BÀI 8: GƯƠNG CẦU LÕM
I. Mục tiêu:
- Nêu được các đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm.
- Nêu được ứng dụng chính của gương cầu lõm là có thể biến đổi một chùm tia song song thành chùm tia phản xạ tập trung vào một điểm, hoặc có thể biến đổi chùm tia tới phân kì thành một chùm tia phản xạ song song.
II. Chuẩn bị:
- Gương cầu lõm, gương phẳng có cùng kích cỡ, 1 viên phấn, màn chắn, đèn pin.
III. Tổ chức hoạt động dạy học:
Tuần: 8 Ngày soạn: 09.10.2011 Tiết: 8 Ngày dạy: 12.10.2011 BÀI 8: GƯƠNG CẦU LÕM Mục tiêu: - Nêu được các đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm. - Nêu được ứng dụng chính của gương cầu lõm là có thể biến đổi một chùm tia song song thành chùm tia phản xạ tập trung vào một điểm, hoặc có thể biến đổi chùm tia tới phân kì thành một chùm tia phản xạ song song. Chuẩn bị: - Gương cầu lõm, gương phẳng có cùng kích cỡ, 1 viên phấn, màn chắn, đèn pin. Tổ chức hoạt động dạy học: TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH NỘI DUNG Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ – tổ chức tình huống - Kiểm tra bài cũ: + Nêu các đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lồi + So sánh vùng nhìn thấy của gương cầu lồi và gương phẳng - Tổ chức tình huống : SGK - HS trả lời các câu hỏi của GV - HS tìm hiểu tình huống đặt ra Hoạt động 2: Nghiên cứu ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm GV yêu cầu HS quan sát một gương cầu lồi và một gương cầu lõm. Yêu cầu HS nhận xét sự giống và khác nhau của hai gương. Sau đó nêu vấn đề nghiên cứu: ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm có giống với ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi không? GV yêu cầu HS làm thí nghiệm hình 8.1 trong SGK, quan sát ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm để hoàn thành C1 và C2. Yêu cầu HS rút ra kết luận về tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm. HS quan sát, đưa ra nhận xét. HS làm thí nghiệm, quan sát à hoàn thành C1, C2 HS rút ra kết luận về tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm. I. ẢNH TẠO BỞI GƯƠNG CẦU LÕM: C1: Ảnh ảo, lớn hơn vật C2: Bố trí giống với trường hợp của gương cầu lồi Kết luận: Chiếu một chùm tia tới song song lên gương cầu lõm, nhìn vào gương thấy một ảnh ảo không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vật. Hoạt động 3: Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm GV yêu cầu HS làm thí nghiệm hình 8.2 SGK để hoàn thành C3. Yêu cầu HS đưa ra kết luận về sự phản xạ trên gương cầu lõm của chùm tia tới song song. Yêu cầu HS quan sát hình 8.3, suy nghĩ và giải thích C4. Yêu cầu HS làm thí nghiệm hình 8.4 SGK sau đó hoàn thành C5. Yêu cầu HS rút ra kết luận về sự phản xạ trên gương cầu lõm của chùm tia tới phân kì. HS làm thí nghiệm, quan sát, thảo luận và hoàn thành C3. HS rút ra kết luận về sự phản xạ trên gương cầu lõm của chùm tia tới song song. Quan sát hình 8.3, thảo luận và hoàn thành C4. HS làm thí nghiệm hình 8.4, quan sát, thảo luận và hoàn thành C5. HS rút ra kết luận về sự phản xạ trên gương cầu lõm của chùm tia tới phân kì. II. SỰ PHẢN XẠ ÁNH SÁNG TRÊN GƯƠNG CẦU LÕM: 1. Đối với chùm tia tới song song: C3: Chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm trước gương. Kết luận: Chiếu một chùm tia sáng song song tới gương cầu lõm, ta thu được một chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm trước gương C4: Mặt trời ở rất xa nên chùm sáng từ mặt trời tới gương coi như chùm tia tới song song, cho chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm ở phía trước gương. Ánh sáng mặt trời có nhiệt năng cho nên vật để ở chỗ ánh sáng hội tụ sẽ nóng lên. 2. Đối với chùm tia tới phân kì: Kết luận: Một nguồn sáng nhỏ đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp, có thể cho chùm tia phản xạ song song. Hoạt động 4: Vận dụng – Củng cố - hướng dẫn về nhà GV yêu cầu HS quan sát hình 8.5 để tìm hiểu cấu tạo của đèn pin. GV yêu cầu HS hoàn thành C6, C7 - Củng cố: + Nêu tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi. + Chiếu một chùm tia sáng song song tới gương cầu lõm, ta thu được gì? - Hướng dẫn về nhà: + Học thuộc bài + Đọc phần có thể em chưa biết + Làm các bài tập trong SBT + Chuẩn bị trước bài 9. HS tìm hiểu cấu tạo của đèn pin HS thảo luận nhóm à hoàn thành C6, C7 III. VẬN DỤNG: C6: Nhờ có gương cầu trong pha đèn pin nên khi xoay pha đèn đến vị trí thích hợp ta sẽ thu được một chùm sáng phản xạ song song, ánh sáng sẽ truyền đi xa được, không bị phân tán mà vẫn sáng rõ. C7: Ra xa gương. Rút kinh nghiệm sau bài dạy: -------&-------
Tài liệu đính kèm: