Ngày soạn: :::/:::/::: Ngày dạy: :::/:::/::: BÀI 1: TẬP HỢP Q CÁC SỐ TỈ SỐ (2 tiết) I: MỤC TIÊU: 1: Kiến thức: Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau: - Nhận biết được số tỉ số và lấy được ví dụ về số tỉ số: - Nhận biết được tập hợp các số tỉ số Q: - Nhận biết được số đối của một số tỉ số: - Nhận biết được thứ tự trong tập hợp các số tỉ số: 2: Năng lực Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá - Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng: Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, mô hình hóa toán học, sử dụng công cụ, phương tiện học toán: - Biểu diển được một số tỉ số trên trục số: - So sánh được hai số tỉ số: - Viết được một số tỉ số bằng nhiều phân số bằng nhau: 3: Phẩm chất - Có ý thức học tập, ý thức tìm tòi, khám phá và sáng tạo, có ý thức làm việc nhóm: - Chăm chỉ tích cực xây dựng bài, có trách nhiệm, chủ động chiếm lĩnh kiến thức theo sự hướng dẫn của GV: - Hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, và linh hoạt trong quá trình suy nghĩ: II: THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1 - GV: SGK, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, thước thẳng có chia khoảng: 2 - HS: SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước:::), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm: III: TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A: HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU) a) Mục tiêu: - HS ôn lại các tập hợp số đã học: - Gợi tâm thế, tạo hứng thú học tập: b) Nội dung: HS thực hiện trả lời các câu hỏi dưới sự dẫn dắt, các yêu cầu của GV: c) Sản phẩm: HS trả lời được câu hỏi mở đầu: d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: - GV dẫn dắt, đặt vấn đề: : “ Chúng ta đã được học những tập hợp số nào?” →GV chiếu slide bản đồ minh họa các tập hợp số đã học: : “ Phép cộng, phép trừ, phép nhân hai số nguyên có kết quả là một số nguyên: Theo em, kết quả của phép chia số nguyên a cho số nguyên b ( :0) có phải là một số nguyên không?” Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm đôi hoàn thành yêu cầu: Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung: Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học mới: “Để trả lời được câu hỏi tên, cũng như hiểu rõ hơn về tập hợp các số tỉ số, chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài ngày hôm nay”: ⇒Bài 1: Tập hợp các số tỉ số: B: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động 1: Số tỉ số a) Mục tiêu: - Nhận biết được số tỉ số và lấy được ví dụ về số tỉ số - Giúp HS có cơ hội trải nghiệm, thảo luận về số tỉ số thông qua việc viết các số đã cho dưới dạng một phân số: b) Nội dung: HS quan sát SGK , thực hiện theo các yêu cầu của GV để tìm hiểu nội dung kiến thức về số tỉ số: c) Sản phẩm: HS ghi nhớ khái niệm số tỉ số, nhận dạng được số tỉ số, giải được các bài tập Thực hành 1 và Vận dụng 1 và các bài tập liên quan: d) Tổ chức thực hiện: HĐ CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 1: Số tỉ số - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 4, thực hiện HĐKP1: :17 1 HĐKP1 viết các số vào vở: ; ; :17 = 1 0,5 = 2 - HS trả lời, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, 0 2 5 0 = ; 1 = : chốt lại kiến thức khái niệm số tỉ số: 1 3 3 ⇒Kết luận: →1-2 HS đọc phần kiến thức trọng tâm: Số tỉ số là số được viết - GV yêu cầu đọc Ví dụ 1, thảo luận nhóm đôi và trả lời câu hỏi:Có thể viết bao nhiêu phân số bằng các dưới dạng phân số , với số đã cho? a, b # 푍; b : 0 - GV dẫn dắt để HS rút ra nhận xét: Các phân số bẳng nhau là các cách viết khác : Có vô số phân số bằng các phân số đã cho: nhau của cùng một số tỉ : Các phân số bằng nhau là các cách viết khác nhau số: của cùng một số tỉ số: Tập hợp các số tỉ số được - GV lưu ý HS kí hiệu tập hợp số tỉ số là ℚ: kí hiệu là Q: - GV đặt vấn đề: Nhận xét: Vậy số nguyên có phải là một số tỉ số không? Mỗi số nguyên là một số →HS trao đổi và rút ra nhận xét như trong SGK: tỉ số: - GV cho HS HĐ cặp đôi hỏi đáp Thực hành 1: Thực hành 1: (HS viết được các số đã cho dưới dạng phân số và :33 0 :0,33 = 10 ; 0 = 1; 1 17 1 giải thích được vì sao các số đó là các số tỉ số) 32 = 2 ; 0,25 = 4 →HS nhận xét, GV đánh giá 1 Các số -0,33; 0; ; ⇒ 32 - GV hướng dẫn HS tự vận dụng kiến thức vửa học 0,25 là các số tỉ số: vào thực tiễn thông qua việc viết số đo các đại lượng Vận dụng 1: đã cho dưới dạng với , #ℤ, :0 để hoàn thành 5 a) 2,5 kg đường = kg Vận dụng 1: 2 đường: →HS viết và trình bày kết quả vào vở theo yêu cầu: 17 b) 3,5 m = m: Lớp nhận xét, GV sửa bài chung trước lớp: 5 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS theo dõi SGK, chú ý nghe, hiểu, thảo luận, trao đổi và hoàn thành các yêu cầu: - GV: quan sát và trợ giúp HS: Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - Hoạt động nhóm đôi: Hai bạn cùng bàn giơ tay phát biểu, trình bày miệng: Các nhóm khác chú ý nghe, nhận xét, bổ sung: - Cá nhân: giơ tay phát biểu trình bày bảng: Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát, nhận xét quá trình hoạt động của các HS, cho HS nhắc lại các khái niệm số tỉ số, kí hiệu và lưu ý: Hoạt động 2: Thứ tự trong tập hợp số tỉ số a) Mục tiêu: - Giúp HS so sánh được hai số tỉ số: - HS biết sử dụng phân số để so sánh hai số tỉ số: b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV: c) Sản phẩm: HS nắm vững kiến thức về thứ tự trong tập hợp số tỉ số để so sánh được hai số tỉ số, giải được các bài tập yêu cầu: d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 2: Thứ tự trong tập hợp số tỉ số - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm 3, hoàn HĐKP2: 2 :5 thành HĐKP2: a) Có: 2 > :5⇒ 7 > 7 HS trả lời, GV đặt câu hỏi dẫn dắt, sau đó → b) chốt kiến thức: i) Có 0oC > -0,5oC Trong các số tỉ số đã cho, số nào là số tỉ số ii) 14oC > -17oC dương, số nào là số tỉ số âm, số nào không là số tỉ số dương cũng không là số tỉ số âm? ⇒ Kết luận: - GV cho 1-2 HS đọc, phát biểu khung kiến : Với hai số tỉ số bất kì x, y ta thức trọng tâm: luôn có: hoặc x = y hoặc x > y hoặc x > y: - GV yêu cầu HS đọc, thảo luận, trao đổi hỏi đáp cặp đôi Ví dụ 2 để hiểu kiến thức: :Số tỉ số lớn hơn 0 gọi là số tỉ số dương: - HS thực hành nhận biết số tỉ số dương, số tỉ số âm, số không là số tỉ số dương cũng : Số tỉ số nhỏ hơn 0 gọi là số tỉ số không lả số tỉ số âm và dùng phân số để so âm: sánh hai số tỉ số thông qua đọc, hoàn thành Số tỉ số 0 không là số tỉ số dương Thực hành 2 : cũng không là số tỉ số âm: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: - HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận Thực hành 2: kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, hoạt :15 :45 a) :) :3,175 = = động cặp đôi, kiểm tra chéo đáp án: 4 14 :17 :45 :17 Có: - GV: quan sát và trợ giúp HS: 14 > 14 ⇒ 14 > :3,175 4 0 4 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: :) Có: 0 > 5⇒:3 > 5 - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày b) - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho 4 : Số tỉ số dương: ; 5,14 5 bạn: :17 : Số tỉ số âm: ; ; : Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng 14 :3 :3,175 0 quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu : Số không là số tỉ số dương :3 cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở: cũng không là số tỉ số âm: Hoạt động 3: Biểu diễn số tỉ số trên trục số a) Mục tiêu: - Qua việc ôn lại cách biểu diễn số nguyên trên trục số, HS có cơ hội trải nghiệm để biết cách biễu diển số tỉ số trên trục số: b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV: c) Sản phẩm: HS biết biểu diễn các số tỉ số trên trục số, giải được các bài tập được yêu cầu và các bài tập tương tự: d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 3: Biểu diễn số tỉ số trên trục số - GV nêu câu hỏi, yêu cầu HS thảo luận HĐKP3: nhóm đôi, hoàn thành HĐKP3: a) →HS trả lời, GV chốt kiến thức: Tương tự như đối với số nguyên, ta có thể 1 b) Điểm A biểu diễn số tỉ số: 3 biểu diễn mọi số tỉ số trên trục số: ⇒Kết luận - GV cho 1-2 HS đọc, phát biểu khung kiến thức trọng tâm: : Trên trục số, mỗi số tỉ số được biểu diễn bởi một điểm: Điểm - GV yêu cầu HS đọc, thảo luận, trao đổi biểu diễn số tỉ số x được gọi là hỏi đáp nhóm 3 Ví dụ 3, Ví dụ 4, Ví dụ 5 để điểm x: hiểu kiến thức: : Với hai số tỉ số bất kì x, y nếu x - HS trao đổi nhóm thực hành nhận biết các > y thì trên trục số nằm ngang, điểm đã cho trên trục số biểu diễn các số tỉ điểm x ở bên trái điểm y: số nào và mỗi HS tự thực hiện việc biểu diển các số tỉ số trên trục số thông qua việc Thực hành 3: hoàn thành Thực hành 3: a) Các điểm M, N, P trong hình 6 biểu diễn các số tỉ số: - HS phát biểu, các HS khác nghe, nhận xét; 1 1 2 GV đánh giá mức độ hiểu bài của HS: :1 ; ; 1 3 3 3 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: b) Biểu diễn các số tỉ số: - HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận 1 1 :0,175; ; 14 kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, hoạt :4 động cặp đôi, kiểm tra chéo đáp án: - GV: quan sát và trợ giúp HS: Bước 3: Báo cáo, thảo luận: - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn: Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở: Hoạt động 4: Số đối của một số tỉ số a) Mục tiêu: - Giúp HS có cơ hội trải nghiệm nhận biết số đối của một số tỉ số: b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV: c) Sản phẩm: HS nhận biết được số đối của số tỉ số và giải được các bài tập liên qiuan: d) Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 4: Số đối của một số tỉ số - GV nêu câu hỏi, yêu cầu HS trao đổi cặp HĐKP4: :4 4 đôi, hoàn thành HĐKP4: Điểm và trên trục số cách đều 3 3 →HS trả lời, lớp nhận xét, GV đánh giá: và nằm về hai phía điểm gốc O: GV cần lưu ý cho HS về số đối của hỗn số: ⇒Kết luận: 1 :3 1 Số đối của là và ta viết là : 12 2 :12 : Hai số tỉ số có điểm biểu diễn - GV dẫn dắt, chốt kiến thức, HS phát biểu trên trục số và cách đều và nằm khung kiến thức trọng tâm: về hai phía điểm gốc O là hai số - HS thực hành tìm số đối của mỗi số tỉ số đối nhau, số này là số đối của số và vận dụng kĩ năng tổng hợp để giải quyết kia: vấn để thực tiễn liên quan đển số tỉ số:thông : Số đối của số tỉ số x kí hiệu là - qua việc hoàn thành Thực hành 4: x: - HS phát biểu, các HS khác nghe, nhận xét; * Nhận xét: GV đánh giá mức độ hiểu bài của HS: a) Mọi số tỉ số đều có một số đối: Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: b) Số đối của số 0 là số 0: - HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận c) Với hai số tỉ số âm, số nào có kiến thức, hoàn thành các yêu cầu, hoạt số đối lớn hơn thì số đó nhỏ hơn: động cặp đôi, kiểm tra chéo đáp án: * Chú ý: - GV: quan sát và trợ giúp HS: 1 :3 1 Số đối của 1 là và ta viết là :1 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 2 2 2 Thực hành 4: - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày :5 Số đối của các số 17; 0; - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho 7 :0,175; 2 bạn: lần lượt là: 13 Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng 5 2 -17; ; 0,175; 0 ; : 7 :13 quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở: C: HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức về tập số tỉ số thông qua một số bài tập: b) Nội dung: HS dựa vào kiến thức đã học vận dụng làm BT c) Sản phẩm: HS giải được các bài tập GV yêu cầu và có thể giải được các bài tập dạng tương tự: d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
Tài liệu đính kèm: