Trường THCS Năm học: 2022-2023 Ngày soạn:................. TÊN BÀI DẠY: §37. HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TAM GIÁC HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TỨ GIÁC Môn học: Toán; lớp:7 Thời gian thực hiện: (tiết 1) I. MỤC TIÊU: 1. Về kiến thức: - HS nhận biết được (trực quan) các yếu tố của hình lăng trụ đứng tam giác, tứ giác (đỉnh, cạnh, mặt đáy, mặt bên, chiều cao). - Biết gọi tên, biết cách vẽ hình lăng trụ đứng. 2.Về năng lực: - Năng lực chung: Tự học, giải quyết vấn đề, tư duy, tự quản lý, giao tiếp, hợp tác. - Năng lực chuyên biệt: Biết vẽ hình lăng trụ đứng, nhận dạng hình lăng trụ đứng trong thực tế. 3. Về phẩm chất: - Góp phần giúp HS rèn luyện và phát triển các phẩm chất tốt đẹp (yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm): - Tích cực phát biểu, xây dựng bài và tham gia các hoạt động nhóm; - Có ý thức tích cực tìm tòi, sáng tạo trong học tập; phát huy điểm mạnh, khắc phục các điểm yếu của bản thân. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên: - SGK, kế hoạch bài dạy, thước thẳng, bảng phụ, Tivi, mô hình lăng trụ đứng tam giác, tứ giác, tranh vẽ một số vật thể trong không gian, thước kẻ, phấn màu. 2. Học sinh: SGK, giấy khổ 25x30cm, kéo, băng keo dán, các vật thể có dạng hình lăng trụ đứng tam giác, tứ giác. III. Tiến trình dạy học: Nội dung, phương thức tổ chức hoạt Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động học tập của học sinh động 1. Hoạt động : Khởi động (5 phút) a)Mục tiêu: GV giới thiệu và làm quen các hình trụ tam giác, tứ giác trong thực tiễn. b) Nội dung:Giới thiệu và làm quen các hình trụ tam giác, tứ giác trong thực tiễn. c) Sản phẩm: Hình lăng trụ đứng tam giác, tứ giác d) Tổ chức thực hiện: HS hoạt động cá nhân, nhóm đôi. GV: Yêu cầu HS quan sát hình bên, và giới thiệu cho hs biết tên gọi các hình bên được gọi chung là hình lăng trụ. HS: Quan sát và lắng nghe. GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 1 Trường THCS Năm học: 2022-2023 GV: Y/c HS tìm trong thực tế các hình thể, vật dụng có hình dạng tương tự.. HS: Có thể thảo luận nhóm đôi và báo cáo kết quả - GV chốt lại câu trả lời của HS; nhận xét tinh thần tham gia HĐ trả lời của HS. - GV đặt vấn đề vào bài mới. 2. Hoạt động : Hình thành kiến thức. (20 phút) HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TAM GIÁC, HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TỨ GIÁC a)Mục tiêu: Nhận diện và mô tả các yếu tố cơ bản như đỉnh, cạnh, mặt đáy, mặt bên, chiều cao của hình lăng trụ. b) Nội dung: Hãy lần lượt đọc và trả lời các câu hỏi HĐ1, HĐ2: c) Sản phẩm: HS biết được hình lăng trụ đứng tam giác, tứ giác, biết mặt bên- mặt đáy. d) Tổ chức thực hiện: HS hoạt động cá nhân, nhóm GV: Y/c hs đọc, quan sát hình và đưa ra nhận nhận xét. HS biết được hình lăng trụ Đặc điểm Hình lăng trụ Tứ giác Hình lăng trụ Tam giác chung. Có đỉnh, cạnh, mặt GV hướng dẫn hs quan sát cạnh, các mặt của các hình từ đó đưa ra nhận xét. bên, mặt đáy và có những mặt là hình chữ GV: Y/c hs đọc, quan sát hình và đưa ra nhận nhận xét. nhật.. GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 2 Trường THCS Năm học: 2022-2023 HS biết mặt bên, mặt đáy của hình lăng trụ. - Mặt bên: là những hình chữ HS: Thảo luận nhóm và đại diện nhóm lên trình bày. nhật. GV: Dựa vào đâu để phân biệt lăng trụ tam giác và lặng trụ tứ giác. HS: Dựa vào mặt đáy. - Cạnh bên: song song và GV nêu một số chú ý để HS biết và nhớ để vận dụng vào bài học. bằng nhau. Chú ý: - Mặt đáy: 2 mặt đáy song - Tuỳ theo mặt đáy của hình lăng trụ đứng là tam giác, tứ giác thì lăng trụ đó là lăng trụ tam giác, lăng trụ tứ giác. song với nhau. ( Bằng nhau) - Hình hộp chữ nhật, hình lập phương là hình lăng trụ đứng Tứ giác - Các mặt bên của hình lăng trụ đứng tam giác, tứ giác là các hình chữ nhật. - Chiều cao của hinh lăng trụ là cạnh của mặt bên nối hai đáy của hình lăng trụ. 3. Hoạt động : LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG (9 phút) a) Mục tiêu: - Nêu được các yếu tố cụ thể trong một hình lăng trụ đứng tam giác cho trước. (Biết gọi tên, đỉnh, cạnh, mặt đáy, mặt bên, chiều cao, hai mặt đáy là song song; các mặt bên đều là hình chữ nhật, các cạnh bên bằng nhau). b)Nội dung: HS tìm hiểu một số yếu tố cơ bản của hình lăng trụ đứng tam giác, hình lăng trụ đứng tứ giác. c)Sản phẩm: Hoàn thành được bài tập 10.11 d)Tổ chức hoạt động: HS làm việc cá nhân. GV: Y/c HS đọc ví dụ 1, Sau đó làm bài tập 10.11 HS nêu được các đỉnh,các cạnh đáy, các cạnh bên, các mặt GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 3 Trường THCS Năm học: 2022-2023 đáy, các mặt bên trong hình 10.31 HS: Đọc VD1, sau đó làm bài tập. Lần lượt HS đọc kết quả của mình. -Các đỉnh:... -Các cạnh đáy:... -Các cạnh bên:.. Làm tương tự với hình lăng trụ đứng tứ giác ở hình trên: -Các mặt đáy:... Tổ chức trò chơi để thay đổi không khí lớp học: -Các mặt bên:... Chia lớp thành 2 đội A và B thi nhau lên điền vào bảng phụ GV đã chuẫn bị sẵn. Mỗi đội nối tiếp nhau lên điền, đội nào điền xong trước và đúng nhất sẽ chiến thắng. GV nhận xét và tuyên dương đội chiến thắng. 4. Hoạt động: TẠO LẬP HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TAM GIÁC (8 phút) a) Mục tiêu: Giúp HS biết cách vẽ và tạo hình lăng trụ đứng tam giác. b) Nội dung:Lăng trụ đứng tam giác. c) Sản phẩm: HS biết cách vẽ lăng trụ đứng tam giác. d) Tổ chức hoạt động: HS hoạt động cá nhân. GV: Hướng dẫn HS Vẽ hình và cắt theo viền như hình 10.22 Vẽ và tạo được khối lăng trụ tam giác. HS: Vẽ hình và cắt sau đó gấp hình như hình 10.23 GV theo dõi học sinh vẽ và hướng dẫn thêm cho các em làm nhanh hơn. GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 4 Trường THCS Năm học: 2022-2023 Sau khi học sinh gấp xong hướng dẫn các em dùng băng keo dán lại và tuyên dương những hs làm xong đẹp. 5. Hoạt động: tổng kết và hướng dẫn công việc ở nhà. (3 phút) - Xem lại bài học (các kiến thức trọng tâm), làm bài tập 10.12. - Mỗi HS làm một mô hình hình lăng trụ đứng có đáy là tam giác hoặc tứ giác. - Làm thêm các BT trong SBT - Xem và soạn trước ở nhà nội dung bài học tiếp theo “ 2. Diện tích xung quanh và thể tích của hình lăng trụ đứng tam giác, hình lăng trụ đứng tứ giác.” TÊN BÀI DẠY: §37. HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TAM GIÁC HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TỨ GIÁC Tiết 2 DIỆN TÍCH XUNG QUANH CỦA HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TAM GIÁC, HÌNH LĂNG TRỤ ĐỨNG TỨ GIÁC I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức, kĩ năng + Nhận biết được công thức tính diện tích xung quanh hình lăng trụ đứng tam giác và hình lăng trụ đứng tứ giác. + Biết tính diện tích xung quanh của hình lăng trụ đứng tam giác, hình lăng trụ đứng tứ giác. + Vận dụng để giải quyết một số vấn đề thực tiễn gắn với việc tính diện tích xung quanh của hình lăng trụ đứng tam giác, hình lăng trụ đứng tứ giác. 2. Về năng lực + Rèn luyện và phát triển năng lực toán học, đặc biệt là năng lực tư duy và lập luận toán học. + Góp phần phát triển các năng lực chung như năng lực giao tiếp và hợp tác (qua việc thực hiện hoạt động nhóm, ), năng lực thuyết trình, báo cáo (khi trình bày kết quả của nhóm), năng lực tự chủ và tự học (khi đọc phần Đọc hiểu – Nghe hiểu, làm bài tập ở nhà), 3. Về phẩm chất Góp phần giúp HS rèn luyện và phát triển các phẩm chất tốt đẹp (yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm): + Tích cực phát biểu, xây dựng bài và tham gia các hoạt động nhóm; GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 5 Trường THCS Năm học: 2022-2023 + Có ý thức tích cực tìm tòi, sáng tạo trong học tập; phát huy điểm mạnh, khắc phục các điểm yếu của bản thân. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌCLIỆU - Giáo viên: + Giáo án, bảng phụ, một số vật dụng trực quan, máy chiếu (nếu có), - Học sinh: + SGK, vở ghi, dụng cụ học tập. + Chuẩn bị 1 số vật có dạng hình lăng trụ đứng tam giác và hình lăng trụ đứng tứ giác. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC (5 phút ) Mục tiêu: Gợi động cơ, GV chiếu hình ảnh tạo tình huống xuất hiện trong thực tế để HS xác định được mục tiêu bài học. Một lều chữ A dạng hình lăng trụ đứng có kích thước như hình sau. Tính diện tích vải để làm hai mái và trải đáy của lều. Nội dung: HS quan sát hình mái lều, bằng kinh nghiệm cuộc sống của bản thân trả lời câu hỏi, từ đó làm nảy sinh nhu cầu dẫn tìm diện tích xung quanh của hình lăng trụ đứng tam giác, hình lăng trụ đứng tứ giác . Sản phẩm: Câu trả lời của HS (Chỉ mang tính chất dự đoán cách tìm,chưa yêu cầu HS giải thích mà chỉ cần đưa ra câu trả lời dựa vào kinh nghiệm sống. GV cũng không chốt ngay đáp án). Tổ chức hoạt động: HS làm việc cá nhân, dưới sự hướng dẫn của GV. GV thông qua đó để dẫn dắt vào nội dung tiết học. GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 6 Trường THCS Năm học: 2022-2023 ( 15 phút) Mục tiêu: Nhận biết được công thức tính diện tích xung quanh hình lăng trụ đứng tam giác và hình lăng trụ đứng tứ giác. Nội dung: HS làm quen với cơ sở toán học để tìm đến công thức tính diện tích xung quanh hình lăng trụ đứng tam giác và hình lăng trụ đứng tứ giác. Sản phẩm: Lời giải cho các câu hỏi trong HĐ và câu trả lời trong sản phẩm hoạt động nhóm. Tổ chức thực hiện: HS hoạt động nhóm đôi, nhóm 4 dưới sự chỉ định của GV. Nội dung, phương Dự kiến sản phẩm, đánh giá thức tổ chức hoạt kết quả hoạt động động học tập của học sinh TÌM TÒI- KHÁM PHÁ 2.Diện tích xung quanh hình lăng trụ đứng tam giác - GV trình chiếu nội dung và hình lăng trụ đứng tứ giác (10 phút ) HĐ 3 và hình 10.24 trong SGK. Yêu cầu HS : Quan sát Hình 10.24 trong SGK trang 96 HĐ 3: Quan sát hình lăng trụ đứng tam giác ABC. A'B'C' và thảo luận nhóm đôi cho và hình triển khai của nó. Hãy chỉ ra sự tương ứng giữa HĐ 3. các mặt bên và các mặt hình chữ nhật của hình khai triển. Thời gian 5 phút GV có thể gợi ý định hướng cho HS tìm câu trả lời. GV chỉ định các nhóm đôi đứng tại chỗ phát biểu kết quả thảo luận. Các nhóm bổ sung (nếu + HS xác định được: cần) Mặt bên ABB'A' tương ứng với hình chữ nhật (3) GV chốt lại câu trả lời và Mặt bên BCC'B', ACC'A' lần lượt tương ứng với hình chữ dẫn dắt đến HĐ 4. nhật (1), (2). Yêu cầu: HS hoạt động nhóm 4 và ghi kết quả vào bảng trong. HĐ 4 :Tính tổng diện tích các hình chữ nhật (1), (2), (3) và so sánh với tích của chu vi đáy với chiều cao của hình lăng Thời gian: 10 phút trụ đứng ở hình trên. GV chỉ định một nhóm lên trình bày, các nhóm còn lại nhận xét. GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 7 Trường THCS Năm học: 2022-2023 GV dẫn dắt: Qua HĐ 4 giúp Tổng diện tích các hình chữ nhật (1), (2), (3) : ta biết cách tính được diện h. a + h . b + h . c = h.( a + b + c ) tích xung quanh của hình lăng trụ đứng tam giác, Chu vi đáy của hình lăng trụ : a + b +c hình lăng trụ đứng tứ giác. Tích của chu vi đáy với chiều cao của hình lăng trụ đứng : Nêu cách tính diện tích h.( a + b +c ) xung quanh của hình lăng Vậy, tổng diện tích các hình chữ nhật (1), (2), (3) bằng trụ đứng tam giác, hình tích của chu vi đáy với chiều cao của hình lăng trụ đứng lăng trụ đứng tứ giác? . GV chốt lại nội dung phát biểu và công thức. Diện tích xung quanh của hình lăng trụ đứng tam giác, hình lăng trụ đứng tứ giác bằng tích chu vi đáy với chiều cao của lăng trụ. Nội dung ghi nhớ: ( Thời gian 10 phút ) Mục tiêu: Củng cố cho học sinh công thức tính diện tích xung quanh của hình lăng trụ đứng tam giácthông qua phân tích ví dụ 2 và giải bài tập Luyện tập 1. Nội dung: HS thực hiện các yêu cầu trong Luyện tập 1. Sản phẩm: Lời giải của HS trong phiếu học tập. Tổ chức thực hiện: HS hoạt động nhóm, dưới sự hướng dẫn của GV. GV trình chiếu nội dung ví dụ 2 ( thời gian 3 phút ) Đặt câu hỏi gợi ý cho HS Vận dụng công thức gì để tìm diện tích bìa dùng để làm cho học sinh nắm được hình giá đỡ cuốn lịch? thức trình bày bài giải. -Diện tích xung quanh hình lăng trụ đứng tam giác GV chốt lại các đại lượng cần có để xác định được GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 8 Trường THCS Năm học: 2022-2023 diện tích xung quanh của Để tìm được diện tích xung quanh của hình lăng trụ hình lăng trụ đứng tam đứng tam giác cần phải những đại lượng nào? giác, hình lăng trụ đứng tứ -Cần biết độ dài 3 cạnh của tam giác đáy và chiều cao lăng giác là độ dài các cạnh đa trụ. giác đáy và chiều cao của lăng trụ. GV trình chiếu nội dung Luyện tập 1 (có hình 10.26 ) Yêu cầu 1 học sinh đọc to đề bài. Yêu cầu học sinh hoạt động Luyện tập 1: nhóm 4 và làm kết quả vào Một lều chữ A dạng hình lăng trụ đứng có kích thước như phiếu học tập hình 10.26. Tính diện tích vải để làm hai mái và trải đáy Thời gian: (thời gian 7 của lều. phút) GV có thể đặt câu hỏi gợi ý cho các nhóm có lực học hạn chế GV cho các nhóm trao đổi Công thức tính diện tích hình lăng trụ đứng tam giác? bài làm và GV trình chiếu kết quả. S = C . h Đã có đủ các yếu tố để tìm ra câu trả lời chưa? Các nhóm nhận xét bài làm Đã có các giá trị để xác định được nhóm bạn. Bài giải: GV chốt lại công thức lần Diện tích vải để làm hai mái và trải đáy của lều chính là nữa. diện tích xung quanh hình lăng trụ: (2 + 2 + 2). 5 = 30 (m2) ( Thời gian 10 phút ) GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 9 Trường THCS Năm học: 2022-2023 Mục tiêu: - Củng cố cho học sinh công thức tính diện tích xung quanh của hình lăng trụ đứng tứ giác thông qua bài tập vận dụng. Nội dung: - HS vận dụng công thức tính diện tích xung quanh của hình lăng trụ đứng tứ giác và áp dụng được linh hoạt nội dung kiến thức này vào thực tế cuộc sống qua việc hoàn thành bài tập vận dụng . Sản phẩm: Các câu trả lời của học sinh và bài giải của học sinh trên bảng nhóm Tổ chức hoạt động: HS làm việc nhóm ( bài giải), cá nhân( các câu trả lời). GV trình chiếu đề và hình Vận dụng: ảnh của bài tập vận dụng. Một khúc gỗ dùng để chặn bánh xe ( giúp xe không bị trôi Yêu cầu học sinh hoạt động khi dừng đỗ ) có dạng hình lăng trụ đứng, đáy là hình nhóm 4 thang cân có kích thước như hình 10.27. Người ta sơn xung quanh khúc gỗ này ( không sơn hai đầu hình thang Thời gian: 10 phút cân ). Mỗi mét vuông sơn chi phí hết Làm vào bảng trong 20 000 đồng. Hỏi sơn xung quanh như vậy hết bao nhiêu Nhóm nào nhanh nhất đúng nhất có thưởng. tiền ? Các nhóm thi đua thảo luận và hoàn thành bài tập trong Nhóm nhanh nhất trình bày thời gian nhanh nhất: kết quả. Chu vi mặt đáy của khúc gỗ là: Các nhóm còn lại nhận xét. 15 + 15 + 15 + 30 = 3.15 + 30 = 75 (cm) Diện tích xung quanh khúc gỗ là : 75 .60 = 4500 (cm2 ) 2 2 GV có thể yêu cầu nhóm đó Đổi 4500 cm =0,45 m trả lời các câu hỏi để cho Vậy khi sơn xung quanh khúc gỗ, tổng chi phí cần là : học sinh cả lớp nắm được 0,45 x 20,000 = 9000 ( đồng). tốt hơn. Để biết sơn xung quanh khúc gỗ hết bao nhiêu tiền ta cần tính giá trị nào? (diện tích xung quanh của khúc gỗ) GV: . KHBD HÌNH HỌC 7 10
Tài liệu đính kèm: