Bài dạy Vật lý khối 7 tiết 15: Phản xạ âm tiếng vang

Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 15: phản xạ âm tiếng vang
I- Mục tiêu bài học.
1. Kiến thức:
- mô tả giải thích được một số hiện tượng liên quan đến tiếng vang.
- Nhận biết được một số vật phản xạ âm tốt và một số vật phản xạ âm kém.
2. Kĩ năng:
- Quan sát, tư duy và vận dụng giải thích hiện tượng.
3. Thái độ:
- Nghiêm túc và yêu thích bộ môn.
II- Chuẩn bị:
- Gv Chuẩn bị cho cả lớp bảng phụ.
III-Các hoạt động dạy học:
Trợ giúp của thầy
tg
Hoat động của trò
Hoạt động1: Kiểm tra.
*Em hãy cho biết các môi trường truyền được âm, môi trường không truyền được âm? Mỗi trường hợp cho một ví dụ.
* So sánh vận tốc truyền âm trong các môi trường: Rắn, lỏng, khí? Giải thích tiếng sét và tia chớp được tạo ra gần như một lúc nhưng ta thường nhìn thấy tia chớp trước khi nghe tiếng sét? 
Hoạt động2: Tình huống học tập.
Trong cơn dông, khi có tia chớp thường kèm theo tiếng sấm. Sau đó còn nghe thấy tiếng ì ầm kéo dài, gọi là sấm rền. Tại sao laị có tiếng sấm rền?
Hoạt động3: Tìm hiểu âm phản xạ và tiếng vang
Gv yêu cầu học sinh đọc tài liệu
Gv giới thiệu: 
* Tiếng vang có được khi âm truyền đến vách đá dội lại tai ta chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
* Còn âm phản xạ là âm dội lại khi gặp một vật chắn.
Gv mời học sinh trả lời câu C1.
Gv yêu cầu các nhóm thảo luận trả lời câu C2và C3.
HD: C3 vận tốc âm: 340m/s.
Thời gian từ guồn âm đến vách đá là t1; thời gian từ vách đá đến tai là t2. Ta có tìm được quãng đường không? 
Gv mời các nhóm nhận xét chéo.
Gv treo bảng phụ kết luận và yêu cầu học sinh dựa vào kết quả trên hoàn thành kết luận . 
Hoạt động4: Tìm hiểu vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém. 
Gv yêu cầu học sinh đọc tài liệu.
ă Vật như thế nào thì phản xạ âm tốt ? 
ă Vật như thế nào thì hấp thụ âm tốt?
Gv yêu cầu các nhóm trả lời câu C4.
Hoạt động5: Vân dụng.
Gv yêu cầu học sinh làm câu C5 
Gv mời học sinh khá giải thích câu C6 . 
Gv yêu cầu học sinh trả lời câu C7.
HD: t = 1/2 s 
 V= 1500m/s
 S = h = ?
Gv mời từng học sinh trả lời câu C8.
5/
3/
10/
9/
15/
Hai học sinh lên bảng trả lời 
HS1 lên trả lời
HS2 lên trả lời 
Hs khác nhận xét bổ xung.
Hs lắng nghe
Hs suy nghĩ trả lời.
I- Âm phản xạ - tiếng vang
Hs đọc tài liệu
Hs lắng nghe và ghi chép
Hs trả lời câu C1
Các nhóm thảo luận trả lời câu C2 và C3. 
Hs đại diện nhóm hoàn thành treo kết quả thảo luận. Các nhóm khác nhận xét.
C2: Ta nghe được âm phát ra và âm phản xạ từ tường cùng một lúc.
C3: a) Ta nghe âm nói và âm phản xạ cùng một lúc.
b) Khoảng cách giữa người nói và tường để có tiếng vang. S lớn hơn hoặc bằng 11.3m.
Hs quan sát và hoàn thành kết luận.
- Kết luận: Có tiếng vang khi ta nghe thấy âm phản xạ cách âm trực tiếp một khoảng thời gian ít nhất 1/15 giây.
II- vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém
Hs đọc tài liệu.
Hs trả lời lần lượt các câu hỏi và có thể ghi chép.
- Những vật cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt.
- Những vật mềm,xốp có bề mặt gồ ghề thì hấp thụ âm tốt.
Các nhóm trả lời câu C4
III- vân dụng.
Hs trả lời câu C5 
Hs trả lời và suy nghĩ trả lời câu C6: Làm như vậy để hướng âm phản xạ từ tay đến tai giúp ta nghe được âm to hơn. 
Hs dự kiến trả lời câu C7: 
S = h = 1500.1/2 = 750m
Hs trả lời câu C8: a, b, d.
IV- Củng cố- Dặn dò:(5/)
1. Củng cố:
Gv mời học sinh đọc phần “ Ghi nhớ ”.
†Bài tập 1: Tại sao khi em nói to xuống một cái giếng sâu, em nghe thấy tiếng vang?
†Bài tập 2: Khi em nói to vào một cái chum to miệng nhỏ, em nghe thấy có tiếng vang. Khi em nói như thế vào một cái chậu miệng rộng em lại không nghe thấy tiếng vang. Giải thích tại sao?
2. Dặn dò:
- VN học bài và làm bài tập trong SBT - ôn tập.
- Đọc trước bài 15.