Kế hoạch bài dạy Hình học Lớp 7 (Kết nối tri thức với cuộc sống) - Tuần 6, Tiết 11: Bài tập cuối chương III; Tiết 12, Bài 12: Tổng các góc trong một tam giác - Năm học 2022-2023 - Mai Hoàng Sanh

 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
Ngày soạn: 08/10/2022 Ngày dạy: 13/10/2022
 Tiết 11
 BÀI TẬP CUỐI CHƯƠNG III
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Củng cố, nhắc lại về:
 • Hai góc kề bù, hai góc đối đỉnh.
 • Tia phân giác của một góc.
 • Dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song.
 • Tiên đề Euclid, tính chất hai đường thẳng song song.
 • Định lí và chứng minh đinh lí.
2. Năng lực 
 - Năng lực chung:
 • Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
 • Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
 • Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: 
 • Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu tìm ra mối liên hệ giữa các đối tượng 
 đã cho và nội dung bài học đã học của chương III, từ đó có thể áp dụng kiến thức đã học để 
 giải quyết các bài toán tính toán, bài toán chứng minh định lí.
 • Mô hình hóa toán học: Mô tả được các dữ liệu liên quan đến yêu cầu trong thực tiễn để lựa 
 chọn các đối tượng cần giải quyết liên quan đến kiến thức toán học đã được học, thiết lập mối 
 liên hệ giữa các đối tượng đó. Đưa về được thành một bài toán thuộc dạng đã biết.
 • Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: vẽ hình theo yêu cầu của bài toán.
3. Phẩm chất
 • Có ý thức học tập, ý thức tìm tòi, khám phá và sáng tạo, có ý thức làm việc nhóm, tôn trọng 
 ý kiến các thành viên khi hợp tác.
 • Chăm chỉ tích cực xây dựng bài, có trách nhiệm, chủ động chiếm lĩnh kiến thức theo sự hướng 
 dẫn của GV.
 • Hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, và linh hoạt trong quá trình suy nghĩ.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
1. Đối với GV: SGK, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, thước thẳng có chia khoảng.
2. Đối với HS: SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết 
bảng nhóm, sơ đồ tóm tắt kiến thức bài học của chương.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: 
Mai Hoàng Sanh Trang 43 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
- HS nhớ lại kiến thức đã học và tạo tâm thế vào bài ôn tập chương.
b) Nội dung: HS đọc các câu hỏi, suy nghĩ trả lời câu hỏi.
c) Sản phẩm: HS trả lời được câu hỏi của GV, 
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
- GV yêu cầu HS: Hãy nêu một định lí và nêu rõ giả thiết, kết luận của định lí đó.
- GV cho HS làm các câu hỏi 
 표 표
Câu 1: Cho hình vẽ, biết 1 = 40 , 2 = 40
Chọn câu đúng: 
Các cặp đường thẳng song song là:
A. a // b B. b // c 
C. a // c D. Cả ba câu A, B, C đều đúng
Câu 2: Cho 4 đường thẳng phân biệt a, b, c, d biết: a ⊥ b;b ⊥ c;c ⊥ d
Điền dấu X vào ô thích hợp
 Câu Đúng Sai
 A. a //c
 B. a ⊥ c
 C. b ⊥ d
 D. b //d
Câu 3: Dạng phát biểu khác của “Tiên đề Euclid” là:
A. Qua một điểm ở ngoài đường thẳng a, có nhiều nhất một đường thẳng song song với a.
B. Nếu qua điểm ở ngoài đường thẳng a, có hai đường thẳng song song với a thì chúng trùng 
nhau
C. Qua điểm M ở ngoài đường thẳng a, có không quá một đường thẳng song song với a.
D. Cả ba câu , , đều đúng.
Câu 4: Cho hình vẽ, biết 푄푃 = 110∘, số đo x của góc NPQ bằng:
A. 60∘ B. 70∘ C, 80∘ D. 90∘ 
Mai Hoàng Sanh Trang 44 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
Câu 5: Chọn câu trả lời sai:
Hai đường thẳng aa'; bb' cắt nhau tại O và = 60∘. Ta có:
A. ′ ′ = 60∘ B. ′ = 120∘
C. ′ ′ = 120∘ D. ′ = 2. 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm đôi hoàn thành 
yêu cầu.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài 
học: Ôn tập chương III
Đáp án:
 1 2 3 4 5
 D A, D – Đúng D B C
 B, C - Sai
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Ôn tập các kiến thức đã học của chương
a) Mục tiêu: 
- HS hệ thống lại kiến thức đã học của chương.
b) Nội dung:
 HS thảo luận nhóm đưa ra các sơ đồ về kiến thức của chương, trả lời các câu hỏi thêm của giáo 
viên.
c) Sản phẩm: Sơ đồ của HS về kiến thức chương III.
d) Tổ chức thực hiện:
 HĐ CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Các sơ đồ của học sinh.
 - GV cho đại diện các nhóm lên trình bày sơ đồ đã chuẩn bị 
 trước đó ở nhà.
 - GV yêu cầu HS nhắc lại:
 + Tính chất của hai góc kề bù, hai góc đối đỉnh.
 + Dấu hiệu nhận biết hai đường thẳng song song.
 + Tính chất của hai đường thẳng song song. 
 - GV có thể đưa ra sơ đồ gợi ý để HS hoàn thiện.
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
 - HS theo dõi bài giảng và các sơ đồ được trình bày, trả lời câu 
 hỏi.
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
Mai Hoàng Sanh Trang 45 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
 - Đại diện nhóm trình bày về sơ đồ, các HS khác nhận xét cho 
 ý kiến bổ sung.
 - GV quan sát, hướng dẫn.
 Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến 
 thức của chương.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức của chương về góc đặc biệt và hai đường thẳng song 
song, chứng minh định lí.
b) Nội dung: HS vận dụng các kiến thức làm bài Bài 3.32, Bài 3.33, Bài 3.34 (SGK -tr59).
c) Sản phẩm học tập: HS chứng minh được các định lí cơ bản, nhận biết các đường thẳng song 
song và vuông góc dựa vào dấu hiệu nhận biết, biết kẻ thêm đường phụ để giải bài tập.
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
- GV tổng hợp các kiến thức cần ghi nhớ cho HS.
- GV tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm đôi Bài 3.32, Bài 3.33, Bài 3.34 (SGK -tr59).
- GV hướng dẫn thêm bài 3.34, kẻ thêm đường phụ:
+ Kẻ đường thẳng qua song song với đường thẳng chứa tia , chia thành hai góc 1 và 
 2.
+ Từ đó xét các cặp đường thẳng song song là Ax // d, tìm mối quan hệ của 1 và Tương tự xét By 
//d, mối quan hệ của 2 và .
Mai Hoàng Sanh Trang 46 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm 2, hoàn thành các 
bài tập GV yêu cầu.
- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
- Mỗi bài tập GV mời đại diện các nhóm trình bày. Các HS khác chú ý chữa bài, theo dõi nhận xét 
bài các nhóm trên bảng.
Bước 4: Kết luận, nhận định: 
- GV chữa bài, chốt đáp án, tuyên dương các hoạt động tốt, nhanh và chính xác.
Kết quả: 
Bài 3.32. Nếu có hai đường thẳng phân biệt , ′ cùng vuông góc với thì và ′ phải song song 
nên và a' không thể có điểm chung .
Bài 3.33. 
4 cặp đườnng thẳng song song: a // b, a// c, b // c, m //n.
6 cặp đường thẳng vuông góc: ⊥ 푛, ⊥ 푛, ⊥ 푛, ⊥ , ⊥ , ⊥ .
Bài 3.34. 
Kẻ đường thẳng d qua song song với đường thẳng chứa tia , chia thành hai góc 1 = ,
 2 = (các góc so le trong) nên = + .
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a) Mục tiêu: 
- Học sinh thực hiện làm bài tập vận dụng để nắm vững kiến thức của chương III.
b) Nội dung: HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để làm bài tập.
c) Sản phẩm: HS giải được bài về số đo góc áp dụng kiến thức đã học, biết suy luận bài toán cơ 
bản, kẻ thêm đường phụ để giải quyết bài toán.
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV yêu cầu HS hoạt động hoàn thành bài tập Bài 3.35, làm nhóm 2 hoàn thành Bài 3.36 (SGK -
tr59).
- GV giao thêm bài tập, yêu cầu HS về nhà suy nghĩ làm.
Bài 1: Cho hình vẽ, biết ME // ND, tìm số đo góc .
Mai Hoàng Sanh Trang 47 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS suy nghĩ làm bài tập, thảo luận nhóm hoàn thành bài tập.
- GV điều hành, quan sát, hỗ trợ.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận
- HS lên bảng trình bày bài, các HS khác theo dõi, nhận xét.
Bước 4: Kết luận, nhận định
- GV nhận xét, đánh giá, đưa ra đáp án đúng, chú ý các lỗi sai của học sinh hay mắc phải.
Đáp án:
Bài 3.35.
a) Ta có: ′ và là hai góc kề bù, suy ra: ′ + = 180o.
 표
Mà 1 + 2 = ′ ⇒ 1 + 2 + 3 = 180 .
 ∘ ∘ ∘ ∘ ∘
b) = 180 ― 1 = 120 ; = ― = 120 ― 70 = 50 .
Bài 3.36.
Kẻ tia đối O ′ của tia O .
Ta có: ′ = 180표 ― = 70표; ′ = 180표 ― = 60표
Từ đó = ′ + ′ = 130∘.
Đáp án bài thêm:
Bài 1: = 65표 (kẻ thêm đường qua O và song song với đường thẳng ME).
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
 • Ghi nhớ kiến thức trong bài. 
 • Hoàn thành các bài tập trong SBT
 • Chuẩn bị bài mới “Tổng các góc trong một tam giác”
Mai Hoàng Sanh Trang 48 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
Ngày soạn: 08/10/2022 Ngày dạy: 13/10/2022
 CHƯƠNG IV: TAM GIÁC BẰNG NHAU
Tiết 12
 BÀI 12: TỔNG CÁC GÓC TRONG MỘT TAM GIÁC 
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
 ● Giải thích định lí về tổng các góc trong một tam giác bằng 180o.
 ● Hiểu, phát biểu được thế nào là tam giác vuông, cạnh góc vuông, cạnh huyền, góc phụ nhau.
2. Năng lực 
 - Năng lực chung:
 ● Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
 ● Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
 ● Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: 
 ● Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu tìm ra mối liên hệ giữa các đối tượng 
 đã cho và nội dung bài học về tổng các góc trong một tam giác, từ đó có thể áp dụng kiến thức 
 đã học để giải quyết các bài toán.
 ● Sử dụng công cụ, phương tiện học toán.
 ● Tính được một góc của tam giác khi biết hai góc còn lại, tính được một góc nhọn của tam giác 
 vuông khi biết góc nhọn còn lại. 
 ● Nhận biết được tam giác nhọn, tam giác vuông, tam giác tù.
3. Phẩm chất
 ● Có ý thức học tập, ý thức tìm tòi, khám phá và sáng tạo, có ý thức làm việc nhóm, tôn trọng 
 ý kiến các thành viên khi hợp tác.
 ● Chăm chỉ tích cực xây dựng bài, có trách nhiệm, chủ động chiếm lĩnh kiến thức theo sự hướng 
 dẫn của GV.
 ● Hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, và linh hoạt trong quá trình suy nghĩ.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
1. Đối với GV: SGK, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, thước thẳng có chia khoảng.
2. Đối với HS: SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước...), bảng nhóm, bút viết 
bảng nhóm, giấy có hình tam giác.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: 
Mai Hoàng Sanh Trang 49 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
- HS thấy được các góc ở cùng một đỉnh chung của ba tam giác chính bằng với ba góc của một tam 
giác bất kì.
- HS được gợi mở về nội dung bài học.
b) Nội dung: HS đọc tình huống mở đầu, suy nghĩ trả lời câu hỏi.
c) Sản phẩm: HS đưa ra dự đoán của mình về ba góc tại mỗi đỉnh của ba tam giác và vị trí các điểm 
A, B, C.
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
- GV yêu cầu HS đọc tình huống mở đầu:
Người ta có thể xếp các viên gạch hình tam giác giống hệt nhau để trang trí như hình vẽ. Em có nhận 
xét gì về ba góc tại mỗi đỉnh chung của ba tam giác? Từ đó rút ra kết luận gì về vị trí của ba điểm 
A, B, C?
→GV yêu cầu HS quan sát hình vẽ và nhận xét về các góc tại mỗi đỉnh chung. Nhận xét về vị trí ba 
điểm A, B, C có thẳng hàng hay không?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm đôi và đưa ra nhận 
xét, dự đoán.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học 
mới: “Bài học này ta đi tìm hiểu về tổng ba góc của một tam giác có là một số không đổi không, nếu 
không đổi thì sẽ bằng bao nhiêu”.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Tổng các góc trong một tam giác, góc ngoài của tam giác
a) Mục tiêu: 
- HS nhận biết được tổng ba góc của một tam giác.
- HS trình bày giả thiết, kết luận và hiểu được cách chứng minh định lí tổng các góc trong một tam 
giác bằng 180o.
- HS áp dụng định lí tính được số đo một góc của tam giác khi biết hai góc còn lại.
- Nhận biết được tam giác nhọn, vuông, tù.
- Nhận biết được cạnh góc vuông và cạnh huyền trong tam giác vuông.
- HS nhận biết được góc ngoài của tam giác và tính chất của nó.
b) Nội dung:
 HS quan sát SGK, làm các HĐ1,2 trả lời các câu hỏi, đọc hiểu Ví dụ và làm Luyện tập, Vận dụng.
c) Sản phẩm: HS trả lời được câu hỏi về tổng ba góc trong tam giác, tính được góc dựa vào định lí.
Mai Hoàng Sanh Trang 50 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
d) Tổ chức thực hiện:
 HĐ CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 1. Tổng các góc trong một tam giác
 Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu về tổng ba góc trong tam HĐ1:
 giác
 Tổng số đo ba góc của tam giác MNP bằng 
 - GV cho HS làm HĐ1, HĐ2 (SGK -tr60 +61) 180표.
 theo nhóm đôi.
 HĐ2: Tổng góc x, y, z của tam giác bằng 18
 + Từ đó dự đoán tổng số đo các góc trong một 0표.
 tam giác bằng bao nhiêu?
 + GV chốt đáp án, chuẩn hóa kiến thức, cho HS 
 Định lí:
 nhắc lại định lí,
 Tổng ba góc trong một tam giác bằng 180o.
 + Lưu ý HS là tổng ba góc chính là tổng số đo 
 ba góc. GT Tam giác ABC
 - GV cho HS nêu giả thiết kết luận của định lí KL + + = 180표
 dưới dạng kí hiệu, hướng dẫn HS chứng minh.
 Chứng minh:
 + Qua A kẻ đường thẳng song song với BC.
 Qua A kẻ đường thẳng xy song song với BC. 
 + tìm mối quan hệ giữa góc C và góc yAC, 
 xy // BC ⇒ = = 
 tương tự tìm mối quan hệ giữa góc B với góc 
 xAB. (các cặp góc so le trong)
 + Từ đó tính tổng 3 góc + + . Do đó + + = + + =
 = 180표
 - GV cho HS trả lời Câu hỏi. Câu hỏi:
 Tổng ba góc A, B, C bằng 180표. Ba điểm A, 
 B, C thẳng hàng.
 - GV cho HS đọc Ví dụ, đưa câu hỏi:
 Ví dụ (SGK- tr61)
Mai Hoàng Sanh Trang 51 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
 + a) Làm thế nào để tính được góc A. Tương tự 
 HS tính câu b, c.
 Chú ý:
 + Yêu cầu so sánh số đo các góc của hình a, b, c 
 với 90o
 →Từ đó giới thiệu về tam giác nhọn, tù, vuông.
 - Tam giác có ba góc đều nhọn là tam giác 
 nhọn.
 - Tam giác có một góc tù gọi là tam giác tù.
 - Tam giác có một góc vuông gọi là tam giác 
 vuông. 
 Ví dụ: 
 Tam giác MNP vuông tại M, 
 MN và MP là hai cạnh góc vuông, NP là cạnh 
 huyền.
 Luyện tập:
 - GV cho HS làm Luyện tập.
 Áp dụng định lí tổng ba góc của một tam giác 
 + Từ đó đưa ra nhận xét tổng quát tổng hai góc 
 bằng 180표.
 nhọn trong một tam giác vuông bằng bao nhiêu.
 + + = 180표⇒ + = 180표 ― 
 = 180표 ― 90표 = 90표
 Nhận xét:
 Hai góc có tổng bằng 90o được gọi là hai góc 
 phụ nhau. Vậy trong tam giác vuông, hai góc 
 nhọn phụ nhau.
 Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu về góc ngoài 2. Góc ngoài của tam giác.
Mai Hoàng Sanh Trang 52