hoạt động của giáo viên- học sinh Nội dung Hoạt động 1:Tìm hiểu sự đa dạng về loài và phong phú về số lượng cá thể.(22 phút) ? Hs Gv ? ? Hs Gv ? Hs ? Hs ? Hs Gv ? Hs Gv Giíi ®éng vËt sèng ë nh÷ng ®©u ? Kh¾p mäi n¬i: . . .VD GV : Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, quan sát H 1.1, 1.2 trả lời NhËn xÐt vỊ sù ®a d¹ng cđa giíi ®éng vËt ? Sự phong phú về loài thể hiện ntn ? Về số loài, phong phú về số lượng cá the, C¬ thĨ, mµu s¾c, Lèi sèngå GV yêu cầu Hs trả lời câu hỏi: Em H·y lÊy VD vỊ c¸c ®Ỉc ®iĨm ? Loµi: 1,5 tiƯu loµi (Mçi loµi cã nhiỊu c¸ thĨ ). KÝch thíc lín nhá kh¸c nhau.VD: Lèi sèng: Theo dµn, ®¬n ®éc..VD: Mt sèng: C¹n, kh«ng, níc Hãy kể tên các loài động vật trong : +Một mẻ lưới ở biển? +Tát một ao cá? +Đánh bắt ở hồ? Ban đêm mùa hè trên cánh đồng những loài ĐV nào phát ra tiếng kêu ? Cãc, Õch, dÕ mÌn, muçi, S©u bä GV tùy địa phương mà yêu cầu Hs kể tên ĐV. Em có nhận xét gì về số lượng cá thể trong bầy ong, đàn kiến, đàn bướm ? RÊt nhiỊu -GV yêu cầu Hs tự rút ra kết luận về sự đa dạng của động vật -GV thông báo thêm : Một số ĐV được con người thuần hóa thành vật nuôi nên có nhiều đặc điểm phù hợp với yêu cầu của con người. Yêu cầu HS quan sát hình 1.4 điền vào chỗ trống -GV cho Hs thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi:-cá nhân đọc thông tin SGK, quan sát hình để trả lời Thế giới Động Vật rất đa dạng Về số loài, phong phú về số lượng cá thể, c¬ thĨ, mµu s¾c, Lèi sèngå Hoạt động 2:Tìm hiểu sự đa dạng vỊ m«I trêng sèng (19phút ) Gv ? Hs ? Gv ? Hs ? Hs ? Hs ? Hs ? Yªu cÇu HS QS H1.4 hoµn thµnh bµi tËp. KĨ tªn C¸c loµi ®éng vËt ë c¸c m«i trêng sèng ? Díi níc: Trªn c¹n: Trªn kh«ng: Em h·y nªu nh÷ng ®Ỉc ®iĨm thÝch nghi cđa c¸c ®¹i diƯn víi m«I trêng sèng? GV cho HS th¶o luËn nhãm §Ỉc diĨm nµo giĩp chim c¸nh cơt thÝch nghi víi khÝ hËu q¸u l¹nh ? Cã bé l«ng dµy, xèp, líp mì díi da dµy giĩp gi÷ nhiƯt. Nguyªn nh©n nµo khiÕn ®éng vËt ë vïng «n ®íi vµ vïng nhiƯt ®íi phong phĩ h¬n vïng Nam cùc ? KhÝ hËu nhiƯt ®íi nãng Èm TV phong phĩ ph¸t triĨn quanh n¨m, thøc ¨n nhiỊu, nhiƯt ®é thÝch hỵp.. §éng vËt níc ta cã ®a dạng phong phĩ kh«ng ? T¹i sao ? Cã. V× lµ vïng khÝ hËu nhiƯt ®íi. KĨ tªn mét sè VD thĨ hiƯn Sù phong phĩ cđa c¸c loµi ®éng vËt ? GÊu tr¾ng B¾c cùc, Dµ ®iĨu sa m¹c, C¸ ph¸t s¸ng ®¸y biĨn, L¬n ®¸y biĨn Em h·y rĩt ra kÕt luËn vỊ sù ®a dang m«i trêng sèng ? §éng vËt sèng ë kh¾p mäi n¬i vµ chĩng thÝch nghi víi nhiỊu m«i trêng sèng: Trªn can, díi níc, trªn kh«ng.. 3. Kiểm Tra đánh giá. (3 phút) Hs làm bài tập : 1.Hãy đánh giấu x vào câu trả lời đúng ĐV có ở khắp mọi nơi do a.Chúng có khả năng thích nghi cao b.Sự phân bố có sẵn từ xa xưa c.Do con người tác động 2.Hãy đánh giấu x vào những câu trả lời đúng ĐV đa dạng, phong phú do : a.Số cá thể nhiều b.Sinh sản nhanh c.Số loài nhiều d.Động vật sống ở khắp mọi nơi trên trái đất e.Con người lai tạo, tạo ra nhiều giống mới g.Động vật di cư từ những nơi xa đến 4. Hướng dẫn Hs học bài và làm bài tập. ( 1 phút) -Học bài, trả lời câu hỏi SGK -Kẻ bảng 1 trang 9 vào vở bài tập. --------&-------- Ngày soạn: 2 / 9 / 2008 Ngày giảng:5 / 9 / 2008 Tiết:2 Bài 2: PHÂN BIỆT ĐỘNG VẬT VỚI THỰC VẬT I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức: -Hs nêu được đặc điểm cơ bản để phân biệt động vật với thực vật. -Nêu được đặc điểm chung của động vật -Học sinh nắm được sơ lược cách phân chia giới động vật. 2.Kĩ năng: Rèn cho học sinh: -Kĩ năng quan sát, so sánh, phân tích, tổng hợp. -Kĩ năng hoạt động nhóm 3.Thái độ: Giáo dục ý thức học tập, yêu thích bộ môn II.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS. 1 – Cđa gi¸o viªn Tranh phóng to H2.1, H2.2 SGK 2 – Cđa häc sinh KỴ b¶ng trang 9 vµ 11 B. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC. I. Kiểm tra bài cũ. (4 phút ) ? : NhËn xÐt vỊ sù ®a d¹ng cđa giíi ®éng vËt ? HS : Thế giới Động Vật rất đa dạng Về số loài, phong phú về số lượng cá thể, c¬ thĨ, mµu s¾c, Lèi sèngå II. Bµi míi *Mở Bài : GV giới thiệu bài mới. NÕu ®em so s¸nh con gµ víi c©y ®Ëu ta they chĩng kh¸c nhau hoµn toµn, song chĩng ®Ịu lµ c¬ thĨ sèng. VËy ph©n biƯt chĩng b»ng c¸ch nµo? ta ®I xÐt bµi h«m nay. Hoạt động của giáo viên học sinh Nội dung Hoạt động 1: Đặc điểm chung của động vật.(14 phút ) GV HS GV -Yêu cầu HS quan sát H2.1 hoàn thành bảng trong SGK 1 SGK -Cá nhân quan sát hình vẽ, đọc chú thích ® ghi nhớ kiến thức. -Trao đổi trong nhóm tìm câu trả lời -Giáo viên kẻ bảng 1 lên bảng để học sinh chữa bài. -Giáo viên lưu ý : Nên gọi nhiều nhóm để gây hứng thú trong giờ học -Giáo viên ghi kiến thức bổ sung vào cạnh bảng -Giáo viên nhận xét và thông báo kết quả. a.So sánh giữa động vật và thực vật Đ Đ cơ thể Đối tương phân biệt Cấu tạo từ tế bào Thành xenlulôzơ ở tế bào Lớn lên và sinh sản Chất hữu cơ nuôi cơ thể Khả năng di chuyển Hệ thần kinh và giác quan Không Có Không Có Không Có Tự tổng hợp đc Sử dụng CHC có sẵn Không Có Không Có Thực vật X X X X X X Động vật X X X X X X Gv ? Hs ? Hs Gv ? Gv Yêu cầu học sinh tiếp tục thảo luận Động vật giống thực vật ở điểm nào? Cïng cÊu t¹o tõ tÕ bµo, cã kh¶ n¨ng lín lªn vµ sinh s¶n Động vật khác thực vật ở điểm nào? Yêu cầu học sinh làm bài tập ở mục II trong SGK trang10 §éng vËt cã nh÷ng ®Ỉc ®iĨm g× chung ? -Ghi câu trả lời lên bảng và phần bổ sung -Thông báo đáp án đúng các ô: 1,4,3 -Yêu cầu học sinh rút ra kết luận b.Đặc đểm chung của động vật: Động vật có những đặc điểm phân biệt với thực vật: -Có khả năng di chuyển. -Có hệ thần kinh và giác quan. -Chủ yếu dị dưỡng. Hoạt động 2: Sơ lược phân chia giới động vật.(6 phút ) Gv Hs GV : Giới thiệu: -Giới động vật được chia thành 20 ngành H2.2 SGK. -Chương trình sinh học 7 chỉ học 8 ngành cơ bản Học sinh ghi nhớ kiến thức. Học sinh đứng lên đọc lại các ngành học ở sinh học 7 Có 8 ngành động vật: -Động vật không xương sống : + Ngành ĐVNS + Ngành Ruột khoang + Ngành Giun : Ngành Giun dẹp Ngành Giun tròn Ngành Giun đốt + Ngành ĐVCXS Hoạt động 3: Tìm hiểu vai trò của động vật.(17 phút ) Gv Gv Hs Gv GV: Yêu cầu học sinh hoàn thành bảng 2 Kẻ sẵn bảng 2 để học sinh sửa bài -Trao đổi nhóm ® hoàn thành -Đại diện nhóm lên ghi kết quả vào bảng. -Nhóm khác bổ sung -Học sinh trả lời -Rút ra kết luận STT Các mặt có lợi - hại Tên động vật đại diện 1 Động vật cung cấp nguyên liệu cho con người Thực phẩm. Lông. Da. -Tôm, cá, chim, loin, gà, trâu, - Vịt, chồn, cừu - Bò, trâu, lợn, cừu, cá sấu 2 Động vật làm thí nghiệm cho: Học tập nghiên cứu khoa học. Thử nghiệm thuốc. -Trùng biến hình, thuỷ tức, giun đất, cá cảnh - Chuột bạch, khỉ 3 Động vật hỗ trợ cho con người. Lao động. Giải trí. Thể thao. Bảo vệ an ninh. - Ngựa, bò, lừa, voi - Cá heo, hổ, báo, khỉ. - Ngựa, trâu chọi, gà chọi - Chó nghiệp vụ, chim đưa thư 4 Động vật truyền bệnh giun sán Ruồi, muỗi, bọ chó, rận, reap Gv ? Hs Giáo viên nhận xét, đưa ra câu hỏi: ĐV có vai trò như thế nào trong đời sống con người ? -Học sinh trả lời -Rút ra kết luận Động vật có vai trò quan trọng đến với đời sống con người 3. Kiểm Tra đánh giá. (3 phút) - Nêu các đặc điẻm chung của động vật ? - Kể tên các loài động vật ở xung quanh em và nơi cư trú của chúng ? - Ý nghĩa của động vật đôí với đời sống con người ? 4. Hướng dẫn Hs học bài và làm bài tập. ( 1 phút) -Học bài -Đọc mục “Em có biết “ -Chuẩn bị bài mới: Ngâm rơm, cỏ khô vào bình nước trước 5 ngày,váng nước ao, hồ, rễ bèo nhật bản. --------&-------- Ngày soạn:5 / 9 / 2008 Ngày giảng:9 / 9 / 2008 Chương I: NGÀNH ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH. Tiết:3 Bài 3: THỰC HÀNH: QUAN SÁT MỘT SỐ ĐỘNG VẬT NGUYÊN SINH I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức: -Thấy được ít nhất 2 đại diện điển hình của ngành động vật nguyên sinh là: Trùng roi và trùng giày. -Phân biệt hình dạng, cách di chuyển của 2 đại diện này. 2.Kĩ năng: Rèn cho học sinh: -Kĩ năng sử dụng và quan sát mẫu bằng kính hiển vi. - kĩ năng hoạt động nhóm 3.Thái độ: Nghiêm túc, tỉ mỉ, cẩn thận. II.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS. 1 – Cđa gi¸o viªn -Kính hiển vi, lam kính, lamen, kim nhọn, ống hút, khănlau. -Tranh trùng đế giày, trùng roi, trùng biến hình. 2 – Cđa häc sinh -Học sinh mang mẫu vật mà giáo viên đã dặn III . CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC. 1- kiểm tra bài cũ (3 phút ) ? : §éng vËt cã nh÷ng ®Ỉc ®iĨm g× chung ? HS: Động vật có những đặc điểm phân biệt với thực vật: -Có khả năng di chuyển. -Có hệ thần kinh và giác quan. -Chủ yếu dị dưỡng. 2. Các hoạt động dạy – Học GV giới thiệu bài mới. ĐVNS là động vật cấu tạo chỉ gồpm 1 tế bào, xuất hiện rất sớm trên hành tinh, nhưng mãi sau này mới phát hiện ra vì kích thước chúng quá nhỏ.Sau này Lơvenhúc (HaLan) là người sáng chế ra kính hiển vi mới nhìn thấy được. Vậy chúng c ... . - TËn dơng gi¸c quan ®Ĩ kh¸m ph¸ ngoµi thiªn nhiªn: Tai nghe, m¾t nh×n, mịi ngưi. - Hai tay s½n sµng thao t¸c dơng cơ ®em theo (vỵt, bay, lä soi). - §i theo nhãm nhá, kh«ng nãi chuyƯn riªng. Bíc 2: BiÕt ph©n chia m«i trêng, Ýt nhÊt cã 4 nhãm m«i tr¬pngf sau: ë níc. ë ®Êt. ë ven bê. ë t¸n c©y. Gv ph©n c«ng lÇn lỵt c¸c nhãm thùc hiƯn t×m tßi nhiªn cøu ë tõng m«i trêng. Gv híng d·n HS dùa vµo néi dung quan s¸t giíi thiƯu 6 n«i dung phỉ biÕn, dƠ quan s¸t trong SGK ®Ĩ HS ®¨ng kÝ thùc hiƯn. - Bỉ xung thªm c¸c quan s¸t kh¸c. - Cã thĨ cho HS ®Ị xuÊt vµ ®¨ng kÝ thùc hiƯn c¸c quan s¸t kh¸c n÷a nÕu c¸c em thÊy cã ®iỊu kiƯn. Bíc 3: Ghi chÐp néi dung ngoµi thiªn nhiªn: KÕt qu¶ quan s¸t cÇn ®ỵc thĨ hiƯn trªn ghi chÐp. GV cÇn chØ dÉn c¸c yªu cÇu vỊ néi dung ph¶I ghi chÐp. Dï ®¬n gi¶n nhng víi tuỉi HS, bíc ®Çu tien tiÕp cËn víi c«ng t¸c khoa häc, viĐc rÌn luyƯn ghi chÐp nµy cịng gãp mét phÇn më ®êng quan träng. Ho¹t ®éng 3: Thùc hµnh c¸c thu thËp vµ xư lÝ mÉu vËt.(10’) Bíc 1: Gv viªn lu ý HS TQTN lµ chđ yÕu ®Ĩ quan s¸t. Trong t×nh h×nh b¶o vƯ thiªn nhiªn hiƯn nay, viƯc thu thËp, xư lÝ nh»m ®Ĩ häc lµ chÝnh. V× vËy HS cÇn ‘’T duy trªn giÊy tê ” xem tuú m«I trêng mµ lùa chän dơng cơ thÝch hỵp g× ? - Quan s¸t H1 SGV giĩp HS h×nh dung mét sè c¸ch sư dơng dơng cơ ë c¸c hoµn c¶nh kh¸c nhau cho thÝch hỵp. - H×nh 1A, 1B, 1C: Lµ c¸ch b¾t b»ng vỵt bím, lo¹i s©u bä cã c¸nh. Ë H-1C ph¶I xoay c¸n vỵt mét gãc 180 0C, theo qu¸n tÝnh, tĩi vỵt sÏ tù khÐp miƯng vỵt l¹i, con vËt bÞ b¾t sÏ kh«ng bay ra ®ỵc. - H×nh 1D: Sau khi tr¶i tÊm kh¨n ë díi ®Êt, rung c©y hay lÊy c¸n vỵt ®Ëp vµo cµnh c©y. C¸c con s©u bä b¸m trªn cµnh c©y sÏ r¬i xuèng. C¸ch nµy b¾t ®ỵc c¸c s©u bä nhá, ®oi khi rÊt hiÕm gỈp v× b×nh thêng do mµu s¾c nguþ trang m¾t ngêi kh«ng nh×n thÊy. - H×nh 1E: Hĩt s©u bä nhá b»ng èng hĩt kh«ng sỵ chĩng r¬I vµo miƯng, v× nhê cÊu t¹o èng hĩt nh thỊ, chĩng chØ vµo ®ỵc trong lßng lä mµ th«i. Bíc 2: Chän c¸ch xư lÝ thÝch hỵp: Lµ bá chĩng vµo c¸c dơng cơ ®em theo ®Ĩ ®em chĩng vỊ nhµ hoỈc lµm chÕt (trong tĩi bím, lä lµm chÕt s©u bä) hoỈc gi÷ sèng ®Ĩ theo dâi (trong hép chøa mÉu sèng, trong tĩi p«liªtilen). B¶ng 2. C¸ch chän ph¬ng tiƯn chøa mÉu vËt thÝch hỵp. STT Ph¬ng tiƯn chøa mÉu §èi tỵng thÝch hỵp MÉu vËt cơ thĨ 1 Hép chøa mÉu sèng §VCXS vµ §VKXS Õch nh¸i, èc sªn, ch¹ch, l¬n, c¸ cê, bä ngùa, dÕ mÌn, bä que, ve sÇu 2 Lä lµm chÕt s©u bä C«n trïng nãi chung, ®éng vËt kh«ng x¬ng sèng nhá. Ong, cuèn chiÕu, rÕt, bä rïa, hỉ trïng, bä hung, nhƯn, bä Èm 3 Tĩi bím C«n trïng cã c¸nh Bím, chuån chuån, c¸nh g©n 4 Tĩi p«liªtilen C¸c ®éng vËt cßn l¹i Trai, èc, tÐp, t«m, c¸ r«, c¸ trª, l¬n, giun Ho¹t ®éng 4: Thu ho¹ch sau tham quan thiªn nhiƯn.(10’) Bíc 1: Mçi HS thèng kª tªn ®éng vËt quan s¸t thÊy, lµm râ m«i trêng sèng vµ vÞ trÝ ph©n lo¹i cđa chĩng (ë møc tªn líp hay ngµnh §VKXS hay §VCXS, theo b¶ng mÉu ë SGK ). Bíc 2: GV ph©n c«ng c¸c nhãm HS quan s¸t, t×m hiĨu thªm néi dung g× th× cÇn cã thªm têng tr×nh ng¾n gän vỊ kÕt qu¶ t×m hiĨu ®ỵc. Bíc 3: TËp hỵp c¸c b¶ng thèng kª, t×m hiĨu trªn lµm thµnh b¸o c¸o thu ho¹ch cđa nhãm. GV cã thĨ cho mét sè nhãm cã kÕt qu¶ tèt b¸o c¸o tríc líp. Trong b¸o c¸o cđa nhãm cÇn gi¶i thÝch theo c¸c gỵi ý cđa SGK nh sau: Nhãm ®éng vËt nµo gỈp nhiỊu nhÊt ? T¹i sao ? Nhãm ®éng vËt nµo Ýt gỈp nhÊt ? T¹i sao ? Kh«ng gỈp nhãm ®éng vËt nµo ? T¹i sao ? B¸o c¸o cã thĨ thùc hiƯn ngoµi thiªn nhiªn trªn mét b·I cá hay díi bãng c©y to nÕu trêi n¾ng. Sau b¸o c¸o GV híng dÉn HS th¶ ®éng vËt trë l¹i m«i trêng sèng cđa chĩng. C¸c mÉu vËt quý cã tĨ ph©n c«ng HS ®em vỊ nu«i theo dâi hoỈc xư lÝ thµnh mÉu vËt ë phßng thÝ ngiƯm. 3. Kiểm Tra đánh giá. (4 phút) - Nhận xét chuẩn bị của các nhóm. - Đánh giá kết quả báo cá của các nhóm. - Cho HS thu gom rác lại để bỏ vào nơi quy định. 4. Hướng dẫn Hs học bài và làm bài tập. ( 1 phút) Về nhà các em tìm hiểu thêm các loài đông vật ở xung quanh mình. --------&-------- Ngày soạn:: 13 / 5 / 2008 Ngày giảng:: 16 / 5 / 2008 Tiết: 70 BÀI 64, 65, 66 . THAM QUAN THIÊN NHIÊN I. MỤC TIÊU. 1.Kiến thức: - Biết chuẩn bị cho 1 buôi hoạt động ngoài trời với nhiều dụng cụ, phương tiện cho hoạt động khoa học cũng như cho cá nhân để đè phòng rủi ro. - Làm quen với các phương pháp quan sát động vật, ghi chép các thu hoạch ngoài thiên nhiên. 2.Kĩ năng: Biết cách sử dụngcác dụng cụ thích hợp để thu thập mẫu vật động vật rồi lựa chọn cách xử lí thích hợp để làm thành mẫu vật, tiêu bản cần cho việc quan sát, thực hành ngoài thiên nhiên. 3.Thái độ: Rèn luyện tác phong nhanh nhẹn, năng động khi tham quan thiên nhiên, đồng thời có thái độ thận trọng khi giao tiếp với động vật, nhằm bảo vệ cho tài nguyên thiên nhiên bền vững. II.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS. 1. Giáo viên - Chọn địa điểm tham quan -Vợt, bay đào, khay, túi bướm, khăn trải, lọ làm chết, kẹp mềm,chổi lông, kim nhọn, khay đựng mẫu, hộp chứa mẫu sống - Tranh vẽ; Tranh về các môi trường, vùng ngập nước, rừng cây râm rạp, vùng đất hoang dã, ao, hồ, vườn 2. Học sinh - Vợt, bay đào, khay, túi bướm, khăn trải, lọ làm chết, kẹp mềm,chổi lông, kim nhọn, khay đựng mẫu, hộp chứa mẫu sống - Vở bút ghi chép ngoài thiên nhiên III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. 1. Kiểm tra bài cũ 2. Bìa mới Ho¹t ®éng 1. ChuÈn bÞ tham quan thiªn nhiªn.(10’) Bíc 1: ChuÈn bÞ ®Þa ®iĨm: GV th«ng b¸o ®Þa ®iĨm tham quan cho HS. Bíc 2: KiĨm tra sù chuÈn bÞ dơng cơ tham quan cđa c¸c nhãm. Bíc 3: GV híng dÉn HS xư lÝ c¸c t×nh huèng rđi ro theo néi dung b¶ng sau: B¶ng1. Thèng kª c¸c biƯn ph¸p rđi ro vµ biƯn ph¸p phßng ngõa. STT Dù kiÕn t×nh huèng rđi ro C¸ch xư lÝ Ph¬ng tiƯn dơng cơ chuÈn bÞ 1 N¾ng g¾t §em mị, nãn. đng, dÐp, dµy ®Õ cã r·nh s©u; mị, nãn, ¸o ma; tĩi ®ùng dơng cơ cã quai ®eo, h¬ng muçi, thuèc xÞt trõ muçi, tĩi thuèc, b«ng b¨ng, néi quy tham quan 2 Ma §em ¸o ma 3 §êng tr¬n Dïng dµy cã ®Õ r·nh s©u 4 NhiỊu muçi, dÜn §em h¬ng muçi, thuèc xÞt muçi. 5 §êng léi nhiỊu ®Øa Dïng đng 6 DƠ r¬i dơng cơ §em tĩi ®ùng dơng cơ cã quai ®eo 7 §éng vËt c¾n ®èt §em b«ng b¨ng tĩi thuèc 8 Ng· chÊn th¬ng §em b«ng b¨ng tĩi thuèc 9 MÊt sè ghi chÐp Ghi ®Þa chØ vµo sỉ tay Tõ néi dung b¶ng trªn c¸c nhãm vµ c¸ nh©n biÕt chuÈn bÞ cho m×nh vµ ®¬n vÞ m×nh c¸c thø cÇn thiÕt ®Ĩ ®èi phã víi rđi ro khi ho¹t ®éng ngoµi trêi. Ho¹t ®éng 2: RÌn luyƯn quan s¸t ngoµi thiªn nhiªn.(10’) Bíc 1: GV nªu nguyªn t¾c quan s¸t ngoµi thiªn nhiªn. - TËn dơng gi¸c quan ®Ĩ kh¸m ph¸ ngoµi thiªn nhiªn: Tai nghe, m¾t nh×n, mịi ngưi. - Hai tay s½n sµng thao t¸c dơng cơ ®em theo (vỵt, bay, lä soi). - §i theo nhãm nhá, kh«ng nãi chuyƯn riªng. Bíc 2: BiÕt ph©n chia m«i trêng, Ýt nhÊt cã 4 nhãm m«i tr¬pngf sau: ë níc. ë ®Êt. ë ven bê. ë t¸n c©y. Gv ph©n c«ng lÇn lỵt c¸c nhãm thùc hiƯn t×m tßi nhiªn cøu ë tõng m«i trêng. Gv híng d·n HS dùa vµo néi dung quan s¸t giíi thiƯu 6 n«i dung phỉ biÕn, dƠ quan s¸t trong SGK ®Ĩ HS ®¨ng kÝ thùc hiƯn. - Bỉ xung thªm c¸c quan s¸t kh¸c. - Cã thĨ cho HS ®Ị xuÊt vµ ®¨ng kÝ thùc hiƯn c¸c quan s¸t kh¸c n÷a nÕu c¸c em thÊy cã ®iỊu kiƯn. Bíc 3: Ghi chÐp néi dung ngoµi thiªn nhiªn: KÕt qu¶ quan s¸t cÇn ®ỵc thĨ hiƯn trªn ghi chÐp. GV cÇn chØ dÉn c¸c yªu cÇu vỊ néi dung ph¶I ghi chÐp. Dï ®¬n gi¶n nhng víi tuỉi HS, bíc ®Çu tien tiÕp cËn víi c«ng t¸c khoa häc, viĐc rÌn luyƯn ghi chÐp nµy cịng gãp mét phÇn më ®êng quan träng. Ho¹t ®éng 3: Thùc hµnh c¸c thu thËp vµ xư lÝ mÉu vËt.(10’) Bíc 1: Gv viªn lu ý HS TQTN lµ chđ yÕu ®Ĩ quan s¸t. Trong t×nh h×nh b¶o vƯ thiªn nhiªn hiƯn nay, viƯc thu thËp, xư lÝ nh»m ®Ĩ häc lµ chÝnh. V× vËy HS cÇn ‘’T duy trªn giÊy tê ” xem tuú m«I trêng mµ lùa chän dơng cơ thÝch hỵp g× ? - Quan s¸t H1 SGV giĩp HS h×nh dung mét sè c¸ch sư dơng dơng cơ ë c¸c hoµn c¶nh kh¸c nhau cho thÝch hỵp. - H×nh 1A, 1B, 1C: Lµ c¸ch b¾t b»ng vỵt bím, lo¹i s©u bä cã c¸nh. Ë H-1C ph¶I xoay c¸n vỵt mét gãc 180 0C, theo qu¸n tÝnh, tĩi vỵt sÏ tù khÐp miƯng vỵt l¹i, con vËt bÞ b¾t sÏ kh«ng bay ra ®ỵc. - H×nh 1D: Sau khi tr¶i tÊm kh¨n ë díi ®Êt, rung c©y hay lÊy c¸n vỵt ®Ëp vµo cµnh c©y. C¸c con s©u bä b¸m trªn cµnh c©y sÏ r¬i xuèng. C¸ch nµy b¾t ®ỵc c¸c s©u bä nhá, ®oi khi rÊt hiÕm gỈp v× b×nh thêng do mµu s¾c nguþ trang m¾t ngêi kh«ng nh×n thÊy. - H×nh 1E: Hĩt s©u bä nhá b»ng èng hĩt kh«ng sỵ chĩng r¬I vµo miƯng, v× nhê cÊu t¹o èng hĩt nh thỊ, chĩng chØ vµo ®ỵc trong lßng lä mµ th«i. Bíc 2: Chän c¸ch xư lÝ thÝch hỵp: Lµ bá chĩng vµo c¸c dơng cơ ®em theo ®Ĩ ®em chĩng vỊ nhµ hoỈc lµm chÕt (trong tĩi bím, lä lµm chÕt s©u bä) hoỈc gi÷ sèng ®Ĩ theo dâi (trong hép chøa mÉu sèng, trong tĩi p«liªtilen). B¶ng 2. C¸ch chän ph¬ng tiƯn chøa mÉu vËt thÝch hỵp. STT Ph¬ng tiƯn chøa mÉu §èi tỵng thÝch hỵp MÉu vËt cơ thĨ 1 Hép chøa mÉu sèng §VCXS vµ §VKXS Õch nh¸i, èc sªn, ch¹ch, l¬n, c¸ cê, bä ngùa, dÕ mÌn, bä que, ve sÇu 2 Lä lµm chÕt s©u bä C«n trïng nãi chung, ®éng vËt kh«ng x¬ng sèng nhá. Ong, cuèn chiÕu, rÕt, bä rïa, hỉ trïng, bä hung, nhƯn, bä Èm 3 Tĩi bím C«n trïng cã c¸nh Bím, chuån chuån, c¸nh g©n 4 Tĩi p«liªtilen C¸c ®éng vËt cßn l¹i Trai, èc, tÐp, t«m, c¸ r«, c¸ trª, l¬n, giun Ho¹t ®éng 4: Thu ho¹ch sau tham quan thiªn nhiƯn.(10’) Bíc 1: Mçi HS thèng kª tªn ®éng vËt quan s¸t thÊy, lµm râ m«i trêng sèng vµ vÞ trÝ ph©n lo¹i cđa chĩng (ë møc tªn líp hay ngµnh §VKXS hay §VCXS, theo b¶ng mÉu ë SGK ). Bíc 2: GV ph©n c«ng c¸c nhãm HS quan s¸t, t×m hiĨu thªm néi dung g× th× cÇn cã thªm têng tr×nh ng¾n gän vỊ kÕt qu¶ t×m hiĨu ®ỵc. Bíc 3: TËp hỵp c¸c b¶ng thèng kª, t×m hiĨu trªn lµm thµnh b¸o c¸o thu ho¹ch cđa nhãm. GV cã thĨ cho mét sè nhãm cã kÕt qu¶ tèt b¸o c¸o tríc líp. Trong b¸o c¸o cđa nhãm cÇn gi¶i thÝch theo c¸c gỵi ý cđa SGK nh sau: Nhãm ®éng vËt nµo gỈp nhiỊu nhÊt ? T¹i sao ? Nhãm ®éng vËt nµo Ýt gỈp nhÊt ? T¹i sao ? Kh«ng gỈp nhãm ®éng vËt nµo ? T¹i sao ? B¸o c¸o cã thĨ thùc hiƯn ngoµi thiªn nhiªn trªn mét b·I cá hay díi bãng c©y to nÕu trêi n¾ng. Sau b¸o c¸o GV híng dÉn HS th¶ ®éng vËt trë l¹i m«i trêng sèng cđa chĩng. C¸c mÉu vËt quý cã tĨ ph©n c«ng HS ®em vỊ nu«i theo dâi hoỈc xư lÝ thµnh mÉu vËt ë phßng thÝ ngiƯm. 3. Kiểm Tra đánh giá. (4 phút) - Nhận xét chuẩn bị của các nhóm. - Đánh giá kết quả báo cá của các nhóm. - Cho HS thu gom rác lại để bỏ vào nơi quy định. 4. Hướng dẫn Hs học bài và làm bài tập. ( 1 phút) Về nhà các em tìm hiểu thêm các loài đông vật ở xung quanh mình. --------&--------
Tài liệu đính kèm: