Giáo án Vật lý khối 7 tuần 23: Chất dẫn điện và chất cách điện-Dòng điện trong kim loại

Tuần : 23
TiÕt ct : 23 
Ngµy so¹n: 
Bµi dạy : CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN-DÒNG ĐIỆN
 TRONG KIM LOẠI
I. Môc Tiªu
 1. KiÕn thøc:
 - Nhận biết được vật liệu dẫn điện là vật liệu cho dòng điện đi qua và vật liệu cách điện là vật liệu không cho dòng điện đi qua.
 - Kể tên được một số vật liệu dẫn điện và vật liệu cách điện thường dùng.
 - Nêu được dòng điện trong kim loại là dòng các êlectron tự do dịch chuyển có hướng.
 2. Kĩ năng 
 [NB]. Nêu được:
 - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. Chất dẫn điện gọi là vật liệu dẫn điện khi được dùng để làm các vật hay các bộ phận dẫn điện.
 - Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua. Chất cách điện gọi là vật liệu cách điện khi được dùng để làm các vật hay các bộ phận cách điện.
 [TH]. Nêu được:
 - Kim loại, bán dẫn, than chì, các muối và ba zơ nóng chảy, các dung dịch muối, axit, ba zơ,... là các vật liệu dẫn điện.
 - Vật liệu dẫn điện thường dùng là dây dẫn bằng đồng, nhôm, chì, hợp kim,...
 - Không khí khô, nước tinh khiết về mặt hóa học, thủy tinh, sứ, cao su, nhựa, dầu, tinh thể muối, ê bô nít, hổ phách,... là những vật liệu cách điện.
 - Vật liệu các điện thường dùng là vỏ nhựa, quả sứ, băng cách điện,...
 [NB]. Nêu được: dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dời có hướng của các êlectron tự do.
 3.Thái độ : 
 - Trung thực, kiên trì, hợp tác trong hoạt động nhóm
 4. GDMT : - GD ý thức bảo vệ và tiết kiệm tài nguyên môi trường
II. ChuÈn bÞ : 
 GV: Một số vật liệu dẫn điện , cách điện, bảng phụ vẽ hình 20.1, hình 20.2
HS : Mỗi nhóm: Một bóng đèn nối với phích cấm có dây dẫn, nguồn điện DC, bóng đèn pin , công tắc,nguồn điện và dây dẫn, một số vật liệu dẫn điện , cách điện.
 III. KiÓm tra bµi cò : 5’	
HS1 : Dòng điện ? Tại sao các thiết bị điện hoạt động được?
HS2 : Bộ phận nào duy trì dòng điện? Kể tên vài nguồn điện? 
 HS3 : Vẽ sơ đồ mạch điện đơn giản?
V. Tiến trình tiết dạy 
1. æn ®Þnh lớp 
	2. Các hoạt động dạy học 
TG
HĐGV
HĐHS
NỘI DUNG
2
HOẠT ĐỘNG 1: Tổ chức tình huống học tâp
HS đọc phần mở bài và quan sát thí nghiệm.
13
HOẠT ĐỘNG 2: Xác định chất dẫn điện và chất cách điện
GV:Yêu cầu học sinh đọc mục I (Trang 55 SGK)
Trả lòi câu hỏi.
 + Chất dẫn điện là gì?
 + Chất cách điện là gì?
GV, trả lời các câu hỏi.
Trong các dcụ chbị các em hãy đoán vật nào dđiện vật nào c/điện và để chúng riêng.
Để biết được vật nào dẫn điện, vật nào không dẫn điện thì làm thí nghiệm kiểm tra.
GV: Yêu cầu học sinh quan sát H20.1 cho biết bộ phận nào dẫn điện, những bộ phận nào cách điện.
Khi cắm phích điện vào ở điện thì tay ta cầm vào phần nào để cắm?
Ngoài các vật liệu cách điện kể trên y/c HS trả lời thêm một số vật liệu cách điện khác.
GV: Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C3.
GV Trong kim loại dòng điện là dòng chuyển dời của các hạt nào?
HS: Trả lời câu hỏi gv
HS: Các nhóm tiến hành th/ng kiểm tra.Nhận xét thí nghiệm về những nguyên nhân dẫn đến kết quả sai.
HS quan sát hình 20.1
HS trả lời câu hỏi gv
HS thực hiện C3
I.Chất dẫn điện và chất cách điện:
+ Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua, gọi là vật liệu dẫn điện khi được dùng để làm các vật hay bộ phận dẫn điện.
+ Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua, gọi là vật liệu cách điện khi được dùng để làm các vật hay bộ phận cách điện
+Vật liệu dẫn điện: Dây thép, dây đồng, ruột bút chì, dây sắt 
+ Vật cách điện: Vỏ nhựa bọc điện, miếng sứ 
10
HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu dòng điện trong kim loại
GV Nếu nguyên tử thiếu 1 êlectrôn thì phần còn lại của nguyên tử mang điện tích gì ? tại sao
GV thông báo các êlectron tự do trong kim loại.
GV: Đưa mô hình đoạn dây dẫn kim loại chay qua yc hs chỉ các kí hiệu biểu diễn êlectron tự do. 
GV Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử.
Yêu cầu học sinh trả lời C5.
GV Dựa vào đó yêu cầu các em hãy hoàn thành phần kết luận.
HS nêu lại sơ lược cấu tạo nguyên tử.
HS trả lời câu hỏi gv
HS thực hiện theo yc gv
HS thực hiện C5
HS rút ra kết luận
II.Dòng điện trong kim loại:
1.Êlectrôn tự do trong kim loại:
a)Trong kim loại có các êlectron tự do.
 b)Trong kim loại có các êlectron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại gọi là các êlectron tự do.
 2.Dòng điện trong kim loại.
Khi có dòng điện trong kim loại các êlectron không còn chuyển động tự do nữa mà nó chuyển dời có hướng.
Kết luận: Các êlectron tự do trong kim loại chuyển dịch có hướng tạo thành dòng điện chạy qua nó.
10
HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng
Y/cầu HS trả lời các câu hỏi C7, C8, C9.
HS thực hiện C7 C8 C9
III. Vận dụng:(SGV)
C7 B
C8 C
C9 C
V. Cñng cè : 3’
- Qua bài học hôm nay các em cần ghi nhớ vấn đề gì?
	- Thế nào là dòng điện trong kim loại?	
VI. H­íng dÉn häc ë nhµ : 2’
- Về nhà các em xem học thuộc phần ghi nhớ.
 - Làm bài tập 20.1 -> 20.3 ở SBT
 - Chuẩn bị bài học mới.
- Rút kinh nghiệm sau tiết dạy :