Bài giảng môn học Lịch sử lớp 7 - Bài 25 (tiếp): Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh

Kế hoạch bài học
Môn:L ịch sử 7
Bài 25(tiếp)
III /Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh
Những kiến thức đã học có liên quan 
Những kiến thức mới trong bài học
Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong dẫn đến sự bùng nổ phong trào Tây Sơn.
Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong đồng thời đánh tan quân Xiêm xâm lược
Nguyễn Huệ tiến đánh Phú Xuân làm chủ Đàng Trong.
Tiến ra Bắc tiêu diệt chính quyền họ Trịnh
I/ Mục tiêu
 Sau bài học này học sinh đạt được:
1. Kiến thức
Mốc niên đại gắn liền với các hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn
2. Thái độ
 Rèn kỹ năng trính bày diễn biến cac sự kiện trên bản đồ
II/ Chuẩn bị
Giáo viên
Kế hoạch bài học
Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chóng các thế lưc phong kiến
Học sinh
-Học bài cũ , đọc trước bài “Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh
III/ Các hoạt động dạy học
Thời gian
Nội dung
HĐ của thầy
HĐ của trò
Đồ dùng
Ôn định tổ chức
Kiểm tra bài cũ
Bài mới
* Dẫn dắt vào bài:
*Bài mới
3.1 Hạ thành Phú Xuân – tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh
Tình hình Phú Xuân rối loạn 
- Tháng 6-1786
tiến đánh thành Phú xuân.
Giữa năm 1786 tiến ra thăng Long đánh họ Trịnh
 => Làm chủ toàn bộ đàng Trong, lật đổ chính quyền họ Trịnh.
3.2/ Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản-Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà.
- Tình hình Bắc Hà rối loạn:
 +, Con cháu họ Trịnh nổi loạn . 
 +, Lê Chiêu Thống bạc nhược, bất tài.
 +, Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền, chống lại Tây Sơn.
Nguyễn huệ cử Vũ Văn Nhậm ra dẹp Chỉnh.
Năm 1788 Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc lần 2, thu phục Bắc Hà. 
=> Nguyễn Huệ được nhân dân và nhiều sĩ phu yêu nước ủng hộ, giúp đỡ.
* ý nghĩa:
- Đặt cơ sở cho sự thống nhất đất nước.
* Bài tập
Ôn định tổ chức lớp
(?) Dùng lựơc đồ thuật lại trận đánh Rạch –Xoài Mút?Nêu ý nghĩa của sự kiện này?
* Dẫn dắt vào bài:
- Sự mục nát , suy yếu của chính quyền phong kiến chính là nguyên nhân dẫn đến các cuộc chiến tranh nhân dân.Sau khi tiêu diệt nhà nguyễn ở Đàng Trong, Nguyễn Huệ quyết định đem quân ra tiêu diệt vua Lê- chúa Trịnh để thống nhất đát nước.
Ơ Đàng Trong năm 1777 Nguyễn Huệ lật đổ chính quyền họ Nguyễn chỉ còn Nguyễn ánh chạy sang cầu cứu quân Xiêm xâm lược nước ta nhưng ông đã lãnh đạo nhân dân đánh tan quân Xiêm xâm lược.
- Qua việc tìm hiểu bài trước các em cho cô biết tình hình Đàng Ngoài lúc này diễn ra như thế nào?
Đáp án:
- Khi phong trào nông dân Tây Sơn bùng nổ, đã cử quân vào đánh nhằm tiêu diệt chúa Nguyễn và tây Sơn. Khi chúa Nguyễn vượt biển vao Gia Định quân Trịnh đã đóng ở Phú Xuân.
- Quân Trịnh ở Phú Xuân hết sức kiêu căng, sách nhiễu vơ vét bóc lột nhân dân => căm giận. 
(?) Trước tình hình trên Nguyễn Huệ đã có hành động gì?
Đáp án: 
- Nguyễn Huệ cho quân tiến đánh thành Phú Xuân.
- Chỉ vào lược đồ:Tháng 6-1786 được sự giúp đỡ của Nguyễn Hữu Chỉnh, Nguyễn Huệ từ Quy Nhơn vượt đèo Hải Vân ra đánh Phú Xuân.
+ Thuỷ quân của Tây Sơn lợi dụng nước thuỷ triều lên cao về đêm đã cho quân tiến sát thành, đại bác trên các chiến thuyền bán phá quyết liệt vào thành. Bộ binh xông lên giáp chiến với quân Trinh, quân trịnh bị tiêu diệt nhanh chóng.
+ Nhân đà thắng lợi ,Ngyễn Hụê đưa quân ra nam sông Gianh, giải phóng toàn bộ Đàng Trong.
=> Như vậy, đến năm 1786 Đàng Trong đã hoàn toàn thuộc về Tây Sơn.
(?) Từ thắng lợi ở Phú Xuân Nguyễn Huệ có quyết định gì?Vì sao ông lại nêu cao danh nghĩa “Phù Lê diệt Trịnh”
Đáp án:
- Tiến quân ra Bắc nêu cao danh nghĩa “Phù Lê diệt Trịnh”nhằm tập hợp quần chúng ủng hộ mình và những người còn tưởng nhớ, đi theo nhà Lê.
 Các em theo dõi lên lược đồ:
 Nguyễn Huệ - Giữa năm 1876 Nguyễn Huệ cho quân từ Phú Xuân ra đánh Thăng Long, chúa Trịnh bị bắt, chính quyền phong kiến họ Trịnh tồn tại hơn 200 năm đã bị sụp đổ.
- Nguyễn Huệ trao quyền cho vua Lê rồi rút vào Nam.
(?)Vì sao Tây Sơn lại tiêu diệt họ Trịnh một các nhanh chóng đến như vậy?
Đáp án:
- Nhân dân chán ghét họ Trịnh ủng hộ Tây Sơn. 
- Chính quyền họ Trịnh ngày càng suy yếu và thối nát.
- Thế lựcTây Sơn ngày càng lớn mạnh. 
Gv chuyển ý:
- Như vậy, Nguyễn Huệ dã lật đổ được chính quyền họ Trịnh nhưng sau đó ông đã rút vào Nam. Bây giờ cô và các em cùng tìm hiểu xem Nguyễn Huệ có hành động gì nổi bật sau khi trở về Nam.
(? Sau Nguyễn Huệ rút về Nam tình hình Bắc Hà có gì thay đổi?
 Với câu hỏi này, các em thảo luận nhóm trong thời gian 5 phút sau đó cô gọi đại diện nhóm trình bày kết quả. 
 Đáp án:
 Tình hình Bắc Hà hết sức rối loạn:
 + Con cháu họ Trịnh họ nổi loạn
 + Lê Chiêu Thống bất tài, bạc nhược không dẹp được loạn.
 +Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền chống lại Tây Sơn.
- Nói thêm và chỉ trên lược đồ:Trong khi ngoài Bắc Hà rối loạn như vậy nhưng ở Đàng Trong ba anh em Nguyễn Huệ chiếm giữ ba vùng khác nhau:
 + Nguyễn Nhạc (Hoàng đế) đóng đô ở Quy Nhơn
 +Nguyễn Huệ (Bắc Bình Vương) đóng ở Phú Xuân
 +Nguyễn Lữ (Đông Định Vương) đóng ở Gia Định.
(?) Trước tình hình trên Nguyễn Huệ đã có chủ trương gì?
 Đáp án:
 - Cử Vũ Văn Nhậm ra để dẹp Nguyễn Hữu Chỉnh
 - Năm 1788 Nguyễn Huệ ra Bắc lần 2 để tiêu diệt Nhậm
 - Việc tiến quân ra Bắc lần 2 Nguyễn Huệ được rất nhiều sĩ phu yêu nước giúp đỡ và ủng hộ: như Ngô Thì Nhậm, Phan Huy Ich, Nguyễn Thiếp.
(?) Vì sao Nuyễn Huệ thu phục được Bắc Hà?
Đáp án:
- Được nhân dân, nhiều sĩ phu yêu nước ủng hộ giúp đỡ
 - Lực lượng Tây sơn ngày càng lớn mạnh
 - Chính quyền phong kiến Lê Trịnh ngày càng thối nát
(?) Việc lật đổ các tập đoàn phong kiến Lê- Trịnh có ý nghĩa gì?
 Đáp án:
 - Việc tiêu diệt chúa Nguyễn ở Đàng Trong, vua Lê chúa Trịnh ở Đàng Ngoài có ý nghĩa hết sức to lớn. Xoá bỏ danh giới Đàng Trong,Đàng Ngoài tồn tại trong thời gian lâu dài.
 Đáp ứng nguyện vọng của nhân dân đặt cơ sở cho sự thống nhất nước nhà.
Cả lớp suy nghĩ và làm cho cô bài tập sau:
1. Sau chiến thăng Rạch Gầm – Soài Mút mục tiêu tấn công trước tiên của Nguyễn Huệ là ở đâu?
 A: Hạ thành Phú Xuân
B: Kéo quân ra Bắc giải phóng Thăng Long
 C: Ra Bắc diệt Chỉnh
D: Ra Thăng Long diệt nhậm
2. Nguyễn Huệ nêu danh nghĩa “Phù Lê diệt Trịnh vào thời gian nào?
A:Giữa năm 1786
B: 1787
C: 1788
D: 1789 
- Lớp trưởng báo cáo sí số:Vắng( nếu có)
- Lên bảng trả lời
Lắng nghe
- Lắng nghe.
Suy nghĩ , trả lời
-Suy nghĩ, phát hiện trả lời.
- Theo dõi trên lược đồ.
Suy nghĩ, trả lời.
- Theo dõi trên lược đồ.
- Suy nghĩ, phát hiện trả lời.
tiến hành thảo luận nhóm.Cử đại diện nhóm lên trình bày.
-
- Theo dõi trên lược đồ.
- Suy nghĩ phát hiện trả lời.
Suy nghĩ, phát hiện trả lời.
- Cả lớp làm bài tập dựa vào kiến thức đã học.
- Sách giáo khoa
- Bảng phụ
- Lược đồ : Tây Sơn chống chính quyền phong kiến.
- Máy chiếu.
Củng cố, dặn dò.
* Củng cố:
Dựa và lược đồ, em náôc thể trình bày lại diễn biến của phong trào Tây Sơn?
Vai trò của Nguyễn huệ trong phong trào Tây Sơn.
*Dặn dò:
- Về nhà các em học bài và trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa.
- Chuẩn bị và đọc trước bài Tây Sơn đánh tan quân Thanh.