Giáo án Vật lý khối 7 bài 2: Sự truyền ánh sáng

Tuần: 2	Ngày soạn: 29.08.2011
Tiết: 2	Ngày dạy: 31.08.2011
BÀI 2: SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG
Mục tiêu:
- Phát biểu được định luật truyền thẳng của ánh sáng
- Biểu diễn được đường truyền của ánh sáng (tia sáng) bằng đoạn thẳng có mũi tên
- Nhận biết được 3 loại chùm sáng: song song, hội tụ và phân kì
Chuẩn bị:
- Đèn pin, ống trụ thẳng = 3mm, 1 ống trụ cong không trong suốt.
- 3 màn chắn có đục lỗ.
- 3 cái đinh gim hoặc kim khâu
Tổ chức hoạt động dạy học:
TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
NỘI DUNG
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ – tổ chức tình huống học tập
- Khi nào ta nhận biết được ánh sáng? khi nào thì ta nhìn thấy một vật?
- Như thế nào là nguồn sáng? vật sáng?
- Nêu vấn đề, cho HS trao đổi về thắc mắc của Hải nêu ra ở đầu bài.
- HS trả lời các câu hỏi của GV
- HS thảo luận về thắc mắc của Hải nêu ra ở đầu bài
Hoạt động 2: Nghiên cứu tìm qui luật về đường truyền của ánh sáng
(Trong hoạt động này thực hiện hai mức độ cho hai đối tượng HS : HS lớp trung bình và HS lớp khá).
*Mức độ 1 (đối với HS trung bình) : 
- Giới thiệu Thí nghiệm theo hình 2.1 của SGK và tổ chức cho HS tiến hành Thí nghiệm.
( ?) Dùng ống cong hay thẳng thì thấy được dây tóc bóng đèn ?
( ?) Vì sao dùng ống cong lại không nhìn thấy ánh sáng từ dây tóc bóng đèn ?
*Mức độ 2 (đối với HS khá) : 
- Yêu cầu Hs dự đoán xem ánh sáng truyền theo đường nào? Đường thẳng, đường cong hay đường gấp khúc?
(?) Hãy nghĩ ra một thí nghiệm để kiểm tra dự đoán?
- Tổ chức cho mỗi nhóm HS làm thí nghiệm theo phương án trên.
- Yêu cầu Hs điền vào chỗ trống để hoàn thành câu kết luận. 
- HS chú ý theo dõi và tiến hành thí nghiệm.
- Dùng ống thẳng thấy được dây tóc bóng đèn
- Vì ánh sáng bị thành ống chặn lại
- HS dựa vào kinh nghiệm của mình có thể đưa ra nhiều phương án khác nhau. Thí dụ như:
+Phương án 1: Dùng màn chắn có đục lỗ như thí nghiệm hình 2.2.
+ Phương án 2: Dùng ống cong như hình 2.1.
I. ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA ÁNH SÁNG:
Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng
Hoạt động 3: Khái quát hóa kết quả nghiên cứu, phát biểu định luật
- GV thông báo : Không khí là môi trường trong suốt, đồng tính, nghiên cứu sự truyền ánh sáng trong các môi trường trong suốt đồng tính khác như nước, thuỷ tinh, dầu hoả...cũng thu được một kết quả, cho nên có thể xem kết luận trên là một định luật gọi là định luật truyền thẳng của ánh sáng.
- HS chú ý theo dõi...
Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền theo đường thẳng.
Hoạt động 4: tia sáng và chùm sáng
- Thông báo từ ngữ mới : tia sáng và chùm sáng. 
- Làm thí nghiệm hình 2.5 cho HS quan sát, nhận biết ba dạng chùm tia sáng: song song, hội tụ, phân kỳ.
- Hướng dẫn HS trả lời câu C3.
- HS chú ý theo dõi...
- Thảo luận trả lời câu C3: 
II. TIA SÁNG VÀ CHÙM SÁNG:
C3:
a) Chùm sáng song song gồm các tia sáng (không giao nhau ) trên đường truyền của chúng.
b) Chùm sáng hôi tụ gồm các tia sáng ( giao nhau ) trên đường truyền của chúng.
c) Chùm sáng phân kỳ gồm các tia sáng (loe rộng ra ) trên đường truyền của chúng.
Hoạt động 5: Vận dụng – củng cố - hướng dẫn về nhà
- Hướng dẫn HS thảo luận các câu hỏi C4, C5.
- Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng? Nhận biết các chùm tia song song, hội tụ, phân kì?
- Về nhà học thuộc bài, làm các bài tập trong SBT, đọc trước bài số 3.
- HS thảo luận trả lời C4, C5.
- Trả lời các câu hỏi của GV.
- Ghi nhớ, về nhà thực hiện.
C5: Đầu tiên cắm hai cái kim thẳng đứng trên mặt một tờ giấy. Dùng mắt ngắm sao cho cái kim thứ nhất che khuất cái kim thứ hai. Sau đó di chuyển cái kim thứ ba đến vị trí bị kim thứ nhất che khuất. Ánh sáng truyền theo đường thẳng cho nên nếu kim thứ nhất nằm trên đường thẳng nối kim thứ hai với kim thứ ba và mắt thì ánh sáng từ kim thứ hai và thứ ba không đến được mắt, hai kim này bị kim thứ nhất che khuất.
Rút kinh nghiệm sau bài dạy:
-------˜&™-------