Giáo án Vật lý Lớp 7 - Tiết 2: Sự truyền ánh sáng - Năm học 2010-2011

Ngày soạn : 22/8/2010
Ngày giảng : 23/8/2010 – 7B
 28/8/2010 – 7A
 Tiết 2 - Sự truyền ánh sáng
A. Mục tiêu: 
1.Kiến thức :
 Phát biểu được định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng.
 Nhận biết được ba loại chùm sáng : song song, hội tụ và phân kì.
2. Kĩ năng : 
 Biểu diễn được đường truyền của ánh sáng ( tia sáng) bằng đoạn thẳng có mũi tên.
 Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng hàng.
3. Thái độ :
Tích cực, nghiêm túc trong học tập.
B. Đồ dùng dạy học:
GV :
- Đèn pin, bảng phụ, bút dạ, phấn màu.
Chuẩn bị cho mỗi nhóm HS:
- Một đèn pin, một ống trụ thẳng đường kính 3mm, một ống trụ cong không trong suốt, 3 màn chắn có đục lỗ, 3 cái đinh ghim.
 HS : 
Thước kẻ, bút chì.
C. Tổ chức giờ học:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Khởi động(6ph)
-Kiểm tra: 
-Hs 1Ta nhận thấy ánh sáng khi nào? Điều kiện để nhìn thấy một vật?
BT1.4 SBT-3
-Hs 2: Thế nào là nguồn sáng?vật sáng? Cho ví dụ?
BT1.5 SBT-3.
Tổ chức tình huống học tập : GV đặt vấn đề như SGK
2 hs lên bảng
HS nghe và trao đổi về thắc mắc của Hải.
Hoạt động 1: Nghiên cứu tìm qui luật về đường truyền của ánh sáng( 12 phút)
Mục tiêu: Thực hiện được TN đơn giản để xác định đường truyền của ánh sáng.
Đồ dùng: Mỗi nhóm một đèn pin, một ống trụ thẳng đường kính 3mm, một ống trụ cong không trong suốt, 3 màn chắn có đục lỗ, 3 cái đinh ghim.
Cách tiến hành - HĐ nhóm, cá nhân
Bước 1 – HĐ nhóm
GV giới thiệu TN theo H2.1 SGK- 6
Yêu cầu HS quan sát
? Hãy cho biết dùng ống cong hay thẳng sẽ nhìn thấy dây tóc bóng đèn pin phát sáng.
? Vì sao dùng ống cong lại không nhìn thấy ánh sáng từ dây tóc bóng đèn phát ra.
GV yêu cầu HS làm TN C2
Bước 2 – HĐ cá nhân
Yêu cầu HS điền vào chỗ trống để hoàn thành kết luận. 
-Kết luận: Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng.
HS hoạt động nhóm:
- Làm TN, quan sát thấy chỉ có dùng ống thẳng mới nhìn thấy dây tóc bóng đèn sáng.
Từ đó suy ra: ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
C1: ánh sáng truyền theo ống thẳng.
HS: Vì ánh sáng đi thẳng bị thành ống chặn lại.
Làm TNC2:
Quan sát và kiểm tra xem 3 lỗ A, B, C trên 3 tấm bìa và bóng đèn có nằm trên cùng một đường thẳng không?
Trả lời: không
HS hoàn thành kết luận. 
C2: Dùng một dây chỉ luồn qua 3 lỗ A, B, C rồi căng thẳng dây hayluồn một que nhỏthẳng qua 3 lỗ để xác nhận 3 lỗ thẳng hàng
Hoạt động 2: Khái quát hoá kết quả nghiên cứu, phát biểu định luật (5 phút)
Mục tiêu: Phát biểu được định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng.
Đồ dùng:
Cách tiến hành- HĐ cá nhân
GV thông báo thêm: không khí là môi trường trong suốt, đồng tính.
Các TN nghiên cứu sự truyền ánh sáng trong các môi trường trong suốt, đồng tính khác như: nước, thuỷ tinh, dầu hoả... cũng thu được cùng 1 kết quả. Nên đây gọi là định luật truyền thẳng của ánh sáng.
Gọi 2 HS đọc nội dung định luật.
HS nghiên cứu SGK
Hoạt động 3: Tia sáng và chùm sáng (7 phút)
Mục tiêu: . Nhận biết được chùm sáng,tia sáng.Biết biểu diễn bằng hình vẽ
Đồ dùng:thước,đen pin màn chắn
Cách tiến hành- HĐ cá nhân
GV thông báo qui ước biểu diễn đường truyền của ánh sáng
HS thu thập thông tin để nắm được cách vẽ đường truyền của ánh sáng. 
- Biểu diễn đường truyền của ánh sáng bằng một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng.
Hoạt động 4: Nhận biết 3 dạng chùm sáng 5 phút
Mục tiêu: . Nhận biết được 3 loại chùm sáng: song song, hội tụ, phân kì.
Đồ dùng: thước,đèn pin màn chắn
Cách tiến hành - HĐ cá nhân
GV làm TN cho HS quan sát:
? Có mấy loại chùm sáng.
? Làm thế nào để nhận biết được đó là loại chùm sáng nào
HS nghiên cứu cá nhân:
Quan sát TN và trả lời C3
- Có 3 loại chùm sáng
+ Chùm sáng song song;
+ Chùm sáng hội tụ;
+ Chùm sáng phân kì;
C3: 
Không giao nhau;
Giao nhau;
Loe rộng ra;
Hoạt động 5: Vận dụng (8 phút)
Mục tiêu: Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng hàng.
Cách tiến hành- HĐ cá nhân
Cá nhân HS lần lượt đọc từng câu hỏi và nghiên cứu trả lời
-Kết luận:
GV chốt lại thành kết luận chung
* ghi nhớ SGK-8 
Đọc và nghiên cứu câu hỏi.
Trả lời với sự hướng dẫn của GV
C5: Đầu tiên cắm 2 cái kim thẳng đứng trên mặt một tờ giấy. Dùng mắt ngắm sao cho cái kim thứ nhất che khuất cái kim thứ 2. Sau đó di chuyển cái kim thứ 3 đến vị trí bị kim thứ nhất che khuất. ánh sáng truyền đi theo đường thẳngcho nên nếu kim thứ nhất nằm trên đường thẳng nối kim thứ 2 với kim thứ 3 và mắt thì ánh sáng từ kim thứ 2 và thứ 3 không đến được mắt, hai kim này bị kim thứ nhất che khuất.
* ghi nhớ SGK-8 
HS đọc phần kết luận chung
Tổng kết,hướng dẫn về nhà(2ph)
- Đọc phần” có thể em chưa biết”.
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- làm các BT 2.1-> 2.4 SBT- 4